- Scholieren.com

Astrid Verkerk en
Naomi Andriessen
V4 Geschiedenis
16 juni 2010
Dhr. Valkenburg
Inhoud
Inleiding
blz. 1
Het Romeinse Rijk
Julius Caesar
Einde van Caesar
Het Romeinse Rijk na de dood van Caesar
De invloed van Caesar op het hedendaagse leven
Conclusie
Afsluiting
Bronvermelding
Taakverdeling
Blz. 2
Blz.
Blz.
Blz.
Blz.
blz.
blz.
blz.
blz.
Inleiding
Dit verslag gaat over Gaius Julius Ceasar, de ‘eerste keizer’ van het Romeinse Rijk.
Wanneer je iemand vraagt: ‘Wie is Caesar?’ weet men vaak gelijk al dat het een
hoogstaand iemand uit de oudheid was. In dit verslag wordt er onderzocht hoe het
komt dat Caesar nog steeds zo bekend is en wat op welke manier hij de geschiedenis
heeft veranderd. Dit heeft geleid tot de volgende onderzoeksvraag:
Wat was de invloed van Gaius Julius Caesar op het Romeinse Rijk?
Voor het beantwoorden van deze onderzoeksvraag wordt er eerst gekeken naar wat
het Romeinse Rijk nou precies was, vervolgens wordt het leven van Caesar
onderzocht, zijn jeugd en zijn bloeiperiode. Daarna gaan wordt er verteld over zijn
ondergang en de ondergang van het Romeinse Rijk. Er wordt nog besproken wat er
na zijn dood gebeurde en wat zijn invloed was op het hedendaagse leven.
In de conclusie wordt er gekeken wat nou precies de invloed was van Caesar op het
Romeinse Rijk.
1
Het Romeinse Rijk
Julius Caesar
Einde van Caesar
2
Het Romeinse Rijk na de dood van Caesar
Gaius Julius Caesar werd dus door de senatoren van het Romeinse Rijk gedood op
vijftien maart, 44 v.C. Door het volk werd hij als een God vereerd, zoals duidelijk
wordt door de vele beelden en boeken. Zijn dood veroorzaakte dan ook enorme
woede bij zijn soldaten en bij een groot deel van het volk. Zij trokken dan ook in
grote getalen naar de woningen van de senatoren die Caesar vermoord hadden. Er
ontstond een nieuwe burgeroorlog. Deze oorlog werd gewonnen door Caesars
pleegzoon Octavianus, nadat hij in 34 v.C. zijn concurrent Marcus Antonius had
verslagen.
Opvolger
De eerste man die probeerde de macht over te nemen was consul Marcus Antonius.
Hij werkte samen met Lepidus. De door hen prachtig uitgedachte machtsstrategie
werd verstoord door Octavianus, een geadopteerde zoon van Gaius Julius Caesar.
Deze kwam aanzetten met zijn testament en dwong de senaat hem voor een groot
deel te laten reageren. Omdat Octavianus nogal jong was aarzelde de senaat om hem
het consul te geven, maar uiteindelijk werd hij consul en legeraanvoerder van het
leger van de senaat. Na een tijdje besefte hij zich dat hij aan de verliezende kant
streed. Daarom ging hij toch terug naar Antonius en Lepidus. En met z’n drieën
sloten ze een triumviraat* en verdeelden ze het Romeinse Rijk onder hun drieën.
Terwijl Antonius en Octavianus hun vijanden achterna gingen, bleef Lepidus in Italië
om daar de zaken op orde te houden. Het is duidelijk dat Lepidus een secundaire rol
speelde aangezien hij van zijn 10 legioenen er maar 3 behouden en de rest werd
verdeeld onder Antonius en Octavianus.
Na een lange tijd van samenwerking tussen de drie mannen, een aantal oorlogen en
een paar veldslagen, verdween Lepidus uit het zicht. Het was niet langer meer een
triumviraat, Octavianus kreeg het westen van het rijk en Antonius het oosten. Terwijl
Octavianus in Rome de een aantal projecten van zijn voorganger Julius Caesar
heropnam en meerdere innovaties ontwikkelde, verbleef Antonius vooral in
Alexandrië, want hij was daar verliefd geworden op Cleopatra. Antonius verstootte
Octavia, de zus van Octavianus om te huwen met Cleopatra. Op deze manier verloor
hij de sympathie van de Romeinen, omdat het huwelijk tussen Antonius en Octavia
de verzegeling op de samenwerking tussen Antonius en Octavianus. Octavianus
wierp zich op als verdediger van de Romeinen tegenover de beslissing van Antonius.
Daarom verklaarde hij de oorlog aan Egypte en ging de strijd aan in 31 v.C. met de
vloot van Antonius en Cleopatra in de zeeslag bij Actium. Antonius werd verslagen
en vluchtten weg naar Alexandrië, achternagezeten door Octavianus. Daar pleegden
hij en Cleopatra zelfmoord. Op die manier verkreeg Octavianus de
alleenheerschappij over Egypte en het Romeinse rijk.
3
Met de dictatuur van Octavianus begon in Rome een nieuwe periode. De republiek
bestond nu niet meer. Alle macht lag nu in handen van Octavianus. Maar de dood
van Caesar had laten zien dat het eigenlijk levensgevaarlijk was om je alleenheerser
te noemen. Octavianus was zo slim zich geen dictator te noemen, hoewel hij het in
feite wel was. Hij had een trouw leger achter zich en geen enkele politicus durfde het
tegen hem op te nemen. Eerst zette hij zijn vijanden uit de senaat. Tegen de
overblijvende senatoren was hij een en al vriendelijkheid. In plaats van kritiek op
hem te leveren, gaf de senaat hem de eretitel Augustus, de verhevene, de
eerbiedwaardige.
* triumviraat: Driemanschap, samenwerking tussen staatslieden in tijden van nood.
Het Romeinse Rijk
Caesar had een heleboel gebied veroverd voor het Romeinse Rijk in de tijd dat hij
heerser was. Hij was dan ook een goede legeraanvoerder; hij deed zich voor als
beschermheer, maar ondertussen veroverde hij steeds meer gebieden. Hij gebruikte
als uitvlucht dat hij dit deed ter bescherming van Rome. Door deze machtstrategie
waren meerdere landen genoodzaakt om bondgenoot van Rome te worden. Al snel
had Caesar grote stukken van de Gallische en Germaanse landen ingenomen.
Verder bezat het Romeinse Rijk, doordat Caesar Cato had verslagen, grote delen van
wat nu Afrika is.
Na de dood van Caesar werden deze gebieden nog steeds behouden. Na het de strijd
tussen Augustus (Octavianus), de senaat en Antonius was Augustus een korte tijd
heerser over het hele gebied, hierbij werd hij te hulp geschoten door de senaat. Toen
het triumviraat was ingesteld werd het Romeinse Rijk verdeeld over Augustus,
Antonius en Lepidus. Augustus nam Hispania Citerior, Ulterior en natuurlijk Italia.
Antonius regeerde naast Gallia Comata over Narbonensis. Lepidus kreeg, nadat hij
weer een tijd uitgesloten was geweest, de beide Africae toegewezen.
Uiteindelijk wordt er nadat Augustus weer alleenheerser was, ook een deel van
Egypte aan het Romeinse Rijk toegevoegd. De heersers na Augustus heersen bijna
allemaal over dit gehele gebied.
De invloed van Caesar op het hedendaagse leven
De kalender die wij nu gebruiken is ook aangepast door Caesar. Door alle
schrikkeldagen klopt de oude kalender niet langer. Daardoor kwam het voor dat de
oogstfeesten niet meer op zomerdagen waren.
4
De kalender van Caesar werd gebaseerd op de baan rond de zon. Het is vreemd om
te zien dat mensen al zo precies konden berekenen dat deze baan 365 dagen duurde.
Na de dood van Caesar bleef ontstond langzamerhand de titel keizer. Dit komt omdat
zijn opvolger Augustus (Octavianus) zich ook Caesar noemde, naar zijn voorganger.
Ook de consuls na hem deden dat. Zo werd Caesar (je spreekt het in het Latijn uit als
Kaisar) synoniem voor heerser.
Caesar organiseerde vaak gladiatorengevechten, toneelvoorstellingen,
worstelwedstrijden en feesten die langer dan een week duurde. Dit deed hij om zich
populair te maken. Maar nu nog steeds vinden we dit soort vormen van vermaak
terug in culturen van ons land en andere landen.
Caesar zorgde voor de romanisering in de veroverde gebieden. Hier liet hij veel
veranderingen aanbrengen, hij zorgde bijvoorbeeld voor de goede infrastructuur,
stenen huizen en aquaducten. Deze dingen zien we vaak terug in het leven van
alledag. Ook hebben we nog veel herinneringen aan Romeinse bouwwerken zoals
badhuizen, bruggen, theaters en tempels. Deze bouwstijlen zien we vaak ook terug in
onze gebouwen. Ook werden er veel scholen en universiteiten gebouwd in de tijd
van Caesar. Dit doen we nog steeds op dezelfde manier.
Conclusie
De onderzoeksvraag van dit verslag was:
Wat was de invloed van Gaius Julius Caesar op het Romeinse Rijk?
Caesar werd heerser van het Romeinse Rijk in de tijd van kleine burgeroorlogen,
opstanden tegen de senaat en vele meningsverschillen over macht. Deze chaos kwam
door het onderscheid tussen de bovenlaag en de onderlaag. Moest de onderlaag dit
nou eenmaal accepteren of werd er onrecht aan hen gedaan?
Toch is het Caesar gelukt om een duidelijke politiek in te brengen in Rome, en op die
manier dat het Romeinse rijk doorgroeide.
In de tijd dat Caesar aan de macht was is de cultuur van Rome zeer gaan uitbreiden.
En hoewel er geen duidelijke bronnen zijn kunnen we aan bijvoorbeeld Gallië zien,
wat altijd een woest gebied was, dat Caesar het gebied door de romanisering
beschaafd heeft laten worden.
We kunnen ons afvragen of Frankrijk ooit zo’n grote politieke rol had kunnen spelen
zonder de invloed van Rome. Misschien hadden ze dan een veel grotere achterstand.
5
Net als bij Gallië probeerde Rome met zijn cultuur de plaats in te nemen van de
oorspronkelijke cultuur in landen die zij veroverd hadden.
Rome had al erg veel macht voor dat Caesar de leider was, dit kwam door de
belasting van de veroverde gebieden. Wanneer Rome deze macht niet had gehad,
had Caesar nooit te werk kunnen gaan.
Caesar heeft een boel goede veranderingen in Rome op zijn naam staan. Zo zorgde
hij er in de eerste instantie voor dat er een rechtvaardigere besturing kwam in de
provincies. Want eerder was er meestal sprake van een gouveneur die zijn volk
dupeerde door dat hij teveel met zichzelf bezig was. Al deze kwalijke zaken die vaak
te maken hadden met rijkdom echt macht werden grondig aangepakt.
Ook breidde Caesar het aantal ambten uit. Ook de verkiezingen voor ambten werden
beter geregeld en er werden allerlei regels voor bedacht.
Caesar organiseerde grote projecten zoals het droogleggen van de Polontijnse
moerassen, om te zorgen voor meer banen voor werklozen en armen.
De grenzen van het rijk werken verbeterd en ook de financiële positie van Rome, die
tijdens de onrust in het rijk beneden peil was. De grote steden Carthago en Corinthe
die ooit half verwoest waren geweest werden door Caesar weer opgebouwd en daar
liet hij arme gezinnen wonen zodat deze een kans kregen op een beter bestaan.
Tegelijk was deze actie het goed voor de handel.
Al met al is te zien dat Caesar niet zomaar een leider was, maar een goede consul van
het Romeinse Rijk. Hij heeft voor veel veranderingen gezorgd en daarmee kunnen
we zeggen dat Caesar inderdaad invloed heeft gehad op het Romeinse Rijk. Sterker
nog, zijn regeertijd zou je een noodzaak in de geschiedenis kunnen noemen. Hij heeft
een geweldige indruk achtergelaten op zijn opvolgers. Caesar was een zeer trots
man, vooral op zichzelf. Maar gelukkig was hij ook enorm trots op zijn rijk: ROME.
“Veni vidi vici.” Dixit.
Afsluiting
Zoals gehoopt hebben hebben we heel wat opgestoken van deze praktische opdracht.
We weten nu wie Caesar was en wat hij allemaal veranderd heeft in het Romeinse
Rijk en alles er omheen. We hebben een interessante en leerzame opdracht voltooid
en zijn ook best tevreden met het resultaat van het werk dat we erin gestoken
hebben. Waar we ons de volgende keer in gaan verdiepen is een verassing maar we
wachten uiteraard met smart om weer op onderzoek uit te gaan voor geschiedenis.
6
De samenwerking was prima en het proces verliep vlekkeloos.
Naomi Andriessen en Astrid Verkerk
Bronvermelding
Boeken:
 Goldsworthy, A. (2007). Caesar.
 de Blois, L., &. van der Spek, R.J. (2001) Een kennismaking met de oude wereld.
 Meijer, F. (2007). Macht zonder grenzen. Rome en zijn imperium.
Het internet:
 Wijsgeer, B. (2007). Gaius Julius Caesar versus Octavius Augustus. Geraadpleegd
op 1 juni 2010, op www.infonu.nl.
 De eeuw van Augustus. (z.j.). AB URBE CONDITA. Geraadpleegd op 3 juni
2010, op www.xtec.cat.
 Imperator Caesar Augustus. (2010). Geraadpleegd op 3 juni 2010, op
www.wikipedia.nl.
Taakverdeling
Het Romeinse Rijk
Julius Caesar
Einde van Caesar
Het Romeinse Rijk na de dood van Caesar
De invloed van Caesar op het hedendaagse leven
Conclusie
Afsluiting, Inleiding
Lay-out, bronvermelding, taakverdeling etc.
Astrid
Astrid
Astrid
Naomi
Naomi
Naomi
Astrid
Naomi
7