Kapitalisme-Communisme: Kapitalisme: West -landen: VS, West Europa, Canada, Australië, Japan -democratie -meer vrijheid -vrijemarkteconomie: vraag en aanbod -grote inkomensverschillen Communisme: Oost -landen: Sovjet-Unie, Oost Europa, China, Vietnam, Cuba -dictatuur -onderdrukking -planeconomie: overheid -kleine inkomensverschillen Ijzeren gordijn 1945: Denkbeeldige grenslijn tijdens de Koude Oorlog tussen Oost- en West- Europa die zwaar bewaakt werd. Blokkade van Berlijn: Afsluiting van alle toegangswegen en stroomtoevoer naar West-Berlijn tussen juni 1948 en mei 1949 in opdracht van Stalin. De blokka van Berlijn kwam er omdat Stalin boos was dat het westen een nieuwe munt, de D-mark, in de westerse bezettingszones invoerde. Zonder te overleggen met Stalin. Door de blokkade van Berlijn konden de westerse landen Berlijn niet meer bevoorraden en de West-Berlijners dreigden te verhongeren. Luchtbrug: Bevoorrading met vliegtuigen van West-Berlijn tijdens de blokkade van Berlijn. Berlijnse muur 1961 tot 1989: Een muur op de grens tussen Oost- en West-Berlijn tijdens de koude oorlog. De bouw van de muur moest voorkomen dat de DDR leegliep en er te veel mensen naar het westen bleven vluchten. Conferentie jalta-potsdam: Conferentie Jalta februari 1945: Conferentie tussen engelse premier Churchill, Amerikaanse president Roosevelt en de sovjetleider Stalin. 3 afspraken: 1 Duitsland en Berlijn in vier bezettingszones verdeeld. (Eng,fra,vs,su) 2 bevrijde gebieden werden democratisch. Volk zelf leider kiezen. 3 de S-U mocht grens naar het westen opschuiven. Conferentie Potsdam juli 1945: Conferentie tussen westerse leiders, Stalin en de nieuwe Amerikaanse president Truman. Daar werd afgesproken dat: 1 de nazi’s gestraft zouden worden. 2 Duitsland een democratisch bestuur zou krijgen. Russische leiders: 1 Rusland voor 1917: tsaar Nicolas 2 sovjet-Unie vanaf 1917: Lenin 3 vanaf 1923-1953 Stalin: dictator, zware industrie, blokkade van Berlijn en Duitse deling 4 Chroesjtsjov 1953 5 Gorbatsjov 1985: val muur, einde communisme, einde koude oorlog, hervorming, einde Sovjet-Unie. Oorzaken koude oorlog: 1 VS bemoeit zich met Russische burgeroorlog (1917-1919) en kiest de kant van de tsaar (Russische koning) 2 S-U trekt zich terug uit 1e wereldoorlog en laat de geallieerden in de steek. 3 S-U tekent het niet aanvalsverdrag met nazi-Duitsland (en laat dus de geallieerden in de steek) voor 2e wereldoorlog 4 communisten willen wereldrevolutie en er is een tegenstelling communismekapitalisme. Wapenwedloop: Tijdens de Koude Oorlog ontstond tussen de VS en de SU een soort wedstrijd tussen het Oostblok en het Westblok waarbij beide partijen steeds meer en krachtiger (kern)wapens ontwikkelden om zich veiliger te voelen en de andere partij af te schrikken. DDR-BRD: DDR (Duitse Democratische Republiek): -Oost-Duitsland -dictatuur, communisme, gevangen BRD (Bondsrepubliek Duitsland): West-Duitsland -democratie, vrijheid, kapitalisme Planeconomie: Economie waarin de regering bepaalt wat de bedrijven moeten maken en hoe hoog de prijzen zijn. Het planeconomie hoort bij het communisme Trumanleer en Marshallhulp: Trumanleer: Opvatting van de Amerikaanse president Truman dat de Verenigde Staten het recht hadden een land te helpen als daar communisten aan de macht probeerden te komen. VS bestrijd dictatuur (politieagent van de wereld) in de praktijk vooral gericht op tegenhouden communisme (containment) Marshallhulp: Hulp die de Verenigde Staten na de Tweede Wereldoorlog aan alle Europese landen aanbood ok de economieën op te bouwen. Onderdeel van trumanleer Omdat op deze manier landen bondgenoot worden Duitse deling 1948-1949: Het delen van Duitsland in DDR en BRD Ostpolitik: Politiek van toenadering van West-Duitsland tot het Oostblok. De Ostpolitik werd bedacht en uitgevoerd door de West-Duitse leider Willy Brandt. Ostpolitik uiteindelijk drie verdragen (interduits verdrag): families kunnen van West-Berlijn Oost-Berlijn bezoeken. Ook afspraken zoals de onderlinge handel en leningen aan de DDR en politieke gevangenen werden vrijgekocht door het westen Millitairebondgenootschap: Navo: Noord-Atlantische verdragsorganisatie. Militair bondgenootschap van het Westblok sinds 1949 onder leiding van de Verenigde Staten. De NAVO moest West-Europa beschermen tegen de dreiging van het communisme Landen: VS, nl, fr, Warschaupact: Militair bondgenootschap van het Oostblok sinds 1955 onder leiding van de Sovjet-Unie. Landen: su, DDR, blg, polen Containment: Indammen van het communisme Containment-politiek: Amerikaanse politiek om de communistische invloed in de wereld in te dammen