Vulkanen - ZelfKrantMaken.nl

advertisement
Samengestelde
vulkaan
Spleet
vulkaan
Koepel
vulkaan
Zon en wolken
Temp: 16 C°
Wind: N3
vrijdag 15 april 2016 | gemaakt door Dewi Tepperik & Demi van den Beld
Vulkanen
Algemene informatie over de
vulkaan
door Dewi en Demi
RAALTE- Een vulkaan is een plaats
op
het
aardoppervlak
waar
vulkanisch materiaal zoals magma en
vulkanische gassen (waterdamp,
CO2,
SO2
en
H2S)
het
aardoppervlak bereiken. In een
gemiddeld jaar vinden er ongeveer
60
vulkaanuitbarstingen
plaats.
Vulkanen komen niet willekeurig
verspreid over de aarde voor, maar
worden vooral gevonden rondom
mid-oceanische ruggen. Rondom de
Grote Oceaan wordt er een opvallend
groot aantal vulkanen waargenomen.
Dit wordt ook wel de Ring van Vuur
genoemd. De meeste vulkanen in
Indonesië, de Filipijnen, Japan en de
westkust van Amerika maken deel
van uit van de Ring van Vuur.
De aarde telt ten minste 1500
vulkanen, waarvan minstens zestig
procent wordt gevonden op de bodem
van de oceanen. Van alle vulkanen op
aarde behoren er ongeveer 600 tot de
actieve vulkanen. Een vulkaan is een
actieve vulkaan, wanneer deze af en
toe tot uitbarsting komt en meetbare
activiteit vertoont. Dode vulkanen
zijn vaak duizenden of miljoenen
jaren geleden voor het laatst
uitgebarsten en vertonen geen
meetbare activiteit. Het is dan ook
niet waarschijnlijk dat een dode
vulkaan binnen korte tijd tot
uitbarsting komt. Het grootste deel
van de vulkanen op aarde behoort tot
de categorie dode vulkanen. Slapende
vulkanen vertonen zeer weinig
activiteit, maar kunnen van het ene
op
het andere moment weer actief
worden. Zolang de vulkaan in
slaapstand blijft, vormt deze echter
geen gevaar uit te barsten.
De grootste vulkaan op aarde is
waarschijnlijk Mauna Loa op Hawaii.
Deze vulkaan heeft zijn oorsprong
onder zeeniveau en rijst vanaf de
oceaanbodem op tot een hoogte van
ongeveer 9.600 meter. Ook op andere
planeten, o.a. Mars en Venus, zijn
zeer grote vulkanen waargenomen.
De Olympus Mons is de grootste
vulkaan van ons zonnenstelsel en
bevindt zich op Mars. De Olympus
Mons is 24 km
Vulkaan uitbarsting
hoog en heeft een diameter van 500
km. Dit komt erop neer dat deze
vulkaan 3 keer zo hoog en 15 keer zo
breed is als de Mount Everest, de
hoogste berg op aarde.
Het woord vulkaan komt van
Vulcano, een Italiaans eilandje ten
noorden van Sicilië. Dit eilandje is
sinds mensenheugenis vulkanisch
actief en de oude Romeinen noemden
hun God van het vuur Vulcanus naar
dit eiland.
Soorten
vulkanen
Lava of
Magma?
door Dewi en Demi
RAALTEZure magma
Als magma zuur van samenstelling is,
is het magma stroperig. Daardoor kan
het de kratermond moeilijk verlaten,
wat kan leiden tot een verstopping in
de kraterpijp. Een verstopte kraterpijp
is de oorzaak van dat de erupties bij
vulkanen vaak zeer explosief
verlopen.
Eenmaal
aan
de
oppervlakte stolt het magma (nu lava)
relatief snel.
Basische magma
Als het magma basisch van
samenstelling is, is het magma
minder stroperig. Daardoor kan het
de krater gemakkelijk verlaten,
waardoor de eruptie minder explosief
zal verlopen. De lava kan, doordat het
relatief vloeibaar is, langere afstanden
afleggen dan zure lava. Ook koelt
basische lava minder snel af dan zure
lava.
Samenstelling lava bepaalt vorm
vulkaan
De vorm van de vulkaan is
afhankelijk van de samenstelling van
het magma en van de plaats waar dit
naar buiten stroomt. Zo zorgt zure
lava voor een hoge berg omdat de
zure lava op een hoop blijft, basische
lava zorgt voor een platte berg omdat
de dunne lava uitstroomt over een
groter oppervlak.
door Dewi en Demi
De aarde telt ten minste 1500
vulkanen. Daarvan zijn geen twee
vulkanen aan elkaar gelijk en toch
worden ze ingedeeld in groepen. De
meest
voorkomende
soorten
vulkanen zijn:
In een gemiddeld jaar vinden er ongeveer 60
vulkaanuitbarstingen plaats. Vulkanologen maken
een indeling van deze vulkaanuitbarstingen. Een van
de mogelijkheden tot indeling is een indeling naar het
soort eruptie. Een andere indeling is er een naar de
explosieve kracht van de vulkaan.
Een vulkaanuitbarsting heeft vaak grote gevolgen
voor de directe omgeving van de vulkaan. Zo kan
een vulkaan uitbarsting dodelijke gevolgen hebben
voor de mensen die onderaan een vulkaanhelling
wonen. Ook wordt de natuur in de omgeving van de
vulkaan vaak
grote schade toegebracht bij een vulkaanuitbarsting.
Op de langere duur hebben vulkaan uitbarstingen
ook positieve gevolgen. Zo wordt bij een
vulkaanuitbarsting een laagje vruchtbare vulkanische
as en lava afgezet. Vandaar dat vulkaanhellingen ook
erg geschikt zijn voor akkerbouw. Maar een
vulkaanuitbarsting kan ook gevolgen hebben voor
gebieden die ver van de vulkaan liggen. Bij een
vulkaanuitbarsting wordt namelijk vulkanische as de
atmosfeer in geslingerd. Wanneer er heel veel
vulkanische as hoog in de atmosfeer terecht komt,
worden zonnestralen weerkaatst tegen deze
asdeeltjes
Bekende vulkanen
door Dewi en Demi
Mount Etna
Mount Vesivus
Mount stromboli
Mount St. Helens
Katla
Spleetvulkaan;
A ls het magma door een scheur in
de aardkorst naar buiten stroom,
verspreidt de lava zich door de
spleet. Er ontstaat dan een
spleetvulkaan.
Schildvulkaan;
Bij Schildvulkanen is het magma in
de magmakamer een dunne en hete
vloeistof. Het magma kan daardoor
makkelijk door spleten naar het
aardoppervlak.
Stratovulkaan
(samengestelde
vulkaan);
De
stratovulkaan,
ook
wel
samengestelde vulkaan, is de meest
voorkomende vulkaansoort op
aarde.
Calderavulkaan;
Een calderavulkaan is een oudere
vulkaan met aan de bovenkant een
grote brede krater.
Download