Onthaalbrochure Kraam et ingt u m imelda omr zorg 2 Inhoud Voorbereiding tijdens de zwangerschap 4 Wat meebrengen naar de kraamafdeling? 6 Opname en verblijf 8 Verzorging 9 Arbeid en bevalling 10 Wat gebeurt er bij opname op de verloskamer? 12 Pijnbestrijding tijdens de arbeid 13 De bevalling 14 Keizersnede 15 Onmiddellijke zorgen aan de pasgeborene 16 Onmiddellijke zorgen aan de mama 17 Navelstrengbloeddonatie 17 Kraamverblijf 18 Wettelijke regelingen 21 Ontslag 23 Kraamzorg 23 3 Voorbereiding tijdens de zwangerschap Praktische informatienamiddag Een ontdekkingstocht op de kraamafdeling en de verloskamer naar info rond arbeid en bevalling. De vroedvrouwen staan jullie op verschillende plaatsen te woord. Jullie kunnen zelf kiezen of jullie meer willen weten over het kraamverblijf, de verloskamer, keuze van pijnbestrijding, enz. De vroedvrouw zal je de nodige info verstekken. Infoavond rond borstvoeding: 4 Borstvoeding is de ideale voeding voor je kind. Moedermelk bevat alles wat een baby nodig heeft en dit zelfs tot aan de leeftijd van 6 maand. Borstvoeding is echter nog méér dan alleen maar voeden. Het is een natuurlijke manier om met je baby een fijne, gezonde relatie op te bouwen. Iedere vrouw kan in principe borstvoeding geven. Daar zijn de borsten immers in de eerste plaats voor bedoeld. Toch gaat het niet altijd vanzelf en kan je geconfronteerd worden met twijfels of problemen. Vooral tijdens de eerste weken ervaren de meeste moeders dat je "borst voeden" eigenlijk moet leren. Denk je er als zwangere aan om borstvoeding te gaan geven, of twijfel je nog? Zoek je een antwoord op vragen zoals: - Hoe gaat borstvoeding in zijn werk? - Hoe kan ik er mij op voorbereiden? - Waar moet ik best op letten wanneer ik voor de eerste maal mijn baby wil aanleggen? - Hoe weet ik of mijn baby voldoende drinkt? - Wat als ik na een poos weer buitenshuis ga werken? Kom dan naar onze informatieavond over borstvoeding. Informatiesessies rond zwangerschap en bevalling. Het wonderbaarlijke ontstaan van jullie baby is inderdaad een geheim, maar dat betekent niet dat zwangerschap en bevalling dat ook moeten zijn. Wil je meer te weten komen over zwangerschap en bevalling, kennis maken met de organisatie van de kraamafdeling en graag samen met andere moeders en vaders gezellig praten? Kom dan naar onze infosessies! Medische infoavond Deze voordrachtavond wordt gegeven door de artsen. Er wordt gesproken over: - de opvolging van de zwangerschap door de gynaecoloog - de epidurale verdoving door de anesthesist - de eerste zorgen aan de baby door de kinderarts Tijdens deze avond is er ook een voorstelling van Kind en Gezin. Meer inlichtingen over deze informatiesessies kan je vinden in de brochure "info zwangeren" en "infodag voor toekomstige ouders" op de consultatie. Ook op de website van het Imeldaziekenhuis kan je deze info terugvinden onder de rubriek brochures. Prenatale zwangerschapsoefeningen Indien je dit wenst, kan je tijdens je zwangerschap starten met zwangerschaps-oefeningen. Je kan hiervoor een voorschrift krijgen bij de gynaecoloog, waardoor je een terugbetaling krijgt van je mutualiteit. Er wordt vooral nadruk gelegd op relaxatie- en ademhalingstechnieken, algemeen versterkende en versoepelende oefeningen, bekkenbodemtraining en perstechnieken. Je kan deze oefeningen volgen bij een kiné of vroedvrouw, individueel of in groep. Ook in het Imeldaziekenhuis kan je terecht voor prénatale kiné. Je neemt dan best contact op met de dienst fysische geneeskunde op het nummer 015/ 50 52 50. 5 Wat meebrengen naar de kraamafdeling? Administratieve documenten - identiteitskaart (ook van partner) SIS-kaart trouwboekje of akte van erkenning (indien ongehuwd) eventueel kaart of bewijs hospitalisatieverzekering best ook altijd een telefoonnummer geven van een familielid Medische documenten 6 - verwijsbrief van uw gynaecoloog vroegere medische verslagen die belangrijk kunnen zijn. medicatie die je momenteel neemt bloedgroepkaartje moederboekje Persoonlijke benodigdheden - toiletgerief slaapkleedjes of pyjama’s, kamerjas en pantoffels ondergoed en evt. een voedingsbh je krijgt 2 pakken kraamverband tijdens het verblijf, voorzie toch zelf ook nog een reserve (geen tampons) - borstkompressen krijg je op de kraamafdeling - zorg voor de bevalling voor een gemakkelijke T-shirt of een kort nachtkleedje - een zwangerschapskussen kan zeer handig zijn tijdens de arbeid of tijdens je verblijf op de kraamafdeling. Babybenodigdheden - handdoeken en washandjes - een mutsje, na de geboorte krijgt jullie baby een mutsje opgezet. Dit is om de temperatuur van de baby te behouden, vooral de eerste uren na de geboorte - bovenkleding - kousjes - kleine handschoentjes, baby’s hebben soms erg lange nagels en kunnen zich daardoor gemakkelijk kwetsen. Handschoentjes verhinderen dit. - warme kleding en een mutsje om het ziekenhuis te verlaten - vrijblijvend: slabbetjes, badthermometer, luierzalf, borsteltje, enz - hemdjes en body’s kan je van het ziekenhuis gebruiken. Voorzie er wel enkele om naar huis te gaan. 7 Je krijgt een pakket babyproducten in het ziekenhuis: badolie, enkele flesjes fysiologisch serum, luierdoekjes, luiers, thermometer, borsteltje. Wij vinden het heel belangrijk dat je je tijdens de arbeid en bevalling goed voelt. Breng een aantal spulletjes mee die het gezellig maken in de verloskamer. Een geurtje, eigen Cd’s, een sfeerlichtje, enz. Geld en waardevolle spullen laat je best thuis. Wij zijn niet verantwoordelijk voor verlies op diefstal. Er bestaat de mogelijkheid om een kluis te huren van het ziekenhuis, de opnamedienst kan u hier meer informatie over geven. Opname en verblijf Inschrijving Bij opname overdag kan je je eerst gaan aanmelden bij de opnamedienst van het ziekenhuis. ‘s Nachts en buiten de openingsuren van de opnamedienst kan je je inschrijven op de dienst spoedgevallen. De opnamedienst is geopend van: - maandag tot vrijdag van 7u. tot 20u - zaterdag en feestdagen van 8u. tot 17u - zondag van 9u. tot 19u. Wanneer je het ziekenhuis nog niet goed kent kan iemand van deze diensten je naar de kraamafdeling brengen. 8 Hoe ziet een dag op kraamafdeling eruit? 7.00 tot 8.00 uur: ontbijt 8.30 tot 11.30 uur: verzorging moeder en kind zaalronde van de artsen onderhoud kamers 12.00 uur: middagmaal 14.00 tot 16.45 uur: namiddagverzorging (enkel de eerste twee dagen na de bevalling) 14.00 tot 16.00 uur: bezoek is welkom 17.00 uur: avondmaal 18.30 tot 20.00 uur: bezoek is welkom 19.00 tot 20.00 uur: avondverzorging (enkel de eerste dag na de bevalling) 21.00 tot 7.00 uur: nachtrust Verzorging De verzorging gebeurt door de vroedvrouwen en de kinderverzorgsters. Dagelijks komen zij verschillende malen bij jullie op de kamer. Jullie gynaecoloog en de assistent brengen ook dagelijks een bezoekje. De assistentgynaecoloog zal al jullie formulieren invullen tijdens de zaalronde. Denk er dus aan dit allemaal klaar te leggen op jullie kamer. De dag na de bevalling komt de kinderarts jullie kindje onderzoeken en wanneer alles goed gaat met jullie baby komt de kinderarts pas terug bij het ontslag. Bij problemen kan de kinderarts meerdere malen langskomen. De verpleegkundige van Kind en Gezin komt 1x tijdens jullie verblijf op de kraamafdeling. Zij komt na jullie ontslag ook langs bij jullie thuis. 9 Heb je nog vragen over borstvoedingsverlof, vaderschapsverlof, enz. dan kan de sociaal verpleegkundige je hierbij helpen. Vraag gewoon aan de vroedvrouw haar even te verwittigen. Op onze kraamafdeling komt geen kinesitherapeut langs voor postnatale kiné. Toch is het wenselijk dat je hier zo vlug mogelijk mee start. Bekkenbodemtraining kan onmiddellijk na de bevalling gestart worden, je kan aan de vroedvrouw al enkele oefeningen vragen. Bij ontslag kan je dan naar een kiné of vroedvrouw gaan, wij kunnen voor een voorschriftje zorgen. Het onderhoudspersoneel zorgt dagelijks voor een nette kamer. Kleine defecten kunnen aan hen gemeld worden. Zij zorgen dan voor een snel herstel. Arbeid en bevalling Opname in de verloskamer is nodig bij 10 - Regelmatig terugkerende baarmoedercontracties (d.w.z. om de 5 min. gedurende 1u). Het begin van het geboorteproces herken je aan kleine, lichte en voorbijgaande samentrekkingen (contracties) gepaard gaande met buikpijn en/of rugpijn. Je buik wordt hard tijdens een contractie. Geleidelijk aan zullen de contracties elkaar sneller opvolgen, pijnlijker en regelmatiger worden. Tijdens de contracties kan je bloederige afscheiding of rozig slijm (slijmprop) verliezen. Dit wijst mogelijks op verstrijking (verkorting) en ontsluiting (opening) van de baarmoederhals. Wanneer je 37 weken zwanger bent kan je thuis nog even afwachten tot je zeker bent dat de weeën doorzetten. Hierbij kan je een warm bad nemen, merk je dat de weeën na een half uur verminderen, dan ben je waarschijnlijk nog niet in arbeid. Twijfel je, neem dan gewoon even contact op met de vroedvrouw van het verloskwartier. - Voortijdige weeën (voor 37ste zwangerschapsweek). - Vruchtwaterverlies (zelfs vóór het verstrijken van je bevallingsdatum). Het vruchtwater is normaal helder of rozig van kleur met mogelijks witte vlokjes (huidsmeer van de baby) erin. De hoeveelheid vruchtwater dat je zal verliezen kan variëren van enkele druppels tot een hele plas vruchtwater. Vruchtwater blijf je steeds verliezen en ruikt wat zoetig. Het is ook mogelijk dat het vruchtwater geelgroenig is. Dit betekent dat de baby zijn eerste ontlasting in het vruchtwater heeft geloosd en dit noemt men meconiaal vruchtwater. Dat kan erop wijzen dat de baby het moeilijk heeft. - Rood vaginaal bloedverlies. - Aanvoelen van verminderde kindsbewegingen. Je moet uw baby minstens 10 keer per dag voelen bewegen. - Plots ontstane klachten zoals koorts, hoofdpijn, pijn in maagstreek, abnormale buikpijn, enz . - Ongerustheid. - Geplande opname, je komt dan binnen op het afgesproken uur. Bij twijfel kan je steeds telefonisch contact opnemen met de vroedvrouw op de verloskamer of de kraamafdeling, of je kan ook gewoon langskomen. Als het nodig is kunnen wij steeds de gynaecoloog verwittigen. Soms is het nodig om tijdens de zwangerschap de nodige controles te laten uitvoeren op de verloskamer. Het gaat meestal om routineonderzoeken zoals urine- en bloeddrukcontrole of monitoring (CTG of cardiotocografie). D.m.v. monitoring registreren we niet alleen de harttonen en de bewegingen van jullie baby maar ook de weeën. Deze controles worden verricht om het welzijn van je baby na te gaan. Hiervoor moet je je steeds gaan inschrijven voor een consultatie. openingsuren onthaal raadplegingen: maandag tot vrijdag 7u. tot 19.30u. zaterdag 7.30u. tot 12.30u. zondag en feestdag gesloten 11 Wat gebeurt er bij opname op de verloskamer? Op de verloskamer worden jullie onthaald door de vroedvrouw. Zij begeleidt jullie naar de arbeids-verloskamer. Volgende stappen zullen bij opname doorlopen worden: - je mag een T-shirt/kort nachtkleed aantrekken - controle bloeddruk - monitoring (gedurende +30 min.) - vaginaal onderzoek (nagaan verstrijking en ontsluiting baarmoederhals) - toediening klein lavement - opmaken verloskundig dossier 12 In de loop van de arbeid zal men een infuus prikken, dit is louter een toegangsweg langs waar we zo nodig medicatie kunnen toedienen. Het is niet de bedoeling hier routinematig weeënopwekkende producten toe te dienen. Vervolgens zal de vroedvrouw jullie gynaecoloog verwittigen. De vroedvrouw van de verloskamer heeft nu regelmatig contact met de gynaecoloog om het verloop van jullie arbeid mee te delen. Wanneer je ‘s nachts of in het weekend wordt opgenomen op de verloskamer wordt de gynaecoloog van wacht verwittigd. Het verdere verloop Tijdens een spontane arbeid word je regelmatig door de vroedvrouw of de gynaecoloog onderzocht om de vooruitgang van de ontsluiting na te kijken. Bij vrouwen die reeds kinderen hebben, verloopt de ontsluiting sneller dan bij eerstbarenden (gemiddeld 1 cm/uur). De monitor zal regelmatig aangelegd worden om de harttonen van de baby en de baarmoedercontracties te volgen. Bij een inductie zal men de weeën kunstmatig op gang brengen. Er zijn verschillende (medische) redenen om een bevalling in te leiden. De methode die men hiervoor gebruikt zal bepaald worden door jullie gynaecoloog. Volgende methodes of een combinatie ervan zijn mogelijk: - tabletten (ovules) in de vagina of baarmoederhals aanbrengen (stimuleren verweking en verkorting van de baarmoederhals) - kunstmatig breken van de vliezen (opwekken van de weeën) - een infuus met weeënopwekkende medicatie plaatsen (versterken van de weeën) Pijnbestrijding tijdens de arbeid Contracties tijdens de arbeid kunnen behoorlijk intens en pijnlijk zijn maar er bestaan meerdere mogelijkheden om deze pijn te verzachten. Door ademhalings- en relaxatietechnieken, door te bewegen en verschillende houdingen aan te nemen kunnen de contracties beter opgevangen worden. Dit kan je vooraf aanleren bij een kinesist of een vroedvrouw. Wij hebben ook een relaxatiebal die je kan vragen. Op de bal kan je heen en weer wiegen, terwijl je op de bal zit kan je partner een rugmassage geven. Een warm relaxerend bad kan enorm ontspannend zijn. Je kan er meerdere malen in tijdens je arbeid. Niet alle arbeidskamers hebben een relaxatiebad. Wens je toch te baden, stel dan eventjes de vraag aan de vroedvrouw. Het is belangrijk dat je je thuis voelt in de verloskamer. Zorg voor een gezellige sfeer, een sfeerlampje, een geurtje, je eigen cd’s, een kersenpitkussentje. Kaarsen zijn niet toegelaten. Het is ook mogelijk een epidurale verdoving of ruggenprik te vragen. De anesthesist gaat via een dunne katheter een verdovingsvloeistof in de ruimte tussen de ruggenwervels inspuiten. De pijn van de contracties zal zo niet meer of veel minder gevoeld worden. Je kan uiteraard nog wel de benen bewegen, maar opstaan is niet meer mogelijk. Via een pompje krijg je continu verdovingsvloeistof toegediend. Op die manier kan de verdoving werken zolang nodig. Je krijgt zelf ook een pompje en zo kan je zelf een extra dosis inspuiten wanneer de ingestelde dosis onvoldoende is. Meer info kan je aan de gynaecoloog tijdens de consultatie vragen. De keuze van pijnbestrijding is je eigen beslissing. Toch zijn er soms medische indicaties waarbij een epidurale verdoving aangewezen is. De gynaecoloog zal dit wel op voorhand met jullie bespreken. 13 De bevalling Zodra de baarmoederhals volledig ontsloten is (=10cm) zal de vroedvrouw of gynaecoloog beoordelen of je mag meepersen. Als de baby voldoende ingedaald is en er persdrang is, zal de vroedvrouw je op de verlostafel installeren en de schaamstreek beperkt scheren en ontsmetten. Ondertussen worden de harttonen steeds gecontroleerd. De vroedvrouw en de gynaecoloog zullen je helpen door aanwijzingen te geven. Om het hoofdje makkelijker te laten geboren worden, zal de gynaecoloog soms een knipje geven. Dit wordt nadien gehecht. 14 In uitzonderlijke gevallen zal de gynaecoloog een ventouse (zuignap) of verlostang gebruiken om de geboorte te versnellen. Binnen het uur na geboorte van de baby zal de placenta of moederkoek geboren worden. Dit gebeurt doordat de baarmoeder zich blijft samentrekken na de geboorte van de baby en de moederkoek zich losmaakt van de baarmoederwand. Keizersnede Een keizersnede of sectio is een operatie waarbij de baby via de buikwand geboren wordt. De buikwand wordt ingesneden via een horizontale snede boven het schaambeen in de bovenste haargrens. Men neemt deze beslissing als een vaginale bevalling niet mogelijk is of als er risico's aan verbonden zijn voor jou of jouw baby. Enerzijds kan dit een geplande sectio zijn o.w.v. medische redenen (stuitligging, moederkoek ligt voor de baarmoederopening, enz). Dit zal besproken worden met de dokter tijdens de laatste weken van de zwangerschap. Anderzijds kan de beslissing genomen worden tijdens de arbeid of bevalling. voorbereiding: - nuchter zijn - operatiehemd (sieraden, make-up, contactlenzen, kunstgebit verwijderen) - monitoring (gedurende +30 min.) - toediening klein lavement - opmaken verloskundig dossier - scheren van de onderbuik en de schaamstreek - plaatsen infuus - plaatsen blaascatheter Een sectio gebeurt bijna altijd onder epidurale verdoving. Er wordt eveneens een epidurale katheter geplaatst om nadien nog enkele dagen verdovingsmiddel toe te dienen. Alleen in zeer uitzonderlijke gevallen wordt een algemene verdoving toegepast. Een sectio of keizersnede is een operatie, dus het verblijf op de kraamafdeling verloopt wat anders. Je krijgt nu de opvolging van een operatie. Vitale parameters (d.w.z. bloeddruk, pols en temperatuur) en bloedverlies worden regelmatig gecontroleerd. Het is wachten op darmflatus (windjes) om opnieuw te starten met eten. Je infuus, epidurale katheter en blaaskatheter blijven nog twee dagen na de sectio ter plaatse. Pijnstilling wordt individueel aangepast. Soms wordt er tijdens de operatie een wonddrain achtergelaten. Dat is een buisje waarlangs het overtollige bloed en wondvocht wegloopt. Deze drain wordt eveneens na twee dagen verwijderd. De hechtingen van de huid verwijderen we na een week. 15 Onmiddellijke zorgen aan de pasgeborene Na geboorte wordt de baby op de buik van de mama gelegd. Mogelijks worden de luchtwegen van de baby vrijgemaakt door de slijmpjes af te zuigen via neusen mondholte. Als je baby het goed doet laten we hem op haar ongeveer 45 min. op de buik liggen onder een lekker warme doek (dit noemen we skinnen). Jouw partner mag indien mogelijk de navelstreng zelf doorknippen. De vroedvrouw of kinderverzorgster gaat vervolgens de baby wegen, meten en aankleden. Ze wikkelt de baby in een warme doek en geeft het kindje weer aan jou of je partner. 16 Bij borstvoeding wordt de baby zo vlug mogelijk aan de borst gelegd. U krijgt de eerste dag een infobrochure over borstvoeding. Vraag in het begin veel hulp aan de vroedvrouwen. Bij flesvoeding zal de baby eerst een flesje suikerwater aangeboden krijgen, de volgende voeding zal dan een melkvoeding zijn. De eerste dag na de geboorte komt de kinderarts de baby een eerste maal onderzoeken. Indien problemen verwacht worden bij de geboorte is de kinderarts aanwezig bij de bevalling. De kinderarts met wachtdienst doet het onderzoek. Indien jouw baby extra zorgen vereist, wordt hij overgebracht naar neonatologie. De duur van deze opname wordt bepaald door de kinderarts. Onmiddellijke zorgen aan de mama Het bloedverlies wordt gecontroleerd en de blaas geledigd indien nodig. De moeder krijgt hygiënische zorgen toegediend. Na een uurtje wordt het infuus verwijderd, tenzij er teveel bloedverlies is. Bij epidurale verdoving verwijderen we na de bevalling de katheter. Wij raden je aan ons te bellen voor het eerste opstaan. Bij flesvoeding krijg je medicatie om de melkproductie te remmen. Navelstrengbloeddonatie In ons ziekenhuis geven wij je ook, vrijblijvend, de mogelijkheid om deel te nemen aan navelstrengbloeddonatie. We werken hiervoor samen met de navelstrengbloedbank van UZ Gasthuisberg te Leuven. De moederkoek en navelstreng voorzien tijdens de zwangerschap in voedingsstoffen en zuurstof voor de foetus, maar na de bevalling valt deze functie weg. Het bloed dat achterblijft in de moederkoek en navelstreng bevat stamcellen. Deze cellen, die normaal gezien enkel in beenmerg zitten, kunnen bloed aanmaken. Met als gevolg dat stamcellen zeer nuttig kunnen zijn in de behandeling van leukemie en bloedziekten. Deze ziekten gaan gepaard met een slechte aanmaak van bloed en deze patiënten kunnen geholpen worden met een transplantatie van compatibele stamcellen die gecollecteerd werden d.m.v. navelstrengbloeddonatie. Als je navelstrengbloed bij de geboorte wenst af te staan: - vraag je de nodige formulieren aan je gynaecoloog, die je ingevuld meebrengt als je komt bevallen - nadat de navelstreng is doorgeknipt en voor de geboorte van de moederkoek laat de dokter het bloed aflopen via een naald in de navelstreng in een zakje - na de bevalling gebeurt er bij de moeder een bloedname ter controle op een aantal bloedoverdraagbare ziekten. - vier maanden later zal je schriftelijk uitgenodigd worden voor een controle bloedname. Bij je baby zal een algemeen onderzoek gebeuren om erfelijke aandoeningen uit te sluiten. Een bloedname bij de baby is niet nodig. 17 15 Kraamverblijf Verzorging van de baby De eerste dag(en) zal de kinderverzorgster de baby verzorgen. Neem dit zo vlug mogelijk over en verzorg dan samen met de kinderverzorgster je baby. Deze verzorging omvat: - badje - controle van het gewicht van de pasgeboren baby - controle temperatuur - luierwissel - navelverzorging - controle voeding - advies en hulp bij borstvoeding/flesvoeding 18 - observatie van de toestand van de baby - observatie van de huidskleur van de baby Sommige baby's vertonen een paar dagen na de geboorte een gele huidskleur. Deze gele kleur ontstaat doordat er rode bloedcellen van de baby afgebroken worden. Het afbraakproduct van deze rode bloedcellen is bilirubine of gele stof. De lever zet in principe het bilirubine om zodat het kan uitgescheiden worden via urine en stoelgang van de baby. In sommige gevallen is de lever nog niet rijp genoeg en wordt het bilirubine vastgezet onder de huid of aan het oogwit en krijgt dit een gele kleur. Sommige baby's zijn hierbij suf en slaperig en gaan hierdoor minder goed drinken. Om het bilirubinegehalte te controleren is een bloedname noodzakelijk. Deze controle wordt soms uitgevoerd in combinatie met de controle naar aangeboren stofwisselingsziekten, de zogenaamde "hielprik". Afhankelijk van het resultaat moet uw baby fototherapie ondergaan. Hierbij wordt je naakte baby op of onder een speciale lamp met blauw licht gelegd waardoor het bilirubine versneld wordt afgebroken. De oogjes worden hierbij beschermd. De termijn van de fototherapie is afhankelijk van het bilirubinegehalte en kan variëren van 24 uuur tot enkele dagen. Er zal regelmatig een controle bloedname gebeuren om de evolutie in het bilirubinegehalte te bepalen. Onder normale omstandigheden zal de therapie op de kamer gebeuren. Kraamverblijf - uitvoering guthrie of hielprik Tussen de 3de en 5de dag na de geboorte worden alle baby's gescreend op de aanwezigheid van aangeboren stofwisselingsziekten. Dit prikje gebeurt, in tegenstelling wat de naam hielprik laat vermoeden, rechtstreeks in een ader op het handje. Op deze manier worden een aantal bloeddruppeltjes verzameld op een vloeipapier. Deze controle is verplicht en je ontvangt hiervan een bewijsje ter bevestiging dat de controle gebeurd is. De verpleegkundige van Kind en Gezin zal dit opvragen tijdens de huisbezoeken. Van dit onderzoek krijg je geen resultaat en hier geldt dan de regel “geen nieuws is goed nieuws”. Moet er toch een bijkomend onderzoek gebeuren, dan word je hiervan verwittigd binnen 3 tot maximaal 6 weken. De screening gebeurt voor verschillende aandoeningen waarvan de belangrijkste zijn: PKU of phenylketonurie (erfelijke stoornis in de stofwisseling) - CHT of congenitale hypothyroïdie (onvoldoende werking van de schildklier) - AGS of adrenogenitaal syndroom ( ziekte van de bijnier leidt tot verstoring in hormoonproductie) Deze ziekten zijn indien ze vroeg ontdekt worden goed te behandelen. 19 15 Kraamverblijf Verzorging van de mama Dagelijks zal de vroedvrouw je verzorgen. In het begin een drietal keer per dag maar dit zal geleidelijk aan afgebouwd worden naarmate het verblijf vordert. 20 Deze verzorging omvat: - vulvaspoeling (zelfspoelsysteem voorzien op het toilet zodat je je steeds zelf kan spoelen na toiletgebruik) - verzorging en controle van de knip - meten van bloeddruk, pols en temperatuur - toezicht op samentrekken van de baarmoeder - controle van het bloedverlies - verwijderen van hechtingen zo nodig. - rond de 2de dag na de bevalling: bloedname om ijzergehalte te controleren en een afname van een urinecultuur om blaasontsteking uit te sluiten - Na een keizersnede zal de vroedvrouw je de dag van en de eerste twee dagen na de keizersnede helpen met hygiënische zorgen. Het is belangrijk dat je zo vlug mogelijk terug beweegt. Wij zullen je vanaf dag 1 reeds uit het bed helpen. Dagelijks zal je een kleine inspuiting krijgen om trombose te voorkomen. De wonde zal iedere dag gecontroleerd worden. Verblijfsduur De dag van de bevalling is dag 0. Het ontslag kan uiteraard altijd, en bij een normale bevalling kan het vanaf dag 4. Voor een keizersnede is dat dag 6 . Je kan ook kiezen voor een bevalling met kort ziekenhuisverblijf ( BKZ ). Je gaat dan op dag 1 of 2 naar huis. Het is wenselijk afspraken te maken voor kraamzorg en opvolging door een vroedvrouw aan huis. Dit moet je tijdig regelen. Info kan je altijd krijgen bij onze sociaal verpleegkundige. Wettelijke regelingen Geboorteaangifte Je kindje, geboren op het grondgebied Bonheiden, moet worden aangegeven op de Burgerlijke Stand van het gemeentehuis van Bonheiden. De aangifte van geboorte wordt gedaan aan de plaatselijke ambtenaar van de Burgerlijke Stand, binnen de 15 dagen na de bevalling (zaterdag, zondag en wettelijke feestdagen meegerekend). Valt de laatste dag van de termijn op een zaterdag, zondag of wettelijke feestdag dan wordt de termijn verlengd tot de eerstvolgende werkdag. De aangifte dient steeds gedaan te worden door vader, moeder of beide ouders van het kind. Er zijn geen getuigen meer nodig bij de aangifte. Indien er problemen mochten zijn voor de aangifte, kan u altijd contact opnemen met iemand van de sociale dienst. Voor ongehuwde ouders is het aan te raden de erkenningsprocedure te starten voor de geboorte. Dit kan geregeld worden in de gemeente waar één van de of beide ouders ingeschreven zijn vanaf zes maanden zwangerschap. Hiervoor heb je een attest nodig van de gynaecoloog met vermelding van de vermoedelijk bevallingsdatum. Deze procedure is kosteloos. Je krijgt een document, de akte van erkenning. Jullie kindje krijgt dan rechtstreeks de naam van de vader en de aangifte van jullie baby kan door één van de ouders gebeuren. Formulieren nodig voor de aangifte: Geboorteaangifte (die krijg je van ons), beide identiteitskaarten, trouwboekje, akte van erkenning (indien ongehuwd) Openingsuren gemeentehuis Bonheiden: elke werkdag van 8.30 tot 12.00 uur woensdagnamiddag van 13.30 tot 16.00 uur Privacy Het ziekenhuis respecteert het Koninklijk Besluit van 08.12.'92 (en wetswijziging van 22.08.2002) inzake bescherming van de persoonlijke levenssfeer bij de verwerking van persoonsgegevens van patiënten. Wij kunnen uiteraard niet verhinderen dat wanneer je een geboortekaartje aan de deur van je kamer hangt, sommige commerciële instellingen dit zullen gebruiken om je later te contacteren. Het is dan ook best jullie contactgegevens te verwijderen van de kaartjes. 21 15 Ontslag Vertrek Na een laatste bezoek van de gynaecoloog en kinderarts mogen jullie naar huis met jullie baby. Van de gynaecoloog heb je dan de nodige voorschriften en richtlijnen voor anticonceptie ontvangen. De kinderarts zal je ook voedingsadvies geven en ook aanduiden wanneer je op controle met de baby kan komen. Wij weten ook graag hoe je het verblijf op onze kraamafdeling ervaren hebt en houden dan ook rekening met de opmerkingen die je op de patiëntentevredenheidsenquête aangeduid hebt. 22 Kraamzorg Wanneer je thuis nog graag wat ondersteuning hebt, vertel het ons dan. Wij kunnen je hiermee helpen. Wij beschikken over lijsten van hulpverleners die bij jou aan huis kunnen komen. Kraamzorg bestaat uit kraamhulp (door een kraamverzorgster) en medische hulp (door een vroedvrouw). De kraamverzorgster staat in voor verzorging van moeder en baby, maar ook voor licht huishoudelijk werk zoals koken, strijken, boodschappen doen en schoonmaken. Zij kunnen opvang bieden van andere kinderen, rust verzekeren en bezoek in goede banen leiden. Begeleiding en praktische tips rond voeding en verzorging zullen ook zeker aan bod komen. De kraamverzorgster krijgt hierbij assistentie van de vroedvrouw wat betreft de medische opvolging. Aanvraag van kraamzorg gebeurt het beste in de loop van de 6de zwangerschapsmaand, maar indien er dringende hulp nodig is kan dit ook via doorverwijzing op doktersvoorschrift. De kosten van kraamzorg worden berekend aan de hand van het netto belastbaar inkomen van het gezin. De kosten van een vroedvrouw worden terugbetaald door de mutualiteit. Laat ons weten via het evaluatieformulier dat je bij opname ontvangen hebt, hoe je het verblijf op de kraamafdeling ervaren hebt. Klachten of opmerkingen kan je ook direct meedelen aan de hoofdvroedvrouw, zo kunnen wij je onmiddellijk helpen. Je kan dit vragen aan de vroedvrouw die je verzorgt. 23 15 Nuttige telefoonnummers Receptie Imeldaziekenhuis: 015 50 50 11 Kraamafdeling 015 50 59 30 Kraam@imelda.be ZIEKENHUIS Imeldaziekenhuis Imeldalaan 9 2820 Bonheiden www.imelda.be WZC Den Olm Schoolstraat 55 2820 Bonheiden www.denolm.be 97600083 R00