Muziek op internet - BeroepKunstenaar.nl

Muziek op internet
•
•
•
•
Je muziek gratis op internet aanbieden
Je muziek tegen betaling op internet aanbieden
Auteursrechten
Meer informatie op BeroepKunstenaar.nl
Je muziek gratis op internet aanbieden
Ook zonder platenmaatschappij zijn er verschillende mogelijkheden om je muziek te
verspreiden.
Gratis downloads
Er zijn verschillende publicitaire redenen om je muziek gratis aan te bieden:
• Je kunt meer bekendheid aan je band geven bij een groter publiek;
• Het kan onderdeel zijn van een promotionele actie, bijvoorbeeld als voorproefje van
een nieuw uit te brengen EP of album;
• Zalen en muziekcafé’s hebben zo gemakkelijk toegang tot je muziek zodat je wellicht
sneller door hen wordt geboekt.
Streaming
Wil je muziek niet gratis weggeven maar wel mensen gratis laten luisteren? Je kunt hele
nummers en/of gedeeltes van een nummer (snippets) als stream aan bieden. Dit houdt in
dat de muziek direct wordt afgespeeld en niet eerst gedownload wordt. Een handige manier
om je muziek te laten horen, mensen geïnteresseerd te maken en te stimuleren om te
kopen. Er zijn tegenwoordig veel sites en programma’s waarmee je muziek gratis aan
anderen kunt laten horen. Veel van die sites hebben ook een “embedding” functie waardoor
je je muziek in je eigen site kunt plakken zonder dat het extra kosten met zich meebrengt.
Je kunt je muziek ook op je eigen site zetten, maar dit zorgt voor extra bandbreedte gebruik
(en daarmee extra kosten). Daarnaast beschik je bij onderstaande voorbeelden vaak over
waardevolle statistieken over hoe vaak je nummers zijn beluisterd, waar de luisteraars
vandaan komen etc.
Op onderstaande (veelgebruikte) sites kun je eenvoudig zelf muziek plaatsen.
• Bandcamp: Op deze site kun je een eigen pagina aanmaken waar je jouw muziek kunt
aanbieden. Je bepaalt zelf of je je muziek gratis of tegen betaling aanbiedt. Je kunt je
fans de mogelijkheid geven de prijs te bepalen, maar je kunt ook vaste prijzen stellen.
De pagina is gratis, maar Bandcamp neemt 15% van de verkoop. Je kunt precies
bijhouden wie naar jou linkt en luistert via de statistieken van je pagina. Je kunt zelf het
uiterlijk van jouw pagina bepalen en merchandise verkopen via Bandcamp.
•
Soundcloud lijkt op Bandcamp en heeft veel vergelijkbare functies. Het grootste
verschil en voordeel is dat je bij Soundcloud andere personen kunt volgen en zelf
gevolgd kunt worden. Hiermee is Soundcloud ook meteen een sociaal netwerk.
•
YouTube is heel belangrijk, omdat het de grootste zoekmachine is voor muziek. Veel
muziekliefhebbers zoeken op de videosite YouTube naar muziek. Ook al heb je nog
geen videoclip, je kunt wel je muziek op YouTube zetten met bijvoorbeeld een mooie
bandfoto. Het is eenvoudig om zelf een account aan te maken en filmpjes te uploaden.
Bekendste ontdekking op YouTube is de Nederlandse Esmee Denters die vanuit haar
slaapkamer covers zong en uiteindelijk getekend is op het label van Justin Timberlake
en als eerste Nederlandse bij Oprah Winfrey langs mocht komen.
•
Facebook is verreweg het meest populaire sociale netwerk ter wereld met meer dan
een miljard gebruikers in 2012. Het is niet mogelijk om zelf muziek te uploaden maar
wel om het via widgets van YouTube, Bandcamp en Soundcloud te promoten op
BeroepKunstenaar.nl is een website van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten
maart 2014
(p. 1)
Facebook. Facebook is ook de meest gebruikte en succesvolle site om optredens,
events en cd releases etc. onder de aandacht te brengen. Je kunt als artiest of band
een eigen pagina aanmaken die je fans kunnen volgen zodat ze op de hoogte blijven.
•
Sellaband: op deze site kun je een profiel maken en je muziek als stream plaatsen.
Bezoekers van de site kunnen gratis muziek downloaden. Daarnaast kunnen ze een
aandeel in jou als artiest nemen van minimaal 10 dollar. Wanneer er voor 50.000 dollar
aan aandelen gekocht is, wordt een team samengesteld (o.a. A&R en topproducer)
waarmee een album wordt opgenomen. Artiest, Sellaband en ‘aandeelhouders’ delen
vervolgens de inkomsten. De site heeft na een faillissement in 2010 een doorstart
gemaakt.
•
MySpace was één van de eerste profielensites waar zowel amateurbands als grote
artiesten een eigen pagina hadden. Door de opkomst van betere alternatieven als
Bandcamp en Soundcloud ging het snel bergafwaarts met MySpace. Na een flinke
make/over is de site inmiddels aangepast aan de wensen van de huidige tijd, maar de
meeste muzikanten hebben al voor alternatieven gekozen.
Downloaden en illegaal uploaden
De meest populaire vorm van het illegaal verkrijgen van muziek is via Torrents; een
systeem om peer-to-peer (tussen computers van gebruikers) data uit te wisselen. Daarbij
wordt gebruik gemaakt van een centrale locatie die de downloads coördineert maar zelf
geen bestanden levert. Gebruikers die op een bepaald moment meedoen aan het up- en
downloaden wisselen onderling muziekbestanden uit. Zowel het downloaden als het
uploaden is verboden in Nederland. Stichting Brein bestrijdt namens de belanghebbenden
deze vorm van intellectuele eigendomsfraude.
De opkomst van muziek op internet jaren geleden bracht platenmaatschappijen ernstig in
verlegenheid. Op een enkeling na was niemand berekend op de enorme impact van dit
medium. Muziek wordt nog steeds illegaal op internet gezet waardoor computergebruikers
over de hele wereld het gratis kunnen downloaden. Labels en artiesten lopen door het
illegaal downloaden veel geld mis.
Veel artiesten hebben ook geprofiteerd van het gratis aanbieden van hun muziek via
torrentsites. De promotionele waarde van het deelbaar maken van je muziek moet niet
worden onderschat. Daar staan de misgelopen inkomsten van het downloaden tegenover,
maar je kunt je afvragen of de muziek anders wel was gehoord.
Muziek tegen betaling op internet aanbieden
Als je muziek niet gratis op internet wil aanbieden kun je ook tegen betaling streamen of
laten downloaden. Er zijn verschillende betaalsystemen waarmee je betaalde downloads op
je eigen site kan zetten. Je muziek op iTunes en in Spotify zetten doe je of via je label of
distributeur, of met een kleine omweg via een zogenaamde aggregator als CD Baby. Op
www.spotifyartists.com/guides/#get-your-music-on-spotify lees je hoe dat in zijn werk
gaat.
Betaalsystemen
Er is een aantal verschillende betaalsystemen waarvan Paypal met name voor “kleine
aanbieders” één van de bekendste is. Dit betaalbedrijf wordt wereldwijd gebruikt. Alleen
mensen met een Paypal account (een soort bankrekening) kunnen op deze wijze betalen.
Wanneer iemand een nummer van jou download via Paypal, wordt dit automatisch
bijgeschreven op je account.
Voordelen van Paypal:
• Gratis aan te vragen (je moet wel een minimumbedrag storten);
• het bedrag wordt onmiddellijk overgemaakt;
• het is vanuit elk land mogelijk om transacties te maken;
• je financiële gegevens zijn beveiligd en worden niet gedeeld met derden.
BeroepKunstenaar.nl is een website van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten
maart 2014
(p. 2)
Nadelen van Paypal:
• Je betaalt ontvangstkosten, een klein percentage van het ontvangen bedrag;
•
je moet een beetje verstand hebben van internet om het op je site te installeren.
Legaal downloaden / streamen
De iTunes Musicstore van computerfabrikant Apple is het bekendste en meest populaire
voorbeeld. Daar kun je voor € 0,99 een liedje downloaden of een album voor ca. €10,-. In
een ‘gewone’ winkel kost een album meestal €19,-. Apple sluit met veel
platenmaatschappijen en grotere artiesten deals voor verkoop in de webwinkel en heeft
ongeveer 70% van de legale downloadmarkt in handen.
Een andere ontwikkeling zijn applicaties en sites die streams van albums en artiesten gratis
of tegen een lage prijs aanbieden met de mogelijkheid om ze daarna te downloaden tegen
betaling, zoals Spotify, Deezer en Napster. De muzikant verdient per stream of download,
maar de platenmaatschappijen, tevens aandeelhouders, verdienen hier behoorlijk wat meer
geld aan dan de artiesten.
Muziek verkopen via derden
Je kunt je cd ook (tastbaar) verkopen via internet. Een goede site hiervoor is bijvoorbeeld
het Amerikaanse CD Baby. Dit bedrijf houdt zich puur bezig met de verkoop van het
‘tastbare’ product. Daarnaast linkt CD Baby je door naar verschillende online stores die juist
weer alleen download verkopen. Via deze omweg kun je als independent toch opeens
tussen alle grote namen staan, en is je werk bijvoorbeeld te koop via iTunes en Spotify.
Zelf je cd op internet aanbieden
De meest, en wellicht onder startende muzikanten meest gebruikelijke, manier om muziek
via het internet te verkopen, is het aanbieden van de tastbare cd. Je vermeld op je site een
prijs, bankrekening en naam. Vraag de koper een bestelling te plaatsen via e-mail of een
bestelformulier. Je verstuurt de cd zodra het geld binnen is. Met downloaden, of muziek op
internet plaatsen heeft dit niets te maken. Je kunt op deze manier wel eenvoudig de
mogelijkheden van streaming koppelen aan verkoop.
Auteursrechten
Op 4 februari 2014 stemde het Europees Parlement in met nieuwe wetgeving dat
liedjesschrijvers en muzikanten in de Europese Unie in de toekomst sneller een vergoeding
krijgen voor publicatie van hun werk op internet. Artiesten zouden hun royalty’s niet later
dan negen maanden na het einde van het jaar waarin de producten online zijn gezet
uitbetaald mogen krijgen. Zo worden de auteursrechten van artiesten via online platforms
beter beschermd. De nieuwe regels maken het ook voor aanbieders van online
muziekdiensten zoals Spotify makkelijker. Zij hoeven straks niet meer in elk EU-land een
aparte vergunning aan te vragen bij een auteursrechtenorganisatie zoals het Nederlande
Buma/Stemra.
Creative Common Licenties
Om een beetje zelf in de hand te houden wat er met je nummers gebeurt, kun je gebruik
maken van Creative Common licenties. Dit zijn licenties waarbij je contractueel aangeeft wat
de downloader met je muziek mag doen. Met gebruik van deze licenties is je muziek wel
gratis maar behoud je het copyright. Er zijn verschillende licenties, bijvoorbeeld voor
sampling en publiek bezit. Meer informatie hierover vind je op de site van Creative
Commons Nederland. Let wel op of de licentie die je wil gebruiken in Nederland geldig is!
Meer informatie
•
•
•
Diverse ICT-teksten op BeroepKunstenaar.nl, zoals muziek maken met de computer
Artikel over auteursrecht in muziek (pdf)
Infoblad Cultuur-Ondernemen “Auteursrechten en naburige rechten en de
exploitatie ervan voor componisten en musici” (pdf) op de website van
www.cultuur-ondernemen.nl
BeroepKunstenaar.nl is een website van de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten
maart 2014
(p. 3)