bron 5 - WordPress.com

bron 5:
link: http://www.heel.al/post/afstanden_meten/6
meeteenheden bij het meten van afstanden in het heelal:
lichtjaar: Een lichtjaar is de afstand die het licht aflicht in een jaar tijd. Zo staat één lichtjaar
gelijk aan 9.460.730.472.580,8 kilometer.
parsec: samenvoeging van parallax/boogseconde. Eén parsec staat ongeveer gelijk aan 3.26
lichtjaar. Eén graad staat gelijk aan 60 boogminuten en 1 boogminuut aan 60 boogseconden.
Als de hoek 1 boogseconde is, is de afstand precies 1 parsec (zo is 1 boogseconde dus ca.
0,0000007 deel van een cirkel).
parallax methode
Hierbij wordt gebruik gemaakt van de mate waarin een ster in een bepaalde periode
schijnbaar verschuift.
De aarde draait in een cirkel om de zon, en doet hier een jaar over.ls je weet, maakt de
Aarde een cirkel om de Zon en doet hier één jaar over. Elk halfjaar bevindt de Aarde zich
precies aan de andere kant van de Zon. Het verschil in afstand is ongeveer 300 miljoen
kilometer.
De parallaxmethode (blauw = Aarde, geel = Zon)
Omdat we de afstand tot de zon weten, kun je da afstand r berekenen. Met behulp van de
beweging die de aarde maakt, kun je met behulp van satellieten de hoek p berekenen. Deze
hoek is minder dan een duizendste graad. Vervolgens kun je met behulp van de sinus de
afstand D van de aarde naar de zon berekenen. Een ster beweegt echter zelf ook aan de
hemel. Tijdens het meten van de afstand, moet hiervoor dus ook nog gecompenseerd
worden. Wanneer je een afstand wilt meten tot een ster moet je dus drie metingen doen
met elk een halfjaar ertussen (t1 = 0, t2 = 6 maanden, t3 = 12 maanden). Met behulp van het
verschil tussen de eerste (t1) en de tweede (t2) meting (waar dus een half jaar tussen zit)
kun je de afstand bepalen. Met behulp van het verschil tussen de eerste en de derde meting
(waar een heel jaar tussen zit) kun je uitrekenen hoe snel de ster uit zichzelf beweegt. Met
behulp van deze gegevens kan je dan de afstand tot de ster berekenen.
Met deze methode zijn de afstanden tot sterren tot een paar duizend lichtjaar te meten.
Daarna wordt de hoek zo klein dat zelfs de Hubble ruimtetelescoop het niet meer kan
meten.