M43 is een koolhydraatstructuur, die op de

M43
DE MOLECULE
M43 is een koolhydraatstructuur, die op de celmembraan
voorkomt als glycolipide, maar eveneens in het bloed
circuleert onder de vorm van een grote glycoproteïne
(een mucine). Het moleculair gewicht van dit mucine kan
tot 2000 kD bedragen, en bezit niet alleen de
koolhydraatepitoop voor M43, maar eveneens die voor
CA 19-9, CA 50, CA 195 en CA 242. De epitoop van
M43 is zowel Lewisa als gesialyleerde Lewisa, en deze
laatste is eveneens de epitoop van CA 19-9. Uit een en
ander volgt dat de resultaten bekomen met M43
correleren met die van CA 19-9, CA 50, CA 195 en CA
242. De bepaling van M43 maakt bovendien gebruik van een derde koolhydraatepitoop,
die echter minder goed gekarakteriseerd is.
Als glycolipide komt M43 voor op de ducti van de exocriene pancreas en op het
colonepitheel. De molecule bevindt zich op de apicale celmembraan, waardoor zij in
normale weefsels via cel-cel juncties en de onderliggende basale membraan afgesloten
blijft van de bloedcirculatie. Slechts bij invasieve tumoren, waarbij de cel-cel juncties
verloren gaan en de basale membraan niet meer intact blijft, kan M43 in de bloedbaan
diffunderen. Hierop is haar toepassing als tumormerker gebaseerd.
© L ABO N UYTINCK
TO E PA S S I N G S G E B I E D
De bepaling van M43 in bloed is vooral nuttig als
merker voor carcinomen van het colorectum en in
mindere mate van de pancreas. Wanneer de hoogste
limiet van het referentiegebied op 7.5 U/ml geplaatst
wordt, bekomt men voor colorectale adenocarcinomen
een algemene gevoeligheid van 74% met een algemene
specificiteit van 93%. M43 correleert bij colorectale
tumoren met CEA, CA 19-9, CA 50, CA 195 en CA
242. Uit klinische studies bleek M43 iets minder
gevoelig te zijn dan CEA bij colorectale carcinomen: de
gevoeligheid bij niet-gemetastaseerde tumoren bedroeg
voor M43 64%. Voor gemetastaseerde tumoren bedraagt de gevoeligheid 85%. In
tegenstelling tot CEA wordt de concentratie van M43 door roken niet beïnvloed.
M43 is een bruikbare parameter is om via preoperatieve concentraties de prognose te
evalueren, en om tijdens de opvolging eventuele recidieven te voorspellen. Benadrukt
kan worden dat bij colorectale tumoren met niet-verhoogde CEA de bepaling van M43
vaak (in 45% van de gevallen) verhoogd uitvalt. Dit fenomeen berust op de verschillende
aard van de betrokken epitopen, en de combinatie van CEA en M43 leidt tot een
gevoeligheid van 87% bij gemetastaseerde colorectale tumoren.
© L ABO N UYTINCK