parasieten - DeRashond.nl

P arasieten
Uitwendige parasieten
De belangrijkste uitwendige parasieten die we bij een hond tegenkomen, zijn vlooien, luizen, teken en mijten.
Voor al deze parasieten geldt dat waakzaamheid en preventie vaak
afdoende zijn. Daarnaast zijn er goede middelen in de handel voor de
bestrijding ervan, waarbij tegenwoordig de bestrijding veelal ligt in de
preventie.
Vlooien
De meest voorkomende ectoparasiet is de vlo. Hoewel het merendeel
van deze dieren kattenvlooien zijn, hebben ze er geen enkele moeite
mee zich met honden- of zelfs mensenbloed te voeden.
Dagelijks zouden we onze hond eigenlijk even moeten
nakijken, met name op de rug, bij de staartaanzet en
achter de oren. Zwarte puntjes in de vacht of op de huid
duiden op de aanwezigheid van een of meerdere
vlooien. Zien we daadwerkelijk vlooien lopen, dan zijn
we het eerste stadium van signalering al voorbij.
De vlo past zijn levenscyclus aan zijn omgeving, dat wil zeggen zijn
voeding, aan. Een vlo krijgt een hond over het algemeen van een
andere hond, of deze daarbij even op een struik of in het gras heeft
gezeten, is verder niet van belang. De vlo heeft voor zijn ontwikkeling
bloed nodig, wat hij krijgt
door de hond in zijn huid te
steken en vervolgens bloed
op te zuigen. Dit bloed is
noodzakelijk om eitjes te
leggen.
De eitjes worden in eerste
instantie gelegd in de
hondenvacht. Wij kunnen deze eitjes praktisch
niet zien, omdat ze zeer
klein en wit van kleur zijn.
Onopvallend dus. Na een paar uur vallen de eitjes uit de hondenvacht
in de omgeving om zich vervolgens pas bij een gunstig klimaat, dat
P arasieten 2
wil zeggen een temperatuur boven de 20 graden en een luchtvochtigheid boven de 50 procent, te ontpoppen via larve tot vlo. Dit
kan in een periode van 1 tot 2 weken tot wel 21 maanden duren. Als
de vlo zich heeft ontpopt, hetgeen dus gebeurt in de omgeving van de
hond zoals de vloerbedekking en de hondenmand, dan zal hij op zoek
naar voedsel direct op de hond springen. Is er geen hond in de buurt,
dan is de mens een uitstekend alternatief. Denk aan de vakantieperiode,
als de buren de planten verzorgen en op een zeker moment in de kamer
besprongen worden door een regiment vlooien.
Preventief kunnen we tegenwoordig de vlo bestrijden met een vlooienband, spray of vloeistof. Indien uw hond vlooien heeft, vergeet dan niet
om de omgeving met een goede vlooienspray te behandelen en daarmee
de eitjes en de larven te doden, want anders heeft de behandeling van
de hond geen enkele zin.
De reactie van de hond op een vlo zien we dikwijls door overmatig
krabben en natte plekken van het bijten in de vacht. Honden kunnen
hierdoor een huidallergie ontwikkelen. Voorkomen is, ook in dit geval,
dus beter dan genezen.
Luizen
Luizen zien we nog vrij weinig op onze honden. Luizen
voeden zich door het bijten in de huid gevolgd door het
opzuigen van bloed. Bij een ernstige besmetting kan dit zelfs
bloedarmoede bij de hond veroorzaken. De eitjes van luizen
zijn als neten te zien in de hondenvacht.
Luizen veroorzaken ernstige jeuk bij de hond en kunnen
evenals vlooien goed behandeld worden. Over het algemeen
zal de behandeling bestaan uit een wekelijkse wasbeurt met
een speciale shampoo.
Teken
In Nederland komen al vele jaren teken voor, maar de laatste jaren
worden we geconfronteerd met teken uit de Zuid-Europese landen die
de ziekte van Lyme bij zich dragen.
P arasieten 3
De ziekte van Lyme kan, indien ze niet tijdig wordt ontdekt, bij mensen
ernstige gezondheidsklachten tot gevolg hebben. Waakzaamheid is ook
in ons eigen land geboden. Teken brengen namelijk niet alleen Borreliose over, maar ook Babesiosis en de hersenvliesontsteking FSME.
Teken zijn spinachtige diertjes met acht poten die leven van bloed.
Een teek beweegt zich kruipend. Ze bevinden zich meestal in hoog
gras of struikgewas. Teken leggen eitjes in het zand waar jonge teken
uitkomen, die klimmen vervolgens langs grassprieten, duingras, bosbessenstruiken, etc. omhoog. Zodra er een “gastheer” langs komt, dit
kan een muis, egel, hond of mens zijn, kruipen ze over.
De teken zijn in eerste instantie vrij klein en plat. Door het opzuigen
van bloed uit de huid groeien ze en kunnen ze hun omvang
meer dan verdubbelen.
Honden, vooral degenen die mee worden genomen naar het
bos en de heide moeten na elke wandeling grondig worden
nagekeken (en vergeet uzelf niet!). Bij de signalering van
een teek kan deze het eenvoudigste verwijderd worden door
gebruik van een tekenpen, die in de handel vrij verkrijgbaar
zijn. Met de tekenpen kan de teek volledig uit de huid van
de hond worden verwijderd. Inmiddels is in Nederland ook de tekenlepel te verkrijgen. De tekenlepel schept de teek als het ware van de
huid en vermindert de kans op het verliezen van de teek, omdat deze in
de lepelkom terecht komt.
Het is een fabel dat de als de kop achter blijft er in de huid de teek weer
kan aangroeien. Indien de steeksnuit (hypostome) blijft zitten, zweert
die er als een splinter uit. Jonge teken ontstaan doordat teken eitjes leggen.
Bij de dierenarts is een injectie verkrijgbaar ter bestrijding van teken,
maar deze is belastend voor de hond, met name door de injectievloeistof. Daarnaast zijn er tekenbanden te koop die veelal een goede
werking hebben. Maar ook hier geldt dat een vroegtijdige signalering
veel leed kan voorkomen.
Mijten
Mijten zijn microscopisch kleine diertjes die verschillende soorten
schurft kunnen veroorzaken. De belangrijkste zijn:
P arasieten 4
•
Cheyletiella: een zeer besmettelijke mijt die voornamelijk
voorkomt bij slechte hygiënische omstandigheden.
•
Demodex: ook wel jeugdschurft genoemd. Deze mijt wordt door
de moederhond overgedragen op de pups enkele dagen na de geboorte.
Dit is in principe een normaal proces omdat deze mijten bij veel
honden in de haarfollikels aanwezig zijn. Een gezonde hond ondervindt
hiervan geen hinder. Indien bij een pup sprake is van een verminderde weerstand of het immuunsysteem slecht functioneert,
kan de jeugdschurft zich uiten in huidproblemen en plaatselijke
haaruitval. Demodex is over het algemeen goed te behandelen
met name als de conditie van de hond verbetert.
•Oormijt: komt bij veel honden voor
en is zichtbaar in een soort zwarte pasta in
de gehoorgang van de hond. Oormijt veroorzaakt jeuk en de hond zal veel met zijn hoofd
schudden en met zijn poten in de oren krabben. Oormijt is goed te behandelen met een
speciale vloeistof.
Inwendige parasieten
Inwendige parasieten, ook wel endoparasieten genoemd, leven in de ingewanden van de hond en kunnen daar aanzienlijke schade toebrengen.
De bekende endoparasieten zijn wormen; een minder bekende parasitaire ziekte is Leishmania.
Wormen
We weten allemaal dat de hond ontwormd moet worden. Bij pups gebeurt dit enkele keren in een korte periode, bij volwassen honden is een
jaarlijkse regelmaat aan te bevelen.
Spoelwormen liggen in de darmen van de hond en leggen aldaar eitjes
die met de ontlasting naar buiten kunnen komen. Wormen vormen dus
niet alleen voor de hond zelf, maar ook voor de omgeving een infectiehaard.
P arasieten 5
Wormen kunnen bij pups braken en diarree veroorzaken en
zelfs tot sterfte leiden. Het is dan ook aan te bevelen hieraan
voldoende aandacht te besteden. Een of meerdere
wormenkuren bieden afdoende zekerheid.
Lintwormen
Een lintworm krijgt een hond meestal van een vlo, dan wel
door het eten van rauw vlees of rauwe vis. Een lintworm
richt over het algemeen niet veel schade aan bij de hond en
een wormenkuur is ook hiervoor effectief.
Hartworm
Deze ziekte komt binnen Europa vooral voor in het Middellandse
Zeegebied en in de Po-vallei in Noord-Italië.
De hartworm wordt overgebracht via een
muggenbeet. Hartwormen nestelen zich
in de rechterhelft van het hart en kunnen
uiteindelijk leiden tot hartfalen.
Behandeling is niet altijd eenvoudig en
doeltreffend, met name bij oudere dieren
vanwege het belastende karakter. Gaat u op
vakantie naar de genoemde gebieden dan is
het raadzaam de hond binnen te houden bij zonsondergang en daarmee
te voorkomen dat hij een muggenbeet oploopt. Daarnaast zijn er preventieve middelen bij de dierenarts verkrijgbaar.
Leishmania
Dit is de meest voorkomende parasitaire ziekte in Zuid-Europa. Overdracht vindt plaats door de beet van zandvliegjes.
Er komen twee vormen van besmetting voor: een uitwendige en een
inwendige aandoening. Vanwege de nachtelijke activiteit van zandvliegjes kan de hond van zonsondergang tot zonsopgang beter binnenshuis blijven.
© Diverse foto’s in dit artikel zijn afkomstig van 2002-2005, Pfizer bv, Capelle a/d IJssel