Zeeaster Aster tripolium Groei Zelf zaad winnen Zoals bij de meeste samengesteldbloemigen vormt zeeaster zaden met daaraan een pluisje (cfr. paardenbloem). Dit bemoeilijkt het verzamelen van de zaden. Het zaadpluis bemoeilijkt ook het uitzaaien. Zeker wanneer machinaal zaaien wordt beoogd is verwijdering van het zaadpluis nodig. Botanische achtergrond Zeeaster is een plant uit de familie der samengesteldbloemigen (Asteraceae). In de natuur komt ze voor in gebieden die af en toe overstromen met zeewater. In de volksmond wordt deze plant ook ‘lamsoor ‘of ‘zulte’ genoemd. De naam lamsoor leidt vaak tot verwarring met de botanisch echte ‘lamsoor ‘(Limonium vulgare), die eveneens zoutminnend is. Doordat zeeaster nog niet lang geteeld wordt is er nog maar weinig veredeling op gebeurd. Het gevolg is dat de planten een zeer heterogene groei vertonen, zowel wat betreft gewasstand als wat betreft gewasontwikkeling. Grote verschillen doen zich voor in bladgrootte, bladvorm en schotgevoeligheid. Dit bemoeilijkt zowel de teelt als de vermarkting. De grote heterogeniteit in plantengroei bemoeilijkt ook het onderzoek naar optimale teeltomstandigheden. Schotgevoeligheid Kieming De zaden kiemen het best in aanwezigheid van zoutvrij water. In de natuur gebeurt dit na een regenbui. Vegetatieve vermeerdering Uitgangsmateriaal Groeiwijze De planten zijn gemakkelijk te vermeerderen op vegetatieve wijze, nl. door scheuren. Zeeaster is volgens de literatuur een meerjarig gewas dat pas bloeit in het tweede jaar. Bij beschutte teelt komt het echter voor dat meer dan 90% van de planten reeds een loloeistengel vormt binnen een maand na het uitplanten. Dit verkort de teeltperiode (waardoor de productie verlaagt), bemoeilijkt de oogst, en daarenboven zijn de bladeren aan de bloeistengel niet vermarktbaar. Zaden Plantafstand Een plantafstand van 20 cm tussen de rijen en 15 cm in de rij leek in het onderzoek een plantafstand die nog net voldoende ontwikkelingsruimte verzekert. Aankoop Gekende aanbieders van zaadgoed voor België en Nederland zijn Serra Maris bvba (België) en B&T World Seeds (Frankrijk) Zout Zeeaster is een zouttolerant gewas. Dit wil zeggen dat de plant geen zout nodig heeft voor haar ontwikkeling, maar wel kan groeien onder zoute omstandigheden door het inschakelen van verdedigingsmechanismen. De opslag van het zout in de bladeren zorgt voor de typische smaak. Een voldoende hoog NaCl gehalte in de bodem is echter geen garantie voor voldoende opname in de plant. Concurrentie met andere voedingselementen lijkt op te treden waardoor het gehalte in de plant lager kan zijn dan verwacht. Licht Onkruiden Zeeaster reageert in de winterperiode goed op aanvullende belichting, zolang dit gepaard gaat met voldoende hoge temperaturen (min. 15 °C). De belichting werd vooral ingeschakeld om de daglengte te verlengen. In de beschutte teelt is er bij voldoende hoog zoutgehalte in de grond weinig druk van onkruiden. In open lucht kunnen de onkruiden wel problemen veroorzaken. Ziekten, plagen en Zeeaster laat verschillende oogsten na elkaar toe. Na het wegsnijden of plukken van de bladeren vormt de plant zeer vlug een nieuw bladerdek. De bladeren worden aangeboden aan de consument zonder lange bladstelen. In tegenstelling tot de bladeren afkomstig van de buitenteelt, zijn de bladeren van de beschutte teelt lang en dun. Deze laatste zijn echter moeilijk bewaarbaar. onkruiden Zeeaster is in beschutte omstandigheden zeer vatbaar voor ziekten en plagen en is mede daarom geen aanrader om commercieel te telen. Hieronder vindt u enkele ziekten en plagen die tijdens de proeven werden waargenomen. Oogst Ziekten Watergift Onder beschutting groeien de planten vlugger uit, wat grote dunne bladeren tot gevolg heeft. Bij hoge temperaturen gaan deze bladeren ten gevolge van de hoge verdamping vlug slap hangen. Daarom is het belangrijk dat de planten op dat moment voldoende vocht tot hun beschikking hebben. Bemesting De grote heterogeniteit in gewasgroei maakte het onmogelijk om definitieve besluiten te trekken betreffende de invloed van bemesting. Echte meeldauw (Golovinomyces cichoracearum) en diverse bladvlekkenziekten Figuur: Aantasting door echte meeldauw Plagen Bladluizen hadden vooral een voorkeur voor de bloemstengels. Schade door trips leidde tot grote verliezen en zelfs tot afsterven van sommige planten. Figuur: Aantasting door trips Teeltrichtlijnen Teelt onder beschutting De teelt onder beschutting wordt afgeraden, enerzijds door de sterke gevoeligheid voor schot en voor ziekten en plagen, en anderzijds door de te grote en slappe bladeren die gevormd worden.