Studeren weer voor de elite Veel politieke partijen willen gaan bezuinigen op de studiefinanciering. De basisbeurs gaat vervangen worden door een leenstelsel. Dit gaat het ‘studievoorschot’ heten. Studenten hebben al massaal gedemonstreerd tegen het leenstelsel, maar politieke partijen zijn niet van hun standpunt te krijgen. Ze gaan niet bezuinigen omdat het crisis is maar om in de kwaliteit van het hoger onderwijs te investeren. Ik ben tegen het afschaffen van de basisbeurs. Zo wordt studeren namelijk weer voor de rijken. Studeren zal in de toekomst duurder gaan worden. Studenten hebben nu na hun studie een schuld van ongeveer 15.000 euro. ‘Met dit voorstel moet de student hier nog eens 15.000 euro bij optellen.’ zegt Jorien Janssen van de Landelijke studenten vakbond *. De schuld van een student komt met het nieuwe leenstelsel dus uit op ongeveer 30.000 euro. Met deze schuld kun je na je studie werk gaan zoeken en moet je je eerste huis gaan kopen. Hoe moet je dit doen met een schuld van maar liefst 30.000 euro? Je krijgt dan wel 35 jaar om deze schuld af te lossen maar dit houdt ook in dat je langer aan je schulden vast zit. Dit levert weer hogere rentelasten op. Doordat studenten moeten gaan lenen zal de doorstroom van het mbo naar het hbo afnemen. Je bent bijvoorbeeld achttien en je kunt kiezen tussen schuld opbouwen tijdens je studie en gaan werken. De keuze is dan makkelijk gemaakt. Werken is dan de beste optie. Sommige zullen toch voor het studeren gaan. Ze hebben aan het einde van hun studie wel een schuld maar daar hebben ze niet veel problemen mee. Aan het einde van een mbostudie kun he er dan nog voor kiezen om naar het hbo te gaan. De vraag is alleen wie gaat er na een schuld te hebben opgebouwd op het mbo ook nog eens naar het hbo om zichzelf nog verder in de schulden te steken. Dit zullen er niet veel zijn en dus zal het aantal hoge opgeleide beroepsbevolking teruglopen. Veel mensen zullen afzien van een studie omdat ze bang zijn voor de lening. De CDA’er van Rog zei in een debat over het nieuwe leenstelsel: ‘Studenten bouwen veel meer schuld op dan nu het geval is en zeker 2700 mensen per jaar zullen afzien van een studie vanwege leenangst.’* Hier heeft hij natuurkijk gelijk in. Misschien is het doel van het leenstelsel wel het aantal studenten terug te dringen. Er zijn namelijk te veel studenten in Nederland. Het remt vooral de middengroepen om te gaan studeren. Zij hebben namelijk geen recht op een aanvullende beurs. Mogelijk hebben ze zelf niet genoeg financiële hulpmiddelen om de lening terug te gaan betalen. En niet iedereen met een hbo-diploma heeft meteen een hoog inkomen. Volgens de partijen die voor een leenstelsel zijn gaat dit de staat 1 miljard euro opleveren. Dit kan worden geïnvesteerd in het hoger onderwijs. Het bedrag dat er nu naar toe gaat kan met ongeveer 20% verhoogd worden. Volgens PvdA’er Mohammed Mohandis kunnen er met de 1 miljard euro extra: ‘betere leraren worden aangesteld, kleinere klassen, betere programma’s en persoonlijke begeleiding.’. Het huidige stelsel is ook niet goed. Heel Nederland betaalt voor jouw studie. Ook is uit Australische cijfers gebleken dat jongeren ook gaan studeren als ze later alles terug moeten betalen. De jongeren blijven studeren en er komt 1 miljard euro vrij om in het hoger onderwijs te steken. Een perfect leenstelsel zou je zeggen. De vraag is alleen of al het geld dat wordt bespaard ook daadwerkelijk naar het hoger onderwijs gaat. Zou al het geld niet naar het hele circus rondom het hoger onderwijs gaan. Zoals gewoonlijk naar de managers en directeuren die weer bonussen krijgen. Er zijn dus veel argumenten voor en tegen het nieuwe leenstelsel te bedenken. Je moet er natuurlijk niet aan denken om na je studie met een schuld van 30.000 euro opgescheept te zitten. De doorstroom van het mbo naar het hbo zou verminderen omdat studenten zich niet nog verder in de schulden willen steken. Dan zijn er nog de mensen met leenangst. Hoeveel studenten zullen stoppen met studeren omdat ze bang zijn voor torenhoge schulden. De 1 miljard die het op zou leveren gaat die echt helemaal naar het hoger onderwijs. We zullen het binnenkort weten. De Eerste Kamer heeft namelijk ingestemd met het plan en het studievoorschot is een feit.