GOED BEGONNEN … KICK OFF MEETING Na maanden – soms jaren – van voorbereiding start nu het eigenlijke projectwerk. Een geslaagde start van het project is cruciaal. Wanneer je promotor bent van een project, is het belangrijk tijd en enthousiasme te investeren in de kick-offvergadering van een project. Wanneer er geen voorbereidende vergadering heeft plaatsgevonden met de verschillende partners samen, is dit vaak het eerste moment dat alle partners elkaar ontmoeten en dus een uitgelezen moment om de violen gelijk te stemmen, verwachtingen te formuleren en duidelijke afspraken te maken op verschillende niveaus. Het einddoel is een gedeeld eigenaarschap van het project: Op inhoudelijk niveau: De kick-offvergadering is een uitgelezen moment om het projectplan te overlopen, zodat de doelstellingen, resultaten en activiteiten samen besproken kunnen worden. Dit is belangrijk om eventuele onduidelijkheden over verantwoordelijkheden, begrippen, interpretering of financiering/betoelaagbaarheid te vermijden en samen het eindresultaat zo concreet mogelijk voor ogen te krijgen. Niveau van overleg en communicatie Als promotor is het belangrijk afspraken te maken met de partners over hoe er overlegd en gecommuniceerd wordt. Vergaderingen: hoe worden vergaderingen georganiseerd? Wie is er verantwoordelijk voor de agenda? Hoe wordt het verslag opgemaakt? Welk systeem wordt er opgezet om zeker te zijn dat er opvolging wordt gegeven aan hetgene wat afgesproken werd (to-do lijst)? Zorg per vergadering voor ondertekende aanwezigheidslijsten om aan te tonen dat het overleg plaats vond met de juiste deelnemers. Maak een planning voor de komende meetings en leg op elke vergadering zeer precies vast wanneer en waar de volgende meeting zal plaatsvinden en wie erop verwacht wordt. Maak duidelijke afspraken over het reisbudget en over hoe de reizen concreet gepland worden (en door wie). Tussen de vergaderingen: ook tussen de vergaderingen door is het belangrijk regelmatig met de partners contact te nemen, zodat je je er als promotor van kan vergewissen dat iedereen nog mee is in de projectdoelstellingen en dat activiteiten volgens het tijdsschema worden uitgevoerd. Gebruik hiervoor naast e-mail ook andere communicatiemiddelen zoals skype, videoconferentie, … Delen van informatie: een systeem opzetten waar elke partner altijd toegang heeft tot alle informatie vergemakkelijkt het samenwerken. Er zijn heel wat gratis systemen ter beschikking om een digitaal platform op te zetten waar alle documenten gepost kunnen worden (bijvoorbeeld Dropbox, Google docs, …) of waar informatie gedeeld kan worden (bijvoorbeeld Yammer). Op administratief en financieel vlak Het is een algemeen gekend probleem: Europese projecten betekenen een uitgebreide administratie. Het is noodzakelijk dat alle partners de gevraagde documenten, bewijzen van onkosten, enz goed bijhouden en op tijd overmaken aan de promotor. Dit vraagt een goede aanpak van bij de start. Volgende tips gelden zowel als je promotor bent als projectpartner: Maak een duidelijk overzicht van wat je als promotor nodig hebt voor de financiële rapportering, welke bewijzen de partners moeten verzamelen en maak eventueel een formulier voor de partners zodat het als promotor gemakkelijker is de informatie te verwerken. Het is ook belangrijk dat je een eenduidig systeem afspreekt van hoe de partners de bewijzen aan de promotor overmaken: wordt alles ingescand op het digitaal platform en worden de originele stukken pas overhandigd wanneer er een rapportering aankomt of worden de originele stukken na elke activiteit opgestuurd? Overloop het budget en bespreek welke budgetposten centraal en dus door de promotor worden beheerd en welk budgetdeel naar de partners gaat. Leg duidelijk uit aan de partners dat enkel kosten die gemaakt zijn tijdens de looptijd van het project ontvankelijk zijn. Kosten die ervoor of erna werden gemaakt, worden onherroepelijk afgewezen door de subsidieautoriteit. Maak afspraken over de prefinanciering en financiële verantwoordelijkheid tegenover de projectpartners. Leg duidelijk (ook contractueel) vast dat vergoedingen pas uitbetaald worden nadat bewijsstukken ingeleverd werden of projectresultaten opgeleverd. Ga bij de subsidiegever (zie handleiding) na of de promotor moet bewijzen dat een betaling aan een projectpartner gebeurde (bijvoorbeeld via rekeninguittreksel), dan wel of een factuur van de projectpartner kan volstaan. Dient de eindafrekening al uitbetaald te zijn aan de partners voor de afsluiting van het project (veelal enkele maanden na de einddatum van het project) of kunnen de facturen ingebracht worden en pas betaald na de eindafrekening door de subsidiegever? Leg in dat geval (contractueel) vast dat de promotor maar uitbetalingen aan de partners kan doen voor zover hij de subsidies (voorschotten/afrekening) ontving. 1.1.1 PROJECTBEHEERSING Als promotor moet je je project beheersen. Dit betekent dat je een duidelijke leidersrol opneemt, maar ook de partners vertrouwen geeft in de uitvoering van de activiteiten waar zij voor verantwoordelijk zijn. Er zijn verschillende aspecten die je als promotor onder controle moet houden: Het projectbudget Het tijdskader De kwaliteit van het project: worden de activiteiten goed uitgevoerd met een kwalitatief product dat een antwoord biedt op de projectdoelstelling als eindresultaat? De organisatie van het project: organisatie van communicatie en overlegmeetings, organisatie van de partners, enzovoorts De informatie en administratie: beheer van alle informatie die door de partners wordt aangeleverd. Baseer je hiervoor vooral op je oorspronkelijke projectaanvraag: je beschreef daar een duidelijk overzicht van de taken van alle partners, de ‘deliverables’ van elk werkpakket en wanneer deze klaar moeten zijn en hoe deze gedissemineerd zullen worden. Wanneer er een mijlpaal aankomt (partners moeten bijvoorbeeld bepaalde informatie aanleveren of een product moet klaar zijn), dan is het belangrijk als promotor dit proactief te beheren en op tijd met de betrokken partijen contact op te nemen. Hou rekening met onverwachte gebeurtenissen, meestal omdat een belangrijke medewerker in jouw organisatie of bij een partner niet langer aan het project kan meewerken. Hoe korter dit bij een deadline gebeurt, hoe moeilijker dit op te vangen is. De praktijk leert dat veruit de meeste organisaties wel hun verantwoordelijkheid nemen om dit intern en gepast op te vangen. 1.1.2 AFSLUITENDE PROJECTMEETING De afsluitende projectmeeting verloopt dikwijls in een emotionele sfeer, er is immers gedurende langere tijd in een zeer specifieke sfeer en context samengewerkt. Hopelijk houden alle partners een goed gevoel over aan de samenwerking. Toch dient ook in deze sfeer nog een zakelijk overleg afgewerkt te worden. Vaste punten op de agenda van de afsluitende projectmeeting zijn: Inhoudelijke eindrapportering Financiële rapportering Evaluatie Wanneer het project goed is verlopen, kan er ook over pistes worden nagedacht om het project verder te zetten Zorg ook zeker voor een feestelijke afsluiter: een receptie, een diner, … om alle partners te bedanken. p. 2 van 3 Ref doc: Error! Reference source not found.-17-Error! Reference source not found. 1.2 IMPACT EN DISSEMINATIE Zoals meermaals vermeld zijn impact en disseminatie twee belangrijke aspecten van Europese projecten. De Europese Commissie wil in het project acties zien om de duurzaamheid van de projectresultaten te garanderen, ook wanneer het project is afgelopen. Daarenboven wil ze dat zoveel mogelijk stakeholders in zoveel mogelijk landen van de EU op de hoogte zijn van het project. Het is belangrijk dat de projectcoördinator deze twee aspecten in de gaten houdt, omdat ze vaak worden vergeten, eenmaal men bezig is met de projectactiviteiten. 1.2.1 TIPS OM IMPACT TE GARANDEREN Er kunnen op drie verschillende niveaus acties worden ondernomen om de impact van je project groter te maken: Microniveau – organisatieniveau: al in het projectdossier is het belangrijk dat elke partner aangeeft hoe de projectresultaten zullen worden geïmplementeerd binnen hun organisatie. Welke strategie zullen ze toepassen om het nieuwe instrument in de dagelijkse werking op te nemen? Moeten er collega’s worden overtuigd en gesensibiliseerd? Mesoniveau – sectorniveau: het is aan te raden dat elke partner contact zoekt met organisaties die de volledige sector in elk land bereiken zoals federaties en koepelorganisaties. Deze organisaties kunnen vaak de partners helpen in methodiekontwikkeling, hebben een breed bereik in de sector en kunnen in samenspraak met de partnerorganisatie acties ontwikkelen om het project gekend te maken in de gehele sector. Macroniveau – beleidsniveau: om de projectenresultaten maximaal te laten garanderen, is er vaak steun nodig van het beleidsniveau of zelfs aanpassingen van bepaalde beleidsacties. Voor elk project moet je bepalen welk beleidsniveau belangrijk is (lokaal, regionaal, nationaal en/of Europees) en werk je acties uit om het gewenste beleidsniveau te bereiken (rondetafel, lobbying, beleidsaanbevelingen, …). Er moet op inhoudelijk niveau aandacht zijn voor de impact, maar er moet ook naar het financiële plaatje worden gekeken: wat gebeurt er eenmaal de projectfinanciering afloopt? Het is noodzakelijk hiervoor een plan te hebben en de partners die het initiatief duurzaam kunnen financieren, reeds aan boord te hebben in de ontwikkelingsfase (publiek of privé). 1.2.2 TIPS VOOR GOEDE DISSEMINATIE Zoals bij de impactgarantie, is het nodig projectresultaten op drie niveaus te dissemineren: op organisatieniveau, sectorniveau en beleidsniveau. Voor elk niveau zal je andere acties moeten ondernemen en andere partners aanspreken: Het is belangrijk dat de betrokken personeelsleden van alle partnerorganisaties op de hoogte zijn van het project. Hiervoor kunnen interne overlegstructuren worden gebruikt. Voor de disseminatie op sectorniveau kan opnieuw een beroep worden gedaan op federaties en koepelorganisaties. Beleidsactoren bereik je op verschillende manieren. Om bijvoorbeeld de Europese beleidsactoren te bereiken, is het aan te raden een Europese koepelorganisatie in je partnerschap mee te nemen, daar zij ervaring hebben in het leggen van contacten met verschillende actoren binnen de Europese instellingen. Zorg dat je elke disseminatiestap kan documenteren in het eindverslag aan de subsidiegever met aanwezigheidslijsten, flyers, uitnodigen, publicaties, verslagen, … 1.3 BESLUIT Wanneer alle taken en werkpakketten goed en tijdig werden uitgevoerd door het consortium, het budget onder controle is en de projectresultaten op tafel liggen, dan mag de zesde en laatste fase ‘Rapporteren en Evalueren’ geen probleem vormen. p. 3 van 3 Ref doc: Error! Reference source not found.-17-Error! Reference source not found.