16­1­2017 Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht Nieuws Achtergronden Rubrieken Over Scientias.nl Scientias Magazine Laatste nieuws HOME (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/) / NATUUR & KLIMAAT (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/NIEUWS/NATUUR­KLIMAAT/) (https://i1.wp.com/www.scientias.nl/wp­content/uploads/2015/07/magnetischveld.jpg?fit=1000%2C600&ssl=1) Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht 31 juli 2015 Caroline Kraaijvanger 36 Het magnetisch veld – dat van cruciaal belang is voor het leven op aarde – zou zeker vier miljard jaar oud zijn. Enkele jaren geleden schatten onderzoekers de leeftijd van het magnetisch veld van de aarde. Ze kwamen uit op 3.45 miljard jaar. Maar er moeten meer kaarsjes op de taart, zo stellen onderzoekers nu. Het magnetisch veld van onze planeet zou zeker 4 miljard jaar oud zijn. Schild voor de atmosfeer De leeftijd van het magnetisch veld van de aarde doet ertoe. Simpelweg omdat het magnetisch veld van de aarde ertoe doet. Het magnetisch veld voorkomt dat de zonnewind – bestaande uit geladen deeltjes afkomstig van de zon – de aarde ontdoet van haar atmosfeer en water. “Een krachtig https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/ 1/8 16­1­2017 Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht magnetisch veld is een schild voor de atmosfeer,” legt onderzoeker John Tarduno uit. “Dat is belangrijk voor het behoud van de leefbare omstandigheden op aarde.” Mineralen Om de leeftijd van het magnetisch veld van de aarde te achterhalen, kunnen PLATENTEKTONIEK EN HET MAGNETISCH VELD we kijken naar magnetische mineralen zoals magnetiet. Wanneer gesmolten VAN DE AARDE gesteente met daarin deze mineralen stolt, wordt de locatie van de magnetische polen van de aarde opgeslagen. De oudste magnetische mineralen kunnen ons dus meer vertellen over de richting en kracht van het magnetisch veld van de aarde. Daar moet echter wel een kanttekening bij worden geplaatst: wanneer onderzoekers op dergelijke oude gesteenten stuiten, moeten ze zich ervan verzekeren dat deze in de tussentijd niet opnieuw aan grote warmte zijn blootgesteld, waardoor er een ‘reset’ heeft plaatsgevonden en informatie over de richting en kracht van het oude magnetische veld vervangen is door informatie over de richting en kracht van het magnetische veld op het moment dat de steen opnieuw vloeibaar werd. Het magnetisch veld van de aarde wordt gegenereerd door kolkend vloeibaar ijzer in de kern van onze planeet en kan alleen standhouden als het binnenste deel van de planeet warmte afgeeft. Momenteel wordt die afgifte van warmte mede mogelijk gemaakt door de platentektoniek die hitte van het binnenste deel van de planeet naar het oppervlak verplaatst. Door vast te stellen wanneer het magnetisch veld van de aarde ontstond, kunnen we wellicht ook achterhalen wanneer de platentektoniek startte en hoe onze planeet er – in tegenstelling tot andere planeten – in slaagde om uit te groeien tot een aangename plaats voor leven. Zirkoonkristallen Onderzoekers hebben nu in stokoude zirkoonkristallen in het westen van Australië magnetiet ontdekt. Eerst moesten de onderzoekers vaststellen dat de mineralen ook echt het verhaal vertelden van miljarden jaren geleden. Zo’n 2,6 miljard jaar geleden werd dit deel van de aarde namelijk nog aan temperaturen van 475 graden Celsius blootgesteld en het was dus goed mogelijk dat de informatie over het magnetisch veld die eerder in de kristallen was opgeslagen in die tijd gewist was en vervangen werd door informatie over het magnetisch veld zoals dat er 2,6 miljard jaar geleden uitzag. “Als de magnetische informatie gewist zou zijn, zou de richting van het magnetisch veld in alle kristallen hetzelfde zijn,” vertelt Tarduno. Maar dat bleek niet het geval te zijn. Het onderzoek bewijst dat de aarde zeker vier miljard jaar geleden al een magnetisch veld had dat gegenereerd werd door de kern van de aarde. Het suggereert bovendien dat er toen al sprake was van platentektoniek (zie kader). Het onderzoek kan helpen verklaren waarom de aarde vandaag de dag drukbevolkt is, terwijl een planeet zoals bijvoorbeeld Mars dat niet is. Wetenschappers denken dat Mars toen deze ontstond ook een magnetisch veld had, maar dat na vier miljard jaar kwijtraakte. Hierdoor heeft de planeet geen magnetisch veld dat de atmosfeer beschermt en is de atmosfeer heel dun. https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/ 2/8 16­1­2017 Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht Deel dit artikel: (https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/?share=facebook&nb=1) (https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/?share=twitter&nb=1) (whatsapp://send?text=Magnetisch%20veld%20van%20de%20aarde%20is%20veel%20ouder%20dan%20gedacht https%3A%2F%2Fwww.scientias.nl%2Fmagnetisch­veld­van­de­ aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht%2F) (https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/?share=linkedin&nb=1) (https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/?share=pocket&nb=1) (https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/?share=custom­1479627304&nb=1) (https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/?share=email&nb=1) Bronmateriaal: "Researchers find that Earth’s magnetic shield is 500 million years older than previously thought (http://www.rochester.edu/newscenter/researchers­ find­that­earths­magnetic­shield­is­500­million­years­older­than­previously­thought­112772/)" ­ Rochester.edu De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door Michael Osadciw / University of Rochester. Hubble maakt adembenemende foto van de Lagunenevel (https://www.scientias.nl/hubble­maakt­adembenemende­foto­ van­de­lagunenevel/) 27 Reacties Aanbevelen VideoStory: zoeken in een zee van video’s (https://www.scientias.nl/videostory­zoeken­in­een­zee­van­ videos/) 1 Scientias.nl ⤤ Delen Inloggen Sorteren op Beste Discussieer mee... Carl Blyweert Mod • één jaar geleden Ik dacht dat platentektoniek net een gevolg was van convectie stromen en die zijn dan ook verantwoordelijk voor het magnetische veld. Wilde dit eerst als correctie doorgeven maar misschien kan iemand dit verhelderen? △ ▽ • Antwoorden • Delen › disqus_QxyUPWkhiX • één jaar geleden Ik kan alleen constateren dat het ouderwetse kompas word verdrongen door het elektronische kompas... Hou deze maar eens dicht tegen elkaar en dan zie je zelf het resultaat. Dit zijn niet mijn eerste zorgen maar ook niet de laatste... Op het moment dat men in CERN weer eens een deeltje willen versnellen en analyseren dan word er ook een hoog magnetisch veld gecreëerd, wat dat voor gevolgen heeft is mij niet bekend... In hoeverre kan een kunstmatig magnetisch veld de taak van het aardse magnetisch veld overnemen. En misschien niet voor mij en de huidige generatie.... Maar wat als we onze planeet vol hebben gezet met kunstmatige magnetische velden en die niet meer gevoed kunnen worden??? △ ▽ • Antwoorden • Delen › Deze reactie is verwijderd. disqus_QxyUPWkhiX > Guest • één jaar geleden Kunstmatige magnetisme worden gevoed door o.a. elektriciteit △ ▽ • Antwoorden • Delen › Frank Vermaenen • één jaar geleden Het magnetisch veld is belangrijk voor het behoud van de leefbare omstandigheden hier op aarde. We verstoren dit systeem volop met al onze zelfgemaakte magnetische velden. Ik denk aan elektro motoren (in opmars) en elektriciteitsnetten in het algemeen. Het wordt tijd dat daar eens een studie over gemaakt wordt. https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/ 3/8 16­1­2017 Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht algemeen. Het wordt tijd dat daar eens een studie over gemaakt wordt. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Tycho Winnubst > Frank Vermaenen • één jaar geleden Het magnetisch veld maakt de planeet niet per se leefbaar, maar beschermt tegen schadelijke stralingen van buiten de aarde. De effect van elektromotoren enzovoort is verwaarloosbaar tegenover gigantisch magnetisch veld van de aarde, vergelijkbaar dat tienduizenden mensen tegelijkertijd springen om aardbeving te creëren(zinloze poging) 2 △ ▽ • Antwoorden • Delen › Frank Vermaenen > Tycho Winnubst • één jaar geleden Dat dachten we 20 jaar geleden ook van de CO2 uitstoot. Niemand die kon vermoeden dat een luttele 200 ppm CO2 extra in de lucht zo'n verschil kon maken in het klimaat. Inmiddels weten we wel beter, niet? △ ▽ • Antwoorden • Delen › cynicus > Frank Vermaenen • één jaar geleden In de eind 19e eeuw was er een meneer Arrhenius die met de hand uitrekende hoeveel opwarming zou volgen op een verdubbeling van CO2. Die getallen zijn verbazingwekkend nauwkeurig gebleken. 25 jaar geleden was het eerste VN IPCC rapport al gepubliceerd met de heldere conclusie en met groot vertrouwen dat menselijke CO2 een flinke bijdrage in de toename van het broeikaseffect vormde. De oprichting van het IPCC was weer een reactie op de toenemende consensus onder klimaatwetenschappers dat onze CO2 emissies het klimaat veranderden in de decennia ervoor. https://en.wikipedia.org/wiki/... 1 △ ▽ • Antwoorden • Delen › Avatar Deze reactie is verwijderd. Frank Vermaenen > Guest • één jaar geleden Het internet puilt uit met bewijs dat het klimaat door menselijk toedoen (CO2 uitstoot) wordt verstoord. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Avatar Deze reactie is verwijderd. Frank Vermaenen > Guest • één jaar geleden Ik claim niets hoor. Ik vind enkel dat men hier een studie over zou moeten maken. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Avatar Deze reactie is verwijderd. Frank Vermaenen > Guest • één jaar geleden De door mensen gegenereerde magnetische velden zijn tov het aardse magnetisch veld even nietig als de door mensen uitgestotene CO2 tov het machtige wolkendek/vochtige lucht broeikaseffect. Beiden zijn te verwaarlozen. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Avatar Deze reactie is verwijderd. Frank Vermaenen > Guest • één jaar geleden Om de onzin van het CO2 verhaal eens op een andere manier aan te klagen. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Gralgrathor > Frank Vermaenen • één jaar geleden En als uit de herhaling van het onderzoek wederom de isolerende fysische eigenschappen van CO2 blijken? △ ▽ • Antwoorden • Delen › Frank Vermaenen > Gralgrathor • één jaar geleden CO2 heeft ongetwijfeld warmte isolerende eigenschappen, maar ik tracht je de nietigheid daarvan uit te leggen. Na een warme dag volgt soms een zwoele nacht. Dat komt dan omdat er een wolkendek boven ons ligt. Als er geen wolkendek is, kan het snachts aardig fris worden. Tijdens een zwoele nacht zijn het de wolken + CO2 die de aarde warm houden. Tijdens is een frisse nacht is het enkel de CO2 die warmte terug naar beneden stuurt. Verwaarloosbaar weinig dus. Meer heb je niet nodig om de verhouding tussen een wolkendek en CO2 te vergelijken mbt het warm houden van de aarde. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Gralgrathor > Frank Vermaenen • één jaar geleden wolkendek Ja, wolken houden meer warmte tegen dan CO2. Het verschil. tussen wolken en CO2 is dat wolken in beide richtingen warmte tegenhouden: wolken verhogen ook het albedo, en ketsen dus meer zonlicht terug de ruimte in. CO2 is echter transparant voor https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/ 4/8 16­1­2017 Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht tegenhouden: wolken verhogen ook het albedo, en ketsen dus meer zonlicht terug de ruimte in. CO2 is echter transparant voor zonlicht, maar veel minder voor de infraroodstraling die weer terugkomt. Per saldo is dus het isolerend vermogen van CO2 bij voldoende concentraties groter dan die van wolken. 1 △ ▽ • Antwoorden • Delen › Frank Vermaenen > Gralgrathor • één jaar geleden Theoretisch kan dit kloppen, maar dan heb je heel veel CO2 nodig, geen x parts per million. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Gralgrathor > Frank Vermaenen • één jaar geleden Wederom, dat beweer jij. Al het wetenschappelijk onderzoek van de afgelopen decennia spreekt je tegen. Wie zal ik geloven: jou of de onderzoeksresultaten? △ ▽ • Antwoorden • Delen › Gralgrathor > Frank Vermaenen • één jaar geleden Uit 100 jaar onderzoek blijkt dat de gemeten hoeveelheden wel degelijk genoeg zijn om de opwaartse trends te verklaren: https://www.skepticalscience.c... https://agwobserver.wordpress.... △ ▽ • Antwoorden • Delen › Charlie36 > Frank Vermaenen • één jaar geleden Ik geloof op zich wel dat de invloed van wolken meer invloed heeft op de temperatuur dan CO2, maar ik heb nog nergens gehoord of gelezen dat er tegenwoordig meer of minder wolken zouden zijn. Er zou wel een continue toename van CO2 zijn. Wat dat betreft is het effect van wolken misschien eerder vergelijkbaar met eb en vloed welke ook geen maat is voor een zeespiegelstijging of daling. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Joentjekapoentje > Frank Vermaenen • één jaar geleden De door ons gegenereerde magnetische velden zijn niet noord­zuid gericht, maar alle kanten op. Ze zouden elkaar dus ook kunnen verzwakken of zelfs opheffen. Het zijn allemaal ook nog eens wisselstroomvelden die wisselende N­Z magnetische velden opwekken. Vergeet dus onze magnetische invloed maar. Verderop in deze discussie wordt CO2 aangehaald. Maar men vergeet het effect van het grootste broeikasgas METHAAN. Dat is 20 maal groter dan dat van CO2. Maar de scheten van koeien, rottend ex­permafrost, e.d kan men niet van een geldelijke belasting voorzien. De uitgestoten CO2 wel. △ ▽ • Antwoorden • Delen › disqus_QxyUPWkhiX > Frank Vermaenen • één jaar geleden niet alleen een studie die noodzakelijk is maar een algemeen bekendheid aan de mensheid. △ ▽ • Antwoorden • Delen › Alex • één jaar geleden Als de richting van het magnetische veld in de kristallen niet bij alle exemplaren hetzelfde is, hoe weet je dan welke de juiste is? Misschien was het kristal erlangs wel nog ouder! En who cares? 3,5 of 4 miljard jaar oud. Ik niet in ieder geval :p Mooi staaltje "wetenschap" weer! Doe iets nuttigs met subsidie. Help weeskinderen ofzo! △ ▽ • Antwoorden • Delen › vgl > Alex • één jaar geleden Is je reactie dan zo nuttig? Het gedrag / evolutie van het magnetisch veld heeft belang voor de leefbaarheid van de aarde en mogelijk voor het leefbaar worden / maken van Mars. 3 △ ▽ • Antwoorden • Delen › Alex > vgl • één jaar geleden Haha, wat heeft dat er nou mee te maken!? Het leefbaar "maken" van Mars. Dat gaat hem niet worden natuurlijk :P △ ▽ • Antwoorden • Delen › Gralgrathor > Alex • één jaar geleden In dit artikel wordt natuurlijk niet de volledige onderzoeksmethodiek en de redenering achter de conclusies uit de doeken gedaan. De manier waarop dit artikel het onderzoek verwoordt vertelt ons daar eigenlijk vrij weinig over. Voordat je dus reageert op de bevinding zou ik me daar eerst eens in verdiepen. 1 △ ▽ • Antwoorden • Delen › Messier > Alex • één jaar geleden Alsof jij je dan zo nuttig maakt voor de weeskinderen? Wees geen gefrustreerde hypocriet 1 △ ▽ • Antwoorden • Delen › Alex > Messier • één jaar geleden Dat doe ik inderdaad. Ik maak bepaalde producten, waarvan van sommige de opbrengst naar scholen in ontwikkelingslanden gaat. Als je iemand niet kent, zeg dan niks :p △ ▽ • Antwoorden • Delen › https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/ 5/8 16­1­2017 Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht Carl Blyweert Mod > Alex • één jaar geleden Neem u raad ter harte en ga weeskinderen helpen. Als dit onderzoek niet nuttig was is uw reactie er een van absurde nutteloosheid. △ ▽ • Antwoorden • Delen › ✉ Abonneren d Voeg Disqus toe aan jouw site Voeg Disqus toe Toevoegen 🔒 Privacy ZÓ MIS JE NIETS Net als 31.000+ anderen iedere vrijdag de mooiste foto's bekijken en de beste Scientias­artikelen lezen? Schrijf je in voor het Scientias Magazine. Gratis! Jouw e­mailadres Ja, ik wil het Scientias Magazine! SCIENTIAS DAG TOP 5 Vaccineren: (https://www.scientias.nl/vaccineren­levensgevaarlijk­levensreddend/) levensgevaarlijk of levensreddend? (https://www.scientias.nl/vaccineren- 1 (https://www.scientias.nl/brazilie­vergeten­kolonie­nederland/) Brazilië: de vergeten https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/ 6/8 16­1­2017 Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht kolonie van Nederland 3 De (https://www.scientias.nl/nachthemel­gaat­2022­veranderen/) nachthemel gaat in 2022 veranderen (https://www.scientias.nl/nachthemel‘Sulfaataerosolen (https://www.scientias.nl/piepkleine­druppeltjes­zwavelzuur­werden­dinos­fataal/) werden de dino’s uiteindelijk fataal’ (https://www.scientias.nl/piepkleine- 4 Het (https://www.scientias.nl/centrale­zwarte­gat­melkweg­braakt­reuzenballen/) centrale zwarte gat van de Melkweg braakt reuzenballen (https://www.scientias.nl/centrale- 5 Meer weten? Deelnemers gezocht Wat was er vóór de oerknal? 2Aline voor jouw Carrière Hoe pindakaas kan verraden o u Alzheimer heeft Advertentie clinlife.be scientias.nl Advertentie 2aline.nl scientias.nl Gaat Mijn Vrouw Vreemd? ­ Wij zoeken het discreet uit Kentaa ­ Online Fondsenwerving ­ Start... Zeer vreemd object ontdekt voorbij Neptunus Vingerlengte verraadt hoe aardig een man voor z... Advertentie deprivedetective.nl Advertentie kentaa.nl scientias.nl scientias.nl ONTVANG HET WEKELIJKSE SCIENTIAS MAGAZINE Ontvang ­ net als meer dan 31.000 anderen ­ één keer per week het beste van Scientias in je mailbox. Laat hieronder je e­mailadres achter! E­mailadres Verzenden SOCIALE MEDIA (https://www.facebook.com/scientias) (https://twitter.com/scientias) (https://www.instagram.com/scientias/) https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/ 7/8 16­1­2017 Magnetisch veld van de aarde is veel ouder dan gedacht LAATSTE NIEUWS › Jupiter schittert op nieuwe foto van ruimtesonde Juno (https://www.scientias.nl/jupiter­schittert­op­nieuwe­foto­ruimtesonde­juno/) › Omvangrijk Star Wars­botnet ontdekt op Twitter (https://www.scientias.nl/omvangrijk­star­wars­botnet­ontdekt­op­twitter/) › Bijzondere hanger ontdekt in vernietigingskamp Sobibór (https://www.scientias.nl/bijzondere­hanger­ontdekt­vernietigingskamp­sobibor/) › Dodelijke zandstorm van 2015 ontstond niet door oorlog in Syrië (https://www.scientias.nl/dodelijke­zandstorm­2015­ontstond­oorlog­syrie/) › SpaceX brengt tien satellieten in de ruimte (https://www.scientias.nl/spacex­brengt­tien­satellieten­ruimte/) › ‘Sulfaataerosolen werden de dino’s uiteindelijk fataal’ (https://www.scientias.nl/piepkleine­druppeltjes­zwavelzuur­werden­dinos­fataal/) ONZE THEMA'S › BUITENAARDS LEVEN (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/BUITENAARDS­LEVEN/) › INNOVATIEVE ENERGIEOPLOSSINGEN (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/INNOVATIEVE­ENERGIEOPLOSSINGEN) › JUNO­MISSIE (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/JUNO/) › KANKERONDERZOEK (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/KANKERONDERZOEK) › KLIMAATVERANDERING (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/KLIMAATVERANDERING) › KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/KUNSTMATIGE­INTELLIGENTIE/) › NEW HORIZONS (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/NEW­HORIZONS/) › ONZE VOOROUDERS (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/ONZE­VOOROUDERS) › PLANEET X (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/PLANEET­X/) › ZELFRIJDENDE AUTO (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/THEMA/ZELFRIJDENDE­AUTO/) HOMEPAGE (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/) BOEKEN (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/NIEUWS/BOEKEN/) COLUMN (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/NIEUWS/COLUMN/) LAATSTE REACTIES (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/FORUM/) GRATIS SCIENTIAS MAGAZINE (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/NIEUWSBRIEF/) RSS FEEDS (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/RSS­FEEDS/) https://www.scientias.nl/magnetisch­veld­van­de­aarde­is­veel­ouder­dan­gedacht/ APP (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/APP/) CONTACT (HTTPS://WWW.SCIENTIAS.NL/CONTACT/) 8/8