Atypische myopathie - D.A.P. Noord

Atypische myopathie
Plotseling je paard ziek liggend op de wei vinden, is
een schrikbeeld van iedere paardeneigenaar. Een
aandoening die de laatste paar jaar regelmatig in
Europa is gezien en dit plotseling kan veroorzaken
is atypische myopathie. Naar de oorzaak is al veel
onderzoek gedaan, maar op dit moment wordt
aangenomen dat het eten van esdoornbladeren de
belangrijkste rol speelt. Mogelijk heeft ook een
schimmel die groeit
op esdoornbladeren
ermee te maken. Dit
wordt ook wel de
inktvlekschimmel
genoemd, en is te
herkennen
aan
zwarte vlekken op
de bladeren. De
aandoening
komt
meer voor in het
najaar wanneer de
bladeren vallen en
de schimmel daar op
de vochtige grond
makkelijk groeit.
Afbeelding: Esdoornbladeren en de typische ‘helicopters’ (boven), inktvlekschimmelplekken op de
esdoornbladeren (onder)
Myopathie wil zeggen een aandoening van de
spieren, waarbij plotseling veel spierafbraak plaats
vindt. Dit is enorm pijnlijk en door de pijn en de
spierzwakte kan het paard nauwelijks meer op z’n
benen staan. Daarnaast komen er door de
spierafbraak enorm veel afvalstoffen vrij die het
paard verder ziek maken. Door het liggen en het
enorme gewicht wat dan op de spieren drukt,
ontstaat er nog meer spierschade. Ook is lang
liggen slecht voor de ademhaling van een paard en
daarnaast tasten de toxinen uiteindelijk ook de
ademhalingspieren aan en eventueel zelfs de
hartspier waardoor het paard kan sterven. De
vrijgekomen afvalstoffen belasten de nieren erg
waardoor permanente nierschade kan ontstaan.
Door aantasting van de spieren van de blaas kan
het paard ook niet meer zelf plassen.
Een typisch beeld van atypische myopathie is je
paard liggend op de weide vinden, waarbij hij
moeilijk of niet kan opstaan. Maar acute sterfte
komt ook voor. Ook een kenmerk is dat een paard
met myopathie door de spierafbraak rode tot
roodbruine urine (myoglobinurie) krijgt. Eventueel
kan hij ook moeilijk ademen. Vaak loopt het niet zo
goed af, maar het is niet gezegd dat een paard met
deze aandoening sowieso dood gaat. Er wordt
gezegd dat de O2 en CO2 waarde in het bloed een
goede prognostische waarde heeft, dit geeft dus
aan hoeveel zuurstof het paard nog binnen krijgt
en zijn lichaam van zuurstof kan voorzien. Maar die
zullen we in de praktijk in het veld moeilijk kunnen
bepalen. Wel kunnen we in het bloed de
spierenzymen bepalen zodat we een idee hebben
hoeveel spierschade er aanwezig is.
Gelukkig komt atypische myopathie in onze
praktijk niet zoveel voor onder andere omdat er
niet zo veel weilanden zijn waar bomen langs
staan. Het risico verkleinen kun je door je paard in
de natte maanden niet op de grond hooi te voeren
in de wei. Goed bijvoeren is wel verstandig zodat
ze het gras niet te kort afgrazen van de vochtige
grond of bladeren eten. Maar dan dus in een
schuilstal of uit een ruif.
Als een paard atypische myopathie heeft is het
van belang hem zo goed mogelijk te ondersteunen.
Wij kunnen hem pijnstiller spuiten, een
ondersteunend middel voor de spieren geven en
een infuus om de nieren zoveel mogelijk door te
spoelen en het benodigde vocht toe te dienen.
Verder moet je zorgen dat hij op een zacht ligbed
ligt en hem warm houden. En hij heeft voor zover
hij wil voldoende water en makkelijk kauwbaar
voedsel nodig, maar door de verminderde
spierfunctie kunnen ze soms moeilijk slikken. De
prognose is niet heel goed, maar met een goede
verzorging komen sommige paarden erdoor heen.
Houd in dit jaargetijde paarden zoveel mogelijk
weg van weiden waarlangs esdoorns staan en voer
niet bij vanaf de grond.