Mise en page 1

VEILIG EN
RENDABEL BELEGGEN
20
concrete adviezen om u(w)
kapitaal krachtiger te maken
arbij helpt
en hoe De Belegger u da
Inhoud
01
VOOR ALLES: KEN UZELF!.................................................................................... 04
02
HET VERSCHIL TUSSEN HET RISICO DAT U WILT
EN HET RISICO DAT U KÚNT NEMEN................................................................... 06
03
VRAAG ALTIJD EEN TWEEDE OPINIE.................................................................... 08
04
NEEM GEEN RISICO’S DIE U ZÉLF KUNT VERMIJDEN......................................... 10
05
SPREIDING, SPREIDING, SPREIDING.................................................................. 12
06
HELP, DE RENTE IS TE LAAG!................................................................................ 14
07
IS VASTGOED ECHT ALTIJD VAST GOED?............................................................ 16
08
HOE ACTIEF MOET EEN BELEGGER ZIJN?............................................................ 18
09
BELEG IN EEN BEDRIJF, NIET IN EEN GETAL........................................................ 20
10
ZO CONSTRUEERT U EEN PORTEFEUILLE OP ÚW MAAT.................................... 22
11
BELEG SYSTEMATISCH......................................................................................... 24
12
HERSTEL REGELMATIG HET EVENWICHT............................................................ 26
13
TIMING, TIMING, TIMING..................................................................................... 28
14
VERLIES U NIET IN DE WAAN VAN DE DAG: FOCUS!.......................................... 30
15
HOED U VOOR EEN VRIJBLIJVENDE TIP............................................................... 32
16
BETAAL GEEN CENT TE VEEL!............................................................................... 34
17
THERE’S NO SUCH THING AS A FREE LUNCH..................................................... 36
18
LET OP DE KLEINTJES........................................................................................... 38
19
DE TECHNOLOGIE IS UW VRIEND........................................................................ 40
20
NÚ MOET U ERBIJ ZIJN......................................................................................... 42
Vooraf
Het afgelopen jaar, en dan vooral op de momenten
dat de financiële markten het moeilijk hadden, werd
mijn mailbox overstelpt. Met mails van zogenaamde
‘professionele adviseurs’. Wellicht hebt u ze ook
gekregen? Helaas brachten die ‘adviseurs’ niet de
boodschap dat de aandelenmarkten nu wel erg
goedkoop waren. En hoopgevend waren ze al helemaal niet.
Nee, met kundige grofheid leverden die e-mails het
einde van ons financiële bestel ‘recht in mijn
gezicht’. De beurzen zouden crashen. En eigenlijk
hadden we nog niets gezien. Wie het nog niet
benauwd had gekregen van alle onheilsberichten
in de media, werd dat vast wel bij het lezen van die
apocalyps-mails.
En dat is net de bedoeling van de afzender, op een
moment dat dit heel gemakkelijk kan. Angst zaaien! Om zelf te kunnen oogsten. Want was de lezer
voldoende gedeprimeerd? Dan volgde de ‘oplossing’. ‘Het is nog niet te laat! Verkoop uw aandelen! Meer nog: wij hebben voor u het recept om
rijk te worden dankzij de complete chaos die weldra zal volgen. Maar u moet snel zijn!’
Berouw voor de zonden, het was nog niet te laat.
Het zegt veel over de agressieve stijl van de
afzender. Met edelmoedigheid heeft het alleszins niets te maken. Terend op al aanwezige
twijfels, creëerde hij valse behoeftes. Om vervolgens uiteraard de ‘oplossing’ aan te reiken.
En dat zijn dan niet zelden ingewikkelde financiële producten, waarmee u honderden procenten winst kunt behalen. Juist, ja...
Een mens met vragen zoekt nu eenmaal een
houvast. En net dan ben je kwetsbaar voor
zulke junkmails. Het blijft hemeltergend dat
mensen misbruik maken van angst. En dat nu
er aantrekkelijkste koopkansen zijn. Wie zich
liet misleiden, ziet mooie winsten aan zijn
neus voorbijgaan. En kijkt zelfs aan tegen
grote, oplopende verliezen. Bijzonder jammer.
Doe het anders
Wij pakken het graag anders aan. Wij bieden een
echt houvast. Met een boekje dat informeert, dat u
begeleidt op uw route naar beleggingssucces. Dat
mensen net wapent tegen de soms irrationele emoties op de financiële markten. Een boekje met concrete antwoorden op tal van praktische vragen. Een
manier ook om u te tonen dat de analisten van De
Belegger, dag in dag uit, in alle ernst bezig zijn om u
te gidsen. Om u te helpen bij het vermijden van valkuilen. En om kansen te zoeken.
Hoe leest u dit boek het best?
Dit boek bevat 20 hoofdstukken. Elk hoofdstuk geeft
een antwoord op de belangrijkste vragen rond goed
en veilig beleggen. En toont u hoe De Belegger u kan
helpen: links leest u telkens een gouden beleggingsprincipe, rechts leggen we uit hoe wij u daar bij
helpen. Hebt u nog nooit belegd? U vindt er gradueel
uw weg in.
Bent u een ervaren belegger, maar kent u
De Belegger niet? Ook voor u is dit boek nuttige lectuur. U ontdekt de filosofie van De Belegger. En
maakt kennis met ons blad, en hoe u dat efficiënt
kunt gebruiken. Maar het boek is ook geschreven
om iemand die met een specifieke vraag zit over
beleggen, rechtstreeks te leiden naar de relevante
vraag - en het antwoord daarop.
Ik wens u veel, verhelderend en nuttig leesplezier!
Gert Bakelants,
hoofdredacteur De Belegger
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
Voor alles: ken uzelf!
TIP
01
DE BELEGGER ADVISEERT U
lles start bij ‘het begin’. En als het over
beleggen gaat, dan is het begin: u. Het is
een huizenhoog cliché, maar het klopt wel
als een bus: beleggen is voor iedereen
anders. Wat geschikt is voor de ene, moet de
andere zeker mijden. Hoeveel van uw vermogen belegt u het best in vastgoed, aandelen,
obligaties en alle andere beleggingsvormen?
Het hangt van verschillende factoren af: leeftijd, gezinssituatie, de omvang van uw vermogen, uw uitgavenpatroon en inkomsten,
uw toekomstplannen,…
A
Gezond verstand moet primeren. De befaamde beleggingspiramide is daar een uiting
van. Eerst zorgt u voor een brede, stabiele
fundering, met een eigen woning, een spaarboekje, termijnrekeningen,… kortom, de
‘essentials’. Zodra die fundering er is, mag u
daar een kleinere verdieping op bouwen,
met levensverzekeringen, (staats)obligaties,
pensioenplannen. Hoger in de piramide is er
dan plaats voor (aandelen)fondsen en indivi-
4
duele aandelen. Hebt u daarna nog geld te
investeren? Dan kunt u voor een klein deeltje
terecht bij grondstoffen en edele metalen, of
afgeleide producten.
Volgt u het principe van de piramide? Dan
neemt u automatisch alleen meer risico naarmate u geld voor een langere periode kunt
missen. Beleg zeker nooit in aandelen met
geld dat u op korte termijn nodig hebt. En al
zeker niet met geleend geld.
Een eerste opmerking: wees eerlijk! Te veel
mensen potten vandaag al hun geld op en ‘parkeren’ het op een spaarrekening – ‘in afwachting van’… ja, van wat? Wellicht verlamd door
de bankencrisis van de jongste jaren. Al uw
geld op een of meerdere spaarboekjes zetten,
dat heeft niets met beleggen te maken. Het kan
zelden echt gepast zijn. Echte bescherming van
uw vermogen heeft met spreiding te maken, in
functie van uw eigen persoon, met heel specifieke behoeftes en doelstellingen.
Een aantal zaken zijn vanzelfsprekend. Een dame van 80 jaar belegt haar centen bijvoorbeeld níet op de beurs. En wie een beperkt budget heeft en slechts enkele duizenden euro’s kan spenderen, laat deze buffer het best op een spaarboekje rusten.
Maar u hoeft ook niet over heel grote kapitalen te beschikken om gespreid te beleggen, in diverse beleggingen, waaronder ook aandelen (zie verder op pagina 12).
Beleggen en sparen moet
‘gepast’ zijn en afgestemd op
uw specifieke noden. Int u
bijvoorbeeld maandelijks
een klein pensioen, maar
hebt u tijdens uw loopbaan
wel een aardig kapitaaltje
opgebouwd? Dan wilt u wellicht extra inkomen uit dat
kapitaal genereren. U wilt in
functie van uw uitgavenpatroon op een ‘zeker’ bijkomend inkomen terugvallen. Dan moet u een (groot) deel van het vermogen in vastrentende producten beleggen, zodat volatiele aandelenmarkten de portefeuille
niet in gevaar brengen.
Voor het gepaste beleggingsprofiel moet u in eerste instantie bij uzelf te rade
gaan. Daarom is dit de fase waarbij De Belegger u het minst kan helpen.
Wat doen we wel? De diverse beleggingsvormen op de voet volgen,
evalueren en bespreken. Zodat u ‘à la carte’ uw eigen
‘piramide’ gepast kunt invullen. Lukt dat niet meteen?
Dan kunt u altijd terecht op onze advieslijn, een exclusieve (gratis) dienst voor de abonnees van De
Belegger. Elke woensdagvoormiddag staan onze
analisten hen met raad en daad bij.
www.belegger.be
5
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
tu
a
d
o
ic
is
r
t
e
h
n
e
s
s
u
t
il
Het versch
en
m
e
n
t
n
ú
k
u
t
a
d
o
ic
is
r
t
wilt en he
TIP
02
DE BELEGGER ADVISEERT U
Beleggen is voor iedereen anders. En dat geldt dus ook voor de samenstelling van de
aandelenportefeuille. Wat voor de ene gepast is, is voor de andere al te risicovol.
Iedereen moet à la carte zijn aandelenportefeuille kunnen samenstellen. Daarom
werkt De Belegger met een risicoratingsysteem.
Aandelen met een rating 1 hebben een relatief laag risico. Uiteraard schommelen ook
deze aandelen met het marktsentiment, maar dat doen ze minder hard dan aandelen
met risicograad 2 en 3. Dat heeft te maken met
u Advies
de relatief hogere kwaliteit van dit soort aan-
hebt uw persoonlijke vermogenssituatie
op een rijtje gezet. Dan is het nu tijd voor
actie. Stem uw beleggingen af op uw persoonlijke profiel. Bankiers en vermogensbeheerders spreken over een risicoprofiel.
Zij moeten zo’n risicoprofiel opstellen, in het
kader van MiFID (Markets in Financial
Instruments Directive), een Europese richtlijn ter bescherming van de financiële consument. De financiële ‘warenhuizen’ mogen u
geen producten aanbieden die niet aansluiten bij uw persoonlijke risicoprofiel.
U
We benadrukken het nog eens: wees zo
objectief mogelijk in de analyse van uw eigen
wensen en mogelijkheden. Na een lange
periode van stijgende beurzen vinden mensen maar al te vaak van zichzelf dat ze wel wat
meer risico kunnen dragen. En omgekeerd
zweert menige belegger bij ‘veiligheid’, na
een langdurige periode van dalende beurs-
6
koersen. Menselijk? Ja, maar puur door emoties bepaald. En dat leidt zelden tot goede
resultaten. Integendeel.
En in de huidige situatie? Na meer dan een
decennium rampspoed (twee grote financieel-economische crisissen, oorlogen en terrorisme, natuurrampen, de bankencrisis,
boekhoudfraudes,…) hebben veel mensen
hun buik vol van de beurs. De grote beleggers (banken, verzekeraars, fondsen) zorgden voor extra verkoopdruk, onder druk van
strengere solvabiliteitsnormen. ‘Aandelen’
en ‘beurs’ zijn negatief geladen woorden. De
financiële pers spreekt van een overgave van
de kleine belegger. Laat u niet beïnvloeden
door het sentiment van de dag, maar breng
objectief uw eigen situatie in kaart en handel daar consequent naar. Dat biedt de beste
bescherming. En dan passen aandelen(fondsen) zeker in dat plaatje.
K
koopwaardig
delen. Bij de toekenning van de risicograad
H+ houden & (bij)kopen
letten we vooral op de gezondheid van de
balans. Zijn de schulden niet te hoog? En hoe
op koerszwakte
zijn ze gestructureerd? Ook de aard van de
H
houden
activiteiten is bepalend. Cyclische aandelen
H- houden & verkopen
hebben een sterk schommelend winstverop koerssterkte
loop, dat sterk afhankelijk is van de wereldV
verkopen
conjunctuur. Ze krijgen zelden risicorating 1.
u Risicograad
Ook bedrijven met een kwetsbare technologie horen hier niet thuis. Want wat vandaag
1
gemiddeld marktrisico of lager
‘hot’ is, kan morgen alweer verouderd zijn.
2
hoger dan gemiddeld
Bedrijven met haast voorspelbare kasstro3
speculatief
men passen hier dan weer wel perfect.
Uiteraard zijn nog andere factoren van belang, zoals de kwaliteit van het management, het gevaar van te dure overnames, kapitaalverhogingen,…
Aandelen met rating 2 kunnen best heel aantrekkelijk zijn, maar ze hebben een
hoger dan gemiddeld risico. Hou daarmee rekening en beperk het gewicht van
zulke aandelen, in functie van uw risicoprofiel. Aandelen met rating 3 zijn erg speculatief. Ze zitten meestal in nauwe schoentjes en verbetering is niet snel te verwachten. In feite zijn het gokaandelen. Een ‘goede huisvader’ blijft daar beter van
weg.
www.belegger.be
7
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
inie
p
o
e
d
e
e
w
t
n
e
e
d
ij
lt
a
g
Vraa
e beleggingsvoorstellen van bankiers
zijn ongetwijfeld goed bedoeld. Maar
dubbelcheck altijd of het voorgestelde financiële product voor u gepast is. En zijn de
voorgespiegelde rendementen haalbaar?
Misschien zijn er voor hetzelfde risico betere
alternatieven op de markt? Een tweede,
onbevooroordeelde opinie kan van goudwaarde zijn.
D
Koopt u een nieuwe keuken of auto? Dan
bezoekt u ook meer dan één zaak. Om het
aanbod te vergelijken, op kwaliteit én op
prijs. Voor financiële producten is dat niet
altijd gemakkelijk. Bovendien komt er ook
nog eens de factor ‘kans op verlies’ bij. Elke
meubelzaak bejubelt zijn aanbod, en bij de
bank is dat niet anders. Volledig normaal,
maar u moet alles aftoetsen.
De zogenoemde ‘Chinese Walls’ zorgen
ervoor dat bij banken geen belangenvermenging
ontstaat
tussen
afdelingen.
Bijvoorbeeld tussen mensen die aandelen
aan de man moeten brengen en mensen die
de portefeuille van de klant oordeelkundig
moeten beheren. Dat is de theorie. In de
praktijk durft dat al wel eens mis te lopen.
Herinner u de beursintroductie van
Facebook. Een naam als een klok, die dus op
8
veel interesse kon rekenen. Er was blind
enthousiasme, en de begeleidende banken
remden dat niet af – integendeel zelfs. De
‘volkswaanzin’ werd misbruikt om het aandeel tegen hoger dan verhoopte prijzen naar
de beurs te brengen. Goed voor de grote aandeelhouders van Facebook en lucratief voor
de begeleidende banken, die hogere commissielonen konden opstrijken. Maar wat
bleek achteraf? De banken beschikten over
heel wat minder flatterende informatie over
Facebook… Informatie die zulke hoge introductiekoersen niet verantwoordde. Het vervolg kent u: Facebook ging na de beursintroductie onderuit. En de beleggers - klanten
van de banken - zitten nog steeds op de
blaren.
Gelukkig hangt er niet altijd zo’n kwalijk
geurtje aan het aanbod van de banken.
Integendeel, meestal zijn ze te goeder trouw.
Maar u mag ook niet naïef zijn. Een financiële
instelling is een onderneming met een winstoogmerk. Ze spreekt, net zoals de meubelzaak, voor eigen winkel en streeft logischerwijze zo hoog mogelijke marges na. Daar is
niets mis mee. Want het is uw taak om u
grondig te informeren alvorens u iets koopt ook en vooral als het gaat over financiële
producten.
TIP
03
DE BELEGGER ADVISEERT U
Hier biedt De Belegger een grote
toegevoegde waarde. De Belegger
beschikt over zes fulltime analisten, die ieder in een bepaalde
materie gespecialiseerd zijn.
Met verstand van zaken oordelen zij onbevooroordeeld over aandelen, obligaties, munten en financiële producten.
‘Onafhankelijk’ is nog altijd onze grootste troef. De Belegger verdient geen geld aan
producten, zodat iedere analist ongezouten zijn mening kan geven. Geen belangenconflicten, zoals die bij financiële instellingen wel kunnen voorkomen. Om zijn onafhankelijkheid te verzekeren, aanvaardt De Belegger geen reclame. Niet in de printversie, niet op de website. Niemand kan dreigen om zijn reclame-uitgaven te bevriezen,
als de analisten van De Belegger zich te kritisch uitlaten over bepaalde beleggingen.
In de praktijk ventileren we telkens een mening over de actuele beleggingsthema’s.
In ons blad en dagelijks op onze website (www.belegger.be). Vooral over aanbiedingen van vastrentende producten vindt u daar onze opmerkingen én interessante
alternatieven - als die er zouden zijn. Voor specifieke, individuele gevallen hebben
we een e-maildienst voor abonnees. Krijgt u een voorstel van uw bankier? Dan kunt
u er met uw vragen terecht. Na onderzoek krijgt u een gepast antwoord in de mailbox.
Soms zit een mens verveeld met heel specifieke, persoonlijke vragen. Dan maakt
u gebruik van de advieslijn op woensdagvoormiddag. De analisten van De
Belegger staan hun abonnees dan telefonisch te woord. Gratis, want … deel van
onze dienstverlening.
Vergeet ten slotte ook niet dat voor rendement, zowel bij obligaties als bij aandelen, het fiscale aspect bepalend is. En precies dat aspect behandelt De Belegger
regelmatig. Gepaste informatie en advies die u gegarandeerd extra rendement
opleveren.
www.belegger.be
9
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
DE BELEGGER ADVISEERT U
TIP
d en
ij
m
r
e
v
t
n
u
k
lf
é
z
u
ie
d
’s
04 Neem geen risico
Als het gaat over aandelen adviseren we om beperkt te investeren in aandelen met een
hoger dan gemiddeld risico. Gaat alles goed? Dan kennen deze aandelen een bovengemiddelde stijging, zodat de kleinere investering alsnog de moeite loonde. Loopt het
mis? Dan is de schade beperkt, door het relatief lagere gewicht. Laat het totale
gewicht van aandelen met rating 2 niet te hoog oplopen. Wat is onze richtlijn? Het
totale gewicht van risico 2 in de aandelenportefeuille moet tot een kwart beperkt blijven. Uiterst voorzichtige beleggers leggen de limiet op 10 procent, actieve beleggers
met een hoger risicoprofiel mogen dan weer net iets verder gaan.
Omdat heel veel mensen in obligaties beleggen, staan we hen zeker bij in deze tijden
van lage rente. Uiteraard waarschuwen we meermaals voor de historisch lage rentes.
Maar we zeggen altijd hoe u optimaal met de wijzigende situatie kunt omgaan. Zo
geven we in onze ‘financiële barometer’ voor elke munt aan wat de aanbevolen looptijd is voor een obligatie, rekening houdend met parameters zoals de verwachte
inflatie, de rentecurve,… Voor andere valuta dan de euro geven we bovendien de
beste spreiding.
y belief is that because the system is
now more stable, we’ll make it less
stable through more leverage, more risk
taking’ (Myron Scholes, derivatenspecialist).
Vrij vertaald: als een mens zich veilig voelt in
een financiële omgeving, durft hij meer risico’s nemen. Ook het omgekeerde is waar: bij
een groot risicogevoel, haakt hij af. ‘Gevoel’
is uiteraard een subjectieve indruk. En die
stemt zelden overeen met de realiteit. Als
vrijwel iedereen een bepaalde belegging als
veilig beschouwt, is meestal het tegenovergestelde het geval. Logisch: als haast iedereen hetzelfde wil, is de gevraagde prijs gegarandeerd te hoog. En als de grote massa iets
wantrouwt, zoals dat vandaag gebeurt met
aandelen, dan is de prijs logischerwijze té
‘M
10
laag. En nochtans zijn die bedrijven veel
gezonder dan de meeste overheden, van wie
het obligatiepapier nochtans zo gretig wordt
gekocht.
Want wat betekent ‘zonder risico’? Wie in
‘veilig’ langlopend staatspapier belegt, zit
met een bijkomend probleem. De obligatiekoersen zullen gevoelig dalen bij stijgende
rentes. En dan dreigen potentieel grote
koersverliezen. Krijgen we de komende jaren
dan ook nog eens een hoge inflatie, zoals
sommige economen beweren? Dan kunnen
‘veilige’ beleggingen een nachtmerrie worden. En wat vandaag als ‘te mijden’ gepercipieerd wordt, kan dan wel eens de meest veilige haven zijn.
En zoals altijd moet gezond verstand de bovenhand krijgen. Risico’s kunt u indekken door spreiding in de tijd. Dit geldt zowel voor aandelen als voor obligaties. Voor
obligaties moet u het risico vandaag beperken door lange looptijden te vermijden.
Maar ook hier: spreiden in de tijd. Zorg ervoor dat elk jaar een belegging op vervaldag komt. Als al het geld tegelijk ‘vrijkomt’, bent u erg kwetsbaar voor de intrestvoorwaarden op dat moment. Vervallen uw stukken gespreid in de tijd? Dan compenseert u minder gunstige voorwaarden met momenten dat u wel interessante
voorwaarden kunt rapen.
u Financiële barometer
Munt
Koers (1 euro =)
Koers munt
Rente
Hoogste(1) Huidige Laagste(1) sinds 1/1/12 3 maand
Tienjaarsrente
Advies
10 jaar trend verwacht(2)
EUR
USD
AUD
CAD
NZD
GBP
TRY
SEK
NOK
ZAR
HUF
1,60
2,07
1,74
2,56
0,98
2,57
11,67
9,885
14,14
320,76
2,63%
1,87%
3,42%
1,97%
3,69%
1,98%
8,15%
1,62%
2 7%
7
7
1,310
1,244
1,273
1,580
0,808
2,355
8,632
7,474
10,846
282,80
0,86
1,17
1,22
1,51
0,61
1,14
8,23
7,23
7,20
234
-0,9%
+1,8%
+3,8%
+5,3%
+3,4%
+4,1%
+3,1%
+3,7%
- 4%
+
0,00%
0,10%
3,37%
0,98%
2,48%
0,27%
6,41%
1,05%
0,58%
4
6
Aanbevolen
looptijd
basis portefeuille ca. 75%
samen met CAD: 5 à 7,5%
deels winstnemen
samen met USD: 5 à 7,5%
deels winstnemen
beperkte positie (2 à 3%)
houden (max. 2 à 3%)
aanbevo n po
a
h
w
4 à 5 jaar
3 à 5 jaar
3 à 4 jaar
4 à 5 jaar
4 à 5 jaar
4 à 5 jaar
3à4j
3
3
3
4
(1) Periode 200
www.belegger.be
11
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
iding
e
r
p
s
,
g
in
id
e
r
p
s
,
g
in
id
Spre
TIP
05
DE BELEGGER ADVISEERT U
en man die heel zijn fortuin riskeert
voor een investering hangt de dwaas
uit, hoe groot ook de mogelijke winst mag
zijn.’ (Daniel Bernoulli, wiskundige uit de
18de eeuw)
‘E
Spreiden biedt de beste bescherming van
uw vermogen. Alles dan maar op vastgoed en
de klassieke spaarrekening, zoals heel wat
mensen het zien? Dat heeft weinig met spreiding te maken. Zeker nu ook voor de modale
belegger diverse beleggingsvormen binnen
handbereik zijn, al dan niet bankproducten.
Hoe ver deze spreiding kan gaan, hangt af
van uw risicoprofiel. Maar ook met een
defensief profiel is meer spreiding mogelijk
dan wat de meeste mensen vandaag toepassen.
De Amerikaanse acteur en komiek Danny
Kaye verwoordde het als volgt: ‘Geld alleen
maakt niet gelukkig. Je hebt ook aandelen,
obligaties, goud en onroerend goed nodig.’
Spreiding over diverse beleggingen dient om
de ‘systemische’ risico’s op te vangen.
Gebeurtenissen die heel de financiële markt
treffen, zoals een wereldwijde economische
12
crisis, een olieschok, terroristische aanslagen, oorlog, politieke instabiliteit,…
Maar ook binnen elke beleggingsvorm apart
is spreiding een absolute noodzaak, zeker
als het gaat over aandelen en obligaties. Dat
moet om de ‘niet-systemische’ risico’s in te
dekken. Bedrijfseigen risico’s, zoals een
brand bij een bedrijf, een boekhoudschandaal, een staking, … En die kunt u door
voldoende diversificatie vrijwel helemaal
bannen.
Een enkele professionele belegger zal dit
laatste betwisten. Waarom? Bij een te fors
doorgedreven spreiding evolueert de waarde
van het mandje beleggingen steeds meer
met het gemiddelde, luidt het. De kans op
‘outperformance’ wordt dan per definitie
kleiner. Superbeleggers zoals Warren Buffett
richten zich dan ook slechts op een handvol
bedrijven. Maar in de praktijk heeft een
goede spreiding voor de meeste beleggers
wel degelijk voordelen. Hoe meer uw geld
verspreid zit, hoe kleiner de impact op uw
totaal vermogen als het met een van uw
investeringen fout loopt.
De spreiding over diverse beleggingsvormen is afhankelijk van uw risicoprofiel. Net
daarom behandelen we zoveel mogelijk verschillende types van beleggingen. De
Belegger volgt zowel de aandelenbeurzen, de obligatie- en de valutamarkten, als
grondstoffen en edele metalen. De ‘emerging markets’, zeg maar de groeilanden
(geografische diversificatie), krijgen elke week een prominente plaats in De
Belegger, met op de website extra analyses en adviezen, ook over beloftevolle
regio’s.
Vanwege hun hogere risico’s komen beleggingen zoals grondstoffen en groeilanden
vaak ook aan bod via ‘trackers’. Dat zijn beursgenoteerde fondsen, die de voordelen
van een klassiek fonds (spreiding) combineren met die van een aandeel (lagere kosten en een vlotte verhandelbaarheid).
Wat obligaties betreft, helpt De Belegger met richtlijnen over de spreiding over de
diverse munten (EUR, USD, AUD, NOK, DKK, ...). Wie in obligaties belegt, doet dit
voor de veiligheid én het vaste rendement. En dan is het maar logisch dat het overgrote deel in schuldpapier van hoge kwaliteit wordt belegd, waaronder ook bedrijfsobligaties. Aandacht voor de emittent van de obligatie en zijn rating dus. Maar
uiteraard niet te allen prijze (zie verder op pagina 14). Diversificatie naar iets minder kwaliteitsvolle obligaties kán, zeker als u een grotere portefeuille hebt. Maar
dan is dosering en spreiding over meerdere emittenten echt wel noodzakelijk.
Zeker in het aandelensegment is spreiding van belang, in functie van de risico’s
(belang van het ratingsysteem). Het moet ook om een reële spreiding gaan. De
portefeuille alleen maar ‘diversifiëren’ over bijvoorbeeld ING Groep, KBC Groep,
BNPParibas, Axa, Deutsche Bank en andere financiële waarden, heeft uiteraard
niets met spreiding te maken.
www.belegger.be
13
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
g!
Help, de rente is te laa
TIP
06
DE BELEGGER ADVISEERT U
eel wat mensen spaarden tijdens hun
loopbaan, om na hun pensioen dankzij
intrestinkomsten hun levensstandaard op
peil te houden. Maar door de fors gedaalde
rentes genereert het spaarpotje niet altijd
meer de gewenste inkomsten. Meer nog: de
inflatie overstijgt het rentepeil, en daardoor
verliest u vandaag zelfs aan koopkracht op
uw spaarcenten.
H
Dat is het gevolg van de wereldwijde economische groeivertraging en de politiek van de
centrale banken. Zij trachten met ultralage
rentes de economie zuurstof in te blazen.
Bovendien kopen zij op de financiële markt
obligaties met een lange looptijd op, om de
financieringskosten voor bedrijven naar
beneden te halen. Door de eurocrisis wordt
die vraag nog versterkt door investeerders
die uit angst al tevreden zijn met de zeker-
14
heid dat ze gewoon hun geld terug krijgen,
zonder rentevergoeding. In sommige gevallen, op korte termijn, heeft dit zelfs een
negatieve rente tot gevolg. Dat is een onwezenlijke, op termijn onhoudbare situatie. Het
is een illustratie van de angst die de markt
beheerst.
Deze kunstmatig lage rentes kunnen niet
eeuwig blijven bestaan, maar als rentenier
zit u er toch maar mee verveeld. Ook al
belegt u uw geld op tien jaar in Belgische
staatsobligaties, met de huidige fiscaliteit
levert dat in het beste geval minder dan
2 procent netto op. Wat betekent dat? U hebt
dubbel zoveel kapitaal nodig om eenzelfde
rente-inkomen te hebben als bij een rente
van 4 procent. Dat kan problematisch zijn.
Voor ‘veilig’ Duits staatspapier is de
opbrengst netto zelfs minder dan 1 procent.
De Belegger onderzoekt en evalueert elke macro-economische situatie. Vandaag vinden wij het bijvoorbeeld niet verstandig om veel geld te stoppen in zogenaamd ‘veilig’ langlopend Duits staatspapier. De rente is er historisch laag. U bent zelfs nog
beter af met de rente op een Belgische spaarrekening. Sommige hoogrentende
spaarrekeningen lonen soms meer dan de moeite, een onderwerp dat we in De
Belegger regelmatig behandelen.
Maar de analisten van De Belegger reiken ook alternatieven aan. Zoals hoger renderende bedrijfsobligaties van goede kwaliteit. Wist u dat bij een nieuwe obligatie-uitgifte De Belegger vrijwel onmiddellijk zijn abonnees een e-mail stuurt, lang voordat
het nieuws in de media verschijnt? We noemen dat een DB Alert. Zo’n alert bevat
uiteraard de officiële details van het aanbod, maar ook het werkelijke rendement,
gecorrigeerd door uitgifteprijs, kosten en looptijd. De analisten van De Belegger
vergelijken het aanbod altijd met bestaand gelijk(w)aardig papier, dezelfde looptijd en kwaliteit van de emittent. Tot slot geven ze een gemotiveerd advies met concrete richtlijnen, zoals het geschikte bedrag voor een investering.
En waarom geen diversificatie naar duurzaam hoogrentende aandelen? Er zijn heel
wat bedrijven die hun aandeelhouders jaarlijks belonen met een nettodividend van 4
procent en meer. Gezonde bedrijven, die dat ook in de komende jaren blijven. En die
zelfs hun dividend nog kunnen optrekken. Dat kan op individuele basis, maar ook op
een gespreide manier, namelijk met trackers, een korf van duurzaam hoogrentende
aandelen. ‘Dividendwaarden’ is een thema dat we vandaag echt belangrijk vinden.
Het is een van de vier pijlers in onze aandelenportefeuille (zie verder op pagina 30).
Benadrukken we nog eens het belang van de fiscale aspecten van beleggingsproducten. Die zijn in een omgeving van lage rentes eens zo belangrijk. De Belegger
geeft handige tips. Binnen de lijnen van de wet, maar waardeverhogend. Minder
betalen, is ook een hoger rendement.
www.belegger.be
15
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
?
d
e
o
g
t
s
a
v
d
ij
lt
a
t
h
c
e
Is vastgoed
TIP
07
DE BELEGGER ADVISEERT U
e Belg en zijn baksteen… In tegenstelling
tot landen als de VS, Spanje, Ierland,
maar ook Nederland, toonde het Belgische
vastgoed zich meer dan waardevast de jongste jaren. Een rots in de branding. Dat gevoel
werd nog versterkt in volle bankencrisis eind
2008. Mensen waren plots – voor het eerst in
hun leven – niet meer 100 procent zeker of ze
morgen nog wel konden beschikken over hun
zuurverdiende spaarcenten op de bank. Een
appartementenblok verdwijnt niet zomaar,
luidt de redenering. Nee, dat kun je zelfs aanraken en het levert stabiele huurinkomsten
op. Het wantrouwen ten aanzien van het bankensysteem deed bijgevolg extra geld richting vastgoed stromen.
D
Vastgoedpromotoren spelen in op dat sentiment: ‘Stop de verliezen op de beurs en
beleg in vastgoed.’ Logischerwijze spreken
ze voor eigen winkel, en spelen ze de negatieve bijklank uit, die haast alle andere
beleggingsvormen treft. En vastgoed heeft
wel degelijk een positieve bijklank. Iedereen
kent wel iemand die er dankzij investeringen
16
in huurappartementen meer dan warmpjes
bijzit. Er zijn de voorbije decennia mensen
rijk geworden met vastgoed, al dan niet
deels gefinancierd met schulden. En wie kan
zich nog herinneren wanneer vastgoed in
België het moeilijk had?
Daardoor zijn de waarderingen erg hoog.
Investeren in de eigen woning is voor de
meeste mensen de beste investering van
hun leven. Omdat de afbetaling van hun gefinancierde woning een belangrijke vorm van
sparen is. En omdat de bouw of aankoop van
een huis fiscaal gestimuleerd wordt.
Multimiljonairs kunnen ook een deel van hun
vermogen in vastgoed diversifiëren, omdat
ze er proportioneel geen of weinig bezitten.
Dan past dat in hun profiel. Maar een ‘middenklasser’ die al zijn spaarcenten in een
appartementenblok stopt, omdat ‘geld’ niets
meer opbrengt? Dat is niet verstandig. Meer
nog, het is niet zonder gevaar. Zeker als het
procentueel een overgroot deel van het vermogen zou inpalmen.
Vastgoed is duur, vindt Jan Modaal. Welk jong koppel kan nog een eigen huis kopen
zonder steun van ma en pa? Die opmerking hoor je regelmatig – en terecht. De kostprijs van een woning stijgt al decennia meer dan het gemiddelde inkomen. Maar dat
fenomeen is wiskundig eindig. Waarom kon het dan decennialang wel? Omdat de
rente sinds de hoogtepunten in de jaren 70 en 80 geleidelijk, maar stevig daalde.
Redenering: hoe lager de rente, hoe meer geld mensen kunnen lenen voor hetzelfde
afbetalingsbedrag. En hoe meer geld ze ook konden besteden, waardoor de vastgoedprijzen meer stegen dan het inkomen. Dezelfde redenering gaat op voor de looptijd van de lening: hoe langer, hoe meer u kunt lenen/uitgeven. Hypotheken met een
looptijd van 25 en 30 jaar zijn geen uitzonderingen meer. En daarbij komen ook nog
enkele demografische factoren, zoals scheidingen, verouderde bevolking,...
Maar de rek is er uit, want de rente kan haast niet lager en de looptijd kan nog moeilijk langer. En daarom zal de komende tien jaar het vastgoed niet langer sneller stijgen dan het inkomen. Met de wereldwijde economische groeivertraging en de stijgende werkloosheid (krimpende loonmassa) mogen we zelfs licht dalende prijzen
verwachten. Of jaren van vrijwel ongewijzigde huizenprijzen. In combinatie met
inflatie zorgt dat alsnog voor een reële waardevermindering.
Vastgoed kunt u ook op de beurs vlot kopen en verkopen. Daar veranderen de prijzen wel
snel en werd al wel op de economische situatie geanticipeerd (vraag/aanbod). Vaak biedt
vastgoed op de beurs een hoog dividendrendement en heeft het een fiscaal gunstig statuut.
De Belegger belicht de sector regelmatig. Het
is overigens een heel diverse sector. Winkel- en
kantoorvastgoed, magazijnruimtes en residentieel
vastgoed, rusthuizen,… De analisten van De Belegger
wikken en wegen, wijzen op de risico’s en volgen de
zaken op de voet op. In de opvolglijsten of op onze
website ziet u te allen tijde hoe groot de onder- of
overwaardering is ten aanzien van de marktwaarde.
Belangrijk: de beurs biedt hier een hoogrentend
vastgoedalternatief zonder dat u in één keer honderdduizenden euro’s moet investeren.
www.belegger.be
17
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
n?
ij
z
r
e
g
g
le
e
b
n
e
e
t
e
o
m
Hoe actief
TIP
08
DE BELEGGER ADVISEERT U
ok hier krijgt de belegger tegenstrijdige
input. Sommige partijen, onder wie
Warren Buffett, prediken de ‘buy & hold’strategie. Anderen stellen dan weer dat van
winst nemen nog niemand armer geworden
is. Welke strategie is de juiste?
O
In de jaren 80 en 90 won de ‘buy & hold’-theorie grote aanhang. Op enkele correctieperiodes na (de crash van oktober ‘87 en de economische crisis beginjaren 90) stegen de beurzen haast onafgebroken. In die periode kon u
niet beter doen dan aandelen kopen, en die
voor een lange periode in een kluis stoppen.
Een reden om niet al te actief te zijn, en dus
niet te veel te kopen en te verkopen, zijn de
transactiekosten. Niet alleen het commissieloon van uw financiële tussenpersoon, maar
18
ook de verhoogde beurstaks (0,25%) vreet
bij al te veel transacties aan uw rendement.
Toch mag u de actuele realiteit niet uit het
oog verliezen. De schuldencrisis zal nog
geruime tijd voor grote koersschommelingen zorgen. Vanuit die ooghoek kunt u er
beter een actieve portefeuillestrategie op na
houden.
Rally’s worden afgewisseld met winstnemingen. Grote dips beschouwen we net
vanwege de lage waarderingen en de
algemene beursapathie als koopkansen.
Maar wees ook niet te beroerd om in functie
van het nieuwsverloop voor een bedrijf uw
winst op tijd veilig te stellen. De nervositeit
op de beurzen zorgt altijd opnieuw voor
koopkansen.
Net voor de twee decennia van beurshausses werden aandelen dood verklaard. ‘Death
of equities’, blokletterde BusinessWeek in augustus 1979. De jaren zeventig waren
dan ook heel ongunstig geweest voor aandelen. Nadien volgden enkele decennia van
stevige beurswinst... Op een of andere manier doet de huidige situatie daaraan
terugdenken. Ook nu is er sprake van een algemene aandelenapathie na meer dan
tien jaar rampspoed. Is de tijd opnieuw rijp voor ‘buy & hold’? Niet of/of, maar en/en
is hier het antwoord.
Veel slecht nieuws zit al in de koersen verrekend. Toch zien we de zenuwachtigheid
op de beurzen nog niet meteen wegebben. Het manisch-depressieve karakter zorgt
voor grote schommelingen. Gehaaide beleggers zien daarin net tradingkansen. De
Belegger bevoorraadt de actieve belegger voortdurend met een Actieve
Koopselectie. Aandelen die te fors zijn teruggevallen en waarvoor we argumenten
verzamelden om te geloven in een koersheropleving. Soms hebben selectiewaarden al een positief koersverloop achter de rug, maar zijn er meerdere potentiële
drijfveren die op een koersversnelling wijzen. Ook dan is de rit hoger mooi meegenomen.
Minder kwalitatieve waarden schommelen het hardst en hebben bijgevolg voor
veel beleggers de grootste aantrekkingskracht. Maar beperk het aantal speculatievere waarden in uw portefeuille. Kwaliteit is vandaag ook goedkoop en verdient de
absolute voorkeur.
Een aandelenportefeuille heeft wel een ‘fond’ nodig, een stevige basis die de
impact van de schommelingen van de andere aandelen tempert. Daarom hebben
we ook een koopselectie ‘Basiswaarden’. Doorgaans zijn dat waarden van hoge
kwaliteit, met een zichtbaar winstverloop. Als die goedkoop worden, krijgen deze
‘goedehuisvaderaandelen’ een plaats in de selectie ‘Basiswaarden’. Uiteraard
zullen ook die aandelen schommelen, weliswaar minder hard. Ze verdienen het
om voor een langere periode in de portefeuille te zitten.
www.belegger.be
19
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
e
g
n
e
e
in
t
ie
n
f,
ij
r
d
e
b
n
Beleg in ee
tal
TIP
09
DE BELEGGER ADVISEERT U
et aandelenbeleggingen komt het niet
aan op een dag meer of minder. Ook al
laten sommigen tegenwoordig graag het
tegendeel uitschijnen. De handel in aandelen wordt gestimuleerd door wie er belang
bij heeft: de brokers. Kies uw aandelen, en
kies uw moment, of beter: een gunstige prijs.
M
Vermijd impulsieve beleggingen, opgewekt
door een ingeving of door sentiment. Vrees niet
dat u anders te laat komt. Koopkansen komen
er altijd weer opnieuw. Bent u niet 100 procent
zeker van een aandeel? Besteed dan beter wat
meer tijd aan de studie van dat aandeel. In
dubio, abstine – bij twijfel, blijf er af! Gaat het
over een laag gewaardeerd bedrijf, dat goed
geleid wordt en prima langetermijnvooruitzichten heeft? Dan komt het niet aan op een procentje meer of minder. U zult het aandeel
bovendien voor een langere periode bijhouden.
20
De media suggereren wel eens dat professionele beleggers dankzij geavanceerde
computerprogramma’s met de winsten
gaan lopen. Traden in nanoseconden.
Technisch is dat voor de particuliere belegger niet weggelegd. Erg? Neen, want het
heeft zelfs geen enkele zin. Online traden
biedt de particuliere belegger semiprofessionele tools aan. En daardoor laat hij zich
soms te snel tot handelen verleiden. Back
to basics! Koop geen getal, maar word voor
een stukje eigenaar van een bedrijf. Wordt
een bedrijf goed geleid, is het gezond, niet
te duur en zijn de langetermijnvooruitzichten gunstig? Dan komt het er niet op aan
hoe snel u uw aankooporder kunt ingeven.
Zodra u aandeelhouder bent, werkt het
bedrijf elke dag voor u, wat de hyperkinetische cijfers op het koersbord ook mogen
vertellen.
De Belegger laat zich niet
meeslepen door de waan
van de dag. In het huidige
nerveuze klimaat zorgt
die voor koersuitschuivers in alle richtingen.
Zoals het een goede huisvader betaamt, hebben we de
lange en middellange termijn voor
ogen. Dat is de beste strategie voor wie zich
beperkt tot kwaliteitswaarden. Kwaliteit komt uiteindelijk
altijd bovendrijven. Wie zich op gokaandelen richt, voelt wel
de druk om snel te handelen. Maar dan is timing eerder een kwestie
van geluk dan van kunde.
Wie aandelen koopt, belegt in een bedrijf. Laat dat bedrijf zijn werk doen.
Goed geleide, gezonde bedrijven creëren aandeelhouderswaarde. Snelle wijzigingen van beurskoersen veranderen daar niets aan. Die hebben meer met emoties te
maken dan met de gang van zaken bij het bedrijf. Voel u als ‘kleine belegger’ dan
ook niet benadeeld tegenover de ‘grote jongens’. De slimme, alerte belegger maakt
van die schommelingen zelfs gebruik om onverwacht goedkoop te kopen.
De Belegger maakt daar ook gebruik van en werkt haast altijd met limietkoersen.
Bij ons order geven we een concrete prijs op waartegen we willen kopen of verkopen. Meteen bent u ook zeker van de prijs waartegen u de transactie doet. In periodes van zenuwachtigheid zijn er af en toe koersuitschuivers. Dan maakt u het
best gebruik van enkele laaggeplaatste limietorders om te kopen, 5 à 10 procent
onder de beurskoers. Wordt die limiet behaald? Dan doet u een prima zaak.
Voor de kleine, particuliere belegger biedt de beurs overigens ook een uniek
speelveld: de kleine en middelgrote ondernemingen. Vaak zijn de marktkapitalisatie en de vlotte verhandelbaarheid van deze bedrijven niet groot genoeg voor
de institutionele beleggers. (Lees ook: ‘Let op de kleintjes’.)
www.belegger.be
21
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
t
a
a
m
w
ú
p
o
le
il
u
fe
e
t
r
Zo bouwt u een po
TIP
10
DE BELEGGER ADVISEERT U
ns land heeft geen aandelencultuur.
Meer nog: wat leerde u op de schoolbanken over het beheer van uw vermogen, toch
een van de belangrijkste dingen in een mensenleven? Weinig of niets. De meeste mensen kennen het spaarboekje, aangevuld met
wat kasbons en termijnrekeningen.
Resultaat? Beleggingsanalfabetisme. En dat
maakt de doorsnee burger erg kwetsbaar en
afhankelijk.
O
Banken en verzekeringsmaatschappijen
komen te hulp gesneld met allerlei producten. Maar ook dan tasten heel wat mensen in
het duister en kopen ze producten gekocht
die ze niet altijd begrijpen. Uiteraard hebben
verzekeringsproducten en fondsen hun
plaats, herinner u de beleggingspiramide.
Maar het geeft ook een goed gevoel om het
heft in eigen handen te nemen. En een eigen
portefeuille te beheren, al dan niet gedeeltelijk.
22
Of meerdere portefeuilles. Zo kan een particuliere belegger vrij eenvoudig een obligatieportefeuille opbouwen. Bij elke uitgifte is De
Belegger er als de kippen bij om zijn abonnees hierover te informeren en adviseren.
Ook op de secundaire markt zijn vlot ‘oudere’
stukken van diverse looptijden en valuta te
bemachtigen. De Belegger geeft aan waar en
hoe, met vermelding van de ISIN-code.
Heel wat mensen vinden het moeilijk om een
aandelenportefeuille op te bouwen. Onbekend
maakt onbemind. Hoe begint u daar aan? Waar
doet u dat met de minste kosten? Waarmee
moet u rekening houden? En nog belangrijker:
wat moet u kopen, tegen welke prijs, voor hoeveel geld? Allemaal elementen die kunnen
afschrikken, maar die snel duidelijk worden.
Zeker met de huidige technologie is het ‘a
piece of cake’ om een eigen aandelenportefeuille op te bouwen en te beheren. Met hulp
van De Belegger en www.belegger.be.
Wilt u een aandelenportefeuille opbouwen? Dan kunt u die van De Belegger kopiëren,
deels of in zijn geheel. Onze portefeuille is bedoeld als voorbeeldportefeuille. In functie van uw eigen risicoprofiel maakt u zelf uw portefeuille defensiever of pittiger. In
het eerste geval richt u zich uitsluitend op aandelen met risicorating 1 en op de pijlers
duurzame groeiers, dividendwaarden en value. Beleggers die meer risico kunnen en
willen dragen kruiden bij met meer aandelen die risicorating 2 dragen, vaak onder de
vlag ‘beloftes & turnarounds’.
Ter info: de aandelenportefeuille van
De Belegger is een reële portefeuille. Dus
met échte transactie- en andere kosten,
zoals wisselkoerskosten bij de aankoop
van een aandeel buiten de eurozone. We
zijn geen klant bij een online broker,
zodat u zelfs nog goedkoper kunt handelen en een hoger rendement kunt boeken.
amen
waarden met e
waliteitsgehalte te garanderen.
portet erg g
was te
aan de
statie van
derliggend
rticipaUCB. De on rwaardering (45,9%!
maandagmorgen) van de monoholding
blijft historisch hoog en vermindert vooralsnog niet. Ook de aandelen uit de peiler
‘beloftes & turnarounds’ deden het goed.
Hier kijken we voor enkele aandelen evenwel naar uitstap-opportuniteiten. Met als
doel: het gewicht van aandelen met risico
‘2’ en ‘3’ te verminderen, teneinde dit geld
te investeren in aandelen met een grotere
rke
Beursorders
៑ VERKOOP
120 x Tessenderlo à min. 23,88 EUR
25 x Sanofi à min. 69,88 EUR p.a.
511 x BAM Groep via ‘DB Alert’-mail.
550 x Nokia à min. 2,78 EUR p.a.
visibiliteit.
DUURZAME GROEIERS
Sanofi kreeg de goedkeuring in de VS voor de verkoop
van Aubagio, een middel tegen multiple sclerose. Niet
meteen een kaskraker, want het omzetpotentieel wordt
tegen 2016 op slechts iets meer dan 300 mln. EUR ge-
u Aandelenportefeuille
Aantal
aandelen Naam aandeel
DUURZAME GROEIERS
Arseus (211 VV)
Barco
Hamon
Puma
Recticel
Sanofi
Vossloh
DIVIDENDWAARDEN
100
CMB
84
GIMV
120
Tessenderlo
VALUE
95
Bekaert
105
Cie de Alpes
66
Delha e
182
Dock e
400
Exm
3
S
4
S
1
T
9
V
B
5
A
5
B
5
N
2
S
6
T
2
U
S
R
R
250
65
135
15
450
65
28
Aankoopdatum
Aankoopprijs
Koers
Waarde
(euro)
04/10/07
12/09/11
21/04/09
07/06/11
15/03/11
25/11/11
20/05/10
8,88
37,58
22,63
215,50
7,15
47,06
72,01
13,75
52,59
11,85
231,15
4,99
67,33
72,27
3437,50
3418,35
1599,75
3467,25
2245,50
4376,45
2023,56
23/11/10
26/10/09
13/06/12
21,55
37,51
19,22
14,13
36,74
23,05
1413,00
3086,16
2766,00
06/03/12
29/07/1
14/1
9/0
31
0
1
2
1
24,62
22,0
43
1
6
9
5
1
2
2 0
1
3
1
5
5
6
3
2
2
1
2
2
2
1
2
5
2
1
1
0
0
2
0
5
4
3
1
1
9
3
2
2
1
2
6
Gewicht
31,7%
5,3%
5,3%
2,5%
5,3%
3,5%
6,7%
3,1%
11,2%
2,2%
4
4
3
3
2
3
3
3
3
3
8
3
1
3
2
2
4
2
2
Belangrijker wordt de beslissing
en ander MS-middel, Lemtrada. Intussen zoekt Sanofi verder naar kleine
overnamedoelwitten. Het ziet vooral opportuniteiten in de emerging markets,
voornamelijk in Vietnam en Colombië.
DIVIDENDWAARDEN
Het gaat niet goed met Fortescue Metals,
de Australische mijngroep waarvan CMB
nog 29,9 mln. aandelen bezit. Uit een financieel document blijkt dat de mijngroep aan zijn schuldeisers zal vragen
om de voorwaarden van de bankconvenanten de komende 12 maanden te laten
vallen. Wellicht zal de mijnbouwgroep
(8,7 mrd. AUD schulden) niet langer aan
zijn convenanten kunnen voldoen door
de onverwacht scherpe daling van de prijzen van ijzererts. Het belang van CMB in
de groep is na een scherpe correctie nog
2,1 EUR p.a. waard, 3 keer minder als begin 2012. Gelukkig verkocht CMB in het
eerste halfjaar al 8,3 mln. aandelen.
Advies
H+ 1
H 1왔
H+ 1
H+ 1
H+ 2
H+ 1
H1
VALUE
ING Groep NV was verplicht om een participatiemelding te doen van een belan
van 3,18% in Sioen. De wet
plicht immers al de belangen
troleerd zijn
ING (inclusie
d le fond
groeperen
f
ioenfond
en grot
Wie pas abonnee is of een aandelenportefeuille wil opbouwen, hoeft niet
onmiddellijk alle aandelen in de portefeuille van De Belegger te kopen. Doe dit
heel geleidelijk. Aandelen met adviesrating K1 komen als eerste in aanmerking. Dan pas volgen de aandelen met rating
H+1. H+ staat voor ‘koopwaardig op koerszwakte’, of neem ‘een eerste kleine
positie’ om later bij een betekenisvolle daling voluit te gaan. Extra voordeel voor
wie onze aandelenportefeuille volgt: we volgen de betrokken aandelen uiteraard
nog explicieter van nabij op.
4
+
+
L
T
2
1
1
2
1
1
6
3
6
H2
H 1
H
H
K
H
K
H
H
K
H
K
H
H
H
H
H
H
5
De aandelen met lagere adviesratings laat u voor wat ze zijn. En telkens als er een
nieuwe kooptransactie wordt aangekondigd, doet u gewoon met ons mee. En na
pakweg een jaar zal uw aandelenportefeuille al haast een kopie zijn van de onze.
www.belegger.be
23
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
Beleg systematisch
TIP
11
DE BELEGGER ADVISEERT U
andaag leven we onbetwistbaar in tijden
waar de emoties de overhand hebben. En
dan mag de aandelenbelegger zich niet door
emoties laten meeslepen. Anders gaat hij
vrijwel zeker onderuit. Want wat gebeurt er
als de koersen dagen-, soms wekenlang
onder druk staan en de financiële pers het
ergste insinueert? Paniek. En aan de andere
kant wordt het moreel weer opgekrikt na
geruime tijd van beursstijgingen, al dan niet
gestuwd door gunstiger nieuws. Een tot in de
eeuwigheid weerkerend kwaad, zodat de
grote massa van beleggers zich constant
vergist qua timing en dus de rekening voorgeschoteld krijgt. Je zou voor minder gedesillusioneerd raken en de beurs de rug toekeren.
V
Het geheim van rendabel beleggen op de
beurs? Kijk verder dan het heersende sentiment. Maar emoties zijn menselijk, daarom
valt u beter terug op een consequent toegepaste systematiek. Een van de meest onderschatte, maar zeer efficiënte methodes is de
spreiding in de tijd. Goedkope beurzen kun-
24
nen tijdelijk goedkoop blijven en zelfs goedkoper worden. Dezelfde redenering gaat op
voor dure beurzen, die in volle euforie nog
veel duurder kunnen worden. Logica is op de
beurs soms ver te zoeken.
Het gebrek aan de ‘glazen bol’ maakt van
spreiden in de tijd een baken in woelige tijden. Concreet? U belegt periodiek, bijvoorbeeld elke maand of elk kwartaal, een vast
bedrag op de beurs. En dan hoeft u zich niets
van de dagelijkse schommelingen aan te
trekken.
Stijgt de beurs? Dan is dat goed voor uw aandelenportefeuille. Daalt de beurs? Dan koopt
u bij tegen lagere koersen, vaak op een
moment dat niemand durft te kopen.
Daardoor vermijdt u de emotionele valkuil.
Bovendien kunt u – als u telkens een vast
bedrag belegt – meer aandelen kopen bij
dalende beurzen. En minder als de waarderingen fors zijn opgelopen. Wie de waan van
de dag volgt, doet vaak het tegenovergestelde.
De beurs is één vat emoties. Ratio is er soms ver te zoeken. Dus moet u systematisch
te werk gaan, en niet emotioneel handelen. Samen met ‘herbalanceren’ (zie verder op
pagina 26) is dat voor iedere belegger van groot, rendabel belang. Het is een natuurlijke indekking tegen woelige periodes, waarin menige belegger het noorden verliest.
En ook zijn gezond verstand. Want hoe goedkoop de markt ook moge zijn, niemand
weet bij een baisse waar het exacte dieptepunt ligt.
Spreiding in de tijd, op een systematische manier, heeft een bewezen trackrecord.
Het is een beproefde techniek, maar wel eentje die de modale belegger nog te weinig
kent. Omdat de marktemoties uiteindelijk altijd weer de meeste beleggers van de
wijs brengen.
Enkele spectaculaire cijfers. Wie op het hoogtepunt van de beurs, net voor de crash van
oktober 1929 en de economische depressie, voor het volle pond aandelen kocht, keek
tien jaar later nog altijd tegen bijzonder grote verliezen aan. Wie ook op dat slechtst
mogelijke ogenblik startte, maar een decennium lang elk kwartaal voor een vast
bedrag een stukje Wall Street kocht ... die behaalde gemiddeld een positief rendement. Jaarlijks gemiddeld. En dat in de slechtste beursperiode aller tijden. Omdat u met systematisch beleggen ook kocht op momenten
dat anderen wegvluchtten. En omdat u met een
vast belegd bedrag telkens meer stukjes Wall
Street kocht, naarmate de beurs goedkoper
werd. Zodra de beurs zich herpakt – en dat is
vroeg of laat een zekerheid - worden de verliezen zeer snel gerecupereerd en wordt zelfs
verrassend snel opnieuw winst gemaakt.
Omdat u door dit systematisch beleggen de
emoties van de markt links hebt laten liggen.
Geregeld herinneren we onze abonnees
daaraan. De voorpagina van de printversie
van De Belegger is uitsluitend gewijd aan de
strategie die beleggers in functie van de
marktontwikkelingen moeten volgen.
www.belegger.be
25
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
Voor alles: ken uzelf!
TIP
12
DE BELEGGER ADVISEERT U
egelmatig herbalanceren is een zwaar
onderschatte methode om relatief veilig
en doorheen elke beurscyclus een mooi rendement te halen.
R
ken. Herbalanceren dus. Dalen de beurzen
fors? Dan helt de balans weer in de andere
richting door. Dan moet Jan wat obligaties
verkopen, ten voordele van aandelen.
Wat is herbalanceren? Iedereen moet beleggen volgens zijn eigen risicoprofiel. Jan heeft
bijvoorbeeld een eigen huis en wat geld op
de spaarrekening. Voor hem is het gepast om
van het resterende beschikbare geld 50 procent in aandelen te beleggen en 50 procent
in obligaties. Die balans, dat evenwicht is
voor hem ideaal. Maar die balans is voor
iedereen anders. Daarom moet de belegger
deze ideale balans aanhouden en bij betekenisvolle schommelingen aanpassingen
doorvoeren.
Als Jan dit systematisch doet, koopt hij aandelen nadat ze al fors gedaald zijn, en verkoopt hij ze wanneer de meute alweer euforisch wordt. Door die systematiek, die overigens puur op gezond verstand gebaseerd is,
vermijdt hij andermaal de overlevering aan
het sentiment van de dag. Want anders stapt
Jan altijd op een slecht moment in - wanneer
de beurs al gevoelig gestegen is. En blijft hij
verschrikt aan de zijlijn staan of mogelijk
zelfs verkopen - nadat de markten een correctie achter de rug hebben. Foute timing
dus, en die wordt dankzij herbalanceren vermeden. Samen met de spreiding in de tijd
levert regelmatig herbalanceren als systematische belegging een behoorlijk rendement op. Bovendien gaat u daardoor minder
speculatief handelen, en dat is een extra
bonus.
Stel dat de beurzen zowat 40 procent stijgen.
Dan kan het aandelengewicht in Jans
beschikbare vermogen tot bijvoorbeeld 65
procent oplopen. Jan moet bijgevolg dan
zowat 15 procent van zijn aandelen verkopen
om opnieuw zijn ideale evenwicht te berei-
26
Uiteraard moet u niet elke dag herbalanceren. Wanneer dan wel? De Belegger hamert
na grote bewegingen op de beurzen regelmatig op het nut van herbalanceren. Dit
geven we dan expliciet aan op de strategiepagina, onze coverpagina. En in zomer- en
winterspecials bewezen we al meermaals dat deze systematiek een natuurlijke
bescherming inhoudt.
Hoe vaak moet u herbalanceren? Ook de frequentie hangt af van uw persoonlijke risicoprofiel. Voor weinig actieve beleggers volstaat het misschien al om een keer per jaar
de beleggingsportefeuille te bekijken en de noodzakelijke verschuivingen door te voeren. Actievere beleggers moeten dit misschien twee of meerdere keren per jaar doen.
Deze methode is niet alleen geschikt is voor heel uw vermogen, maar
kunt u ook toepassen op uw aandelenportefeuille. Het gewicht van
één individueel aandeel laat u het best niet te hoog oplopen. Hoe
kwalitatief een aandeel ook is, je weet maar nooit wat er kan
gebeuren. Krijgt een aandeel door een voorafgaande stijging
een bovengemiddeld gewicht? Dan kan het toch strategisch nuttig zijn om een deel van deze aandelen te verzilveren. Zelfs al is het aandeel in kwestie nog altijd
koopwaardig! Die strategie passen we geregeld toe
in de aandelenportefeuille van De Belegger. Vergeet
niet dat het gewicht van een aandeel afhankelijk is
van het aantal aandelen in portefeuille en het
risico dat het betrokken aandeel draagt.
Nog een aandachtspunt: een aandelenportefeuille is slechts een deel van het vermogen.
De omvang verschilt van persoon tot persoon.
Bovendien zijn er regelmatige inkomsten, zoals
uw loon of eenmalige inkomsten, zoals een erfenis.
Die geven herbalanceringen een extra dynamiek.
www.belegger.be
27
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
Timing, timing, timing
TIP
13
DE BELEGGER ADVISEERT U
preiden in de tijd en regelmatig herbalanceren: dankzij die technieken ontsnapt iedere belegger aan de emoties op de
beurzen. Een houvast dat u ongeschonden
doorheen elke beurscyclus loodst. Meer nog,
waardoor u zelfs relatief goed presteert.
Vooral voor de rustige langetermijnbelegger
is die methodiek ideaal.
S
De actievere belegger heeft nog een manier
om de marktemoties in zijn voordeel te laten
spelen: technische analyse. Fundamentele
analyse gebeurt op basis van waarderingen
en marktsituaties. Bij technische analyse
staat de aandelenkoers centraal. De technische analist ontwaart diverse koerspatronen, waardoor hij trends en trendwijzigingen herkent. De combinatie koersevolutie en
verhandelde volumes levert diverse technische indicatoren op.
De technische analist gaat ervan uit dat de
koers van een aandeel niet noodzakelijk door
fundamentele factoren wordt bepaald.
28
Aandelen worden verhandeld omdat kopers of
verkopers denken dat de koersen zullen stijgen of dalen. Hierbij spelen psychologische
elementen een rol. De technische analyse kijkt
wat er op de beurs gebeurt en zoekt indicaties
over de te verwachten evolutie. Technische
analyse helpt om minder sterk beïnvloed te
worden door beurseuforie of beurspessimisme. Zo is het beursklimaat meestal nog heel
negatief, als de koersen vanuit hun bodem al
naar boven aan het keren zijn.
Fundamentele analyse kan zeggen of een
aandeel aantrekkelijk gewaardeerd is. Geen
probleem voor de lange of middellange termijn, maar op korte termijn kan een goedkoop aandeel tijdelijk nog goedkoper worden. Technische analyse geeft aan wanneer u
het aandeel het best koopt, belangrijk dus
voor het timingaspect. Technische analyse is
niet alleen nuttig bij de analyse van aandelen, maar ook bijvoorbeeld bij de analyse van
beursindexen, munten, grondstoffenprijzen,
economische indicatoren.
Fundamentele analyse is de belangrijkste activiteit voor onze analisten. Toch
beschouwen ze technische analyse als complementair. Na een grondige fundamentele analyse bekijken ze dan ook altijd het technische aspect. Een technische uitbraak
na een uitbodemingsperiode is bijvoorbeeld een van de mogelijke koerstriggers (zie
DB 4x4 op pagina 31) voor een koopadvies. Op voorwaarde natuurlijk dat ook het
fundamentele plaatje klopt.
In de rubriek ‘Marktsignalen’ kunnen onze technische analisten elke week hun ei
kwijt. De grafieken met steun-, trend-, en weerstandlijnen krijgen er verhelderend
commentaar. En uiteraard een concreet koop-, houd- of verkoopadvies. Om het puur
te houden zijn in deze rubriek de adviezen uitsluitend gebaseerd op technische analyse, los van het fundamentele.
Wie nog een stap verder wil gaan in technische analyse, kan terecht bij onze collega’s en medewerkers van Beurssignaal (www.beurssignaal.be). Deze specialisten
geven elke beursdag hun koop- en verkoopsignalen prijs. Ze spelen kort op de bal:
zodra bijvoorbeeld een weerstand doorbroken wordt, maken ze dat kenbaar – in de
loop van de beursdag dus. Aandelen die er echt uitspringen, worden opgenomen
in een koopselectie.
Beurssignaal gaat als nichespeler erg ver en laat een hele reeks van technische
indicatoren de revue passeren, waaronder de RSI, MACD, OBV, … En dit voor meer
dan 500 aandelen en indices. Wilt u de materie zelf leren? Beurssignaal biedt een
gratis online cursus aan. Voor de doe-het-zelvers is er trouwens meer. Abonnees
van Beurssignaal beschikken over een grafiekenmodule, waarmee ze alle technische indicatoren los kunnen laten op de gewenste aandelen. U kunt lijsten met
aandelen maken en opvolgen. Interessant zijn ook de knipperlichten die op basis
van diverse afwijkingen aandelen onder de aandacht brengen.
www.belegger.be
29
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
14
DE BELEGGER ADVISEERT U
cus!
fo
:
g
a
d
e
d
n
a
v
n
a
a
w
e
Verlies u niet in d
TIP
De analisten van De Belegger stellen bij hun analyse niet alleen het bedrijf voor, maar
gaan systematisch te werk in hun argumentering aan de hand van de DB 4x4 strategie.
Voldoet een aandeel aan uw profiel? Om die inschatting
te malen, wordt naast een risicorating bepaald
onder welke pijler het aandeel valt. Er zijn vier
pijlers:
• ‘duurzame groeier’: langetermijnbelegging vanwege gunstige groeiperspectieven;
• dividendwaarde: voor beleggers op
zoek naar inkomen;
• value: waardeaandelen;
• ‘beloftes & turnarounds’: groter
risico/potentieel.
ok bij de aankoop van aandelen moet u
gestructureerd te werk gaan. Kent u het
bedrijf wel voldoende? Koop alleen wat u
kent. Dat is een van de bekendste en meest
vanzelfsprekende beurswijsheden. Toch past
niet iedere belegger die toe. Beperk u tot wat
u kunt opvolgen.
O
Past het aandeel in mijn aandelenportefeuille? Of zou het een vreemde eend in de bijt
zijn? Denk na over wat u precies beoogt met
uw aandelenportefeuille. Vooral langetermijngroeiers? Aandelen die een hoog dividend
opleveren, omdat u die inkomsten wilt gebruiken? Een combinatie van de twee?
Zijn de bedrijfsrisico’s niet te groot? Check
dat individueel per aandeel én in totaliteit
ten aanzien van de portefeuille. Past u de
30
juiste gewichten toe? U moet het investeringsbedrag nominaal en procentueel beperken naarmate de risico’s oplopen, om voldoende bescherming in te bouwen.
De aankoop van een aandeel moet ook passen in het geheel van uw aandelenportefeuille. Maar al te vaak zijn aankopen losstaande
acties, zonder achterliggende strategie.
Zeker als de beurstrend opwaarts gericht is
en de belangstelling voor aandelen stijgt,
gaan beleggers almaar nonchalanter met
aankopen om. Zonder acht te slaan op
belangrijke selectiecriteria. Het lijkt dan allemaal niet zo belangrijk. Dat moet u vermijden. Discipline in de aandelenkeuze is van
groot belang – niet alleen als aandelen
goedkoop zijn, maar ook naarmate ze duurder worden.
Valt een bepaald aandeel onder meerdere pijlers?
Dat spreekt uiteraard in het voordeel van het aandeel.
Na de toets van de vier pijlers testen de analisten van De Belegger elk aandeel op
vier criteria, vandaar: DB 4x4.
• Hoe is het met de balans gesteld? Niet alleen de omvang, maar ook de structuur
van de schulden en de aard van de activiteiten van het bedrijf zijn daarbij van
belang.
• Zijn de vooruitzichten gunstig? Een aandeel kan optisch redelijk geprijsd staan,
maar als de vooruitzichten mager zijn, blijft u het best van dat aandeel af.
• En hoe zit het met de waardering? Een relatief begrip dat de analisten van De
Belegger in de actuele context plaatsen (zie ook ‘Betaal geen cent te veel’). Zo vergelijken ze ook met sectorgenoten.
• Vierde criterium: zijn er koersstimulansen die het aandeel hoger kunnen stuwen? Heeft het aandeel het moment mee? Het is niet omdat een aandeel goedkoop is, dat het zal stijgen. Factoren die in de nabije toekomst hogere koersen
kunnen uitlokken, worden als ‘triggers’ aangeduid.
www.belegger.be
31
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
ip
t
e
d
n
e
jv
li
b
ij
r
v
n
e
e
r
Hoed u voo
TIP
15
DE BELEGGER ADVISEERT U
Dankzij de DB 4x4 strategie kunt u de koopargumentatie volgen van de analisten van
De Belegger. Geen tip ‘out of the blue’, maar gestaafd op een of meer pijlers en corresponderend aan strenge criteria.
ansluitend op het vorige: hoe goedbedoeld ook, ga nooit blindelings in op een
tip die u toegeschoven krijgt zonder enige
motivatie.
A
Stel altijd de vraag: over welk bedrijf gaat
het? Begrijpt u de activiteiten van het
bedrijf? Past het risicoprofiel van het aandeel in uw portefeuille? Zijn de vooruitzichten goed en is de waardering niet te hoog?
Laat u niet verblinden door het potentieel
dat u soms voorgeschoteld wordt. Aandelen
met koersdoelen ver boven de beurskoers
spreken tot de verbeelding, maar zijn vaak
de weerspiegeling van hoge risico’s. De
koersdoelen worden in de realiteit slechts
zelden bereikt.
Wie regelmatig op financiële websites surft,
belandt in verschillende databanken. Het is
dus mogelijk dat u al wel eens een (buiten-
32
landse) e-mail kreeg met dé aankooptip van
het jaar. Meestal gaat het over een ‘pennystock’ (een aandeel dat minder dan 1 dollar,
euro, pond, … kost) en waarvan de verhandelbaarheid ver te zoeken is. En meestal had
u nog nooit eerder van het aandeel gehoord.
Ga niet in op die tips: niet zelden zijn ze
bedoeld om kooporders te genereren, zodat
anderen er uit kunnen. Na een initiële koersopleving vallen deze aandelen steevast
terug, tot ver onder uw aankoopniveau.
Gedegen advies moet begeleid zijn van stevige argumenten: waarom moet u een bepaald
aandeel kopen of verkopen? En vindt u die
argumenten geloofwaardig? Indien u dit
onvoldoende kunt verifiëren of als u het
bedrijf niet kent, blijf er dan vanaf. Zeker als
het aandeel op een exotische beurs noteert
en de aanbieder van de tip uit het niets komt
opduiken.
Daarmee is de kous niet af. Een bedrijf is niet statisch. Het is actief in een voortdurend wijzigende macro-economische wereld, terwijl ook de concurrentie niet stilzit
en nieuwe technologie zijn opgang maakt. Een kooptip geven, om dan over het
bedrijf te zwijgen – dat kán niet. Bedrijven moeten constant opgevolgd worden en
hun operationele prestaties moeten voortdurend afgetoetst worden aan de evolutie
van het aandeel. De Belegger laat u niet in de kou staan en volgt elk behandeld aandeel op. Met rapportering in dagelijkse analyses na belangrijke gebeurtenissen,
zoals een kwartaalrapportering, een overname,… Of als de beurskoers een opvallende evolutie heeft doorgemaakt, waardoor we onze adviesrating moeten aanpassen. Voor dit alles kunt u terecht op onze website (www.belegger.be) en de dagelijkse gratis e-maildienst De Belegger Vandaag.
Omdat de analisten van De Belegger ‘koop wat je kent’ hoog in het vaandel voeren,
leggen ze zoveel mogelijk rechtstreeks contact met het management van elk
bedrijf. Bedrijfsbezoeken, telefonisch onderhoud, analistenmeetings, conferencecalls, het behoort allemaal tot het instrumentarium van de analist van De
Belegger. En het gebeurt allemaal in functie van een gepast (opvolgings)advies.
Voor die opvolging kunt u ook terecht bij de aandelenlijsten, waar u in een oogopslag de belangrijkste recente en relevante gebeurtenissen ziet. Op de website
kunt u alle commentaren van een aandeel opvragen via de zoekfunctie. De
belangrijkste ‘kleine’ opvolgingsanalyses krijgen in de printversie van De
Belegger een stek in de rubriek ‘Follow up’.
www.belegger.be
33
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
l
Betaal geen cent te vee
TIP
16
DE BELEGGER ADVISEERT U
iteraard betaalt u graag zo weinig mogelijk. Maar de waardering op de beurs is
een erg relatief begrip. Wat is goedkoop?
U
Een van de populairste maatstaven is de
koers-winstverhouding of de k/w. Die geeft
aan hoeveel keer u voor een aandeel de jaarwinst betaalt: hoe lager het getal, hoe goedkoper. Althans theoretisch. Zo kan een ultralage k/w van bijvoorbeeld 4 achteraf toch
nog duur blijken, als nadien de winst in
elkaar stuikt. Of een optisch dure k/w van
20 blijkt toch nog een koopje, omdat de
winst voor jaren in de lift zit. Laat u niet vangen door een cijfer.
De diverse waarderingscriteria moet u toetsen
en telkens weer op hun relevantie testen. Zo is
de boekwaarde van een aandeel een waardevolle parameter, omdat ze weergeeft hoeveel
geld de aandeelhouders initieel hebben inge-
34
bracht, plus alle gereserveerde, niet-uitgekeerde winsten min de eventuele verliezen.
Vaak is het aandeel veel meer waard. Denk
maar aan de waarde van het vastgoed, dat in
de boeken al voor een groot bedrag werd
afgeschreven, maar waarvan de marktwaarde
gestegen is. Denk ook aan de opbouw van de
klantenportefeuille, de waarde van de merken,… Toch is een aandeel onder de boekwaarde geen garantie op koerswinst.
Ook een aandeel waarvan bijvoorbeeld het
dividendrendement hoog oploopt, kan achteraf mogelijk een slechte investering blijken. Het zou te eenvoudig zijn: enkele formules en ratio’s die uitsluitsel geven of een aandeel koopwaardig is of niet. De beurs laat
zich niet in getalletjes gieten. De interpretatie en de ervaring van de analist is van zeer
groot belang om een en ander in de juiste
context te plaatsen.
De waardering is maar een van de vier criteria in de DB 4x4 strategie, maar wel een
van de meest belangrijke. De analisten hanteren een ruime waaier van waarderingscriteria, waaronder zeker ook de ingeburgerde k/w. De Belegger toetst de k/w in historisch perspectief. Bij cyclische bedrijven, waarvan de winst fors schommelt in functie van de conjunctuur, wordt de beurskoers vergeleken met de gemiddelde winst die
doorheen de cyclus haalbaar is. Een ‘gecorrigeerde’ winst is dan meer opportuun.
Omdat cyclische aandelen een typisch koerspatroon hebben, is het belangrijk dat u
inschat in welke fase van de cyclus het aandeel zich bevindt. Bij grote verliezen of
lage winsten valt de k/w overigens altijd ‘duur’ uit, wat de beurskoers ook mag zijn.
Wie doorheen de cyclus kijkt, kan dan met optisch dure k/w’s prima zaakjes doen.
Plaats dus alles in zijn context, ook wat de talrijke andere waarderingscriteria
betreft. De analisten van De Belegger gaan nog een stap verder. Ze vergelijken het
resultaat van elke waarderingsmaatstaf met die van de sectorgenoten. Een aandeel
kan volgens diverse parameters interessant lijken, maar als de sectorgenoten nog
goedkoper zijn, leidt het optisch gunstige resultaat niet meteen tot een koopadvies.
Een aantal van die veel gebruikte waarderingsratio’s vindt u in de cijferlijsten.
Daarbij zeker ook het EV/EBITDA: de verhouding tussen de ‘enterprise value’
(beurswaarde + netto schulden) en de bedrijfscashflow (Earnings Before Interests,
Depreciation and Amortisation). In de printversie valt de ene week de lijst met de
Belgische aandelen in uw bus, de andere week die van de buitenlandse aandelen.
Die lijsten worden voortdurend aan de bedrijfsontwikkelingen aangepast. Op de
website kunt u die lijsten overigens te allen tijde raadplegen. Meer nog: u selecteert er aandelen op basis van waarderingsvoorwaarden die u instelde, bijvoorbeeld alle aandelen met een k/w <10 en een dividendrendement >5%. Een zoekinstrument dat dus een selectie van potentieel interessante aandelen maakt.
Maar die selectie heeft daarna nog extra studiewerk en nuancering nodig.
www.belegger.be
35
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
nch
lu
e
e
fr
a
s
a
g
in
h
t
h
c
u
s
There’s no
TIP
17
DE BELEGGER ADVISEERT U
free lunch’ is in het beursjargon een
unieke opportuniteit, waarbij je zonder
risico veel winst bij elkaar raapt. Dat klinkt te
mooi om waar te zijn. En inderdaad, als het
te mooi is om waar te zijn, is het meestal ook
niet waar.
‘A
In de gouden jaren negentig ging een free
lunch vaak over beursintroducties. Aandelen
waren toen erg populair bij het brede
publiek. En als een nieuw bedrijf de stap
naar de beurs zette, steeg het aandeel door
de grote vraag al snel meerdere tientallen
procenten. Op een gegeven moment schreef
iedere belegger zich in op eender welke
beursintroductie, overtuigd dat deze investering na enkele dagen gegarandeerd een
mooie winst opleverde.
In de huidige tijdgeest zijn aandelen een vies
woord. En dus komt de gratis maaltijd in
andere vormen tevoorschijn. Wat te denken
36
van de ‘life settlements’ die enkele jaren
geleden verkocht werden? Het ging min of
meer over de afkoop van een Amerikaanse
levensverzekering, waarbij rendementen van
8 procent netto en meer werden beloofd. Een
aantal beleggers kwam er helaas bekaaid
vanaf. Ze verloren zelfs hun inleg. Hetzelfde
verhaal met scheepscertificaten enkele jaren
geleden. Heel aanlokkelijke rendementen
werden als wortel voorgehouden, maar ook
hier liep het in een aantal gevallen volledig
verkeerd.
Elke dag hoor je verhalen van investeringen
in bamboeplantages, waardevolle perkamenten,… Uiteraard allemaal met stevige
rendementen. Maar hoe laag de marktrente
ook is, laat u niet verleiden. Elke procent
meer rendement ten opzichte van de marktrente impliceert onbetwistbaar een hoger
risico. Of er zitten andere addertjes onder
het gras.
De Belegger volgt de markt en waarschuwt bij onraad. Zo hebben we beleggingen in
‘life settlements’ nadrukkelijk afgeraden. Toen berichten van concrete fraude de
pers bereikten, kregen we van diverse abonnees een ‘dank je wel’-mail. Een valkuil
vermijden, is ook geld verdienen.
De FSMA (Financial Services and Markets Authority), de Belgische beurswaakhond,
waarschuwt op zijn site regelmatig voor dubieuze praktijken en voor instanties die
geen vergunning hebben om financiële diensten aan te bieden. Die meldingen
komen in onze rubriek ‘Noteer dat …’ terecht.
Ook nu blijven we op de barricade. Of het nu gaat over onredelijk geprijsde beursgangen à la Facebook, te zwakke debiteurs bij obligaties of verdachte aanbiedingen van financiële producten… Een ‘all round’ beursblad moet meer zijn dan een
bundeling koop- en verkoopadviezen.
www.belegger.be
37
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
Let op de kleintjes
TIP
18
DE BELEGGER ADVISEERT U
iet alleen de grote bekende namen verdienen aandacht in uw aandelenportefeuille. Vergeet zeker de kleine en de middelgrote bedrijven niet.
N
Kleine bedrijven hebben per definitie meer
ruimte om sneller te groeien en zijn minder
log. Ook op de beurs hebben ze de statistieken mee, althans op lange termijn. Vaak zijn
het familiale bedrijven. Dat heeft zijn voordelen. Omdat het management ook de belangrijkste aandeelhouder is, wordt elke euro
twee keer omgedraaid vooraleer hij wordt
uitgegeven. Een gezond financieel beleid
dus, zonder dure avonturen. Geen managers
die bij goede prestaties bonussen krijgen,
waardoor alleen de korte termijn aandacht
krijgt en er soms onverantwoorde risico’s
worden genomen. Kleinere bedrijven hebben niet zelden vooral de lange termijn voor
ogen.
Het is met andere woorden een interessante
categorie aandelen. Een bijkomend voordeel
is dat small caps of kleine marktkapitalisaties
38
het unieke speelveld zijn voor de particuliere
belegger. Grote institutionele beleggers zijn
doorgaans niet geïnteresseerd. Ze zijn te
klein, en met grote bedragen kan niet vlot inen uitgestapt worden. Aandelen van kleinere
bedrijven zijn met andere woorden minder
verhandelbaar: van deze aandelen wordt
dagelijks voor kleinere bedragen verhandeld.
Maar voor een particuliere belegger hoeft dit
geen probleem te zijn.
Steeds meer banken volgen minder Belgische aandelen op, en dan vooral small caps.
De waarderingen op de beurs zijn laag. Daarom zijn er logischerwijze weinig bedrijven
die de stap naar de beurs overwegen. Vanuit die hoek dus geen inkomsten voor de
banken, waardoor ze al snel overschakelen op besparingen in aandelenresearch.
Zodra er opnieuw geld te rapen valt, bij hogere beurswaarderingen, zullen ze opnieuw
kandidaat-beursgangers paaien met aandelenanalyses. Geen verwijt, gewoon een
vaststelling. Hetzelfde gebeurde na de beurscrisis van 2000-2002. Op dat moment
geeft dat de small caps een extra stimulans.
De Belegger blijft de small caps opvolgen. Meer nog, we maken er onze specialiteit
van. Alle kleintjes op Euronext Brussel passeren regelmatig de revue. Het aanbod is
w
de jongste decennia steeds kleiner geworden, door overnames en delistings, waarbij
aandeelhouders hun bedrijf van de beurs nemen, omdat ze menen dat het te laag
gewaardeerd is. Daarom ook speuren we op de overige Europese beurzen naar koopwaardige small caps. We wijden er elke week een aparte rubriek aan in De Belegger:
‘Europese small caps’. Maar een aandeel dat in marktkapitalisatie klein is, is niet
per definitie interessant. Uiteraard toetsen we alle klassieke waarderingsmethodes
af, met alle bijhorende nuances.
0
Dat heeft zijn voor- en nadelen. Als na een
slechte periode de beurzen weer aantrekken, trekken in eerste instantie de grote aandelen de kar. De kleine belegger volgt
schoorvoetend. Pas in een latere fase heeft
hij voldoende vertrouwen bij elkaar geraapt
voor de stap naar de beurs. De positieve
keerzijde? Na een van de spectaculairste
zomerrally’s op de beurs zijn er nog wel
degelijk aantrekkelijk geprijsde aandelen.
En het nadeel, de beperkte liquiditeit, kan
een voordeel worden. Bij de geringste vraag
kunnen de kleintjes fors hoger, omdat er ook
weinig aanbod is.
2007 2008 2009 2010 2011 2
EUROPESE SMALL CAPS
Medica
K1 =
Groei verzekerd
Medica
De halfjaarresultaten van de Franse rusthuizenuitbaters waren goed. Zowel Medica als Orpea, de Europese leider, zorgden zowel op omzet- als bedrijfscashflowvlak voor dubbelcijferige groeicijfers. En
dit zal zo blijven gezien het vergrijzingsfenomeen
en het hiermee gepaard gaande tekort aan rusthuizenbedden. Uiteraard moet deze snelle groei op
een rendabele manier gebeuren. En dit was ook zo
in de eerste jaarhelft. Bij Medica was er een lichte
verbetering van de bedrijfscashflowmarge, de belangrijkste waarderingsmaatstaf in de sector, tot
26,2%. Ook bij Orpea ging deze van 25,2% naar
25,5%. De komende jaren verwachten we een verd
Kerngegevens rusthuizenbeheerders
van marktleider OrMedica Orpea
pea en 10.800 voor
Koers
13,29 30,905
Medica.
Beurswaarde (mln. €)
643,8
1.646
De balanssituatie
Koers/boekwaarde
1,0
1,37
moet uiteraard
EV/Ebitda
8,9
13,0
nauwgezet worden
Schuldgraad (30/06)
72%
125%
opgevolgd. Zo
aantal bedden
16.215 38.348
moest Orpea na de
sterke groei van de
voorbije jaren in november vorig jaar ruim 200 miljoen EUR vers kapitaal ophalen om haar schuldgraad wat te verlagen. Terwijl de schuldgraad in
2008 nog ca. 180% bedroeg, was dit eind juni nog
‘maar’ 125%, wat voor dergelijke groepen zeker beheersbaar is. Bovendien zorgt de huidige lage rent
vorig jaar, neemt het eveneens in
sonnel over, een uitzendgroep ge
de farma- en cosmeticasector. He
m
SYNERGIE
Een gelijkaardige margedruk was
waar te nemen bij Synergie. In de
tweede jaarhelft wil deze Franse sectorgenoot de rendabiliteit weer opkrikken. Omwille van de gezonde financiële structuur speurt het de
markt verder af naar nieuwe opportun iten om het marktaandeel te verg
E
www.belegger.be
39
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
d
Technologie is uw vrien
TIP
19
DE BELEGGER ADVISEERT U
e particuliere belegger zweert bij het
jaarverslag als dé informatiebron bij uitstek. Maar uiteraard mag hij niet afkerig zijn
van info die internet hem biedt. Op de website van een bedrijf zijn jaarverslagen vlot te
downloaden en vindt u nog heel wat extra
informatie.
‘investor relations’. Bedrijfsmanagement
leeft niet langer in een ivoren toren, maar is
vlot bereikbaar. Of u gebruikt gewoon de
telefoon om op hoog niveau uitleg te vragen.
Doe dat ook: als aandeelhouder of kandidaat-aandeelhouder hebt u recht op informatie.
De bedrijfswebsite geeft vaak inzicht in het
historische verloop, zowel wat de activiteiten betreft als de resultatenevolutie, de
schulden,... vaak zelfs tot tien jaar terug in
de tijd. Voor wie zelf zijn huiswerk wil maken
is internet haast onmisbaar geworden. Niet
alleen de cijfers, ook de uitleg over de activiteiten van het bedrijf geven u een beter
inzicht. U leert welke factoren belangrijk zijn
voor de winstevolutie, wie de concurrenten
zijn, hoe het gesteld is met de geografische
diversificatie,…
Ook voor het beleggen zelf is het wereldwijde web een onmisbaar instrument geworden. Online beleggen is bovendien veel
goedkoper dan beleggen via het klassieke
bankkanaal. Bovendien kunt u met online
beleggen vlot limieten leggen, bijvoorbeeld
stoplossorders: een automatische verkoop
als de koers onder een bepaald niveau zakt.
Grafieken, het orderboek met alle uitstaande
koop- en verkooporders, bedrijfs- en macroeconomisch nieuws,… staan vaak gratis ter
beschikking. De belangrijkste onlinebrokers
op de Belgische markt zijn Bolero (KBC
Securities), Keytrade Bank (Landbouwkrediet), BinckBank, Fortuneo, Lynx en
Saxobank.
D
Op de website van elk beursgenoteerd
bedrijf vindt u de contactgegevens (mailadres, telefoonnummer) van de afdeling
40
Regelmatig screent De Belegger de kostenstructuur van de online brokers en zetten
we die meteen af tegenover de aangeboden service en diensten. De Belegger verzamelt ook websites die van belang zijn voor de evolutie van aandelen, zoals sites waarop u de evolutie van de grondstoffenprijzen kunt volgen. Abonnees van De Belegger
kunnen via een zoekopdracht snel de recentste studie opvragen.
Ook De Belegger heeft de digitale trein niet gemist. Vroeger was de wekelijkse
nieuwsbrief (16 pagina’s + 4 pagina’s opvolglijsten) het basisproduct. Vandaag biedt
www.belegger.be nog meer informatie en adviezen. Van ‘s morgens vroeg tot ‘s
avonds laat posten onze analisten hun bevindingen over recente koersbewegingen,
resultaten en ander bedrijfsnieuws. Telkens met een concreet advies, waardoor u
kort op de bal kunt spelen.
Soms is snelle actie ook echt nodig. Dan versturen we via e-mail een ‘DB Alert’, om
de abonnees op de hoogte te brengen van dringende zaken. Is dit misschien het
moment om hoogdringend een aandeel te verkopen? Of we brengen u op de hoogte
van een nieuwe uitgifte van een bedrijfsobligatie, nog voor dat nieuws in de financiële pers verschenen is. Mét uiteraard een concreet advies. Aantrekkelijk papier
krijgt veel aandacht, zodat u er beter snel bij kan zijn.
Een marktoverzicht van de dag, korte aandelenanalyses en de financiële agenda
voor de komende dagen – dat mailen we u elke dag in ‘De Belegger Vandaag’.
Op www.belegger.be vindt u bijkomende
analyses van aandelen uit de groeimarkten. Geografisch een niche, maar ook in
de emerging markets is de beurs niet één
pat nat. De diversiteit aan aandelen is er
groot, zodat ook de al dan niet defensieve belegger exotisch kan gaan. Omdat
groeimarkten vaak hun eigen weg zoeken, vergen ze ook een aparte strategie. In de ‘Focus’ op onze webstek
maken we u wegwijs.
www.belegger.be
41
VEILIG EN RENDABEL BELEGGEN
Nú moet u erbij zijn
andelen zijn als belegging vandaag niet
of ondervertegenwoordigd bij het grote
publiek. Daarom is onze laatste tip zelfs
geen klein beetje overdreven. Aandelen hebben het voorbije decennium niet te best
gepresteerd. En de particuliere belegger is
het wispelturige karakter van de beurs grondig beu. Aandelen hebben duidelijk een
negatieve bijklank. Bovendien veroorzaken
de schuldenproblemen in de eurozone en
elders onzekerheid. Met de huidige economische groeivertraging - wellicht zelfs een
recessie - staan de bedrijfswinsten onder
druk, en dat is al evenmin een aantrekkingskracht.
A
Maar dat is het nu precies. De grote massa
heeft een afkeer van aandelen. En dus zijn
die laag gewaardeerd en aantrekkelijk. De
grote verkoopgolf van banken en verzekeraars, deels door strengere solvabiliteitsnormen, is voorbij en kan niet nog eens gebeuren in dezelfde mate. Nog nooit stond zoveel
geld aan de zijlijn te verkommeren. Geld dat
op een gegeven moment – en ook dat is een
zekerheid – terug de weg naar de aandelenmarkten zal vinden.
Economisch moet het misschien eerst nog
slechter gaan, vooraleer het betert. Maar dat
42
staat hogere beurskoersen niet in de weg.
Hausses worden geboren op een berg van
zorgen. Of zoals belegger John Templeton het
ooit stelde: ‘Stierenmarkten of stijgende
beurzen worden geboren uit pessimisme,
groeien bij scepsis, worden rijp door optimisme en sterven door euforie.’ Ooit – en dat kan
sneller gaan dan u verwacht – zullen door
optimisme hoge prijzen betaald worden. Met
andere woorden: nú moet u er bij zijn.
De bedrijfswinsten zullen wellicht dalen,
daarin mogen we niet naïef zijn. Maar dat zit
in de koersen verrekend. Stel dat de winsten
de komende jaren geleidelijk zouden dalen,
en uiteindelijk over tien jaar halveren. Dat
zou ongezien zijn, maar dan nog zou u als
‘eigenaar’ een prima zaak doen, met een
gemiddeld winstrendement van pakweg 7 à
8 procent. Vertrouwen ten aanzien van
bedrijven is er wel van hun obligatiehouders. Zij aanvaarden van kwaliteitsbedrijven
een lagere rente dan op overheidspapier.
Dat is zeer uitzonderlijk. Nochtans is schuldpapier ook ‘risicokapitaal’. En dat terwijl de
aandeelhouders jaarlijks een veelvoud aan
dividenden ontvangen. Doet die anomalie u
nú besluiten dat aandelen en aandelenfondsen zeker een plaats in uw vermogen verdienen?
TIP
20
DE BELEGGER ADVISEERT U
Een zekere drempel en koudwatervrees, dat kunnen we begrijpen. Net zoals de
behoefte aan een gids om alles in goede banen te leiden. Maar daar bestaat een
oplossing voor: niemand op de Belgische en Nederlandse markt kan het aanbod van
De Belegger evenaren. Wij zijn dan ook uw ideale gids om u de komende jaren naar
een meer dan behoorlijk rendement te loodsen.
Kort onze belangrijkste troeven op een rij. De Belegger...
• adviseert onafhankelijk.
• gaat in de breedte: aandelen, maar ook trackers (fondsen), obligaties, valuta,
grondstoffen, edele metalen als goud en zilver, … en fiscale topics.
• gaat ook in de diepte. Naast de plaatselijke aandelenmarkten hebben we ook specialisten voor Europese aandelen - klein én groot, Wall Street en bedrijven uit de
groeilanden.
• adviseert dagelijks. De Belegger Vandaag vult met dagelijkse adviezen de wekelijkse nieuwsbrief aan.
• speelt kort op de bal als het moet, met dringende DB Alert mails.
• biedt een schat aan dagelijks geüpdate informatie, waaronder cijfermateriaal en
waarderingsratio’s, en handige werkinstrumenten op zijn website.
• geeft geen eenmalige adviezen: alle besproken aandelen worden opgevolgd, in
tegenstelling tot bij vele andere beleggingsbladen. Opvolging gegarandeerd!
• gidst met een eigen echte aandelenportefeuille en niet met een voorbeeldportefeuille met fictieve rendementen en kosten. En vult aan met koopselecties
(Basiswaarden en Actieve Koopselectie).
• betrekt u in zijn argumentering met een kwaliteitsvolle DB 4x4 strategie.
• biedt gepersonaliseerd advies met een telefonische advieslijn en een mailadviesdienst.
We hopen dat u in dit boek de antwoorden hebt gevonden die u zocht.
En we wensen u in elk geval een groot succes in het beleggen.
Gert Bakelants, met de volledige ploeg van De Belegger.
www.belegger.be
43