Leerobject Frankrijk Inleiding Familie de Haan gaat ieder jaar op vakantie naar Frankrijk. Ze reizen met de caravan achter de auto naar de Bourgogne of Bretagne. Het weer is er (bijna) altijd goed in juli, op de camping kunnen ze zwemmen, zonnen en goed uitrusten. Voor veel Nederlanders is Frankrijk hun bestemmingsland want Frankrijk is dé buitenlandse bestemming waar Nederlanders massaal voor kiezen. Soms komen ze met het land in aanraking op doorreis want het ligt op de route naar Spanje of Portugal en het ligt ook op een steeds vaker gekozen route naar Zwitserland of Italië. Deze laatste route ligt wellicht iets minder voor de hand, maar via Luxemburg (extra goedkoop tanken) en Metz-Straatsburg-Basel liggen Zwitserland en Italië binnen handbereik. Zoals we al zeiden, kiezen veel Nederlanders Frankrijk echter niet als doorreisland, maar als hun definitieve vakantiebestemming en dat is ook niet verwonderlijk. Het land is binnen één dag rijden te bereiken en heeft veel te bieden wat betreft steden, cultuur, natuur, water, mooi weer en betaalbare prijzen. Activiteit 1 a. Ben je al eens in Frankrijk geweest? Was je in Frankrijk op vakantie of op doorreis? b. Zo ja, schrijf op in welke steden en provincies je was. c. Wat weet je verder al van Frankrijk? Denk hierbij aan de taal, de hoofdstad, de munteenheid, de staatsvorm en de omliggende landen. Activiteit 2 In het volgende stukje gaan we na wat je al van Frankrijk weet en welke bijzonderheden dit land te bieden heeft. Geef antwoord op de volgende stellingen. Uitspraak a. Alle Fransen spelen altijd 'jeu de boules'. b. Ook de kleine kinderen drinken bij de lunch al wijn. c. Alle Fransen zijn eigenwijs. d. Werkzaamheden gebeuren allemaal 'met de Franse slag'. e. De economie van het land ligt stil tijdens de Tour de France. f. 'La baguette, le vin et le fromage' is echt typerend voor Frankrijk. Wel/Niet waar Discussieer in alle redelijkheid met je klasgenoten over je antwoorden om een zo helder mogelijk beeld (het imago) van Frankrijk en zijn inwoners krijgen. Activiteit 3 Noem vijf Franse provincies die populair zijn als vakantiebestemming voor Nederlanders. Voor het beantwoorden van deze vraag kun je op internet zoeken. 1 Tekstbron Frankrijk Oppervlakte: 550.000 km² (13 keer Nederland) Tijdsverschil: - Inwoners: 62 miljoen (2009) Klimaat: zeeklimaat (Cf) Middellandse Zeeklimaat (Cs) landklimaat (Df) hooggebergteklimaat (EH) Per km²: 110 Reisseizoen: hele jaar, afhankelijk van het gebied Staatsvorm: parlementaire republiek Visum: nee Officiële taal: Frans Grenzen: Hoofdstad: Parijs (Paris) N: O: België, Luxemburg, Duitsland Duitsland, Zwitserland, Italië Munteenheid: euro Z: Monaco, Middellandse Zee, Andorra, Spanje Golf van Biskaje, Het Kanaal, Nauw van Calais, Atlantische Oceaan W: 1. Algemeen Frankrijk (La France of La République Française) is al jaren nummer 1 van de top 10 van de meest populaire vakantiebestemmingen voor het uitgaand toerisme in Nederland. Dat is niet verwonderlijk. Het land heeft veel te bieden: afwisselende landschappen, op veel plaatsen een aangenaam klimaat, veel bezienswaardigheden en niet te vergeten de beroemde Franse keuken. Veel van de Franse keuken is in Nederland al ingeburgerd; denk maar aan het Franse stokbrood met de Franse kaas en de Franse wijnen. De ligging van Frankrijk ten opzichte van Nederland is gunstig. Amsterdam - Parijs is zo’n vijfhonderd kilometer en naar de Franse zuidkust bedraagt de afstand 1.300 km. 2. Klimaat, landschap en reisseizoen Het landschap in Frankrijk is zeer afwisselend. In het westen vind je het Franse laagland waar de drie rivieren de Seine, de Loire en de Garonne stromen. In dit laagland bevindt zich ook Île de France, een gebied met veel landbouw waar ook Parijs in ligt. De Garonne is de streek van de bordeauxwijnen. De westkust van Frankrijk is zeer gevarieerd: er zijn veel zandstranden, Bretagne heeft een rotsachtige kust en in het zuiden komen ook duinen voor. Het klimaat in het westen is een gematigd zeeklimaat; neerslag kan het hele jaar door vallen, maar de meeste regen valt in de herfst. Het beste reisseizoen in dit gebied is juni tot september. Het Centraal Massief behoort tot het middelgebergte, alhoewel het hoogste punt (Puy de Sancy) 1.800 meter is. Het is een vulkanisch gebied met resten van vulkanen en kraterpijpen. Het gebied is dunbevolkt. Voor de toerist is het gebied aantrekkelijk in verband met de rust. De Auvergne is hier de bekendste regio. Het klimaat gaat vanuit het westen via een overgangsklimaat (met een groter verschil tussen zomer- en wintertemperatuur en minder neerslag) naar een landklimaat in de 2 beschutte vlakten. De winters zijn er koud (gemiddeld 83 vorstdagen per jaar) en de zomers zijn warm (gemiddeld 19˚C). In het oosten wordt Frankrijk begrensd door een drietal gebergten: de Vogezen, de Jura en de Alpen. In de zomer wordt in deze gebieden veel gewandeld en gefietst. In de winter is met name in de Franse Alpen de wintersport heel belangrijk. In de Alpen ligt ook de hoogste berg van Frankrijk en West-Europa: de Mont Blanc (4.810 m). De Middellandse Zeekust is in de zomer zeer in trek. Langs de Côte d’Azur zijn de stranden niet zo breed, maar aan de kust van de Languedoc-Rousillon zijn ze een stuk breder. Aan de zuidkust ligt ook de Rhônedelta waar het natuurgebied de Camargue zich bevindt. Het klimaat hier is het mediterrane klimaat of het Middellandse Zeeklimaat met zachte winters en warme, droge zomers. In de zomer kan de mistral door het Rhônedal naar de Middellandse Zee waaien: een koude valwind. Het beste reisseizoen in dit gebied is april tot oktober. Het hooggebergte van de Pyreneeën vormt de natuurlijke grens met Spanje. In dit dunbevolkte gebied ligt ook het vorstendom Andorra. 3. Bereikbaarheid en binnenlandse verbindingen Frankrijk is vanuit Nederland uitstekend bereikbaar, natuurlijk per eigen vervoer, maar ook per bus, trein en vliegtuig. Vanuit Nederland kun je met de Thalys een snelle reis naar Parijs maken en met de TGV is het mogelijk verder het binnenland in te reizen. In Parijs moet men altijd overstappen voor een verdere treinreis. De belangrijkste vliegvelden bij Parijs zijn Charles de Gaulle ten noorden van de stad en Orly ten zuiden. De nationale luchtvaartmaatschappij is Air France, maar ook de KLM vliegt op diverse Franse steden. Deze maatschappijen zijn in 2003 samengegaan in Air France-KLM. Veel vakantiegangers gaan met eigen vervoer. Het aantal autoroutes à péages (tolwegen) is uitgebreid, maar in de zomer is het er erg druk. Vooral op de Autoroute du Soleil naar de Franse zuidkust staan dan veel files. Het wordt aangeraden de route te nemen via de routes nationales (RN). Met een groene pijl waarop staat Bison Futé probeert men de vakantieganger een alternatieve route aan te bieden. Over deze wegen rij je minder snel, maar ze zijn rustiger, mooier en vooral goedkoper. Het eiland Corsica is bereikbaar met de ferry vanuit Marseille, Toulon en Nice. 4. Toeristische streken Het Franse Laagland In het noorden van het Franse laagland liggen de plaatsen Lille, aan het begin van de Autoroute du Nord, Amiens, met de kathedraal uit de dertiende eeuw, en Rouen, een mooie stad. Het Loiregebied is bekend door de kastelen. Bekend zijn: Chenonceaux, Chambord en Chaumont. Plaatsen als Orleáns, Tours en Angers zijn zeker een bezoek waard. Ten noordoosten van de rivier de Garonne ligt de streek Dordogne die veel wordt bezocht door Nederlanders. Deze streek strekt zich uit tot aan het Centraal Massief. Toeristische bestemmingen zijn Brive en Souillac. Andere bekende stadjes in de Dordogne zijn: Périgueux: hoofdstad van de Dordogne met Byzantijnse kathedraal (werelderfgoed) en resten van een Romeinse arena Lascaux: met ondergrondse muurschilderingen uit de prehistorie Helaas zijn de grotten nu gesloten, maar een replica kun je nog wel bekijken. Rocamadour: een bedevaartplaats Sarlat: een middeleeuws stadje. 3 Afbeelding 1. Tour Eiffel, bedacht door de architect Gustave Eiffel en gebouwd van 1887 tot 1889 ter gelegenheid van de Wereldtentoonstelling. Parijs Parijs is een aparte toeristische trekpleister. De stad heeft een enorme aantrekkingskracht op veel verschillende soorten toeristen. Dit is te bezoeken en te bekijken: theaters: Opéra, Olympia musea: Louvre, Centre Pompidou, Musée d’Orsay, Picassomuseum bouwkunst: Eiffeltoren, Notre Dame op het Île de la Cité, Arc de Triomphe, La GrandArche, Sacré Coeur straten en pleinen: Champs Elysées, Place de la Concorde, Place de Vosges, Place du Têtre wijken: Quartier Latin, Montmartre, Le Marais, La Défense kerkhof: Pêre Lachaise nachtclubs en -shows: Lido, Moulin Rouge rivier de Seine: boottochten veel eetgelegenheden en terrassen. Vanuit Parijs kan men excursies maken naar: Versailles, met het prachtige Paleis van Lodewijk XIV Fontainebleau, met het koninklijk paleis van Napoleon Marne-la-Vallée met Disneyland Resort Parijs ten oosten van Parijs. 4 Afbeelding 2: Dôme des Invalides in Parijs, de laatste rustplaats van Napoleon. Westkust Aan de noordwestkust zijn er krijtrotsen (Cape Gris Nez) en zandstranden tot aan Dieppe. Le Touquet is dé badplaats van de Parijzenaars. In Normandië vind je kalkrotsen bij Etretat en de badplaatsen Deauville, Trouville en Honfleur. In Normandië vond op D-day (6 juni 1944) de invasie plaats. Tussen Caen en Cherbourg is nog veel te zien dat te maken heeft met deze historische gebeurtenis. Op de grens van Normandië en Bretagne ligt Mont Saint-Michel, een rotseilandje met een voormalig klooster dat vroeger alleen bereikbaar was bij eb. Tegenwoordig is het met een brug verbonden met het vasteland. Het is echter niet bereikbaar voor auto’s. In Bretagne zijn steile rotskusten in het noorden en mooie stranden in het zuiden. Hier vinden we de kusten Côte d’Émeraude met havenplaats St.-Malo (met een ferry naar Jersey) en Côte des Légendes met de havenplaats Roscoff (met een ferry naar Cork). Bretagne is bekend om de menhirs (lange, rechtopstaande stenen) en dolmens (een soort hunebedden). Bekende badplaatsen zijn: Carnac, Quiberon, La Baule. Verder naar het zuiden kom je bij Vendée, Charente en Aquitaine. Deze kust wordt ook wel de Côte Atlantique genoemd. Hier zijn goede zandstranden. Bekende plaatsen hier zijn: La Rochelle, Biarritz en St.-Jean-de-Luz. In het achterland van de Charente ligt bij de stad Poittiers het attractiepark Futuroscope. Het Centraal Massief (Massif Central) De Auvergne kenmerkt zich door oude vulkanen die ‘puys’ worden genoemd. De hoofdstad is Clermont-Ferrand, vlakbij de Puy de Dôme. Le Puy is een historische pelgrimsstad en Vichy is een bekende kuurbadplaats. Berggebieden in het oosten De Vogezen (Les Vosges) in Elzas-Lotharingen (Alsace-Lorraine) in het noordoosten is een laag- en middelgebergte en is zeer geschikt voor wandelaars. De wijnen van de tweetalige (Frans en Duits) Elzas zijn beroemd. In Straatsburg (Strasbourg) is het parlement van de Europese Unie gevestigd. Gérardmer met het gelijknamige meer wordt veel bezocht door vakantiegangers. 5 De Jura is een minder bekende streek, in tegenstelling tot de Bourgogne ten westen hiervan. Bourgogne is een gebied dat bekend is door de wijnen (Côte d’Or) en door beroemde gerechten. Afbeelding 3. Wijnkelder. De Franse Alpen worden vooral voor de wintersport bezocht. Zij kunnen worden onderverdeeld in: Haute-Savoie, met de volgende skigebieden en hun belangrijkste centra: - Les Pays de Mont Blanc, met Chamonix, Mégève, Saint-Gervais - Les Portes du Soleil, met Morzine, Avoriaz, Châtel, Les Gets - Le Grand Massif, met Flaine en Morillon - Le Massif des Aravis, met La Clusaz en Le Grand-Bornand Savoie, Espace Olympique Savoie rond de Olympische winterstad Albertville, met enkele aaneengesloten skigebieden en hun belangrijkste centra: - Espace Killy, met Tignes en Val-d’Isère - Les Arcs - La Grande Plagne, met La Plagne, Montchavin en Champagny - Les Trois Vallées, met Courchevel, Les Menuires, Méribel, Val-Thorens - Le Grand Domaine, met Valmorel - Dauphiné, ten zuiden van Grenoble, met de wintersportplaatsen Alpe d’Huez, Les Deux Alpes en Villard-de-Lans. Het zuiden en de Middellandse Zeekust In het zuiden ligt het gebied Languedoc-Rousillon dat van de Spaanse grens tot aan de Côte d’Azur loopt. In dit gebied zijn plaatsen te bezoeken als Perpignan en Carassonne (ommuurde middeleeuwse steden), Narbonne en Albi, de geboorteplaats van de schilder Toulouse-Lautrec, waar ook een museum over hem te vinden is. Streken als Aveyron, Cevennes en Ardèche liggen in het achterland. De Ardèche is een geliefd vakantiegebied voor de Nederlanders, de plaatsen Privas en Vallon Pont d’Arc worden ’s zomers drukbezocht. De rivier de Ardèche heeft een kloof uitgeslepen in het kalksteengebergte (Gorges de l’Ardèche). In het achterland van de Côte d’Azur ligt de Provence, een gevarieerd landschap met als hoogste berg de Mont Ventoux (bekend van de Tour de France). In de Provence liggen diverse bezienswaardige steden, zoals: Orange, waar Romeinse monumenten te vinden zijn, zoals een theater en een triomfboog Avignon, een ommuurde vestingstad met een pausenpaleis en de beroemde brug (Pont d’Avignon) 6 Arles, met monumenten uit de Romeinse oudheid, maar ook bekend als de stad waar de beroemde Nederlandse schilder Van Gogh lange tijd heeft gewoond en gewerkt Nimes, het Rome van Frankrijk, met talloze monumenten uit de Romeinse oudheid, zoals een amfitheater (Arènes), Maison Carrée en tempel van Diana Aix-en-Provence, een festivalstad met een beroemde kathedraal. De kust van Languedoc-Rousillon heet in het zuiden Côte Vermeille. Hier liggen de badplaatsen Argelès-Plage, Canet-Plage, Port-Barcarès, Port-Leucate en Valras-Plage. Meer naar het noorden liggen de badplaatsen: Cap d’Agde, Sète en La-Grande-Motte. Hier zijn brede zandstranden. Tussen de Languedoc en de Côte d’Azur bevindt zich in de Rhônedelta de Camargue, oorspronkelijk een moerasgebied, nu een natuurreservaat met flamingo’s en wilde paarden. Saintes-Maries-de-laMer is hier de bedevaartplaats van de zigeuners. De Côte d’Azur is de mondaine kust van de Méditerranée. Deze kust heeft in het westen zandstranden, maar meer naar het oosten kiezelstranden. Aanvlieghaven voor dit gebied is Nice. Bekende badplaatsen hier zijn St.-Tropez, Ste.-Maxime, Cannes (filmfestival), Juan-les-Pins, Antibes, Nice, Villefranche, Beaulieu en Menton. Meer in het binnenland, ten noorden van Cannes, ligt de parfumstad Grasse. Het vorstendom Monaco ligt vlakbij de Italiaanse grens en is bekend om het casino. De Pyreneeën De Pyreneeën (Les Pyrénées) is een ruig gebergte op de grens van Spanje en Frankrijk. In de zomer kan men hier uitstekend wandelen en in de winter is er wintersport mogelijk. Plaatsen als Ax-lesThermes, Bagnères-de-Luchon en Bagnères-de-Bigorres zijn behalve wintersportplaatsen ook bekend om hun thermale bronnen. Aan de voet van de Pyreneeën ligt de bedevaartplaats Lourdes. Corsica Corsica (Corse) is een rotsachtig eiland. Vanuit Frankrijk kun je met de ferry naar Ajaccio, Bastia en Calvi. De hoofdstad Ajaccio is de geboorteplaats van Napoleon. Er zijn veel campings aan de kusten. Aan de oostkust zijn veel zandstranden. Je kunt uitstekend langeafstandswandelingen (Grande Randonnée) maken in het ruige binnenland van Corsica. Het binnenland is dichtbegroeid met een ondoordringbaar struikgewas, de ‘maquis’. 5. Doelgroepen Frankrijk is een geliefde bestemming voor allerlei typen vakantiegangers. Voor de liefhebber van zon, zee en strand zijn er de stranden aan de Atlantische Oceaan (zomer) en de Middellandse Zee (zomer en winter). Ook voor natuur- en rustzoekers zijn er verschillende mogelijkheden zoals wandel- en fietstochten, bijvoorbeeld in de Vogezen, Jura, Dordogne, Provence en op Corsica. Maar Frankrijk biedt ook genoeg andere sportieve activiteiten zoals watersport op de rivieren (raften, kanoën), kanalen, meren en zeeën (surfen, zeilen) en bergsport en wintersport in de Alpen en de Pyreneeën. Ook cultuurliefhebbers komen in Frankrijk ruimschoots aan hun trekken, niet alleen in Parijs, maar ook in andere steden (Lille, Reims, Bordeaux, Marseille, Nice) en niet te vergeten bij de kastelen langs de Loire. Voor gastronomische reizen en wijnreizen zijn de Bourgogne en de vele andere wijngebieden (Elzas, Bordeaux) in trek. 7 Aanvullende vragen en opdrachten 1. Welke stad in kolom 1 hoort bij welke streek in kolom 2? Kolom 1 Kolom 2 1. Arles a. Languedoc-Roussillon 2. Carcasconne b. Ardèche 3. Privas c. Elzas 4. Straatsburg d. Camargue a. b. c. d. A 1A, 2C, 3B, 4D B 1D, 2C, 3A, 4B C 1D, 2A, 3B, 4C D 1A, 2D, 3C, 4D 2. Geef de juiste combinatie van toeristenplaatsen uit kolom 2 met de toeristische regio’s uit kolom 1. Kolom 1 Kolom 2 1. Dordogne a. Avignon 2. Auvergne b. Albertville 3. Franse Alpen c. Sarlat 4. Provence d. Clermont-Ferrand Opdracht 1 De familie Ching gaat met de auto vanuit Utrecht naar Marseilles. Ze hebben zojuist een verblijf bij jou geboekt en vragen van jou via welke route ze het best kunnen rijden. Gebruik hiervoor Google Maps. a. Noem de grote autowegen. b. Noem de grote plaatsten waar de familie Ching langs zal komen. Opdracht 2 De familie Ching uit de vorige opdracht wil vanuit Marseilles ook Nice en Avignon bekijken. Welke bezienswaardigheden kun je hun aanraden in Marseilles, Nice en Avignon? Noem in elke stad ten minste vijf toeristische bezienswaardigheden. Kijk hiervoor bijvoorbeeld op Wikipedia. 8