Nederland - WordPress.com

Renaissance vs Maniërisme
Schilderkunst
Renaissance vs Maniërisme
Schilderkunst
 Religieuze voorstelling
 Pasteltinten
 Ingewikkelde houdingen
o Langgerekte hals
o Draaiing lichaam
o Volwassen kind
 Onrealistische verhoudingen
menselijk lichaam
Gotiek vs Maniërisme
Schilderkunst
Gotiek vs Maniërisme
Schilderkunst
 Theatrale voorstelling door:
o Schrille kleurcontrasten
o Ingewikkelde houdingen
o Vreemde lichtval
o Grote licht-donkercontrasten
 Bijbelse voorstelling
Grieken vs Maniërisme
Beeldhouwkunst
Renaissance vs Maniërisme
Architectuur
Maniërisme 1450-1600
 Bijbelse verhalen, thema’s met mythologische
(griekse) invloeden
 Afwijken van harmonische schema’s die men
in de Renaissance gebruikten
 Meer spanning en zeggingskracht uitdrukken
Barok 1600-1750
 Betekenis: Absurd/Grotesk/grillige parel
 80-jarige oorlog
 Reformatie & Contra-Reformatie
 Gouden Eeuw
 Lodewijk XIV Absolute Vorst
 Internationaal
Spanje, Frankrijk, Engeland
Italië, Zuid-Nederland
Noord-Nederland
Macht
Lodewijk XIV
Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden
Religie
Contra-Reformatie
Reformatie
Opdrachtgever
Kerk
Adel: Lodewijk XIV
Rijke burgers
Gilden
Regenten
Kunst - Inhoud
Religieuze onderwerpen
Zelfportretten Adel Lodewijk
-
Kunst – Functie
Triomferende kerk, imponeren
Moraal vertellen: ‘Memento Mori’
Kunst - Vorm
Weelderig, overdreven, pracht
en praal
Sober, alledaags, naturalistisch
Architectuur
Imponerend, rijkdom tonen,
Versailles – absolute vorst
Classicisme
Plaats
Kerken en paleizen
Regentenhuizen, stadhuis, enz
Bijzonderheden
Samensmelten
beeldhouwkunst, schilderkunst
architectuur
Veelzijdigheid aan onderwerpen
Invloeden Barok: clair-obscur
(Kritiek rijkdom Roomse kerk)
Genrestuk
Stilleven – Vanitas
(Groeps)portretten
(Engeland ook)
Barokstromingen (3)
1. Italiaanse Barok
● Theatrale effecten (dynamische composities)
● Sterk licht-donkercontrast (clair-obscur)
● Contra-reformatie stijl (maniëristisch,
dramatisch, veel pracht en praal)
2. Franse barok
● Classicisme (vormentaal Klassieke oudheid)
● Beheerster en strakker
● Tekenachtig, glad geschilderde vormen
3. Noordelijke Barok (Nederland)
● Burgerlijke barok
● Realisme
● Genrekunst: dagelijkse taferelen
● Evenwichtigere composities
Frankrijk – Absolute Vorst
Italië & Spanje
De triomferende kerk
Nederland bloeit op in de
Erg machtig en rijk door handel
Veel kunstproductie
Rol opdrachtgever verandert – positie
kunstenaar
Specialisatie
Genreschilderkunst
Taferelen uit het dagelijks leven
Vaak verborgen morele boodschap
Johannes Vermeer
1632 – 1675
 Intieme genrestukken
 Bijzondere lichtwerking
 Prachtige stofuitdrukking
Vanitas
Stilleven met moralistische inhoud
Memento Mori (gedenk te sterven)
Rembrandt
van Rijn
 Geniale schilder van het
clair-obscur
 Ontwikkeling van stijl
 ‘De Nachtwacht’
 Groepsportretten
Frans Hals
 Meester van de Portretten
 Beweging
 Emotie
 Naturalistisch
Reformatie
De Reformatie heeft in Nederland grote gevolgen voor de beeldhouwkunst
en de schilderkunst.
Vraag:
A.
Welke belangrijke invloed had de Reformatie op de beeldhouwkunst in
Noord-Nederland?
B.
Wat was de functie van de schilderkunst in de periode van de
Middeleeuwen en de Renaissance, dus vóór de Reformatie?
Doordat de kerk als grote opdrachtgever deels wegvalt veranderen ook de
onderwerpen van de schilderijen.
C. Noem drie schildergenres in de schilderkunst die veel gebruikt werden
tijdens de Barokperiode in Noord-Nederland
D. Welke invloed heeft de verandering van opdrachtgever voor de functie
van de schilderkunst na de Reformatie in de Noordelijke Nederlanden?
Antwoorden
A.
B.
C.
D.
De beelden werden door aanhangers van de Reformatie
gezien als afgoden en werden daardoor vernietigd, de
beeldenstorm
Beeldhouwkunst: religieuze functie; verering van de heiligen.
Schilderkunst: didactische functie/uitleg van de Bijbel; de kerk
moest het volk leren en onderwijzen uit de Bijbel d.m.v.
schilderijen.
Onderwerpen/Genres:
o
Historieschilderkunst
o
Landschap
o
Zeegezicht
o
Portret (groepsportretten en individueel)
o
Schutterstuk
o
Stilleven (verschillende soorten, zoals bloemstilleven, vanitasstilleven, ontbijtje)
o
Genrestuk (alledaagse leven)
o
Stadsgezicht
o
Dierstuk
De functie van de schilderkunst krijgt een moralistisch inhoud:
levensles; geven ter lering en vermaak. In stilleven: ‘Memento
Mori’, Gedenk te sterven.
Nederlandse schilderkunst
Noordelijke Nederlanden Zuidelijke Nederlanden
Remonstranten
Contraremonstranten
 Kunst heeft een doel:
ter lering en vermaak.
 Kunst heeft als doel…?
 Symbolische
verwijzingen
‘Hollands Classicisme’
 Stadhuis op de Dam
 Verbinden van het universum en de Klassieke
Oudheid
 Straalt rijkdom en macht uit
Rococo 1730-1780
 Decoratiestijl in de bouwkunst en
toegepaste kunsten
 Hofkunst
 Roccaille = schelp
Antoine Watteau, 1717
Neoclassicisme 1760-1840
 Opkomst classicisme 18e eeuw
 Franse Revolutie 1789- stijl van de
ontwikkelde burgerij
 Eeuw van de Rede: Verlichting
o Werken volgens maatstaven
o Geen emotie
o Terug naar basis
o Schoonheid volgens de oude meesters
De dood van Marat,
David, 1793
‘Eigentijdse
gebeurtenissen
vertaalt naar
klassieke
voorstellingen’
Arc de Triomphe, 1836
Jean-François Chalgrin
Welk beeld weg?
A
B
C
A
B
D
C
C
A
B
A
B
C
Volgende keer:
Verlichting vs. Romantiek