Almere in de Peiling - Onderzoeken gemeente Almere
advertisement
ALMERE IN DE PEILING 2016 > Foto: Stadsarchief Almere: Stadhuisplein circa 1986. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 2 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > VOORWOORD Almere in de Peiling 2016 2016 was een bijzonder jaar. Onze stad werd 40 jaar. Van een plek met enkele huizen in 1976 tot de achtste stad van Nederland met 200.000 inwoners in 2016. Dat is nog eens een groeispurt! En ook al is Almere de jongste stad van Nederland, toch behoort onze stad volgens archeologen tot de oudst bewoonde gebieden van ons land. De eerste bewoningssporen dateren van ongeveer 6.700 voor Christus. Deze sporen zijn voornamelijk gevonden op de opgravinglocatie Hoge Vaart, ten noorden van de A27. Hier leefden mensen van jacht en visvangst. In de loop van de tijd kwam het water steeds hoger te staan en de mensen trokken weg. Nieuw dit jaar is het thema Discriminatie. Leeftijdsdiscriminatie is de meest genoemde vorm van discriminatie. Almeerders met een niet-westerse migratieachtergrond voelen zich niet meer dan gemiddeld gediscrimineerd op de arbeidsmarkt. Dat is opmerkelijk, omdat ze wel meer discriminatie ervaren in de vrije tijd, in de openbare ruimte en bij contact met instanties. Mogelijk letten Almeerse werkgevers minder op migratieachtergrond dan elders in Nederland. Er zijn nu meer Almeerders trotser op hun stad dan in de voorgaande Almere in de Peiling. Ook de betrokkenheid van de inwoners bij de eigen wijk of buurt, stadsdeel en stad is toegenomen. En meer dan 80% van de Almeerders vindt het (zeer) prettig om in Almere te wonen! Ook zijn er vragen gesteld over energie en duurzaamheid. Nu blijkt dat het gebruik van groene stroom toeneemt, maar de meerderheid Almeerders maakt nog wel gebruik van grijze stroom. Wel vindt de meerderheid van de Almeerders het (zeer) belangrijk dat energie op een milieuvriendelijk wijze wordt opgewekt. Steeds meer inwoners investeren er zelf in. Zonnepanelen zijn steeds meer in trek: 14% van de huishoudens heeft zonnepanelen. Dit is slechts een greep uit de resultaten van Almere in de Peiling 2016. De gemeente besteedt in de komende jaren aandacht aan deze uitkomsten. Het is immers van belang dat alle inwoners van Almere zo plezierig mogelijk kunnen leven in hun stad. En omdat 2016 in het teken stond van ‘Almere 40 jaar’ vindt u in deze Almere in de Peiling foto’s van het prille begin tot nu. Franc Weerwind burgemeester Almere Voorwoord Op 30 november 1976 kwamen de eerste officiële moderne bewoners naar Almere. Bij de eerste Almeerders leeft sterk het besef dat er niet alleen huizen, maar een samenleving gebouwd moet worden. Na Almere Haven start de bouw van Almere Stad. Het eerste huis wordt bewoond in Stedenwijk, op 25 juni 1980. In de Molenbuurt betrekken op 28 mei 1984 de eerste bewoners hun huis in Almere Buiten. En op woensdag 23 april 2008 meldden de eerste bewoners zich in Almere Poort om hun intrek te nemen in de wijk Europa­ kwartier, in de Hollandse Meestershuizen. Het zijn nu vooral de zelfbouwers die het gezicht van Almere Poort en Nobelhorst bepalen. Maar wat vinden de Almeerders nu van Almere? Om antwoord te krijgen op deze vraag nodigt de gemeente Almere een grote groep Almeerders (van 18 jaar en ouder) uit om deel te nemen aan de stadsenquête ‘Almere in de Peiling’. Dit onderzoek vindt elke twee jaar plaats en dit jaar alweer voor de negende keer. Alle resultaten zijn beschreven in veertien themasheets. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > INHOUDSOPGAVE Het imago van Alme 5 Informatievoorziening door de gemeente 11 Dienstverlening van de gemeente 18 Lokale en regionale media 23 Inkomen en schulden 30 65 3 37 Vrijwilligerswerk 42 Mantelzorg 48 Woonomgeving: verkeer, groen en onderhoud 57 Geluidshinder Duurzaamheid en energie 70 Politieke betrokkenheid 76 Discriminatie 83 Meedoenindex 88 Onderzoeksverantwoording en colofon Inhoudsopgave Afvalscheiding 101 HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > HET IMAGO VAN ALMERE Hoe kijken Almeerders naar hun stad? 4 Het imago van Almere Foto: Stadsarchief Almere: Promotiebord HET IMAGO VAN ALMERE GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 2 Trots op Almere door de jaren heen (n=1848). •Almeerders zijn trotser op hun stad dan bij de vorige peiling. •Vooral niet-westerse inwoners zijn fors trotser geworden. •De betrokkenheid van de Almeerder is ook toegenomen. •Meer dan 80% van de inwoners woont (zeer) prettig in Almere. •Hoger opgeleiden geven de hoogste waardering voor wonen in Almere. •Campagne ‘Het kan in Almere’ iets minder vaak gezien dan bij de vorige peiling, maar hoger gewaardeerd. 60% 53% 50% TROTS 40% Figuur 1 Trots op Almere (n=1849). 46% 34% 30% 20% 10% 2002 2006 2008 2010 2012 2014 2016 Hoe ouder de Almeerder, hoe trotser op de stad. Bij de vorige enquête in 2014 was dezelfde trend te zien, maar toen was 12% van de jongeren tussen de 18 en 29 jaar niet trots op hun stad. Dit percentage is in deze editie gestegen naar 17%, zie figuur 3. Figuur 3 Trots op Almere naar leeftijd (n=1848). 12% 29% 59% 2016 Nee 45 t/m 64 jr Een beetje 2016 2016 41% 2014 39% Ja 10% Een beetje 20% Nee 14% 42% 45% 0% 12% 39% 49% 2014 15% 39% 46% 2014 11% 39% 55% 17% 42% 12% 49% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Het imago van Almere Ja 2016 14% 36% 50% 2014 12% 52% 52% 50% 65+ Iets meer dan de helft van de inwoners is trots op hun stad, zie figuur 1. Vergeleken met 2014 zijn meer Almeerders trots op hun stad. Het gevoel van trots is, in vergelijking met de vorige ‘Almere in de peiling’, met 6% gestegen van 46% naar 52%. In figuur 2 is vanaf 2002 een stijging te zien tot 2008, toen was 53% van de inwoners trots op Almere, daarna volgde een schommeling en in 2016 is 52% van de inwoners trots op Almere. 46% 45% 0% 36% AFVALSCHEIDING 30 t/m 44 jr 5 WOONOMGEVING DIENSTVERLENING 18 t/m 29 jr Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE WOONOMGEVING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID niet-westerse inwoners van Almere Figuur 4 Trots op Almere naar afkomst (n=1848). 2016 Ja 62% 2014 33% 52% 2016 44% 10% Een beetje 20% 9% 37% 14% 41% 30% 40% 50% 70% 80% DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING BETROKKENHEID De betrokkenheid van de Almeerders bij de eigen buurt of wijk, stadsdeel en stad is toegenomen, in vergelijking met de vorige Almere in de Peiling, zie figuur 7. In deze figuur wordt ook duidelijk dat de trots die Almeerders voor hun stad voelen bijna dezelfde ontwikkeling volgt als de betrokkenheid van de Almeerders bij hun eigen wijk of buurt. De betrokkenheid van de bewoners is groter bij hun eigen wijk of buurt, dan bij de stad als geheel en Almeerders voelen zich het minst betrokken bij hun stadsdeel. Dit wijkt niet af in vergelijking met eerdere edities, zie figuur 6. Figuur 6 Betrokkenheid van Almeerders (n=1830). 16% 60% AFVALSCHEIDING 5% 39% 49% 2014 0% 6 DIENSTVERLENING Opvallend is dat de niet-westerse inwoners van onze stad trotser op Almere zijn dan de westerse inwoners, zie figuur 4. In de vorige Almere in de Peiling van 2014 lag dit percentage lager, toen was 52% van niet-westerse inwoners trots op Almere. westerse inwoners van Almere Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING 90% 100% Nee Eigen wijk of buurt 31% De stad Almere 20% Eigen stadsdeel In de afzonderlijke stadsdelen is er ongeveer dezelfde mate van trots, met uitzondering van Almere Poort en Almere Pampus. Daar zijn de inwoners niet negatiever, maar meer gematigd, zie figuur 5. 47% 44% 14% 0% Erg betrokken 17% 26% 43% 10% 20% 30% Beetje betrokken 32% 40% 50% 60% Niet echt betrokken 70% 5% 11% 11% 80% 90% 100% Helemaal niet betrokken Figuur 5 Trots op Almere in de verschillende stadsdelen (n=1848). 51 % Almere Stad Oost +Centrum 51 % Almere Poort + Pampus 54 % Almere Haven + Hout 53 % 0% Een beetje 20% Nee 14 % 33 % 43 % Almere Buiten Ja 35 % 17 % 48 % 9% 37 % 8% 35 % 40% 60% 12 % 80% 100% Hoe ouder de inwoners zijn hoe meer betrokken ze zich voelen bij de eigen wijk of buurt. Daarnaast hoe hoger het inkomen of opleiding hoe meer betrokkenheid er is. De inwoners van Almere Haven en Hout voelen meer binding met hun wijk dan inwoners van de andere stadsdelen. Opvallend is de stijging van deze betrokkenheid in vergelijking met de vorige editie. In 2014 voelde 37% van de inwoners van Almere Haven en Hout zich erg betrokken bij de eigen wijk of buurt, in 2016 is dit percentage gestegen naar 51%. In Almere Stad Oost is de betrokkenheid het laagst, 24%. Het imago van Almere Almere Stad West HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Figuur 7 Betrokkenheid van Almeerders door de jaren heen en trots op Almere (% erg betrokken, n=1830). 60% AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX 50% Trots op Almere 52% 50% 45% Figuur 8 Betrokkenheid bij eigen wijk of buurt naar achtergrondkenmerken (% erg betrokken). 45 t/m 64j 25% 26% 18 t/m 29j 11% 17% Betrokkenheid bij de eigen wijk of buurt 34% Hoge opleiding 30% Betrokkenheid bij de stad 20% 34% 31% Middelbare opleiding 26% 24% Lage opleiding 7 10% Betrokkenheid bij eigen stadsdeel 2006 2008 2010 2012 2014 2016 Hoog inkomen 31% 35% 28% 25% Laag inkomen 23% Almere Poort 22% Almere Buiten 22% Almere Stad West 28% 33% 26% 2016 28% 27% Almere Stad Oost Het imago van Almere In Almere Poort en Buiten is de betrokkenheid flink toegenomen sinds de laatste meting. Waar beide stadsdelen in 2014 nog 22% scoorden is de betrokkenheid nu gestegen naar respectievelijk 33% en 26%, zie figuur 8. 31% 21% Midden inkomen 0% 2002 37% 31% 46% 40% 45% 33% 30 t/m 44j 46% > VERANTWOORDING 65+ 53% MANTELZORG 2014 24% 26% Almere Haven+Hout 37% 0% 10% 20% 30% 40% 51% 50% 60% HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID WONEN IN ALMERE Figuur 9 Hoe vindt u het om in Almere te wonen? (n=1853). 8 83% 14% 87% 65+ 15% 84% 30 t/m 44 jr 20% MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING 40% niet prettig/niet onprettig 3% 16% 60% 80% 3% 100% (zeer) onprettig Hoog opgeleid Middelbaar opgeleid 83% Laag opgeleid 76% 0% 20% 40% 60% 100% 80% CAMPAGNE ‘HET KAN IN ALMERE’ De reclamecampagne ‘Het kan in Almere’ promoot via allerlei kanalen de aantrekkelijkheid van onze stad. Bij de vorige Almere in de Peiling was bijna 85% van de Almeerders bekend met de campagne. Dit percentage is gezakt naar 80%. De advertentieborden en de banners in de stad zijn het meest gezien (figuur 11). De reclamespotjes op tv zijn ten opzichte van 2014 vaker gezien, 57%. De website ‘Het kan in Almere’ is door 24% van de Almeerders gezien, dit is een lichte stijging vergeleken met de vorige keer (21%). Meer dan de helft van de Almeerders (58%) die de reclamecampagne wel eens heeft gezien denkt dat de campagne bijdraagt aan het verbeteren van het imago van Almere. In 2014 was dit nog 46%, zie figuur 11. Figuur 11 Mening over of de campagne ‘Het kan in Almere’ bijdraagt aan de verbetering van het imago van Almere? (n=1471). 2016 58% 2014 Ook Almeerders met een koopwoning wonen (zeer) prettiger in Almere dan mensen met een huurwoning, respectievelijk 85% en 78%. Ook opleiding speelt een factor; hoe hoger opgeleid hoe prettiger men in Almere woont, zie figuur 10. 86% 46% 0% ja 27% 20% nee weet ik niet 15% 24% 40% 60% 30% 80% 100% Het imago van Almere 0% (zeer) prettig 3% 13% 81% 18 t/m 29 jr 3% 11% 2% 83% 45 t/m 64 jr DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK Figuur 10 Prettig wonen in Almere naar opleiding (n=1853). Nieuw dit jaar is de vraag hoe prettig het wonen is in Almere. Omdat de ‘trots’ op de stad in jonge steden in de norm lager is dan in de oude steden (Imagometing 2015), is het een interessante vraag om te meten of de inwoners daardoor ook minder plezierig wonen. Dit blijkt niet het geval. Meer dan 80% van de Almeerders vindt het (zeer) prettig om in Almere te wonen en een kleine groep van 3% vindt het (zeer) onprettig om in Almere te wonen. Almere Buiten en Almere Haven + Hout scoren het hoogst: 86% van de inwoners daar vindt het (zeer) prettig wonen in Almere. Leeftijd maakt verschil, senioren wonen (zeer) prettiger dan jongeren, 87% tegenover 81%. Zie figuur 9. Almere totaal AFVALSCHEIDING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Van de Almeerders die de reclamecampagne hebben gezien denkt de helft van de jongeren dat de campagne bijdraagt aan een positiever imago tegen­over 60% van de senioren. Figuur 12 Plekken/media waar men de campagne ‘Het kan in Almere’ heeft gezien en/of gehoord (n=1484). 67% Advertentieborden/ banners in de stad 75% 57% TV reclamespotjes 33% Buitenreclame bijvoorbeeld op stations DISCRIMINATIE Glossy tijdschrift “Lifestyle Almere” 23% 22% 49% 10% 20% 30% 30% 40% 50% Niet positief en niet negatief 60% (Zeer) negatief 90% 100% Weet niet/ geen mening 11% 36% 4% Ja, zeker Ja, een beetje Nee Weet ik niet 11% 20% 2014 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 42% Het imago van Almere 11% 18% 10% 80% 14% Figuur 14 Draagt de website ‘Het kan in Almere’ bij aan het verbeteren van het imago van Almere? 9% Radio reclame spotjes 70% 7% 3% 3% Aan deze groep respondenten is ook gevraagd of ze denken dat de website ‘Het kan in Almere’ bijdraagt aan het verbeteren van het imago van Almere; 79% van de Almeerders denkt van wel, 11% denkt van niet en 10% van de Almeerders weet het niet, figuur 14. 2016 0% 22% 26% Boven de kassa’s bij supermarkten in Almere Online banners, YouTube 72% (Zeer) positief 9% Ergens anders > VERANTWOORDING Aan de ruim 1200 respondenten die de vragenlijst van Almere in de Peiling digitaal hebben ingevuld is gevraagd of ze even de tijd wilden nemen om de website van ‘Het kan in Almere’ te bekijken en over een aantal aspecten een oordeel te geven. Ongeveer 80% van deze respondenten heeft de website bekeken. Van deze groep geeft bijna drie kwart van de Almeerders (72%) een positief oordeel over de website en 22% heeft geen uitgesproken mening. Maar 3% is negatief over de website, zie figuur 13. 2014 12% 16% Fotolijstactie tijdens evenementen in de stad MANTELZORG WEBSITE ‘HET KAN IN ALMERE’ 0% 23% 21% VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX 2016 24% 21% Social media AFVALSCHEIDING Figuur 13 Oordeel over website ‘Het kan in Almere’ (n=985). 43% Website (www.hetkaninalmere.nl) 9 MEDIA HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > HET IMAGO VAN ALMERE 10 Het imago van Almere Foto: Lex Beers: Ter ere van de 200.000ste inwoner overhandigt burgemeester Weerwind een taart aan Ankie Broekers-Knol (Voorzitter Eerste Kamer) in het bijzijn van mevrouw de Clerk (eerste inwoonster van Almere), Annemarie Jorritsma en Tvesha Chauhan (de 200.000ste inwoner van Almere). HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > INFORMATIEVOORZIENING DOOR DE GEMEENTE Hoe komen Almeerders aan gemeentelijke informatie? Informatievoorziening door de gemeente 11 Foto: Stadsarchief Almere: Gemeentelijke informatiepost in een caravan in de Kruidenwijk in Almere Stad. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT •Het merendeel van de Almeerders (71%) vindt de bewonersbrieven van de gemeente het duidelijkste communicatiemiddel. •Gebeurtenissen in de eigen wijk of buurt zijn het interessantst, dat is niet veranderd in vergelijking met de vorige edities van Almere in de Peiling. •In de regel gebruiken de inwoners Almere Vandaag en Almere Deze Week als bron voor gemeentelijke informatie. •Gebruik gemeentegids neemt verder af. En vooral ouderen gebruiken de (papieren) gemeentegids. INFORMATIE VAN DE GEMEENTE De gemeente geeft informatie over allerlei onderwerpen en gebruikt hiervoor verschillende kanalen, zoals de website, brieven of informatieavonden. In de enquête van Almere in de Peiling is aan bewoners gevraagd wat ze van deze gemeentelijke informatie vinden. Veel Almeerders (71%) vinden de bewoners­ brieven duidelijk, ook vindt een meerderheid van de inwoners dat de gemeente, in het algemeen, duidelijke informatie geeft (66%). De stellingen over de bewonersavonden, de informatie op social media en de mogelijkheid om makkelijk te reageren op gemeentelijke informatie scoren relatief laag. Het vermoeden bestaat dat niet alle Almeerders bekend zijn met bewoners­ avonden en social media en daarom ‘weet niet’ hebben geantwoord, zie figuur 1. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 1 Oordeel over gemeentelijke informatievoorziening (n=1872). De bewonersbrieven zijn duidelijk 71% 18% 4% 7% De gemeente geeft in het algemeen duidelijke informatie 66% 27% 9% 4% Gemeentelijke informatie is in het algemeen makkelijk te lezen 62% 27% 7% 5% Ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen 61% De informatie op de gemeentelijke website is goed 50% De gemeentelijke informatie via de lokale krant is goed 49% Ik kan gemakkelijk reageren op gemeentelijke informatie 27% 24% 22% 0% Neutraal 26% 11% 4% 8% 25% 34% 25% De gemeentelijke informatie via de sociale media is goed (Helemaal) mee eens 24% 31% De bewonersavonden zijn nuttig 15% 8% 17% 16% 19% 5% 47% 6% 47% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100% (Niet) mee eens Weet niet/ Geen mening Figuur 2 Ik kan gemakkelijk reageren op gemeentelijke informatie (naar leeftijd, n=1853). 65+ Mensen met een middelbare (55%) en hoge opleiding (56%) kunnen gemakkelijker aan gemeentelijke informatie komen dan lager opgeleiden (47%). Oudere Almeerders vinden dat ze gemakkelijk op gemeentelijke informatie kunnen reageren, zie figuur 2. VRIJWILLIGERSWERK 37% 45 t/m 64 jr 37% 33% 30 t/m 44 jr 29% 18 t/m 29 jr 22% 0% (Helemaal) mee eens 35% 16 % 33% 16 % 36% 20% Neutraal 16 % 40% 60% 15 % 23% 17 % (Helemaal) niet mee eens 11 % 25% 80% 100% Weet niet/ Geen mening Informatievoorziening door de gemeente 12 INKOMEN EN SCHULDEN HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID De stelling ‘De informatie op de gemeentelijke website is goed’ is niet significant op leeftijd en opleiding. Dat wil zeggen dat het niet uitmaakt hoe oud ze zijn of welke opleiding ze genoten hebben. De helft van de Almeerders is het eens met deze stelling. Mensen met een hogere opleiding vinden de informatie van de gemeente makkelijk leesbaar (66% ten opzichte van 52% van de lager opgeleiden). Oudere Almeerders (34%) vinden de informatieavonden nuttiger dan de jongeren (14%). ALMEERDERS MEEST GEÏNTERESSEERD IN EIGEN WIJK OF BUURT De gebeurtenissen in de eigen wijk of buurt staan bovenaan als het gaat om onderwerpen die ze interessant vinden om over te worden geïnformeerd door de gemeente. Informatie over hoe ze een paspoort of vergunning kunnen aanvragen staat onderaan, zie figuur 3. Op de open vraag waar ze graag over geïnformeerd willen worden, geven de respondenten voornamelijk aan dat ze meer willen weten over het (groen)beheer in de eigen wijk of buurt. Nieuw is de stelling over de financiën van de gemeente; bijna een derde van de inwoners is hierin geïnteresseerd. Vooral de oudere bewoners (44%) en de hoger opgeleiden (35%) zeggen hierin geïnteresseerd te zijn. Er zijn geen grote verschillen in de mate waarin Almeerders de verschillende items belangrijk of interessant vinden ten opzichte van de vorige Almere in de Peiling. Ook de rangorde is hetzelfde gebleven. Het oordeel over het belang van sommige informatie hangt samen met persoonlijke kenmerken. De besluiten van het college van burgemeester en wet­houders en de gemeenteraad zijn voor jongeren niet zo interessant; 28% van de jongeren vindt de besluiten interessant en van de 65+ers is dit 53%. In de nieuwe stadsdelen Almere Poort + Pampus zijn de inwoners net iets meer geïnteresseerd in de ontwikkelingen van de stad dan in de andere stadsdelen (74% ten opzichte van 70% van geheel Almere). En 63% van de jongeren willen weten welke evenementen er in de stad zijn ten opzichte van 43% van de senioren. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 3 Gemeentelijke informatie die Almeerders interessant of van belang vinden (n=1876). 85% 88% 87% De gebeurtenissen in mijn eigen wijk/buurt 80% 78% 76% Wegwerkzaamheden en andere werkzaamheden 70% De ontwikkeling van de stad 76% 75% 55% Evenementen in de stad 38% Besluiten van het college en de gemeenteraad 64% 68% 46% 46% 37% 41% 37% Openingstijden van de loketten 31% Financiën van de gemeente 2016 2014 2012 27% 28% 24% Hoe ik aan een paspoort of vergunning kan komen 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Informatievoorziening door de gemeente 13 INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID HUIS-AAN-HUISBLADEN MEEST GEBRUIKT VOOR GEMEENTELIJKE INFORMATIE De huis-aan-huiskranten Almere Vandaag (voorheen Almere Dichtbij) en Almere Deze Week worden het meest gebruikt als bron voor gemeentelijke informatie. In vergelijking met de vorige Almere in de Peiling in 2014 is dit wel iets minder. Van de eigen communicatiemiddelen van de Gemeente Almere worden voornamelijk de website en de folders voor informatie (beiden 25%). Nieuw zijn de communicatiemiddelen Instagram en Snapchat bij de Gemeente Almere, dit zijn ook de hekkensluiters met 2%. Facebook en Twitter zijn ook relatief nieuw en daarom zijn alleen de gegevens van 2014 en 2016 weergegeven, zie figuur 4. Het Twitteraccount van de gemeente Almere, @almere, heeft 10.143 volgers, het Facebookaccount 12.528 en 1.200 mensen volgen de gemeente via Instagram. Deze volgers zijn niet per definitie Almeerders. BEZORGING De gemeente publiceert elke week in het huis-aan-huisblad Almere Deze Week de gemeentelijke informatiepagina: de Stadhuis-aan-huis. In dit katern staat nieuws van en over de gemeente Almere. Met onder meer een korte weergave van de bekendmakingen, collegeberichten, werkzaamheden en actualiteiten in de stad en stadsdelen. Het katern staat elke woensdag in de krant en is terug te lezen op de website van gemeente. De bezorging van Almere Deze Week is het meest consequent in Almere Haven + Hout, 54% van de inwoners geven aan dat de krant altijd op woensdag wordt bezorgd. De bezorging in Almere Poort + Pampus blijft duidelijk achter in de verspreiding, 44% van deze inwoners zegt de krant elke woensdag te ontvangen. In vergelijking met 2014 is in 2016 de bezorging licht verbeterd, toen gaf 36% van de inwoners van Almere Poort + Pampus aan de Almere Deze Week altijd te ontvangen. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 4 Gebruik diverse bronnen voor gemeentelijke informatie (n=1876). 47% Almere Vandaag (voorheen Almere Dichtbij) 51% 49% 44% Almere Deze Week 37% 25% Website gemeente 22% 50% 30% 25% 26% 29% Brochures en folders 15% Familie, vrienden of kennissen 14% 22% 14% 17% 17% TV Omroep Flevoland Informatievoorziening door de gemeente 14 INFORMATIEVOORZIENING 11% 13% 9% Digitale nieuwsbrieven gemeente Facebook 10% 9% Contacten stadhuis (balie/telefoon /e-mail) 9% 10% 8% Gemeentegids 8% 10% 18% 7% 6% 4% Wijkwebsites van bewoners(groepen) 5% 5% 6% Radio Omroep Flevoland 3% 4% Twitter 2016 2014 2% Instagram en/ of Snapchat 2012 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Aan de Almeerders die Almere Deze Week ontvangen is gevraagd hoe vaak ze het Stadhuis-aan-huiskatern lezen; 23% van de respondenten leest dit katern altijd en 25% meestal (figuur 5). Figuur 5 Ontvangst Almere Deze Week naar stadsdeel (n=1858). Almere Haven +Hout 54% 19% 4% 12% 11% Almere Stad West 47% 14% 7% 19% 13% Almere Stad Oost+Centrum 47% 13% 7% 20% 13% Almere Buiten 46% 16% 8% 20% AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Het meest positief zijn de lezers van de Stadhuis-aan-huis over de leesbaarheid, over de aantrekkelijkheid zijn ze het minst te spreken, zie figuur 8. Dit was bij de vorige Almere in de Peiling in 2014 ook het geval. De lezers zijn wel veel positiever dan bij deze beoordeling. Op alle punten scoort de antwoordcategorie ‘heel positief’ hoger dan bij de vorige editie, terwijl ‘neutraal’ op alle punten lager scoort. Een mogelijke verklaring zijn de veranderingen die hebben plaatsgevonden tussen 2014 en 2016. De Stadhuisaan-huis is verhuisd van Almere Vandaag naar Almere Deze Week. Ook de plek in de krant is veranderd: in plaats van op de achterkant van de Almere Vandaag staat de Stadhuis-aan-huiskatern nu midden in Almere Deze Week. De Stadhuis-aan-huis verschijnt nu op woensdag, in 2014 was dit op zaterdag. De opmaak is opgefrist en het papier heeft een heldere kleur in vergelijking met 2014. 11% 15 44% 0% 10% Elke woensdag 20% Meestal 15% 30% Soms 40% 50% 5% 24% 60% Dat weet ik niet 70% 13% 80% 90% 100% 50% 46% 45% 40% Nooit 35% 29% 30% De leesfrequentie van het Stadhuis-aan-huiskatern blijkt vooral gerelateerd aan leeftijd. Van de 65-plussers leest bijna de helft het katern altijd, van de jongeren is dat 4%, zie figuur 6. 25% 20% 14% 15% 10% Figuur 6 Leesfrequentie van het Stadhuis-aan-huis katern (n=1628). 23% 2016 25% 27% 2014 0% Altijd 27% 26% 20% Meestal 40% Soms Zelden 25% 60% Nooit 5% 10 % 10 % 80% 4% 0% 16 % 18 t/m 29 jr 12 % 100% 30 t/m 44 jr 45 t/m 64 jr 65+ Informatievoorziening door de gemeente Figuur 7 Almeerders die altijd Stadhuis-aan-huis lezen (naar leeftijd, n=374). Almere Poort +Pampus HET IMAGO VAN ALMERE DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Leesbaarheid 2016 Belangrijkheid 2016 Informatief Figuur 8 Oordeel over aspecten Stadhuis-aan-huis (n=1268). 37% AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING In figuur 9 is zichtbaar dat het vooral de oudere Almeerders zijn die de gemeentegids gebruiken (53%). 45% 15% 3% Figuur 9 Gebruik van gemeentegids naar leeftijd (n=1850). 2014 11% 44% 6% 1% 38% 60% 53% 35% 2014 8% 45% 42% 16% 50% 3%1% 40% 5% 2% 43% 28% 30% 32% 2016 47% 19% 2% 0 22% 20% 2014 9% 37% 13% 5% 1% 48% 10% 22% 2016 51% 22% 5% 0% 18 t/m 29 jr 2014 5% 0% heel positief 25% 10% 20% positief 56% 30% neutraal 40% 50% negatief 60% 30 t/m 44 jr 45 t/m 64 jr 65+ 11% 3% 70% 80% 90% 100% zeer negatief DE GEMEENTEGIDS Elk jaar publiceert de gemeente een gids met informatie over dienstverlening, adressen, telefoonnummers van de gemeente en van allerlei instanties die in de stad actief zijn. Deze gids wordt niet meer huis-aan-huis verspreid. Geïnteresseerden kunnen de gemeentegids ophalen bij het stadhuis en de bibliotheek. De gemeentegids is ook digitaal te raadplegen. Dertig procent van de Almeerders maakt gebruik van de papieren gemeentegids, de digitale gemeentegids of beiden. Dit houdt in dat 70% van de Almeerders de gemeen­ tegids niet gebruikt. Uit de vorige Almere in de Peiling blijkt dat in 2014 twee derde van de inwoners geen gebruik maakte van de gemeentegids. Van de Almeerders die aangeven de gemeentegids te gebruiken doet 60% dit minder dan vier keer per jaar. Ze pakken de gemeentegids voornamelijk voor het opzoeken van adressen (57%) en telefoonnummers (46%). Een op de vijf van de respondenten geeft aan dat ze de volgende, nieuwe papieren gemeentegids gaat ophalen bij het stadhuis of de bibliotheek, 37% weet het nog niet en 43% van de respondenten geeft aan hier geen behoefte aan te hebben. Informatievoorziening door de gemeente 16 WOONOMGEVING Aantrekkelijkheid Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > INFORMATIEVOORZIENING DOOR DE GEMEENTE Informatievoorziening door de gemeente 17 Foto: Saskia Malij HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > DIENSTVERLENING Hoe denken Almeerders over onze dienstverlening? 18 Dienstverlening Foto: Stadsarchief Almere: Tarievenbord bij de publieksbalie van de afdeling Burgerzaken in het tijdelijke stadhuis aan de Wagenmakerbaan. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 19 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT •Digitaal contact wordt steeds belangrijker. •Een afspraak met de gemeente maken Almeerders het liefst op een korte termijn . •Gemeentelijke website wordt overwegend positief beoordeeld. •Voor contact via chatten bestaat veel interesse, via social media minder. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE Figuur 1 Wijze van contact voorkeur (N=1.533). VERANTWOORDING > Figuur 2 Contactfrequentie (N=1.592). 5% Opvallend anno 2016 is de sterk gestegen voorkeur (hoewel niet helemaal goed vergelijkbaar met 2014, toen het zogenaamde Digitaal Loket nog bestond) voor het elektronische contactformulier: circa de helft van de Almeerders zou hiervoor kiezen in geval zij een vraag willen stellen aan de gemeente of iets willen regelen. Dit is een factor 5 hoger dan de voorkeur voor het sturen van een e-mail. In 2016 pakt 20% van de Almeerders liever de telefoon, in 2014 was dit nog 24%. Opvallend is wellicht dat er geen MEEDOENINDEX MANTELZORG verschillen zijn naar leeftijds- en andere achtergrondkenmerken zoals bijvoorbeeld opleidingsniveau voor wat betreft wijze van contact met de gemeente. Een kleinere groep (17%) kiest er voor om persoonlijk langs te gaan bij de stadhuisbalie. 6% VOORKEUR VOOR WIJZE VAN CONTACT MET DE GEMEENTE VRIJWILLIGERSWERK 3% Geen contact 25% Eén keer Twee keer 11% Drie keer Vier keer 23% 27% Vijf keer Anders De contactfrequentie (figuur 2) met de gemeente ligt redelijk verdeeld: zo heeft een kwart van de Almeerders in 2016 geen contact gehad met de gemeente, ruim een kwart eenmaal, een kleine kwart tweemaal en 22% driemaal of vaker. 1% 1% 11% Elektronische formulieren website Balie stadhuis 51% E-mail Social media 20% Anders Hoe korter de termijn waarop bij de gemeente een afspraak gemaakt kan worden, hoe beter Almeerders het over het algemeen vinden. Althans wanneer hen op dit punt een aantal keuzes (in het aantal dagen tussen het moment waarop de afspraak gemaakt wordt en de afspraakdatum) wordt voorgelegd. Bijna twee derde van de Almeerders zou het liefst binnen 5 dagen langs willen kunnen komen, voor bijvoorbeeld het vernieuwen van een paspoort of identiteitskaart. Voor nog geen 10% is een termijn van 8-15 dagen (ook) acceptabel. Dienstverlening Telefoon 17% AFSPRAKENTERMIJN HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID 1% 1-3 dagen 3% 4-5 dagen 6% 35% 6-7 dagen MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING 8-10 dagen 18% CHATTEN EN CONTACT MET DE GEMEENTE VIA SOCIAL MEDIA 11-14 dagen 15-20 dagen 28% Anders In een mogelijkheid om ‘live’ met de gemeentemedewerker te kunnen chatten, zegt ca. de helft (52%) van de Almeerders wel interesse te hebben. In 2014 zagen we op dit onderdeel een vergelijkbare score. Onder ouderen (41%) en lager opgeleiden (43%) is de interesse voor deze mogelijkheid wat lager. De scores komen redelijk overeen met die van 2014. Wellicht opmerkelijk is dat niet-werkenden veelal geen andere voorkeuren hebben dan werkenden. 20 DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK Opmerkelijk is dat onder de jongste generatie Almeerders 22% de website nog nooit heeft bezocht, terwijl slechts 14% van de ouderen (65+) de website nog nooit heeft bezocht. Een nog groter verschil is zichtbaar tussen opleidings­ niveaus: onder laagopgeleiden heeft 31% de website nog nooit bezocht (Almere gemiddeld 15%). Verder zien we ook een verschil tussen koop en huur: 25% van de huurders in Almere heeft de website nog nooit bezocht. Figuur 3 Voorkeuren t.a.v. de afsprakentermijn (N=1.589). 10% AFVALSCHEIDING Figuur 5 Interesse chatfunctie met gemeente (N=1.592). DE WEBSITE WWW.ALMERE.NL Ja, waarschijnlijk wel Gemiddeld heeft 85% van de Almeerders de website van de gemeente wel eens bezocht. Deze wordt overwegend positief beoordeeld op de aspecten: volledigheid, overzichtelijkheid en (snelle) vindbaarheid van informatie. Nee, waarschijnlijk niet Figuur 4 Beoordeling van de gemeentelijke website (N=1.328). Informatie eenvoudig en snel vindbaar 6% 32% 22% 20% Ja, zeker wel 52% 28% 7% 7% De website is overzichtelijk 6% 55% De website is volledig 6% 57% 0% 20% Helemaal mee eens Mee eens Weet niet/ Geen mening 23% 7% 12% 2% 40% Mee oneens 60% 10% 0% 23% 80% Helemaal mee oneens 12% Nee, zeker niet 100% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Dienstverlening 15% Weet ik niet HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID CONTACT VIA SOCIAL MEDIA MET DE GEMEENTE DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > Figuur 7 Bekendheid met ‘Mijn Almere’ (N=1.593). In contact met de gemeente via social media heeft vooralsnog gemiddeld slechts 13% van Almeerders interesse. Deze score zagen we ook in 2014: de interesse hiervoor is nagenoeg niet toegenomen. Bewoners die via sociale media contact zoeken met de gemeente doen dit het liefst via Facebook (71%), Twitter staat met 18% op de tweede plaats. Tot nu toe heeft zeven procent van de Almeerders wel eens contact gehad met de gemeente via social media; de jongere generatie wijkt hier niet van af. 21% Ja Nee 79% Figuur 6 Mogelijk contact met de gemeente via sociale media (N=1.519). Nee, waarschijnlijk niet 21 AFVALSCHEIDING 36% 34% Nee, zeker niet 18% Weet ik niet Ja, waarschijnlijk wel 9% 3% Ja, zeker wel 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% Een op de vijf Almeerders kent Mijn Almere, maar van deze groep heeft slechts een kwart hier tot nu toe (hoewel doorgaans vrij regelmatig) gebruik van gemaakt. Dienstverlening ‘MIJN ALMERE’ OP DE WEBSITE 40% HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > DIENSTVERLENING 22 Dienstverlening Foto: Saskia Malij HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > LOKALE EN REGIONALE MEDIA Hoe blijven Almeerders op de hoogte van Almeers nieuws? 23 Lokale en regionale media Foto: Stadsarchief Almere: Frits Spits interviewt Han Lammers. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 24 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT •Naamsbekendheid van de lokale en regionale media is hoger dan het daadwerkelijk gebruik. •Meer dan de helft van de Almeerders maakt gebruik van lokale en regionale media, dit zijn voornamelijk senioren. •De helft van de Almeerders vinden een eigen lokale omroep belangrijk. •Jongeren vinden het belangrijker om een eigen lokale omroep te hebben dan ouderen. LOKALE EN REGIONALE MEDIA Lokale en regionale media zijn belangrijke bronnen van informatie voor de Almeerders als ze op de hoogte willen blijven van het wel en wee in de stad, wijk en eigen buurt. Almere Deze Week, Almere Vandaag en Omroep Flevoland doen bijna dagelijks verslag van de gebeurtenissen in de stad. En dan niet alleen van het gemeentelijk nieuws, maar ook over cultuur, sport, economie, veiligheid, enzovoort. DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING Almeerders zijn, in de leeftijd van 18 t/m 29 jaar, die een eigen lokale omroep belangrijk vinden. De huis-aan-huisbladen Almere Deze Week en Almere Vandaag worden het meest gebruikt. De inwoners lezen het nieuws van deze kranten het liefst op papier. De website en andere social media van deze kranten wordt veel minder vaak geraadpleegd. De lokale en de regionale media worden gewaardeerd met het rapportcijfer 7. MEDIAGEBRUIK De lokale en regionale media wordt in Almere redelijk goed gevolgd, 61% van de inwoners geeft aan gebruik te maken van deze media. Jonge, middelbare en oudere Almeerders maken ongeveer even vaak gebruik van lokale en regionale media. Van de alleenstaanden maakt 55% gebruik van lokale en regionale media. Dit is minder dan huishoudens met en zonder kinderen, 65% en 64%. Ook het opleidingsniveau is bepalend voor mediagebruik, zie figuur 1. Van de Almeerders met een lagere opleiding (mavo, vmbo of lagere opleiding) gebruikt ruim de helft lokale en regionale media. Van de middelbaar opgeleide Almeerders (havo-, vwo- of mbo-opleiding) maakt 64% gebruik van deze media en van de hoger opgeleiden Almeerders (hbo of universitaire opleiding) is dit 63%. Figuur 1 Gebruik van lokale en regionale media naar opleiding. 80% 70% 60% 64% 63% middelbaar opgeleid hoogopgeleid 53% 50% 40% Vooral Almere Deze Week, Almere Vandaag en Omroep Flevoland zijn bekend onder de Almeerders en deze worden ook het meest gebruikt. In vergelijking met de vorige Almere in de Peiling stellen Almeerders zich meer op de hoogte van het lokale en regionale nieuws, van 46% naar 56%. En het zijn voornamelijk de oudere inwoners die gebruik maken van de lokale en regionale media. Daarom is het opmerkelijk dat het vooral de jongere > 30% 20% 10% 0% laagopgeleid 1) En het medialandschap blijft veranderen. Media036 heeft zichzelf op 14 maart 2017 opgeheven en de Holland Media Combinatie stopt in de loop van dit jaar met het uitgeven van de Almere Vandaag. Lokale en regionale media Het medialandschap is sinds de laatste Almere in de Peiling veranderd. In 2014 werd TV Omroep Flevoland, Radio Omroep Flevoland, Radio Almere FM en RTV Almere in de enquête meegenomen. De huis-aan-huisbladen werden niet nader benoemd. In de enquête van 2016 hebben we aan de Almeerders specifiek gevraagd naar hun lees-, kijk- en luistergedrag van Almere Deze Week, Almere Vandaag (voorheen Almere Dichtbij), Omroep Flevoland als geheel, Almere Nieuws, Almere Diep en Media036.1) AFVALSCHEIDING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 25 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING De Almeerders die in de enquête aangeven geen gebruik te maken van lokale en regionale media, geven daarvoor onder andere de volgende redenen: •geen interesse in lokaal nieuws (50%) •geen tijd (17%) •volgen liever het landelijke nieuws (9%) •geen behoefte aan lokaal nieuws (8%) •vinden de kwaliteit van de lokale en regionale media te laag (5%) •kennen deze media niet (5%) regionale media afgezet tegen de naamsbekendheid. De naamsbekendheid is hoger dan het gebruik van lokale en regionale media. Dit verschil is het grootst bij Omroep Flevoland: 85% van de Almeerders kent Omroep Flevoland en 60% maakt er gebruik van. HUIS-AAN-HUISBLADEN BELANGRIJKSTE INFORMATIEBRONNEN Figuur 3 Hoe vaak stelt u zich op de hoogte van Almeers nieuws? De Almeerders die wel gebruik maken van lokale en regionale media kennen met name Almere Vandaag, Almere Deze Week en Omroep Flevoland, zie figuur 2. In deze grafiek is het daadwerkelijke gebruik van de lokale en Van de Almeerders stelt iets meer dan de helft (56%) zich (zeer) vaak op de hoogte van het lokale en regionale nieuws, zie figuur 3. Dat is meer dan bij de vorige Almere in de Peiling van 2014, toen was dat 46%. 2016 12% 2014 13% 2010 12% 44% 39% 5% 2) Figuur 2 Naamsbekendheid en daadwerkelijk mediagebruik. 33% 35% 40% 18% 36% 12% 100% 90% Bekend met 85% Gebruikt zelf 86% 87% Zeer vaak 80% 46% 40% 28% 30% 10% 17 % 4% 1% 4% 0% Almere Diep Media036 Almere Nieuws Omroep Flevoland Soms 60% 80% 100% (Bijna) nooit Van de alleenstaande Almeerders leest, luistert en kijkt 53% (zeer) vaak naar lokale en regionale media, gevolgd door huishoudens met kinderen (59%). Huishoudens zonder kinderen maken het vaakst gebruik van de huis-aan-huis­ bladen en Omroep Flevoland met 67%. Ook opleiding en inkomen zijn van invloed op het mediagebruik. Van de Almeerders met een lage opleiding maakt 62% (zeer) vaak gebruik van de lokale en regionale media. Van de Almeerders met een hoge opleiding maakt 59% gebruik van deze media. Van de Almeerders met een laag inkomen maakt 49% (zeer) vaak gebruik van lokale of regionale media ten opzichte van 60% van de Almeerders met een hoog inkomen. Het zijn vooral de oudere Almeerders die gebruik maken van 60% 50% Vaak 40% 72% 70% 60% 20% Almere Deze Week Almere Vandaag 2) In de volgende paragrafen zijn alleen gegevens gebruikt van Almeerders die aangeven wel gebruik te maken van lokale en regionale media. Lokale en regionale media 74% 20% 0% POLITIEKE BETROKKENHEID Figuur 4 Hoe vaak stelt u zich op de hoogte van Almeers nieuws (naar leeftijd)? 0% Zeer vaak 20% Vaak Soms 11% 53% 30% 6% 18 t/m 29 jr 4% 47% 40% 10% 4% 31% 49% 16% 45 t/m 64 jr 1% 25% 59% 15% 65+ 40% 60% 80% AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 5 Hoe vaak stelt u zich op de hoogte van Almeers nieuws? Almere Deze Week DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN de lokale en regionale media, zie figuur 4. Bijna drie kwart van de 65+ers stelt zicht (zeer) vaak op de hoogte van het Almeerse nieuws. Bij de jongeren (18 t/m 29 jaar) is dit ruim een op de drie. 30 t/m 44 jr 26 GELUIDSHINDER MEDIA Almere Vandaag WOONOMGEVING DIENSTVERLENING Omroep Flevoland Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING 100% Internet/ social media 10% 94% Krant Internet/ social media 14% 91% Krant Internet/ social media 37% 15% Radio 72% TV (Bijna) nooit De verschillende lokale en regionale media hebben verschillende uitingen. Zo is de Omroep Flevoland als regionale omroep te volgen op tv, radio en internet. Almeerders ontvangen twee huis-aan-huisbladen: Almere Deze Week en Almere Vandaag. Elke woensdag vallen deze kranten op de deurmat, maar ze zijn ook online te lezen. Daarom is aan de Almeerders de vraag gesteld van welke verschijningsvormen van de lokale en regionale media hij of zij gebruik maakt.3) Uit figuur 5 blijkt dat de krant van Almere Deze Week (94%) en Almere Vandaag (91%) veel gelezen wordt, maar hun internetpagina wordt minder vaak geraadpleegd: 10% en 14%. 3) Almere Diep en Media036 zijn buiten beschouwing gelaten vanwege de zeer lage respons. Internet/ social media 33% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Van de Almeerders kijkt 72% naar de tv-programma’s van Omroep Flevoland, 15% luistert naar de radio-uitzendingen. De internetpagina’s van deze omroep wordt door 37% van de Almeerders bezocht. Bijna de helft van de Almeerders leest Almere Vandaag (49%), Almere Deze Week (47%) of Almere Nieuws (41%) tussen de één tot drie keer per week, zie figuur 6. Een uitzondering is Omroep Flevoland; Almeerders kijken, lezen en luisteren meer verspreid over de week naar programma’s en items van deze omroep. Zo kijkt 26% van de Almeerders 4 tot 5 keer per week naar een item van Omroep Flevoland. Lokale en regionale media WAT LEZEN, LUISTEREN EN KIJKEN ALMEERDERS? Almere Nieuws HET IMAGO VAN ALMERE HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Figuur 6 Hoe vaak worden de lokale en regionale media bezocht? 14% Omroep Flevoland 26% 25% 1% Almere Vandaag 33% 10% 49% 1% 3% 45% 0% 10% 20% 4-5x per week 30% 1- 3x per week VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX 3% MANTELZORG > VERANTWOORDING 40% 44% Almere Vandaag 3% 37% 3% 0% 43% 44% 44% 2% 3% Almere Deze Week 50% 13% 40% Almere Nieuws 41% 36% Meer dan 7x per week DISCRIMINATIE Omroep Flevoland 5% 5% Almere Nieuws AFVALSCHEIDING Figuur 7 Hoe lang kijkt de Almeerder naar lokale en regionale nieuwsuitingen? 37% Almere Deze Week 27 DIENSTVERLENING 49% 44% 45% 10% 20% 30% 40% 50% Minder dan 1x per week Meer dan 60 minuten per keer Minder dan 10 minuten per keer Weinig Almeerders besteden meer dan zestig minuten per keer aan een nieuwsuiting van een lokaal of regionaal medium. Bij Omroep Flevoland kijkt 3% van de Almeerders langer dan een uur en bij Almere Nieuws 2%. Meestal kijken of luisteren ze tien tot dertig minuten per keer of minder dan tien minuten per keer, zie figuur 7. 4) Almere Diep en Media036 zijn buiten beschouwing gelaten vanwege de zeer lage respons. 10-30 minuten per keer RAPPORTCIJFER De Almeerders die wel eens de lokale of regionale media gebruiken, waarderen deze met een gemiddeld cijfer tussen de 6 en de 74). Almere Deze Week krijgt het laagste cijfer. Tabel 1 Gemiddeld rapportcijfer lokale en regionale media. Omroep gemiddeld rapportcijfer Omroep Flevoland 7,3 Almere Vandaag 7,0 Almere Nieuws 6,9 Almere Deze Week 6,8 Lokale en regionale media Tussen de lezers van de huis-aan-huisbladen is er weinig verschil. Van de jongeren (18 t/m 29 jaar) leest 89% de Almere Vandaag en Almere Deze Week en van de ouderen (65+) 95% de Almere Vandaag en 97% Almere Deze Week. Er is geen verschil tussen de lezers voor wat betreft opleiding, inkomen of waar ze in Almere wonen. De tv-programma’s van Omroep Flevoland zijn populair onder de oudere Almeerders: 87% ten opzichte van 62% van de jongeren tussen de 18 en 29 jaar. Naar de radioprogramma’s van Omroep Flevoland luisteren meer jongere Almeerders (61%) dan 65+ers (27%). Ook de internet-items van deze omroep zijn onder de jongeren (52%) populairder dan onder de ouderen (14%). 30-60 minuten per keer HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > EIGEN LOKALE MEDIA MEDIA036 5) De Almeerders vinden eigen lokale media belangrijk, zie figuur 8. Belang­ rijker dan uit de vorige Almere in de Peiling blijkt; toen vond 37% van de ondervraagden het (zeer) belangrijk, nu vindt 58% van de Almeerders een eigen lokale omroep (zeer) belangrijk. Vooral Almeerders met een opleiding tot vmbo- of mavoniveau vinden een eigen lokale omroep belangrijker (68%) dan hoger opgeleiden (54%). Momenteel is Media036 de lokale omroep van Almere. Aan de inwoners is gevraagd in hoeverre Media036 voldoet aan hun verwachtingen van een lokale omroep. Het merendeel (79%) van de Almeerders heeft “weet het niet” of “geen mening” ingevuld, zie tabel 2. Figuur 8 Hoe belangrijk zijn eigen lokale media voor u? 50% 45% 2014 42% 2016 40% 28 AFVALSCHEIDING 35% 30% 27% 26% 25% 20% 10% 12% 10% 10% 9% 5% 5% 5% 0% Zeer belangrijk Belangrijk Niet belangrijk en niet onbelangrijk 5) Media036 heeft zichzelf op 14 maart 2017 opgeheven. Niet zo belangrijk Goed 2% Ruim voldoende 2% Voldoende 7% Matig 4% Slecht 7% Weet niet/Geen mening 79% Totaal 18% 16% 15% Tabel 2 Voldoet Media036 aan uw verwachting? Helemaal niet Weet niet / belangrijk Geen mening 100% Lokale en regionale media 20% In de toelichting geeft 55% van de Almeerders aan dat ze niet van het bestaan van Media036 op de hoogte zijn. Daarnaast geeft 21% aan geen gebruik te maken van Media036, 10% vindt de kwaliteit slecht en 6% van de Almeerders vindt het huidige aanbod van overige lokale en regionale media voldoende. HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > LOKALE EN REGIONALE MEDIA 29 Lokale en regionale media Foto: Stadsarchief Almere: Bob Friedländer en Annemarie Jorritsma worden geïnterviewd door Matthijs van Nieuwkerk. HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > INKOMEN EN SCHULDEN Hoe hebben de Almeerse inkomens zich ontwikkeld? 30 Inkomen en schulden Foto: Stadsarchief Almere: Rabobank was de eerste bank in Almere HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 31 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT Het gemiddeld besteedbaar huishoudeninkomen in Almere ligt volgens het CBS in 2014 iets (maar niet veel) hoger dan het Nederlandse gemiddelde. Ten opzichte van andere grote steden is de financiële positie van Almeerse huishoudens gemiddeld genomen gunstig (figuur 1). Figuur 1 Gemiddeld besteedbaar inkomen huishoudens* van tien grootste gemeenten en € 36.200 € 37.200 € 36.500 € 36.300 Eindhoven € 33.600 Den Haag opgave), 2016: n=1516. 40% 38,0% 21% 18% 10% € 31.000 Groningen € 28.000 € 32.000 13% 16% 14% 12% 8% 9% < € 1.100 € 1.100€ 1.500 8% 5% € 29.600 € 24.000 15% 15% € 32.300 Rotterdam 2016 29,5% 30% 20% € 32.800 Nijmegen 2014 35% € 33.200 Tilburg € 20.000 Volgens eigen opgave van het netto huishoudeninkomen, heeft het grootste deel (45%) van de Almeerse huishoudens een middeninkomen van netto 1.500 tot 3.400 euro per maand (figuur 2). In 2014 gold dit voor 50% van de 25% € 33.300 Amsterdam MEER ALMEERDERS MET LAAG INKOMEN 0% € 36.000 * Huishoudens excl. studenten. Bron: CBS, Regionaal Inkomensonderzoek (RIO) 2014 € 40.000 Laag € 1.500€ 2.100 € 2.100€ 3.400 Midden € 3.400€ 4.600 >€ 4.600 Hoog Inkomen en schulden Utrecht > VERANTWOORDING Figuur 2 Inkomensverdeling Almeerse huishoudens naar netto huishoudinkomen per maand (eigen Nederland 2014. Almere MEEDOENINDEX MANTELZORG Binnen de stadsdelen zijn er soms grote verschillen tussen de wijken. Staats­ liedenwijk, De Wierden, Centrum Buiten en Centrum Haven zijn wijken waar het gemiddelde huishoudinkomen kleiner is dan 27.000 euro. Overgooi, Vogelhorst, De Velden en Noorderplassen zijn de meest welvarende wijken met gemiddelde huishoudinkomens van meer dan 50.000 euro. GEMIDDELD INKOMEN ALMERE HOGER DAN IN ANDERE GROTE STEDEN Breda DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK Volgens de inkomensgegevens van het CBS over 2014 is het gemiddeld besteedbare inkomen van de huishoudens in Almere Hout het hoogst (65.200 euro) en in Almere Haven (34.000 euro) het laagst. In Almere Buiten (36.300 euro) en Almere Stad (36.800 euro) ligt het inkomen rond het stedelijke gemiddelde, in Almere Poort (35.600 euro) is dit lager. •Gemiddeld inkomen in Almere hoger dan in andere grote steden. •Meer Almeerders met laag inkomen dan in 2014. •Helft Almeerders kan goed rondkomen. •Zeven op de tien inwoners van Almere heeft een lening. •Bijna één op de tien Almeerders heeft in 2016 betalingsachterstand. Nederland AFVALSCHEIDING 32 DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID huishoudens. Ruim een derde van de Almeerders heeft een hoog inkomen en een vijfde van de inwoners moet rondkomen van een laag inkomen. Het aandeel huishoudens met een laag inkomen is toegenomen van 17% naar 21%. Het aandeel huishoudens met een inkomen van meer dan 3.400 euro per maand is tussen 2014 en 2016 nagenoeg gelijk gebleven. Meer gedetailleerd gekeken zien we een significante toename van huis­houdens met een inkomen van minder dan 1100 euro. Ook het aandeel huishoudens met inkomens tussen 1500 en 2100 euro en tussen 3400 en 4600 euro stijgt significant. Het aandeel Almeerse huishoudens met een inkomen tussen 2100 euro en 3400 euro neemt daarentegen sterk af. Al met al kan gesteld worden dat tussen 2014 en 2016 vermoedelijk een verschuiving heeft plaatsgevonden van de middeninkomens naar vooral de lage inkomens en in beperkte mate naar de hoge inkomens. Lage inkomens komen relatief het meest voor onder de bewoners van Almere Stad West (28%) en het minst in Almere Poort. Hoge inkomens komen bovengemiddeld voor Almere Haven+Hout en Almere Poort. Het laatst­ genoemde stadsdeel heeft naar verhouding de meeste middeninkomens (figuur 4). VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 3 Inkomensverdeling Almeerse huishoudens 2016, naar achtergrondkenmerken, n=1472-1516. 53% 39% Hoog 7% 30-45 jaar 18% 41% 45-65 jaar 17% 46% 8% Paar met kind(eren) 8% 28% 44% 50% 42% 45% 45% 9% 46% 36% 18% Ondernemer met personeel 5% 50% 46% Werkloos/ werkzoekend 52% Arbeidsongeschikt 52% Middeninkomen 9% 39% 26% 35% 45% 20% 0% 14% 34% 63% 12% Almere totaal 16% 54% 30% Huisvrouw of -man 24% 27% 48% Student of scholier 3% 48% 49% Zzp-er 8% 55% 48% Eenoudergezin Laag inkomen 38% 37% Paar zonder kind(eren) Gepensioneerd/AOW/ Vroegpensioen 41% 62% 11% Alleenstaand Een baan in loondienst 26% 36% 38% 18-30 jaar 65+ 27% 50% 23% Middelbaar 12% 49% 40% Laag 25% Hoog inkomen 50% 75% 100% Inkomen en schulden Onder de Almeerse bevolking hebben hoogopgeleide bewoners gemiddeld de hoogste inkomens en werklozen/werkzoekenden en arbeidsongeschikten de laagste (figuur 3). Van de verschillende leeftijdsgroepen hebben de 30 tot 45-jarigen en de 45 tot 65-jarigen vaker een hoog inkomen dan de jongste en oudste groep. Grotere verschillen zijn er tussen de diverse soorten huis­houdens. Van de alleenstaanden en eenoudergezinnen heeft een ruim een derde tot bijna de helft een laag inkomen, terwijl dat bij de andere soorten huishoudens maar 5% tot 18% is. Bij de Almeerders in verschillende werk­situaties zijn er relatief veel hoge inkomens onder de werkenden, ongeacht of men in loondienst, een zzp-er of een ondernemer met personeel is. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE Opleidingsniveau GELUIDSHINDER MEDIA Leeftijdsgroep WOONOMGEVING DIENSTVERLENING Huishoudenssamenstelling Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING Werksituatie HET IMAGO VAN ALMERE HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 5 Gemak financieel rondkomen (% Almeerders), 2016: n=1564. Figuur 4 Inkomensverdeling Almeerse huishoudens per stadsdeel in 2016 (eigen opgave respondenten), n=1516 (Almere), n=263-351 (stadsdelen). Poort+ Pampus Buiten 20% Haven+Hout 21% 34% 42% 29% 43% 28% 0% 38% 41% 25% Middeninkomen 50% 75% 2016 6% 10% 2014 7% 10% 2012 5% 34% 46% 23% Stad West 38% 52% 10% Stad Oost+ Centrum 35% 45% 21% Almere Laag inkomen 33 DIENSTVERLENING 30% 42% 32% 12% 11% 38% 2008 5% 10% 36% 2006 7% 39% 35% 2010 4% 10% 12% 11% 39% 9% 40% 7% 40% 36% 8% 39% 7% 100% Hoog inkomen HELFT ALMEERSE HUISHOUDENS KOMT GEMAKKELIJK ROND Meer dan de helft van de Almeerse huishoudens geeft aan gemakkelijk tot zeer gemakkelijk rond te kunnen komen met het totale inkomen. Voor bijna een derde gaat dat maar net. Eén op de zes huishoudens komt moeilijk tot zeer moeilijk rond (figuur 5). Dit aandeel is ongeveer even groot als in 2014. 25% Moeilijk 50% Kom net rond 75% Gemakkelijk 100% Zeer gemakkelijk Figuur 6 Gemak financieel rondkomen naar hoogte van inkomen (% Almeerders), n=308 (laag inkomen), n= 675 (middeninkomen), n= 523 (hoog inkomen), n=1506 (alle inkomens). 49% Laag inkomen 13% Middeninkomen 38% 82% 17% Alle inkomens 0% 14% 49% 16% Hoog inkomen (Zeer) moeilijk 37% 30% 25% Kom net rond 53% 50% (Zeer) gemakkelijk 75% 100% Inkomen en schulden Het gemak waarmee huishoudens rond kunnen komen hangt sterk samen met de hoogte van het inkomen. Zo zegt bijna de helft van de huishoudens met een laag inkomen moeilijk of zeer moeilijk te kunnen rondkomen en komt 37% net rond (figuur 6). 0% Zeer moeilijk HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID ZEVEN OP DE TIEN ALMEERDERS LENEN GELD In 2016 leent 70% van de Almeerders geld voor bepaalde uitgaven en/of heeft een hypotheek. Drie op de tien inwoners lenen dus helemaal geen geld. Sinds 2006 vertoont het aandeel van mensen zonder een lening een stijgende trend (figuur 7). Van de typen leningen die Almeerders hebben komt de hypotheek het meest voor. Sinds 2006 neemt het percentage inwoners met een hypotheek geleidelijk af, met een sterkere daling tussen 2014 en 2016. Ook voor rood staan, het persoonlijke krediet en het kopen op afbetaling geldt dat dit steeds minder voorkomt. DISCRIMINATIE 60% MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 8 Aantal leningen (incl. hypotheek) in 2016 vergeleken met 2006, n=1552. 50% 45% 47% 2014 2016 40% 30% 30% 60% VRIJWILLIGERSWERK Twee derde van de mensen die geld lenen hebben één lening. Bij driekwart van de Almeerders met één lening betreft dit de hypotheek. Als de hypotheek niet wordt meegeteld is tussen 2014 en 2016 het aandeel Almeerders met een of meerdere leningen gedaald van 40% naar 34%. Dat er de afgelopen tien jaar steeds minder wordt geleend, is te zien aan het gedaalde aandeel bewoners met meer dan één lening (figuur 8). Gemiddeld hebben Almeerders die geld lenen 1,5 leningen per persoon. Figuur 7 Geld lenen 2016 (% Almeerders), n=1606. 34 AFVALSCHEIDING 25% 51% 50% 40% 20% 17% 15% 13% 9% 10% 33% 0% 25% 20% 16% 10% Geen lening 1 lening 2 leningen 3 of meer leningen 21% 11% 8% 7% 5% 3% 8% 5% 3% 0% 2006 2008 2010 2012 2014 2016 Hypotheek Persoonlijke lening of doorlopend krediet Lening voor studiefinanciering Andere lening Rood staan bij bank Lening bij vrienden of familie Op afbetaling gekocht Geen geld geleend Jongvolwassenen (18 tot 30 jaar) en 65-plussers lenen veel minder vaak dan de leeftijdsgroepen daartussen. Dit geldt met name voor de hypotheek. Leningen voor de studiefinanciering en leningen bij vrienden of familie komen meer voor naarmate men jonger is. Laten we de hypotheek buiten beschouwing dan hebben eenoudergezinnen bovengemiddeld vaak een lening en paren zonder kinderen verhoudingsgewijs minder vaak. Paren met kinderen hebben naar verhouding vaker persoonlijke leningen of een doorlopend krediet, een hypotheek of staan rood bij de bank. Inkomen en schulden 30% 30% HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 35 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Naarmate het inkomen hoger is, hebben mensen vaker een hypotheek. Op afbetaling kopen, lenen bij vrienden of familie, lenen voor de studiefinan­ ciering of rood staan bij de bank komt juist meer voor bij lagere inkomens. Mensen met een middeninkomen hebben vaker een persoonlijk lening of doorlopend krediet. BETALINGSACHTERSTANDEN BIJ BIJNA ÉÉN OP DE TIEN ALMEERDERS In 2016 heeft bijna één op de tien Almeerders te maken gehad met een betalingsachterstand. Bij twee derde van hen is dat weer opgelost en bij ruim een derde speelt het nog steeds. Het aandeel Almeerders met betalingsachter­ standen laat de laatste jaren weinig ontwikkeling zien (figuur 9). De daling tussen 2014 en 2016 is statistisch niet significant. Figuur 9 Betalingsachterstanden afgelopen 12 maanden (% Almeerders), 2016: n=1584. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > Volgens verwachting is er een sterk verband tussen betalingsachterstanden en de hoogte van het inkomen. In de groep met een laag inkomen heeft in het afgelopen jaar bijna één op de vier personen een betalingsachterstand. Daarentegen betreft het in de hoogste inkomensgroep slechts 4% (figuur 10). Figuur 10 Betalingsachterstanden afgelopen 12 maanden (% Almeerders in betreffende inkomensgroep), n=308 (laag inkomen), n= 675 (middeninkomen), n= 523 (hoog inkomen). 25% 20% 9% 15% 10% 15% 14% 2% 5% 6% 10% 5% 3% 4% 4% laag inkomen 4% Ja, maar dat is weer opgelost hoog inkomen Ja, en dit speelt nog steeds 7% 7% 7% 6% 2008 2010 2012 2014 2016 Betalingsachterstand(en); inmiddels opgelost Betalingsachterstand(en); speelt nog steeds Ouderen hebben veel minder dan de andere leeftijdsgroepen te maken met betalingsachterstanden. Van de 65-plussers geldt dit slechts voor 1%. Personen in de leeftijdsgroep van 30 tot 45 jaar hebben naar verhouding het meest te maken met achterstanden. Alleenstaanden en eenoudergezinnen hebben vaker dan de andere soorten huishoudens moeite de rekeningen op tijd te betalen. Voor paren zonder kinderen geldt dit juist het minst. Inkomen en schulden 7% 0% 2006 middeninkomen 3% 5% 8% 4% 0% HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > INKOMEN EN SCHULDEN 36 Inkomen en schulden HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > AFVALSCHEIDING Scheiden Almeerders hun afval zorgvuldig? 37 Afvalscheiding Foto: Stadsarchief Almere: Ophaalwagen van de milieuboer HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT •De meeste Almeerders beschouwen zichzelf als zorgvuldige afvalscheider. •Veel Almeerders hebben geen vragen over afvalscheiding of anders zoeken ze het op. •Voor bepaalde soorten afval weten de meeste bewoners heel goed, maar voor andere soorten afval veel minder goed in welke bak dat afval hoort. •De Recyclemanager App is nog vrij onbekend, maar er is wel potentiële interesse voor. •Veel huishoudens vinden hun huidige mogelijkheden om (keuken)afval te scheiden niet optimaal. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > desgevraagd aan deze app wel handig te vinden. Tenslotte heeft ongeveer vier op de tien Almeerders geen interesse in deze app (figuur 1). Figuur 1 Bekendheid Recyclemanager app (N=1.983). 8% 4% Ja, ik gebruik deze app al 10% Ja, wel van gehoord, niet geïnstalleerd Nee, niet bekend, maar lijkt me wel handig 36% 42% Nee, geen interesse Nee, ik heb geen iPhone, Android of mobiele telefoon 38 KENNIS OVER DE JUISTE AFVALBAK BEKENDHEID EN GEBRUIK VAN DE RECYCLEMANAGER APP De recyclemanager, een app voor smartphones die ondersteuning biedt bij het scheiden van afval, is bij 15% van de Almeerders bekend. Slechts een kleine groep bewoners (4%) heeft de app op de eigen telefoon geïnstalleerd. Ruim 45% heeft tot op heden niet van deze applicatie gehoord, maar geeft De bekendheid, het gebruik en de eventuele interesse in de app verschilt niet veel tussen leeftijdsgroepen en opleidingsniveaus in Almere. Bij de jongere generatie is de app niet alleen iets minder bekend maar heeft deze groep er (vooralsnog) ook minder interesse in. KENNISNIVEAU VAN (ACTUELE) AFVALONDERWERPEN Via een aantal stellingen weergeveven in figuur 2 is nagegaan wat bewoners afweten van een aantal actuele onderwerpen, met name rond de plasticbak. Bijna negen op de tien ondervraagden weet inmiddels dat blik en dranken­ kartons ook in de plasticbak mogen. Opvallend: in Almere Poort is dit bij slechts bij zeven van de tien Almeerders bekend. Dat hardplastic voorwerpen niet in de plasticbak thuishoren, speelt slechts de helft van de ondervraagden correct terug. Afvalscheiding Gemiddeld de helft van alle ondervraagden meent zich nooit te hoeven afvragen in welke bak een bepaalde soort afval moet worden weggegooid, omdat zij dat van alle soorten afval zouden weten. Er is een duidelijk (lineair) verband met leeftijd: hoe ouder, hoe vaker bewoners geen vragen hebben over in welke bak het afval moet. In gevallen dat bewoners zich wel afvragen in welke bak het afval moet, gaat een kwart op zoek naar informatie of vraagt het na; de rest gokt in zo’n geval dat zij het afval in de juiste bak weggooien. Daarbij zien we ook een verband met leeftijd: hoe jonger, des te vaker bewoners hopen dat zij het afval in de juiste bak gooien. Slechts incidenteel geven Almeerders aan dat hun afval in zo’n geval in een willekeurige bak verdwijnt. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Dat ook piepschuim niet in de plasticbak mag, is daarentegen beter (bij drie kwart) bekend. Verder is de nieuwe naam van de plasticbak (PMD: Plastic - Metalen - Drankkartons) nog alom onbekend; slechts 12% van de Almeerders kent deze nieuwe naam. Figuur 2 Zes beweringen over afval scheiden (N=1.935). 43% Drie kwart van de Almeerse inwoners beschouwt zichzelf als een zorgvuldige afvalscheider; ongeveer 20% heeft een wisselend scheidingsgedrag. Slechts een kleine groep geeft aan weinig op dit gebied te doen. Twee jaar terug waren de scores significant anders (figuur 3). 75% 13% 39% 23% 2% 8% 16% 0% 48% 20% 40% 40% 60% 13% 80% 100% Ja, ik scheid alles zorgvuldig Ja, ik scheid deels wel, deels niet Nee, ik scheid niet en gooi alle afval in één bak 44% 13% Verder zien we in 2016 een duidelijk verschil tussen 45- en 45+, waarbij de laatste groep zich in sterkere mate een zorgvuldige afvalscheider noemt. 12% 3% 85% Weet Niet 77% 20% 40% 13% 60% 80% 100% Maar nog groter is het verschil tussen Almere Poort en de rest van Almere, want in Almere Poort ziet slechts 58% zichzelf als zorgvuldige scheider, terwijl dat in de andere stadsdelen 75-80% is. Verder vinden bewoners van een koopwoning zich betere afvalscheiders dan huurders. De voornaamste reden om niet (consequent) goed te scheiden is: onvoldoende ruimte voor meerdere afvalbakken in huis, gevolgd door Afvalscheiding 11% 0% Niet Waar > VERANTWOORDING HOE BEWONERS ZICHZELF ZIEN ALS AFVALSCHEIDER 2014 De plasticbak is alleen bestemd voor verpakkingen en niet voor hard plastic, zoals tandenborstels en pennen MANTELZORG 9% 3% 79% 45% Waar MEEDOENINDEX 2016 In de textielcontainer mag geen kapotte of versleten kleding of schoenen die niet meer geschikt zijn voor tweedehands gebruik In de plasticbak mag ook piepschuim DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK Figuur 3 Afvalscheiding thuis (N=1.934). 88% In de glasbak mogen alleen glazen flessen en potjes, maar geen lampen of ruitglas De nieuwe naam voor de plasticbak is PMD container AFVALSCHEIDING Over de hele linie is de jongere generatie wat minder goed op de hoogte van bovenstaande feiten dan oudere generaties, waarbij jongeren ook vaker dan in de andere groepen aangeven het correcte antwoord eigenlijk niet te weten. Dat de glasbak alleen bestemd is voor glazen flessen en potjes en niet voor bijvoorbeeld gloeilampen of ander glas weet inmiddels 80% van de Almeerders. Maar aan de andere kant wordt nog vaak, ten onrechte, verondersteld dat in de textielcontainer alleen textiel mag dat geschikt is voor hergebruik. In de plasticbak mogen tegenwoordig ook drankkartons en blikjes 39 MEDIA HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > onvoldoende ruimte (want vaak vol aangetroffen door een te lage ophaal­ frequentie) in de duobak en/of buurtcontainer. Verder speelt het ontbreken van buurtcontainers voor bepaalde soorten afval een rol. In mindere mate wijten inwoners hun slechte scheidingsgedrag aan zichzelf. AFVAL SCHEIDEN IN DE KEUKEN EN WAT ALMEERDERS HIERVAN VINDEN Bewoners hebben de afvalstromen in hun keuken op diverse manieren georganiseerd. De meesten (ruim 60%) hebben meerdere afvalbakken in deze ruimte, maar meestal niet weggewerkt in het keukenkastje. Ongeveer één op de vijf Almeerders heeft slechts één afvalbak voor alle keukenafval; 15% heeft (ook) een inzet- of aanrechtbakje. Tenslotte gooit 15% van de inwoners het keukenafval direct in de vuil- of duocontainer. 40 Het is niet bekend (want niet gevraagd) of het aantal afvalbakken/bakjes in de keuken een eigen keuze is, of een (nood)oplossing binnen de (beperkte) ruimtelijke mogelijkheden, indeling en/of uitrusting van de keuken. Maar het laatste lijkt wel vaak het geval, want een meerderheid van de Almeerders beschouwt de huidige opstelling en mogelijkheden om keukenafval weg te gooien als niet optimaal. Veel bewoners zouden namelijk graag meer bakken, andere bakken of (achter deurtjes geplaatste) bakken willen hebben. Daarnaast is er ook behoefte aan betere afvalzakken. Afvalscheiding HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > AFVALSCHEIDING 41 Afvalscheiding Foto: Gemeente Almere HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > VRIJWILLIGERSWERK Zijn Almeerders actief als vrijwilliger? 42 Vrijwilligerswerk Foto: Stadsarchief Almere: Nieuw clubhuis Scouting Almere. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT • Een derde van de Almeerders doet vrijwilligerswerk, iets minder dan in 2014. • Gebrek aan tijd is belangrijkste reden om geen vrijwilligerswerk te doen. • 65-plussers doen het vaakst vrijwilligerswerk. • Betrokkenheid en plezier zijn de belangrijkste motieven voor vrijwilligerswerk. • Meeste Almeerders ervaren voldoende ondersteuning en waardering bij vrijwilligerswerk. OUDEREN DOEN HET VAAKST VRIJWILLIGERSWERK 43 INKOMEN EN SCHULDEN Ruim een derde (35%) van de Almeerders geeft aan in het afgelopen jaar vrijwilligerswerk te hebben gedaan. In 2014 deden iets meer Almeerders vrijwilligerswerk (39%), in 2010 waren het er iets minder (31%). In 2016 deed 28% van de Almeerders vrijwilligerswerk voor een organisatie of vereniging en 7% in niet-georganiseerd verband. Zeven op de tien (69%) vrijwilligers doet uitvoerend praktisch werk, 29% doet (ook) werk op bestuurlijk of leidinggevend vlak. Senioren (65+) en hoger opgeleiden doen dat vaker dan jongere Almeerders (18 t/m 29 jaar) en lager opgeleiden. In 2014 deden mannen nog vaker dan vrouwen vrijwilligerswerk in een bestuurlijke of leidinggevende functie. Dit verschil is inmiddels ingelopen. DISCRIMINATIE MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 1 Vrijwilligerswerk naar een aantal achtergrondkenmerken (n=1.613). 30 t/m 44 jr 21% 18 t/m 29 jr 19% 72% 8% 77% 4% middelbaar opgeleid 16% 0% 67% 6% 27% laagopgeleid 57% 8% 35% hoogopgeleid 61 % 6% 33% 45 t/m 64 jr 49% 11 % 40% 65+ 79% 4% 20% Ja, voor een organisatie of vereniging 40% 60% 80% 100% Ja, niet voor een organisatie of vereniging Nee De meeste vrijwilligers zijn actief in Almere, buiten de eigen wijk (figuur 2). Het percentage Almeerders dat buiten de stad vrijwilligerswerk doet is ten opzichte van 2014 gelijk gebleven (29%). Figuur 2 Plaats waar men vrijwilligerswerk doet, % van vrijwilligers 2014 en 2016 (n=568). 51% Elders in Almere 55% 39% 40% Eigen buurt/wijk 2016 2014 29% 29% Buiten Almere 0% 1) Deze kleine verschillen zijn niet significant, dus een ‘toevalstreffer’ in de stijgende trend is niet uit te sluiten. VRIJWILLIGERSWERK 10% 20% 30% 40% 50% 60% Vrijwilligerswerk Het aantal uren per week dat Almeerders besteden aan vrijwilligerswerk verschilt, ruim de helft zet zich maximaal drie uur in. Het gemiddelde ligt op 5 uur en 50 minuten per week. Almeerse vrijwilligers lijken iets meer tijd te zijn gaan besteden aan hun vrijwilligerswerk: gemiddeld steeg de tijd die ze er aan besteden sinds 2012 elke twee jaar met 20 minuten.1) De oudste leeftijds­ categorie (65+) doet het vaakst vrijwilligerswerk. Ook zetten hoger opgeleiden zetten zich vaker in dan lager opgeleiden (figuur 1). AFVALSCHEIDING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID BETROKKENHEID EN EIGEN PLEZIER BELANGRIJKSTE MOTIEVEN VOOR VRIJWILLIGERSWERK Voor de meeste mensen is betrokkenheid (mensen willen helpen/iets willen verbeteren) de belangrijkste reden om vrijwilligerswerk te doen (figuur 3). Eén op de vier vrijwilligers noemt deze reden als belangrijkste. Ongeveer een derde vindt het gewoon leuk om te doen. Daarnaast geeft 12% aan dat zij vrijwilligerswerk doen omdat iedereen zijn steentje moet bijdragen. Figuur 3 Belangrijkste motief om vrijwilligerswerk te doen, % van vrijwilligers 2016 en 20142) (n=538) 39% Betrokkenheid (mensen willen) 32% 33% Omdat iedereen zijn steentje moet bijdragen 12% Voor de sociale contacten (ik leer er mensen kennen) 5% 8% 2% Omdat ik dan invloed heb 1% 2016 3% 5% Anders 0% 10% MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > De overige redenen worden door minder dan 10% van de vrijwilligers genoemd. Jongere Almeerders (18 t/m 29) geven vaker dan oudere Almeerders aan dat zij vrijwilligerswerk doen voor de eigen ontwikkeling en ontplooiing. Senioren geven vaker dan anderen aan dat zij vrijwilligerswerk doen omdat zij het leuk vinden. Lager opgeleiden doen vaker vrijwilligerswerk voor de eigen ontwikkeling en ontplooiing, terwijl hoger opgeleiden juist vaker aangeven dat zij vrijwilligerswerk doen omdat ze vinden dat iedereen zijn steentje moet bijdragen. HET ONTBREKEN VAN TIJD IS VOORNAAMSTE REDEN OM GEEN VRIJWILLIGERSWERK TE DOEN 2014 20% 30% 40% 50% 60% Ook is er een relatie met opleiding en inkomen. Hoogopgeleiden die geen vrijwilligerswerk doen geven voornamelijk aan er geen tijd voor te hebben. Laagopgeleiden, waaronder het aandeel ouderen hoog is, noemen vaker ‘leeftijd of gezondheid’ als beperkende factor. Deze laatstgenoemde verschillen worden ook gevonden tussen Almeerders met een hoog inkomen en Almeerders met een laag inkomen. 2) In 2016 zijn drie nieuwe categorieën toegevoegd aan deze vraag. Het lijkt erop dat in 2016 vaker is gekozen voor het antwoord “Omdat iedereen zijn steentje moet bijdragen” in plaats van “Betrokkenheid (mensen willen helpen/iets willen verbeteren)”. 3) I n 2016 is er een nieuwe antwoordcategorie “Ik weet niet waar ik leuk/interessant vrijwiligerswerk kan doen” toegevoegd. Het lijkt erop dat senioren (65+) in 2016 minder vaak hebben gekozen voor het antwoord “Gezondheid of leeftijd laat het niet toe” en vaker “Ik wil me niet vastleggen” en “Ik weet niet waar ik interessant of leuk vrijwilligers kan doen” (8%). Vrijwilligerswerk Verplichte tegenprestatie voor bijstandsuitkering DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK Redenen om geen vrijwilligerswerk te doen verschillen per leeftijdsgroep. Jonge Almeerders (18 t/m 29 jaar) hebben relatief vaak geen tijd (57%). Ouderen (65+) geven relatief vaak aan dat gezondheid en/of leeftijd het niet toelaat (33%) of dat ze zich niet willen vastleggen (27%). Opvallend is dat in 2014 nog 48% van de senioren aangaf dat de gezondheid of leeftijd het niet toelaat om vrijwilligerswerk te doen en 22% van de senioren zich niet wilde vastleggen.3) 6% 6% Voor mijn eigen ontwikkeling AFVALSCHEIDING Van de Almeerders die geen vrijwilligerswerk doen, zegt bijna de helft er geen tijd voor te hebben (figuur 4). Een slechte gezondheid en/of hoge leeftijd en zich niet vast willen leggen zijn daarna de meest genoemde redenen. Ook heeft 15% een ‘andere reden’ die niet nader gespecificeerd is. 49% Omdat ik het leuk vind 44 MEDIA HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Figuur 4 Belangrijkste reden om geen vrijwilligerswerk te doen, % van mensen die geen Door het 3%4% 5% wijkteam 9% 9% Wil zich niet vastleggen 5% 0% 10% (ruim) voldoende 2016 8% 0% 10% 33% 64% 26% 79% 10% 83% 87% 20% 30% 40% geen steun ontvangen, maar wel behoefte aan 5% 12% 58% Door de 3%4%3%4% sociale dienst 7% Er nooit aan gedacht > VERANTWOORDING 2% Door de VMCA 2% 2% 11% 8% Weet niet waar men leuk/interessant vrijwilligerswerk kan doen MANTELZORG 76% Door anderen of andere 3%3% 5% organisatie 12% 13% Gezondheid of leeftijd laat het niet toe MEEDOENINDEX Door familie, 2% 5% vrienden, 1% kennissen 15% 17% Andere reden DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK De organisatie waar u 1% 8% vrijwilligerswerk 3% doet 45% 48% Geen tijd AFVALSCHEIDING Figuur 5 Mate van ontvangen steun, in % van vrijwilligers 2016 (n=533). vrijwilligerswerk doen, 2014 en 2016 (n=1.027). Geen interesse 45 DIENSTVERLENING 50% 60% onvoldoende 70% 80% 90% 100% matig geen behoefte aan steun 2014 20% 30% 40% 50% 60% Aan de vrijwilligers is gevraagd of ze ondersteund worden bij hun activiteiten door familie/vrienden of door een organisatie (figuur 5). Ruim drie kwart voelt zich voldoende ondersteund door de organisatie waarvoor ze werken. Dit is ten opzichte van 2014 gelijk gebleven. De Vrijwilligers en Mantelzorg­ centrale Almere (VMCA), het wijkteam en de sociale dienst spelen voor de meeste mensen geen actieve rol: respectievelijk 83%, 79% en 87% zegt geen behoefte te hebben aan hun ondersteuning. Almeerders met een laag inkomen geven vaker aan dat zij de ontvangen steun van de organisatie waar zij vrijwilligerswerk doen onvoldoende vinden. Almeerders met een niet-westerse migratieachtergrond geven vaker aan dat zij de steun door familie en vrienden onvoldoende vinden. Almeerders met een Vrijwilligerswerk MEESTE VRIJWILLIGERS ERVAREN VOLDOENDE ONDERSTEUNING EN WAARDERING Deze lage percentages vrijwilligers die ondersteund worden door de VMCA en Werk en Inkomen -of daar behoefte aan hebben- kunnen te verklaren zijn doordat de aard van de ondersteuning en de doelgroepen. De VMCA ondersteunt vrijwilligers vooral indirect: ze ondersteunt de organisaties bij het ondersteunen van hun vrijwilligers en hun vrijwilligersbeleid. Werk en Inkomen ondersteunt alleen mensen met een bijstandsuitkering die vrijwilli­ gerswerk doen in het kader van hun re-integratie of tegenprestatie: dit is een kleine doelgroep op het totaal aantal vrijwilligers. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 46 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID laag inkomen en met een niet-westerse achtergrond zijn minder positief over de ondersteuning door de VMCA. Almeerders met een laag inkomen, niet-westerse achtergrond en inwoners van Almere Poort geven vaker aan geen steun te hebben ontvangen van het wijkteam, maar hier wel behoefte aan te hebben. Negen op de tien Almeerse vrijwilligers (88%) zijn positief over de waardering die zij van de eigen organisatie ontvangen voor het vrijwilligerswerk (figuur 6). De begeleiding die vrijwilligers krijgen bij het uitvoeren van het vrijwilli­ gerswerk wordt ook voornamelijk positief beoordeeld (door 81%). Wel vinden twee op de tien vrijwilligers de begeleiding matig of onvoldoende. De mogelijkheid om trainingen of cursussen te volgen wordt door zeven op de tien vrijwilligers (71%) met een voldoende beoordeeld. Een derde vindt de mogelijkheid om trainingen of cursussen te volgen echter matig of onvoldoende. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Ruim 60% van de vrijwilligers heeft wel eens gehoord van de VMCA en 41% zegt op de hoogte te zijn van de activiteiten (figuur 7). Twee op de tien vrijwilligers (22%) hebben wel eens contact gehad met de VMCA. Belang­ stelling om meer te weten over wat de VMCA kan bieden, is aanwezig bij 8% van de vrijwilligers. Dat is aanzienlijk lager dan in 2014, toen lag het percentage op 23%. Figuur 7 Bekendheid en contact met vrijwilligers- en mantelzorgcentrale Almere, in % van vrijwilligers, 2014 en 2016 (n=538). 70% 63% 60% 2016 58% 2014 50% 41% 41% 40% Figuur 6 Oordeel begeleiding en waardering voor vrijwilligerswerk, in % van vrijwilligers 2016 (n=490). 30% De waardering van uw inzet door uw eigen organisatie 88% 23% 20% De begeleiding die u krijgt 81% 13% 6% 10% 0% 71% 0% Matig 20% 17 % 40% 60% 80% 12% 100% Onvoldoende Almeerse vrijwilligers met een laag inkomen zijn minder tevreden over de begeleiding die zij krijgen in het vrijwilligerswerk. Niet-westerse allochtonen en vrijwilligers met een laag inkomen zijn minder tevreden over de mogelijkheden om trainingen of cursussen te volgen. Van gehoord Ken VMCA / ben op de hoogte van de activiteiten Contact gehad met VMCA Vrijwilligerswerk De mogelijkheden om trainingen of cursussen te volgen Voldoende 22% 10% 2% HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > VRIJWILLIGERSWERK 47 Vrijwilligerswerk Foto: Stadsarchief Almere, Lex Beers: Zonder vrijwilligers geen Almeers Jeugd Symfonie Orkest. HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > MANTELZORG Hoeveel mantelzorgers zijn er? 48 Mantelzorg Foto: Stadsarchief Almere: ingebruikname van de eerste ambulance van Almere. HET IMAGO VAN ALMERE WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING IN HET KORT 49 MANTELZORG GEVEN MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID •17% van de Almeerders geeft langdurig of intensief mantelzorg. •Vergeleken met 2012 geven meer Almeerders langdurig of intensief mantelzorg. •De meeste mantelzorgers zijn van middelbare leeftijd: zij verzorgen vooral hun ouders. •Eén op de tien mantelzorgers is zwaar of overbelast. •Vooral mantelzorgers met een niet-westerse migratieachtergrond kunnen meer ondersteuning gebruiken. •Hulp niet willen opdringen’ is géén reden om geen mantelzorg te geven. •De helft van de mantelzorgontvangers voelt zich bezwaard ten opzichte van hun mantelzorgers. Wat zijn mantelzorgers? Mantelzorgers geven onbetaald hulp aan bekenden in hun omgeving met wie zij een sociale relatie hebben, zoals partner, ouders of buren, omdat ze voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt zijn. Vrijwilligers vanuit vrijwilligersorganisaties zijn geen mantelzorgers. De vraag naar het geven van mantelzorg werd in de enquête door bovenstaande tekst ingeleid, om gegevens beter te kunnen vergelijken met landelijke cijfers. Hierdoor zijn cijfers niet meer vergelijkbaar met eerdere metingen in Almere in de Peiling. In deze factsheet worden mantelzorgers bedoeld: diegenen die meer dan acht uur per week of minstens drie maanden lang mantelzorg geven. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > TWEE OP DE TIEN VOLWASSEN ALMEERDERS GEVEN MANTELZORG Een kwart van de volwassen Almeerders (25%) heeft de afgelopen twaalf maanden mantelzorg gegeven en 18% van de volwassenen geeft op het moment van meten nog steeds mantelzorg. In vrijwel alle gevallen (95%) is dat langer dan drie maanden. De helft van degenen die mantelzorg geven, doet dat zes uur of minder per week en de helft meer uren per week; een kwart geeft meer dan vijftien uur per week mantelzorg.1) Omgerekend naar 36-urige werkweken wordt er in Almere in totaal 4.300 voltijdsequivalenten aan zorg gegeven door mantel­ zorgers. Ter vergelijk: in 2016 werkten er in Almere 9.700 mensen (voltijds­ equivalenten) in de gezondheidszorg- en welzijnssector (Provincie Flevoland, LISA 2016). De meeste beleidsaandacht (bv. SCP, 2015) gaat uit naar de zogenoemde intensieve mantelzorg, de mensen die meer dan 8 uur per week besteden aan mantelzorg, omdat zij het meeste risico lopen op overbelasting en verlies van sociale contacten. In Almere is 7% van de volwassenen een intensieve mantelzorger (figuur 1). Figuur 1 Mantelzorgers in Almere 2016, procenten van de volwassen bevolking, naar duur van de mantelzorg (korter dan drie maanden of minstens drie maanden) en intensiteit in uren per week (n=1.611). mantelzorgers; 1% lang≤8 u lang≥9 u 18% kort≥9 u 11% 0% kort≤8 u geen mantelzorger (meer) 1) H et gemiddelde, van veertien uur per week, wordt bepaald door enkelen die dag en nacht mantelzorgen. De hier gerapporteerde middelste waarde, of mediaan, is daarom een betere maat. Mantelzorg 82% 6% HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID MEER MANTELZORGERS DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG maanden mantelzorg geeft, naar leeftijdscategorie en migratieachtergrond, 2016 (n=1.611). Deze risico’s nemen ook toe wanneer mensen lange tijd mantelzorg geven. Vandaar dat het CBS (2013) en de GGD (2012) rapporteren over de mantel­ zorgers die intensief of drie maanden of langer mantelzorg geven. In Almere geeft 17% van de volwassenen langdurig of intensief mantelzorg. Dat is een toename ten opzichte van 2012 (figuur 2). 11% niet-westers NL/westers 21% 8% 18-29 jr 9% 30-44 jr Figuur 2 Percentage van volwassen Almeerders dat meer dan 8 uur per week of minstens drie maanden mantelzorg geeft in 2016 (n=1.611) en 2012 (GGD volwassenen- en seniorenenquête, n =1.951). 26% 45-64 jr 23% 65+ jr 17% 5 0 AIP 2016 > VERANTWOORDING Figuur 3 Percentage volwassen Almeerders dat meer dan 8 uur per week of minstens drie 0 13% 50 AFVALSCHEIDING 10 15 20 GGD 2012 LANGDURIGE OF INTENSIEVE MANTELZORGERS ZIJN VOORAL OUDER DAN 45 JAAR 10 15 20 25 30 MANTELZORG WORDT VOORAL GEGEVEN AAN DE OUDERS De helft van de mantelzorgers geeft hulp aan hun ouders. Een kleine minderheid van de mantelzorgers helpt mensen buiten de eigen familie of gezin (figuur 4). Figuur 4 Aan wie Almeerse mantelzorgers zorg geven, 2016, in % van mantelzorgers die langdurig of intensief mantelzorgen (n = 307). Ouder(s) 51% Partner 21% Andere familie (buiten eigen huishouden) 15% Ander gezinslid (niet partner) Mantelzorg Langdurig of intensief mantelzorgen komt vooral voor bij mensen die 45 jaar of ouder zijn en bij mensen met een Nederlandse of een westerse migratie-achtergrond (figuur 3). Een mogelijke verklaring is dat dat mantelzorg vooral gegeven wordt aan de ouders (zie figuur 4): mensen van middelbare leeftijd hebben meer kans dat hun ouders hulpbehoevend worden. Een mogelijke verklaring voor het lagere percentage onder mensen met een niet-westerse achtergrond is dat het in hun culturen gebruikelijker om voor hulpbehoevende ouders te zorgen. Zij beschouwen de gegeven hulp dan eerder als vanzelfsprekend onderdeel van de relatie en niet als ‘mantelzorg’. 5 14% Buren 9% Vrienden / Kennissen 8% Anders 2% 0 10 20 30 40 50 60 HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING MANTELZORGERS GEVEN VOORAL EMOTIONELE STEUN EN HELPEN IN HUIS (figuur 6). Vooral laagopgeleide mantelzorgers voelen zich zwaar of overbelast: 22% van hen tegen 11% gemiddeld. Het verlenen van emotionele steun (praten, luisteren) is een belangrijk onderdeel van mantelzorg. Verder geven mantelzorgers diverse hulp in en om het huis. Eén derde van de mantelzorgers helpt ook bij persoonlijke verzorging (figuur 5). Gemiddeld geven mantelzorgers de ontvangers drie soorten hulp. Figuur 6 Belasting van Almeerse mantelzorgers, in % van mantelzorgers dat meer dan 8 uur per week of minstens drie maanden mantelzorg geeft, 2016 (n=276). 9% 2% Niet of nauwelijks belast 28% Figuur 5 Soort verstrekte hulp door Almeerse mantelzorgers, 2016 in % van mantelzorgers Enigszins belast 22% Tamelijk belast die langdurig of intensief mantelzorgen (n = 307), meer antwoorden mogelijk. Zwaar tot zeer zwaar belast 80% Emotionele steun (0) Boodschappen doen (0) 51 INKOMEN EN SCHULDEN Overbelast 39% 61% Klusjes in of om huis (0) 58% Huishoudelijke hulp (-) Ruim de helft (54%) van de mantelzorgers combineert werk met mantelzorg. De meeste van de mantelzorgers die werken of gewerkt hebben, blijven evenveel werken, maar een deel van hen is minder gaan werken of gestopt met werken om te kunnen mantelzorgen (figuur 7). Bijna een kwart (23%) van de mantelzorgers vindt dat ze veel kosten moeten maken om te kunnen mantel­ zorgen. Vooral mantelzorgers met een niet-westerse migratieachtergrond vinden dat: 38% van hen is het eens met de stelling dat het mantelzorgen hen meer geld kost dan ze willen. 43% 38% Koken en/of eten (-) Persoonlijke verzorging (-) 33% 25% Anders (0) 0 20 40 60 80 100 Figuur 7 Gevolgen van mantelzorgen, in % van mantelzorgers dat meer dan 8 uur per week of minstens drie maanden mantelzorg geeft, 2016 (n=270). Het langdurig of intensief zorgen voor een naaste kan belastend zijn. Voor drie op de tien mantelzorgers is de zorg niet belastend, één op de tien ervaart de zorg als zwaar en een klein percentage kan de zorg eigenlijk niet meer aan 16% Het geven van mantelzorg kost mij meer geld dan ik wil 23% 0% Mee eens 8% 10% 29% 47% 19% 20% 30% 31% 40% Niet mee eens en niet mee oneens 50% 60% Mee oneens 27% 70% 80% 90% 100% Niet van toepassing Mantelzorg ÉÉN OP DE TIEN MANTELZORGERS IS ZWAAR- OF OVERBELAST Ik ben minder gaan werken om te kunnen mantelzorgen HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 52 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID MEESTE MANTELZORGERS KRIJGEN VOLDOENDE ONDERSTEUNING VAN FAMILIE EN VRIENDEN dat meer dan 8 uur per week of minstens drie maanden mantelzorg geeft, 2016 (n=269-275). Anderen/andere organisaties 9% 7% 6% 16% 68% 2% MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING minstens drie maanden mantelzorg geeft, 2016 (n=269). Figuur 8 Oordeel van mantelzorgers over ontvangen ondersteuning, in % van mantelzorgers 9% 4% 5% 11% 3% DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK Figuur 9 Bekendheid met de VMCA, in % van mantelzorgers dat meer dan 8 uur per week of De meeste mantelzorgers hebben geen behoefte aan ondersteuning door de Vrijwilligers en Mantelzorg Centrale Almere (VMCA, 68%) of door andere organisaties (59%, figuur 8). De meeste mantelzorgers (62%) krijgen (ruim) voldoende ondersteuning van vrienden, familie en kennissen. Bij mantel­ zorgers die ondersteuning krijgen of behoefte hebben aan ondersteuning van de VMCA of andere organisaties, is het aandeel dat (ruim) voldoende ondersteuning krijgt ongeveer even groot als het aandeel dat vindt dat ze te weinig ondersteuning krijgen. Vooral mantelzorgers met een niet-westerse migratieachtergrond vinden dat ze meer ondersteuning van de VMCA kunnen gebruiken: 32% van hen vindt de ondersteuning vanuit de VMCA onvoldoende of had graag ondersteuning gehad. Vrijwilligers en Mantelzorg Centrale Almere (VMCA) AFVALSCHEIDING 24% 32% Nee Van gehoord Ken het/ben op de hoogte met de activiteiten 21% Contact mee gehad 23% Hoewel slechts een minderheid van de mantelzorgers vindt dat zij te weinig ondersteuning krijgt, is bijna de helft van de mantelzorgers het eens met de stelling ‘er zijn te weinig mensen om de mantelzorg mee te delen’ (figuur 10). Onder laagopgeleide mantelzorgers is de meerderheid van mening dat ze de zorg met te weinig mensen kunnen delen (59%). Een meerderheid van de mantelzorgers vindt dat de afstemming met professionele zorgverleners (zoals de thuiszorg) naar wens verloopt. 59% Figuur 10 Delen van mantelzorg, in % van mantelzorgers dat meer dan 8 uur per week of Vrienden, familie, 4% 8% kennissen 0% 10% minstens drie maanden mantelzorg geeft, 2016 (n=268). 15% 20% 42% 30% 40% Geen steun ontvangen, maar wel behoefte aan Ruim voldoende Geen behoefte aan steun 50% 20% 60% Onvoldoende 70% Matig 80% 11% 90% 100% Voldoende De afstemming met professionele zorg (bijvoorbeeld thuiszorg, wijkverpleging) verloopt naar wens 23% 45% 19% 28% 25% 18% 9% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Twee derde van de mantelzorgers heeft van de VMCA gehoord, een kwart heeft er ook contact mee gehad (figuur 9). De percentages zijn nauwelijks veranderd ten opzichte van 2014. Van de mantelzorgers gaf 10% aan meer te willen weten over de ondersteuning die de VMCA kan bieden. Mee eens Niet mee eens en niet mee oneens Mee oneens Niet van toepassing Mantelzorg Er zijn te weinig mensen om de mantelzorg mee te delen 32% HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID MANTELZORG ONTVANGEN Figuur 11 Belangrijkste reden om geen mantelzorg te geven, in % van Almeerders die geen mantelzorg geven, 2010-2016 (n=1.276). 45% Ik ken geen mensen die mijn zorg nodig hebben AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > verleend dan volgens mantelzorgontvangers. Ook zien mantelzorgontvangers de partner als de belangrijkte mantelzorger en niet hun kinderen, wat op basis van antwoorden van mantelzorgers wel verwacht zou worden. Degenen die mantelzorg ontvangen kijken heel anders naar mantelzorg dan degenen die mantelzorg verlenen (de mantelzorgers). Volgens mantelzorgers wordt er in Almere in totaal zes maal zo veel aan uren aan mantelzorg 55% 53% 19% Er zijn drie redenen denkbaar die dit verschil verklaren. Ten eerste zullen de zorgvragers die de zwaarste mantelzorg ontvangen de enquête niet hebben kunnen invullen, waardoor mogelijk een vertekend beeld ontstaat. Daarnaast hebben waarschijnlijk relatief weinig mensen met geestelijke of verstandelijke problemen de enquête ingevuld, waardoor hun perspectief ontbreekt. Meer in het algemeen wordt de zorg en toezicht op mensen met mentale problemen niet altijd als mantelzorg herkend. Tot slot zien mantelzorgontvangers mogelijk een deel van de aandacht die zij van mantelzorgers krijgen niet als ‘mantelzorg’, maar eerder als vanzelfsprekend onderdeel van een relatie. 15% 14% Geen tijd 53 MEDIA Anders 7% 8% 10% Mijn gezondheid of leeftijd laat het niet toe 10% 10% 9% 3% Geen interesse (+) ÉÉN OP DE TIEN ALMEERDERS ZEGT MANTELZORG TE ONTVANGEN Van de volwassen Almeerders ontvangt 9% mantelzorg. In 2014 was dat 10% en in 2010 11%.2) Relatief meer oudere Almeerders, alleenstaanden en Almeerders die niet werken ontvangen mantelzorg dan gemiddeld: 15% van de senioren (65 jaar en ouder), 14% van de alleenstaanden en 14% van de niet-werkende Almeerders ontvangen mantelzorg. De helft van de mantelzor­ gontvangers krijgt twee uur per week of minder mantelzorg en de helft meer; een kwart ontvangt per week zes uur of meer mantelzorg. 8% 6% 7% 6% Ik heb er nooit aan gedacht 5% MANTELZORGONTVANGERS ZIEN HUN PARTNERS ALS BELANGRIJKSTE MANTELZORGERS 2010 Mantelzorgontvangers zeggen deze vooral te ontvangen van hun partners. Sinds 2010 ontvangen zij minder vaak mantelzorg van ouders en van vrienden of kennissen (figuur 12). Net als in vorige metingen gaat de ontvangen 2014 Ik wil me niet opdringen (n) 2016 1% 0 10 20 30 40 50 60 + : significante toename t.o.v. 2014, (n): nieuw item in vragenlijst 2) Deze kleine verschillen zijn niet significant, dus het valt niet uit te sluiten dat deze dalende tendens een ‘toevalstreffer’ is. Mantelzorg 4% 4% 3% Ik wil me niet vastleggen HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 12 Wie mantelzorg verleent, in % van mantelzorgontvangers, 2010-2016 (n=162), Figuur 13 Type ontvangen mantelzorg, in % van mantelzorgontvangers, 2010-2016 (n=160), meer antwoorden mogelijk. meer antwoorden mogelijk. 34% Partner 25 Buren 24% Vrienden / Kennissen (-) 17% 12% Ouder(s) (-) 33% 12% 38% 40% 33% 36% 37% 39% 38% Huishoudelijke hulp (anders dan koken) 33% 33% 36% 28% 24% 19% 22% Koken en/of eten 24% 15% 15% 16% Persoonlijke verzorging 14% 13% 12% Thuiswonende kind(eren) 48% Boodschappen doen 20% 20% 53% Emotionele steun (praten, luisteren) Klusjes in of om huis 20% 22% 14% Andere familie buiten eigen huishouden) 38% 36% 28% 22% Niet-thuiswonende kind(eren) 54 MEDIA 2014 Anders (n) 18% 2010 9% 9% 11% Anders 0 5 10 2014 0 2016 15 2010 20 25 30 35 10 20 2016 30 40 50 60 (n) nieuw item in vragenlijst 40 mantelzorg volgens mantelzorgontvangers vooral om emotionele steun, klusjes in en om het huis en hulp bij het huishouden (figuur 13). Het percentage mantelzorgontvangers dat zegt emotionele steun te krijgen lijkt af te nemen.3) 3) Verschillen tussen de drie metingen zijn niet significant, dus het is niet uit te sluiten dat de dalende tendens een ‘toevalstreffer’ is. Mantelzorg (-) afname t.o.v. 2014 HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > HELFT VAN DE MANTELZORGONTVANGERS VOELT ZICH BEZWAARD Een klein deel van de mantelzorgontvangers voelt zich zeer bezwaard ten opzichte van de mantelzorgers; de helft voelt zich niet bezwaard (figuur 14). Tussen 2010 en 2014 nam het aantal mantelzorgontvangers dat zich bezwaard voelde ten opzichte van hun mantelzorgers nog toe: die trend lijkt in 2016 gekeerd. Figuur 14 Mate waarin mantelzorgontvangers zich bezwaard voelen ten opzichte van hun mantelzorgers, in % van mantelzorgontvangers, 2010-2016 (n=138). 2014 0% Niet bezwaard 9% 39% 51% 20% 13% 43% 44% 2016 12% 31% 57% 2010 55 DIENSTVERLENING 40% Enigszins bezwaard 60% 80% 100% Zeer bezwaard Mantelzorg HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > MANTELZORG 56 Mantelzorg Foto: gemeente Almere HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > WOONOMGEVING: VERKEER, GROEN, ONDERHOUD Hoe beoordelen Almeerders hun woonomgeving? Woonomgeving: verkeer, groen, onderhoud 57 Foto: Stadsarchief Almere: Groenonderhoud in Almere Haven. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT •Almeerders minder positief over verkeersdoorstroming op dreven en ringen. •Tevredenheid over informatievoorziening bij wegwerkzaamheden iets verminderd. •Drie kwart van de Almeerders vindt de hoeveelheid groen in de eigen wijk ruim voldoende of precies goed. •Tevredenheid kwaliteit fysieke woonomgeving licht afgenomen. •Bewoners van Almere Haven+Hout meest ontevreden over ontwikkeling van onderhoud openbare ruimte. •Bewoners Almere Poort meest ontevreden over huidige staat van onderhoud openbare ruimte. •Schoonhouden straat wordt meer als gemeentelijke verantwoordelijkheid gezien dan als taak van bewoners zelf. •Twee derde van de Almeerders ruimt wel eens zwerfvuil op en ruim de helft verwijdert soms onkruid in directe woonomgeving. VERKEERSDOORSTROMING ALMEERDERS MINDER TEVREDEN OVER DOORSTROMING VERKEER De meeste Almeerders zijn tevreden over de verkeersdoorstroming op de dreven en ringen in Almere. Iets minder dan een kwart vindt de doorstroming ‘goed’ en 42% vindt de doorstroming ‘voldoende’. De trend van toenemende tevredenheid die voor 2012 was begonnen, zet zich echter niet door (figuur 1). In 2016 is het aandeel Almeerders dat de doorstroming op de dreven en ringen in Almere ‘goed’ of ‘voldoende’ vindt gedaald tot het niveau van 2010. De bewoners van Almere Poort en Pampus hebben vaker een mening over verkeersdoorstroming dan de bewoners van de andere stadsdelen. In de andere stadsdelen geeft men vaker aan het niet te weten. In Almere Poort en Pampus is men vaker ontevreden over de doorstroming op de dreven. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 1 Oordeel over doorstroming verkeer op dreven en ringen (% Almeerders) (N=1.602). 22% 2016 42% 26% 2014 47% 23% 2012 0% 17% 44% 20% Goed 40% Voldoende Matig Slecht 8% 17% 47% 17% 2010 17% 20% 60% 11% 3% 7% 6% 10% 7% 9% 80% 100% Weet niet/geen mening De senioren (65+) zijn het meest positief over de doorstroming, terwijl de 30 tot 44-jarigen het minst tevreden zijn. Werkende Almeerders zijn negatiever over de doorstroming dan niet-werkende Almeerders. Over de doorstroming van het verkeer bij omleidingen wegens wegwerk­ zaamheden zijn de respondenten minder positief dan over de doorstroming in het algemeen (figuur 2). Slechts 7% vindt deze ‘goed’ en 35% zegt deze ‘voldoende’ te vinden. Ruim een tiende zegt het niet te weten of geen mening te hebben. Ten opzichte van twee jaar geleden zijn bewoners ongeveer even Figuur 2 Oordeel over doorstroming verkeer bij wegwerkzaamheden (% Almeerders) (N=1.601). 2016 7% 2014 8% 0% Goed 35% 28% 37% 20% Voldoende 31% 40% Matig Slecht 60% 18% 13% 80% Weet niet/geen mening 12% 11% 100% Woonomgeving: verkeer, groen, onderhoud 58 INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID vaak positief over de doorstroming. Er zijn echter wel significant meer bewoners negatief over de doorstroming bij wegwerkzaamheden. Bewoners van Almere Poort en Pampus geven vaker hun mening over dit onderwerp. Ze geven veel vaker aan dat zij de doorstroming van het verkeer bij wegwerkzaamheden slecht vinden. Senioren zijn positiever over de doorstroming van het verkeer bij omleidingen vanwege werkzaamheden. In het algemeen geldt, hoe ouder, hoe positiever men is. Werkende Almeerders zijn het minst positief over de doorstroming van het verkeer bij omleidingen. HELFT ALMEERDERS TEVREDEN OVER INFORMATIEVOORZIENING BIJ WEGWERKZAAMHEDEN De informatievoorziening in de media en op internet over wegwerk­ zaamheden wordt door ruim de helft (52%) van de Almeerders positief beoordeeld en door ongeveer een derde overwegend negatief (figuur 3). Eén op de vijf Almeerders geeft aan geen mening te hebben hierover of geen antwoord te kunnen geven. Het oordeel is in 2016 iets negatiever dan in 2014. Figuur 3 Oordeel over informatievoorziening in pers en op internet bij wegwerkzaamheden (% Almeerders).(N=1.598). 14% 2016 38% 22% 7% AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX VERANTWOORDING FYSIEKE WOONOMGEVING BIJNA IEDEREEN IS BLIJ MET HET GROEN IN DE WIJK Maar liefst 94% van de Almeerders geeft aan het prettig te vinden dat er groen is in de wijk waarin ze wonen. Dit aandeel is iets kleiner dan in 2014 (toen 97%). Daarnaast zegt nog 1% het niet prettig te vinden, 3% maakt het niet uit en 2% antwoordt dat er geen groen is in de wijk waar ze wonen. Bewoners van Almere Haven waarderen de aanwezigheid van groen het meest. Onder inwoners met een hoog inkomen, is het oordeel over de aanwezigheid van groen in de wijk het positiefst. Figuur 4 Oordeel over hoeveelheid groen in de eigen wijk (% Almeerders) (N=1.576). 19% 17% 40% 19% 6% 4% 17% Te veel 18% Ruim voldoende 0% Goed 20% Voldoende 40% Matig Slecht 60% 80% 100% 34% Precies goed Weet niet/geen mening Onvoldoende In Almere Poort is men vaker ontevreden over de informatievoorziening bij wegwerkzaamheden. De jongste groep meerderjarige Almeerders (18 tot en met 29 jaar) is over de informatievoorziening bij wegwerkzaamheden het minst positief van alle leeftijdsgroepen. Ook hier geldt, hoe ouder, hoe > positiever de inwoner is over de informatievoorziening in de media en op internet. Daarnaast geven de jongere Almeerders (18 t/m 29 jaar) ook vaker dan de oudere Almeerders aan het niet te weten of geen mening te hebben. De gemeentelijke informatie over wegwerkzaamheden lijkt de jongvol­ wassenen dus minder goed te bereiken dan de andere groepen. Niet-westerse Almeerders hebben vaker geen mening over de informatievoorziening bij wegwerkzaamheden. Lager opgeleiden zijn het minst tevreden over de informatievoorziening over wegwerkzaamheden. 2% 2014 MANTELZORG 42% Geen mening Woonomgeving: verkeer, groen, onderhoud 59 INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Minder dan de helft van de Almeerders vindt dat de hoeveelheid groen in de eigen wijk precies goed is (figuur 4). Drie op de tien Almeerders vinden het groen ruim voldoende en 18% vindt dat er onvoldoende groen is in de eigen wijk. Een zeer kleine groep van 4% is ontevreden, omdat er te veel groen is. Ten opzichte van 2014 is de tevredenheid over het groen in de wijk afgenomen. In 2014 vond nog ruim de helft (52%) de hoeveelheid groen precies goed. Ten opzichte van 2014 is het aandeel dat het onvoldoende vindt licht gestegen van 15% naar 18%. Van de vijf stadsdelen zijn de bewoners van Almere Poort over de hoeveelheid groen het minst tevreden. Maar liefst 38% vindt dat er onvoldoende groen is, tegenover 19% gemiddeld in Almere. Van de verschillende leeftijdscate­ gorieën oordelen senioren in het algemeen het meest positief over de hoeveelheid groen. Almeerders met een hoger inkomen geven vaker aan dat er onvoldoende groen is in de wijk. TEVREDENHEID KWALITEIT FYSIEKE WOONOMGEVING LICHT AFGENOMEN Bijna twee derde van de Almeerders (64%) is (zeer)tevreden over de kwaliteit van de fysieke woonomgeving (figuur 5). Een op de vijf Almeerders staat er neutraal tegenover en nog eens 18% is (zeer) ontevreden. Ten opzichte van 2014 is de tevredenheid over de fysieke woonomgeving in 2016 iets afgenomen. Figuur 5 Tevredenheid fysieke kwaliteit van de eigen woonomgeving (% Almeerders) (N=1.611). 13% 2016 2014 51% 10% 0% 18% 57% 20% Zeer tevreden Tevreden Zeer ontevreden 40% 14% 21% 60% Niet tevreden, niet ontevreden 80% Ontevreden 4% 10% 2% 100% AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING In Almere Poort en Pampus is men over de fysieke woonomgeving minder tevreden dan gemiddeld. Senioren zijn het meest tevreden over de kwaliteit van de fysieke woonomgeving. Naarmate men ouder is, wordt het oordeel over de kwaliteit van de fysieke omgeving positiever. STRAATVERLICHTING BEST BEOORDEELD VAN ZEVEN FYSIEKE BUURTVOORZIENINGEN Naast een totaaloordeel is aan de hand van zeven stellingen een oordeel gevraagd naar meer specifieke kenmerken van de fysieke woonomgeving. De Almeerders geven dan aan dat zij het meest te spreken zijn over de straatver­ lichting, 68% van de bewoners vindt het buiten in de buurt goed verlicht (figuur 6). Over de kwaliteit van de speelplekken voor kinderen, het Figuur 6 Oordeel over kwaliteit fysieke voorzieningen in de eigen buurt (% Almeerders), * verschil is significant (N=1.599). 68% In de buurt is het buiten goed verlicht* 63% In de buurt zijn goede speelplekken voor kinderen* 56 % 52% In de buurt zijn perken, plantsoenen en parken goed onderhouden 54% 54% In de buurt zijn de wegen, paden en pleintjes goed onderhouden* 54% 49% In de buurt is weinig onkruid tussen de stoeptegels 34% 32% 23% In de buurt ligt geen zwerfvuil* 19% In de buurt zijn goede voorzieningen voor jongeren* 21% 17% 0% 2016: (helemaal) mee eens 10% 20% 30% 40% 2014: (helemaal) mee eens 50% 60% 70% Woonomgeving: verkeer, groen, onderhoud 60 INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID onderhoud van het openbare groen en het onderhoud van de wegen, paden en pleintjes is ongeveer de helft positief. De voorzieningen voor jongeren worden het minst positief beoordeeld. Ten opzichte van twee jaar geleden zijn de bewoners in 2016 positiever over de meerderheid van de bevraagde fysieke buurtvoorzieningen.1) Dit geldt voor vijf van de zeven gevraagde aspecten. Alleen over het onkruid tussen de stoeptegels en het onderhoud van de perken, plantsoenen en parken zijn de meningen niet significant positiever geworden. De bewoners van Almere Buiten, Almere Stad Oost en Almere Centrum zijn het meest te spreken over de fysieke voorzieningen in de buurt. Buitenaren zijn vooral positiever over de speelplekken voor kinderen. Bewoners uit Almere Stad Oost en Almere Centrum scoren bovengemiddeld op de tevredenheid over het groenonderhoud. Bewoners uit Almere Poort zijn juist het negatiefst over de fysieke buurtvoorzieningen. Ze zijn vooral ontevreden over het onkruid tussen de stoeptegels. De bewoners van Almere Haven zijn naar verhouding bovengemiddeld positief over de geringe hoeveelheid zwerfvuil op straat. Van de verschillende leeftijdsgroepen is de groep van 18 t/m 29 jaar het meest positief over de buurtvoorzieningen. ONDERHOUD WOONOMGEVING TEVREDENHEID TOEGENOMEN OVER LEGEN PRULLENBAKKEN De tevredenheid over verschillende onderhoudswerkzaamheden in de buurt verschilt per type onderhoud. Over het maaien van het gras in de wijk zijn Almeerders het meest te spreken. Hierover is 65% tevreden tot zeer tevreden (figuur 7). De werkzaamheden ‘prullenbakken legen’ en ‘verwijderen van onkruid, kunnen respectievelijk op 49% en 41% (zeer) tevreden Almeerders AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 7 Oordeel over onderhoudswerkzaamheden in de directe omgeving (% Almeerders), * = verschil is significant (N=1.599). 65% Maaien van het gras in de wijk 63% 49% Prullenbakken legen 45% Verwijderen van onkruid in het plantsoen 41% 39% Verwijderen van rommel bij afvalverzamelpunten 39% 36% 0% 2016: (zeer) tevreden 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 2014: (zeer) tevreden rekenen. Het minst goed beoordeeld wordt het verwijderen van rommel bij de afvalverzamelpunten. Hierover is slechts 39% van de bewoners positief gestemd. Het oordeel over het onderhoud van de openbare ruimte is daarmee stabiel gebleven ten opzichte van twee jaar geleden. Alleen het legen van de prullenbakken is enigszins verbeterd. De bewoners van Almere Poort en Pampus zijn het minst vaak (zeer) tevreden over de verschillende onderhoudswerkzaamheden (tabel 1). In dit stadsdeel komt alleen op het item maaien van gras het aandeel (zeer) tevreden bewoners boven de helft uit. In Almere Stad Oost inclusief en Almere Centrum is men het meest positief over de onderhoudswerkzaamheden. Senioren zijn in het algemeen het meest negatief over de verschillende typen onderhoud. 1) F iguur 5 en figuur 6 zijn gebaseerd op verschillende vraagstellingen. Voor figuur 5 is gevraagd naar een oordeel in de vorm van (on)tevredenheid. Voor figuur 6 is gevraagd naar de aanwezigheid van voorzieningen in de openbare ruimte. Er zijn verschillende waarderingsschalen gebruikt voor de twee vragen. Dat de resultaten in het ene geval een licht negatieve trend (figuur 5) en in het andere geval een licht positieve trend (figuur 6) laten zien ten opzichte van de vorige meting, kan hierdoor worden verklaard. Woonomgeving: verkeer, groen, onderhoud 61 INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Tabel 1 Oordeel over onderhoudswerkzaamheden in de directe omgeving, naar stadsdeel 2016 (% (zeer) tevreden bewoners). Haven+ Hout Stad Oost + Centrum Stad West Buiten Poort + Pampus Almere totaal Maaien van het gras in de wijk 62% 74% 61% 70% 54% 65% Prullenbakken legen 47% 54% 44% 54% 42% 49% Verwijderen van onkruid in het plantsoen 38% 47% 40% 44% 35% 41% Verwijderen van rommel bij de afvalverzamelpunten 39% 44% 39% 39% 32% 39% AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Over de ontwikkeling van het onderhoud oordeelt men in Almere Haven negatiever dan in de andere stadsdelen. Zo vindt 35% van de bewoners dat het onderhoud verslechterd is. De bewoners van Almere Poort hebben hierover vaker geen mening. De ontwikkeling van het onderhoud wordt door bewoners met een lager inkomen in het algemeen beter beoordeeld dan door de groepen met hogere inkomens. Daarnaast oordelen huurders er positiever over dan woningeigenaren. Senioren geven vaker aan dat het onderhoud is verslechterd. DRIEKWART ALMEERDERS RUIMT WEL EENS ZWERFVUIL OP IN DE BUURT EN RUIM DE HELFT VERWIJDERT WEL EENS ONKRUID Bijna twee op de drie Almeerders (60%) heeft het idee dat het onderhoud van de buurt in het afgelopen jaar niet verbeterd, maar ook niet verslechterd is (figuur 8). Daarentegen vindt ongeveer een derde dat het onderhoud is verslechterd en 10% dat het is verbeterd. De ontwikkeling van het onderhoud in het afgelopen jaar wordt in 2016 iets slechter beoordeeld dan in 2014.2) In 2016 is een groot deel van de bewoners van Almere van mening dat de gemeente ervoor moet zorgen dat de straat schoongehouden wordt. In totaal is 77% het eens of helemaal eens met deze stelling. Een kleiner deel van de Almeerders, ruim de helft, is het (helemaal) eens met de stelling dat de bewoners zelf mee moeten werken aan het schoonhouden van de eigen straat. De mening over de verantwoordelijkheid voor het schoonhouden van de straat is ten opzichte van 2014 niet gewijzigd. Figuur 8 Oordeel over ontwikkeling van het onderhoud van de buurt in afgelopen jaar (% Almeerders) (N=1.605) Figuur 9 Oordeel over verantwoordelijkheid schoonhouden eigen straat (% Almeerders), (N=1.597). 2016 10% 60% 14% 2014 0% Verbeterd 30% 63% 20% Gelijk gebleven 40% Verslechterd 80% 78% Bewoners moeten zelf meewerken aan het schoonhouden van hun straat 24% 60% 77% De gemeente moet er voor zorgen dat mijn straat schoon gehouden wordt 100% 57% 56% 0% 2016: (helemaal) mee eens 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 2014: (helemaal) mee eens 2) De vraagstelling bij figuur 8 verschilt van die van figuur 6. In figuur 8 wordt gevraagd te oordelen over de ontwikkeling van het onderhoud over het afgelopen jaar. In figuur 6 is aan de hand van stellingen gevraagd of bepaalde voorzieningen in de openbare ruimte aanwezig zijn. Daarbij zijn enkele stellingen over de kwaliteit van onderhoud opgenomen. Het verschil in de resultaten tussen de beide vragen kan verklaard worden uit het verschil in vraagstelling en de tijdsperiode waarover gevraagd wordt. Woonomgeving: verkeer, groen, onderhoud 62 INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID De meningen over de stellingen betreffende de verantwoordelijkheden van gemeente en bewoners over het schoonhouden van de straat lopen nauwelijks uiteen in de verschillende stadsdelen. Alleen in Almere Poort leggen aanzienlijk meer bewoners deze verantwoordelijkheid bij de gemeente (85%). De 30 tot en met 44-jarigen vinden in het algemeen vaker dat dit een gemeentelijke verantwoordelijkheid is. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING Hoger opgeleide Almeerders en mensen met een hoger inkomen zijn actiever dan de bewoners met een lagere opleiding en/of een lager inkomen. Alleen­ staanden verwijderen minder vaak onkruid of zwerfafval. Bewoners van hoogbouw zetten zich minder in voor een schone woonomgeving. Tot slot nemen bewoners van koopwoningen vaker de verantwoordelijkheid voor het schoonhouden van de directe woonomgeving dan bewoners van huurwoningen. Aan de gemeente wordt door de Almeerders een grotere rol toebedacht bij het schoonhouden van de straat dan aan bewoners zelf. Toch zijn er veel Almeerders die zelf wel die rol op zich nemen. Twee derde van de respon­ denten heeft in het afgelopen jaar wel eens zwerfvuil opgeruimd in de directe woonomgeving (figuur 10). Dit is een iets kleinere groep dan in 2014. Daarnaast zegt ruim de helft wel eens onkruid verwijderd te hebben, net zoals in 2014 het geval was. Figuur 10 Nemen van verantwoordelijkheid schoonhouden directe woonomgeving afgelopen jaar (% Almeerders), * verschil is significant (N=1.588). 67% Zwerfvuil opgeruimd* 74% 55% Onkruid verwijderd 56% 0% 10% 2016: wel eens gedaan 20% 30% 40% 50% 60% 70% > 80% 2014: wel eens gedaan In het daadwerkelijk verantwoordelijkheid nemen voor het schoonhouden van de buurt zijn de bewoners van Almere Haven en Hout het actiefst. De inwoners van Almere Stad Oost inclusief Almere Centrum het minst vaak onkruid of zwerfvuil3). Van de verschillende leeftijdsgroepen steekt de jongste groep (18 t/m 29 jaar) het minst vaak de handen uit de mouwen. 3) D e 39 respondenten uit Almere Centrum halen bij de vraag of er onkruid verwijderd is het gemiddelde naar beneden. Wanneer Almere Centrum los wordt gekoppeld van Almere Stad Oost, blijkt Almere Stad Centrum met 13% (t.o.v. 55% gemiddeld) veel minder vaak onkruid te verwijderen dan in de andere stadsdelen. Bovendien scoort Almere Poort dan lager (51%) dan Stad Oost (53%). Woonomgeving: verkeer, groen, onderhoud 63 INFORMATIEVOORZIENING HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > WOONOMGEVING: VERKEER, GROEN, ONDERHOUD Woonomgeving: verkeer, groen, onderhoud 64 Foto: gemeente Almere HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > GELUIDSHINDER Waarvan ondervinden Almeerders de meeste geluidsoverlast? 65 Geluidshinder Foto: Stadsarchief Almere HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 66 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT •Ernstige geluidshinder van bromfietsen, scooters en vliegtuigen komt het meest voor. • Jongeren ervaren minder geluidsoverlast dan ouderen. • Geen grote verschillen geluidshinder stadsdelen. • Geluidshinder vooral ervaren in de avonduren. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX Het merendeel van de Almeerders heeft naar eigen zeggen in het algemeen geen last van ernstige geluidshinder, maar dat wil niet zeggen dat er geen geluidshinder ervaren wordt. Bromfietsen, scooters en vliegtuigen worden door 12% van de inwoners als ernstig storend bestempeld. Ernstige geluids­ overlast door buren en het wegverkeer worden naar verhouding ook relatief vaak genoemd (figuur 1). In vergelijking met 2014 wordt er in 2016 meer geluidshinder ondervonden door verkeer, zowel op wegen van maximaal 50 km per uur als op wegen waar harder gereden mag worden, en door geluidshinder van buren. Opvallend is het verschil tussen 2012 en 2016 aangaande geluids­ overlast veroorzaakt door bromfietsen en scooters. Niet iedereen ervaart in dezelfde mate hinder van geluid. Het ervaren van ernstige geluidshinder hangt met name samen met leeftijd voor wat betreft geluidshinder veroorzaakt door vliegtuigen of bromfietsen en scooters (figuur 2). In het algemeen geldt dat hoe ouder de mensen zijn des te meer geluids­ overlast ervaren wordt. 12% Bromfietsen/ scooters 14% 20% 12% 11% 12% Vliegtuigen 9% 6% *Verkeer <= 50 km/u 12% 10% 8% 9% 8% 8% 9% Overig 6% 4% 5% *Verkeer > 50 km/u 4% 3% 3% Treinen 2016 2014 2012 2% 2% 2% Bedrijven/ industrie 0% * significante verschil 2014-2016 5% 10% 15% 20% 25% Figuur 2 Bronnen van geluidshinder naar leeftijd (ernstig gehinderd) (n=1294). 7% Bromfietsen/ scooters 16% 13% 6% Vliegtuigen 0% 18 t/m 29 jr 9% 5% 30 t/m 44 jr 9% 10% 45 t/m 64 jr 65+ 13% 18% 15% 20% Geluidshinder Alleen bij geluidshinder veroorzaakt door brommers en scooters ervaren Almeerders tussen 45 en 64 jaar naar verhouding het meest geluidsoverlast (16%). Bewoners van een huurhuis ervaren vaker geluidshinder veroorzaakt door buren (14%) dan bewoners van een koopwoning (8%). > VERANTWOORDING Figuur 1 Bronnen van ernstig geluidshinder in 2012-2016 (n=1297). *Buren GERINGE VERSCHILLEN IN VERGELIJKING MET 2014 MANTELZORG HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 67 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID GEEN GROTE VERSCHILLEN GELUIDSHINDER STADSDELEN De verschillen in ernstige geluidshinder tussen de stadsdelen in 2016 zijn in de regel niet groot (tabel 1). Voor de volledigheid zijn alle bronnen van geluidshinder weergegeven, significante verschillen naar stadsdeel komen in 2016 alleen voor bij ernstige geluidshinder veroorzaakt door verkeer op wegen waar harder dan 50 km per uur gereden mag worden en door treinen. In Almere Haven+Hout en in Almere Buiten (beide stadsdelen 8%) wordt naar verhouding het meest ernstige geluidshinder ervaren door verkeer op wegen waar harder dan 50 km per uur gereden mag worden, in Almere Stad Oost wordt het minst geluidshinder ervaren (2%) door verkeer op de dreven. In Almere Buiten wordt geluidshinder door treinen door bewoners relatief vaak gemeld (7%). GELUIDSHINDER VOORAL ERVAREN IN DE AVONDUREN Afhankelijk van het dagdeel verschilt de mate van ernstige geluidshinder (figuur 3). Bewoners die hadden aangegeven geluidshinder te ondervinden ervaren dit overwegend in de avonduren. Ernstige geluidshinder door vliegtuigen komt naar verhouding in de middag het meeste voor (49%), in de nacht veroorzaken bromfietsen en scooters de meeste hinder (33%). AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Tabel 1 Bronnen van geluidshinder in 2014 en 2016 per stadsdeel (% ernstig gehinderd) (n=1294). Bromfietsen/ scooters Vliegtuigen Buren Verkeer <= 50 km/u Verkeer > 50 km/u* Treinen* Bedrijven/ industrie Almere Stad Oost Almere Stad West Almere Buiten 2016 13% 15% 12% 12% 5% 12% 2014 18% 15% 14% 15% 10% 14% 2012 17% 21% 25% 18% 10% 20% 2016 15% 9% 13% 11% 11% 12% 2014 16% 10% 13% 9% 16% 11% 2012 14% 11% 14% 8% 19% 12% 2016 9% 9% 10% 11% 1% 9% 2014 12% 10% 9% 12% 9% 12% 2012 8% 12% 14% 8% 8% 10% 2016 8% 7% 8% 9% 4% 8% 2014 9% 6% 7% 6% 9% 6% 2012 8% 11% 7% 7% 10% 9% 2016 8% 2% 5% 8% 4% 6% 2014 5% 4% 5% 7% 4% 4% 2012 6% 5% 6% 5% 3% 5% 2016 1% 3% 2% 7% 5% 4% 2014 0% 3% 3% 5% 4% 3% 2012 1% 3% 4% 3% 5% 3% 2016 2% 2% 2% 1% 1% 2% 2014 1% 2% 1% 1% 2% 2% 2012 1% 2% 2% 2% 2% 2% 2016 10% 9% 7% 6% 7% 8% 2014 9% 10% 7% 8% 5% 8% 2012 6% 10% 9% 9% 6% 9% Almere Poort Almere totaal Geluidshinder Overig Almere Haven + Hout HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > Figuur 3 Bronnen van geluidshinder naar dagdeel (% ernstig gehinderd) (n=937). 27% 33% Bromfietsen/ scooters 57% 33% 24% 31% Buren 22% 36% 34% Verkeer <= 50 km/u 23% 29% 22% Verkeer > 50 km/u 26% 68 34% 49% Vliegtuigen 16% 20% 19% Treinen 23% 23% 25% Overig 25% 6% 0% Ochtend 20% Middag 10% Avond 20% Nacht 30% 40% 50% 60% Geluidshinder 15% Bedrijven/ industrie HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > GELUIDSHINDER 69 Geluidshinder Foto: Christaan Spiekhout: Aanleg van geluidschermen langs de Flevolijn. HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > DUURZAAMHEID EN ENERGIE Welke afwegingen maken Almeerders op het gebied van milieu en duurzaamheid? 70 Duurzaamheid en energie Foto: Stadsarchief Almere: Stadsverwarming bij nacht HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 71 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT •Minder bewoners ontevreden over prijs verwarming/gas dan in 2014. •Het gebruik van groene stroom neemt toe, meerderheid Almeerders maakt nog wel gebruik van grijze stroom. •Meerderheid Almeerders vindt het (zeer) belangrijk dat energie milieuvriendelijk wordt opgewekt. •Zonnepanelen steeds meer in trek: 14% van de huishoudens heeft zonnepanelen. •Almeerders die geen zonnepanelen gebruiken vinden zonnepanelen vaak te duur. ALMEERDERS TEVREDEN OVER DE VERWARMING, MAAR MINDER TEVREDEN OVER DE PRIJS Stadsverwarming is ten opzichte van gas een milieuvriendelijke manier om woningen te verwarmen en van warm water te voorzien. In Almere Stad Oost, Almere Stad West en Almere Poort zijn woningen aangesloten op dit warmtenet. Net als twee jaar geleden zijn in Almere Stad Oost, Almere Stad West en Almere Poort meer bewoners ontevreden over de prijs van de verwarming dan bewoners van Almere Buiten en Almere Haven+Hout waar gas wordt gebruikt voor de verwarming. Van de bewoners van Almere Stad Oost, Almere Stad West en Almere Poort is ongeveer twee derde (zeer) ontevreden over de prijs van de verwarming ten opzichte van ongeveer twee vijfde van de bewoners van Almere Almere Haven+Hout en Almere Buiten. DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 1 Hoe tevreden bent u over … (n=1766). Het aantal storingen in de verwarming? 30% 65% 3% 2% Het aantal elektriciteitsstoringen? 28% 67% 3%1% Hoe warm uw huis is? De service van het verwarmings-/ gasbedrijf? 79% 8% De prijs van de verwarming/ 2% het gas? 0% Zeer tevreden 70% 15% 10% Tevreden 20% 30% Ontevreden 40% 50% 60% 5% 9% 5% 18% 36% 45% 11% 70% 80% 90% 100% Zeer ontevreden GEBRUIK GROENE STROOM NEEMT VANAF 2008 GESTAAG TOE In 2016 maakt 45% van de bewoners van Almere gebruik van groene stroom. Dit is elektriciteit opgewekt uit duurzame energiebronnen zoals zon, wind, water en biomassa. Het gebruik van groene stroom is tussen 2002 en 2016 bijna verdubbeld (figuur 2). Het gebruik van groene stroom verschilt afhankelijk van opleiding en leeftijd. Almeerders met een hogere opleiding gebruiken vaker groene stroom (50%) dan Almeerders met een middelbare (44%) of lagere opleiding (36%). Jonge Almeerders (18 t/m 29 jaar) maken naar verhouding minder vaak gebruik van groene stroom (37%) dan 65 plussers (53%). Ook bewoners van koopwoningen maken vaker gebruik van groene stroom (48%) dan bewoners van huurwo­ ningen (36%). Duurzaamheid en energie Het merendeel van de Almeerders heeft weinig last van storingen in de verwarming en elektriciteitsstoringen. Over de service van het verwarmingsof gasbedrijf en het warmtecomfort is men in de regel (zeer) tevreden. De prijs van de verwarming of gas is echter een knelpunt voor veel Almeerders, 54% van de Almeerders is (zeer) ontevreden over de prijs (figuur 1). Dit aandeel is lager dan in 2014 toen nog 64% (zeer) ontevreden was over de prijs van de verwarming of gas. In 2010 was overigens ook 54% van de Almeerders (zeer)ontevreden over de prijs van de verwarming of gas. AFVALSCHEIDING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Ook in 2016 is Nuon de grootste aanbieder van groene stroom in Almere. Het marktaandeel van Nuon is door de jaren heen wel steeds kleiner geworden (figuur 3). Zes jaar geleden in 2010 bedroeg het marktaandeel nog 57%. Het aandeel van de aanbieders, Essent/Energiedirect, Greenchoice en overig is in 2016 ten opzichte van 2015 gestegen. Figuur 2 Gebruik groene stroom door Almeerse huishoudens (n=1766). 50% 40% Figuur 3 Bij welke bedrijf koopt u groene stroom (n=794). 30% 41% 39% Nuon 20% 13% Overige 10% 2012 niet gevraagd 0% 72 2002 2004 2006 2008 2010 2014 2016 13% 15% Greenchoice 9% Essent/ Energiedirect Nederlandse Energie Maatschappij 6% Almere Stad Oost Almere Stad West Almere Buiten Almere Poort Almere totaal 2016 52% 45% 43% 45% 42% 45% 2014 49% 42% 39% 46% 36% 43% 2010 42% 36% 28% 45% 45% 37% 9% 6% Oxxio Eneco 4% 4% Weet niet 5% 4% Tabel 1 Belangrijkste reden om geen groene stroom te gebruiken (n=948). Almere Haven +Hout 13% Electrabel 2014 2016 1% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% Duurzaamheid en energie Het verschil in het gebruik van groene stroom naar stadsdeel over 2016 in tabel 1 is voor de volledigheid weergegeven maar onderling niet significant verschillend. In 2014 en 2010 zijn de verschillen in het gebruik van groene stroom naar stadsdeel wel significant verschillend. 17% HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 73 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Ondanks de toename in het gebruik van groene stroom in Almere maakt de meerderheid van de Almeerders (55%) geen gebruik van groene stroom. Op de vraag wat de belangrijkste reden is om geen groene stroom te gebruiken is de antwoordcategorie ‘weet niet’ met 24% het vaakst geselecteerd. Het lijkt erop dat het niet gebruiken van groene stroom voor een deel van de Almeerders geen bewuste keus is. Andere veel genoemde redenen (tabel 2) zijn dat men het te duur vindt (23%) of dat groene stroom geen toegevoegde waarde heeft (21%). Opvallend is dat steeds minder Almeerders vinden dat groene stroom voor hun geen toegevoegde waarde heeft en steeds meer mensen niet weten waarom ze eigenlijk geen groene stroom hebben. Tabel 2 Belangrijkste reden om geen groene stroom te gebruiken (n=948). 2016 Groene stroom heeft voor mij geen toegevoegde waarde 27% 21% Ik vind het te duur 24% 23% Ik vind het teveel moeite om over te stappen 10% 9% Ik weet niet wat groene stroom is* 3% x Ik weet niet hoe ik het moet aanvragen 2% 3% Anders 20% 19% Weet niet 13% 24% * Ik weet niet wat groene stroom is, is in het onderzoek van 2016 niet gevraagd MILIEUVRIENDELIJKE ENERGIE MERENDEEL VAN DE ALMEERDERS IS VOORSTANDER VAN MILIEUVRIENDELIJKE ENERGIE Vier vijfde (81%) van de Almeerse huishoudens vindt het (zeer) belangrijk dat energie op een milieuvriendelijke manier wordt opgewekt. Dit is een stijging ten opzichte van 2014 toen 77% dat vond. Hierin is een onderscheid te maken DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > tussen bewoners die groene stroom gebruiken en bewoners die daar geen gebruik van maken: 91% van de groene stroomgebruikers vindt het belangrijk dat energie milieuvriendelijk wordt opgewekt, tegenover 73% van de bewoners die gebruik maken van grijze energie. Hoe hoger de opleiding, hoe meer bewoners van mening zijn dat milieuvriendelijke opwekking van energie belangrijk is. Het aandeel Almeerders dat geïnteresseerd is in milieuvriendelijke energie opgewekt door windmolens en daar ook zeker in zou willen investeren via (bijvoorbeeld) een lokale energiecoöperatie bedraagt 13%. De helft van de bewoners (52%) zou dit misschien willen doen. De bereidheid te investeren in windenergie in Almere is met 7% gestegen ten opzichte van 2014. Ook hierbij geldt: hoe hoger de opleiding, hoe meer Almeerders geïnteresseerd zijn in een dergelijke investering. ZONNEPANELEN MEER IN TREK Steeds meer Almeerse huishoudens maken gebruik van zonnepanelen om energie duurzaam op te wekken. In 2010 had vijf procent van de huishoudens zonnepanelen op of aan het huis, in 2016 betreft het 14% van de Almeerse huishoudens. Het gemiddeld aantal zonnepanelen per huishouden bedraagt overigens 12. Het gebruik van zonnepanelen hangt samen met de leeftijd van de bewoners. Almeerders tot en met 44 jaar maken naar verhouding minder vaak gebruik van zonnepanelen (11%) dan Almeerders van 45 jaar en ouder (18%). Almeerders met een koopwoning maken vaker gebruik van zonnepanelen (17%) dan Almeerders met een huurwoning (3%). Het aandeel huishoudens met zonnepanelen op of aan het huis verschilt per stadsdeel (figuur 4). Het is opvallend dat zowel in het oudste- als nieuwste stadsdeel het aandeel huishoudens met zonnepanelen hoger ligt dan het Almeerse gemiddelde van 14%. Het hoge aandeel huishoudens met een zonnepaneel in Almere Poort is mede het gevolg van gemeentelijke beleid (een subsidie op zonnepanelen in Poort en een eerdere verplichting aan bouwers om zonnepanelen op huurwoningen te plaatsen met hulp van EU-subsidie). Duurzaamheid en energie 2014 AFVALSCHEIDING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Figuur 4 Aandeel huishoudens met zonnepanelen per stadsdeel (n=249). AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX Ik weet er te weinig van 21% 9% 2010 21% 12% 2014 2016 19% Ik ben tevreden met mijn huidige energievoorziening 14% 15% 12% 10% 10% 12% 12% 20% 19% Mijn woning is daar niet geschikt voor 22% 21% 18% Andere reden 5% 22% 22% 37% 74 Het is te duur 0% Almere Haven+Hout Almere Poort+Pampus Almere Buiten Almere Stad Oost > VERANTWOORDING Figuur 5 Redenen om geen zonnepanelen te gebruiken (n=1453). 25% 20% MANTELZORG Almere Stad West Het kennisniveau van Almeerders aangaande zonnepanelen is in 2016 ten opzichte van 2010 toegenomen. In 2010 gaf namelijk nog een vijfde van de bewoners aan dat zij te weinig van zonnepanelen afweten om er gebruik van te maken, in 2016 is het aandeel gedaald naar ongeveer één op de tien bewoners. 0% 10% 20% 30% 40% 44% 50% Duurzaamheid en energie Van de Almeerse huishoudens die geen zonnepanelen hebben geeft 35% aan dat ze deze te duur vinden (figuur 5). Bewoners van koopwoningen geven dit naar verhouding vaker aan (41%) dan bewoners van huurwoningen (18%). Bewoners van huurwoningen geven bovendien vaker aan (34%) dat hun woning niet geschikt is voor het plaatsen van zonnepanelen dan bewoners van koopwoningen (17%). Bewoners van huurwoningen hebben meer dan gemiddeld ook andere redenen om geen zonnepanelen te plaatsen. 35% HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > DUURZAAMHEID EN ENERGIE 75 Duurzaamheid en energie Foto: gemeente Almere HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > POLITIEKE BETROKKENHEID Hoe geïnteresseerd zijn Almeerders in lokale politiek? 76 Politieke betrokkenheid Foto: Stadsarchief Almere: Eerste feestelijke bijeenkomst van de Gemeenteraad van Almere in 1984. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 77 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID IN HET KORT • Interesse in plaatselijke politiek in 2016 lager dan in 2014. •Een vijfde van de volwassen Almeerders volgt de lokale politiek via krant, radio of televisie. •Verschillende leeftijdsgroepen maken ongeveer even vaak gebruik van sociale media om de Almeerse politiek te volgen. •De website van de gemeente en die van de gemeenteraad worden het meest gebruikt om informatie over de gemeenteraad op te zoeken. •Bijna de helft van de ondervraagde Almeerders kent de pagina van de gemeenteraad in het huis-aan-huisblad. •Almeerders hebben in 2016 minder vaak een mening over het gemeentebestuur. •Almeerders vinden vaker niet dan wel dat ze voldoende betrokken worden bij gemeentelijke plannen. •Almeerders met veel interesse in de plaatselijke politiek zijn meer uitgesproken in hun mening over het functioneren van het bestuur. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 1 Heeft u interesse in de plaatselijke politiek? (2016: n=1761). 100% 5% 11% 90% 15% 13% 9% 80% 70% 47% 54% 52% 60% 60% 62% 50% 40% 30% 48% 20% 37% 37% 10% 25% 25% 2010 2014 0% INTERESSE IN DE LOKALE POLITIEK IS IN 2016 LAGER DAN IN 2014 De mate waarin verschillende groepen Almeerders interesse hebben verschilt afhankelijk van de leeftijd en opleidingsniveau. Ouderen zijn vaker geïnte­ resseerd dan jongeren en Almeerders met een hogere opleiding vaker dan Almeerders met een lagere opleiding. Bewoners van Almere Haven+Hout zijn bovengemiddeld vaker geïnteresseerd in de plaatselijke politiek, terwijl dat in Almere Poort juist minder is. Verder zijn er tussen inwoners in de diverse stadsdelen geen grote verschillen in interesse. 2008 Enige interesse 2016 Veel interesse EEN VIJFDE VAN DE ALMEERDERS VOLGT DE LOKALE POLITIEK VIA KRANT, RADIO OF TELEVISIE Voor zover Almeerders de lokale politiek volgen, doen ze dit nog altijd voornamelijk via krant, radio of televisie. Ten opzicht van 2014 is het aandeel Almeerders dat dit doet wel sterk gedaald van 33% naar 19%. Eén op de tien respondenten gebruikt sociale media zoals Twitter of Facebook om op de hoogte te blijven. Kleinere groepen Almeerders bezoeken weleens de politieke markt, benaderen raadsleden, zijn lid van of actief voor een politieke partij. Politieke betrokkenheid Ongeveer twee derde van de ondervraagde Almeerders heeft enige of veel interesse in de lokale politiek en ruim een derde is daarin niet geïnteresseerd (zie figuur 1). Na een aantal jaren waarbij de interesse in de lokale politiek toenam, is tussen 2014 en 2016 deze interesse wel weer afgenomen. 2002 Geen interesse HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Driekwart van de respondenten geeft aan zich niet betrokken te voelen bij de gemeentelijke politiek (figuur 2). Dit is een duidelijke verandering ten opzichte van 2014, toen 62% van de Almeerders aangaf zich niet betrokken te voelen. Betrokkenheid is net als bij interesse in de plaatselijke politiek afhankelijk van leeftijd en opleiding. Hoe ouder en hoe hoger opgeleid, des te hoger de betrokkenheid. Het volgen van de lokale politiek via krant, radio of tv neemt toe als de leeftijd hoger is. De verschillende leeftijdsgroepen gebruiken ongeveer even vaak sociale media om op de hoogte te blijven. Figuur 2 Betrokkenheid bij de gemeentelijke politiek (2016: n=1773). 2014 33% Volgt politiek via krant, radio, tv 19% 2016 Bezoekt de politieke markt weleens 4% 4% Benadert wel eens raadsleden 4% 3% MEEDOENINDEX Almeerders hebben meerdere mogelijkheden om te volgen wat er binnen de gemeenteraad gebeurt. Verschillende websites waaronder de site van de gemeente (www.almere.nl) en de site van de gemeenteraad (gemeenteraad. almere.nl) geven informatie over raad en gemeente. De gemeenteraad heeft een speciale pagina in het katern Stadhuis-aan-huis in Almere Deze Week. Almeerders kunnen de vergaderingen ook live op internet volgen of via een wekelijkse mail informatie krijgen over de agenda. 61% 62% 50% 60% 31% 27% 6% Facebookpagina van de gemeenteraad 4% Twitterpagina van de gemeenteraad 4% 8% 74% 20% 40% 60% 80% 2014 6% 0% 2016 20% 40% 60% 80% Politieke betrokkenheid 22% Website van een politieke partij 62% 0% > EEN VIJFDE VAN DE ONDERVRAAGDE ALMEERDERS ZOEKT WELEENS INFORMATIE OVER DE GEMEENTERAAD OP INTERNET Websites van media zoals Almere Dichtbij of Omroep Flevoland Niet betrokken MANTELZORG VERANTWOORDING Website van de gemeenteraad 1% 1% Is actief voor een politieke partij DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK Website van de gemeente Almere 3% 3% Is lid van een politieke partij AFVALSCHEIDING Figuur 3 Betrokkenheid bij de gemeentelijke politiek (2016: n=1773). 9% 8% Volgt politiek via sociale media 78 DIENSTVERLENING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 79 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Een vijfde van de respondenten geeft aan dat ze weleens informatie opzoeken op internet. In 2014 gold dit nog voor 26% van de ondervraagde Almeerders. De mensen die informatie opzoeken over de gemeenteraad zijn vaker hoger opgeleid of zijn ouder dan degenen die dat niet doen. Almeerders die informatie zoeken gebruiken voornamelijk de website van de gemeente en van de gemeenteraad, waarbij het gebruik van de website van de gemeenteraad duidelijk is toegenomen (zie figuur 3). Ook algemene zoekmachines en de websites van media worden regelmatig gebruikt of geraadpleegd. De Facebookpagina en Twitterpagina van de raad worden minder vaak genoemd, maar ten opzichte van 2014 stijgt het aandeel mensen dat zegt de Facebook­ pagina te bezoeken. Bij het zoeken naar informatie is het gebruik van websites van politieke partijen in twee jaar tijd zeer sterk afgenomen. BIJNA DE HELFT (46%) VAN DE ALMEERDERS KENT DE RAADSPAGINA IN DE LOKALE KRANT Op woensdag staat er in Almere Deze Week, het gratis huis-aan-huisblad, een pagina met de agenda van de gemeenteraad en informatie over de raad. Ruim vier op de tien Almeerders (46%) kennen deze pagina. In 2014 was deze pagina bij zes op de tien (64%) respondenten bekend. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE MEEDOENINDEX 20% 2014 38% 30% Naast het volgen van de raad via de lokale krant, kunnen Almeerders en andere geïnteresseerden de raadsvergaderingen ook via internet volgen. Op de website van de gemeenteraad kunnen bewoners onder andere de agenda inzien en raadvergaderingen live of naderhand bekijken. Eén op de tien respondenten kijkt (wel eens) naar een raadsvergadering via de website, 87% doet dit zelden tot nooit. De frequentie van kijken is niet erg hoog; het grootste deel kijkt af en toe en 1% van de ondervraagde Almeerders zegt elke week te kijken. Figuur 5 Hoe vaak kijkt u naar een uitzending van de gemeenteraadsvergadering op internet? (n=1760). 1% 1% 16% 24% Weleens, maar minder dan één keer per jaar 16% 2008 11% 22% 2006 9% 26% 0% Altijd 20% Meestal 39% 27% 43% Zelden of nooit 23% 60% Zelden tot nooit 22% 40% 40% Soms Elke week 1-12 keer per jaar 87% 2010 6% 1-2 keer per maand 22% 34% > 80% 100% Geïnteresseerden kunnen de gemeenteraad ook via een e-mailbericht van de gemeenteraad volgen (de ‘weekmail’). De gemeenteraad stuurt deze weekmail met informatie over de gemeenteraad naar degenen die zich hiervoor hebben aangemeld. Eén op de tien ondervraagde Almeerders zegt de mail van de gemeenteraad te ontvangen. De meerderheid van hen leest de mail regelmatig Politieke betrokkenheid 27% VERANTWOORDING RUIM ÉÉN OP DE TIEN RESPONDENTEN KIJKT WEL EENS NAAR EEN RAADVERGADERING OP INTERNET Figuur 4 Leest u de pagina over de gemeenteraad wel eens? (% dat de pagina kent), 2016: n=810. 13% MANTELZORG Twee vijfde van de Almeerders die de pagina kennen, geeft aan dat ze de raadspagina altijd of meestal lezen. In 2014 was dit nog de helft (zie figuur 4). Vooral mensen met veel interesse in de plaatselijke politiek lezen de raadspagina. 4% 2016 VRIJWILLIGERSWERK HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE POLITIEKE BETROKKENHEID of altijd. Ruim een vijfde ontvangt de mail niet, maar geeft aan hier wel belangstelling voor te hebben. Een meerderheid, 68%, heeft geen belang­ stelling voor deze weekmail (zie figuur 6). Figuur 6 Ontvangt u de weekmail met nieuws over de gemeenteraad? (n=1753). 3% 6% Ja, ik lees ze altijd 2% Ja, ik lees ze regelmatig 22% 68% INKOMEN EN SCHULDEN AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING het aandeel dat het oneens is met een stelling. De meeste mensen zijn in 2016 zodoende minder uitgesproken in hun mening over het gemeentebestuur. Bijna een derde van de Almeerders geeft aan vertrouwen te hebben in burgemeester en wethouders. Een kwart vindt dat de gemeente goed wordt bestuurd. Twee op de tien inwoners vinden dat ze als inwoner invloed hebben op wat er in de gemeente gebeurt, drie op de tien vinden echter van niet. Ongeveer één op de tien Almeerders voelt zich door de gemeenteraad vertegenwoordigd en vindt dat burgemeester en wethouders hun beloften waarmaken, maar een derde respectievelijk een vijfde vindt van niet. Ja, maar ik lees ze nooit Nee, maar daar heb ik wel belangstelling voor Nee, daar heb ik geen belangstelling voor 80 RAADSPANEL MINST BEKEND IN ALMERE POORT ALMEERDERS HEBBEN IN 2016 MINDER VAAK EEN MENING OVER HET GEMEENTEBESTUUR. Aan de hand van vijf stellingen is gevraagd hoe Almeerders denken over het gemeentebestuur. Bij alle stellingen geven ongeveer vier op tien respondenten een neutraal oordeel (zie figuur 7). In vergelijking met 2014 neemt het aandeel mensen dat met ‘weet niet/geen mening’ antwoordt sterk toe. Afhankelijk van de stelling wordt dit antwoord twee tot drie keer zo vaak gegeven. Tegelijkertijd daalt zowel het aandeel Almeerders dat het eens is als met de volgende stellingen? (n=1734 tot 1743). Ik heb vertrouwen in burgemeester en wethouders 31% De gemeente wordt goed bestuurd 39% 25% Als inwoner heb ik invloed op wat er in de gemeente gebeurt 43% 17% Ik voel mij vertegenwoordigd door de gemeenteraad 36% 10% 0% (Helemaal) mee eens Weet niet/geen mening 14% 35% 13% Burgemeester en wethouders maken hun beloften waar 17% 20% 19% 21% 40% 60% 19% 16% 32% 43% Neutraal 33% 13% 25% 80% 100% (Helemaal) niet mee eens Vergeleken met 2014 blijft de verhouding tussen voor- en tegenstanders van de stellingen vrijwel hetzelfde. Uitzondering is het aandeel Almeerders dat aangeeft dat ze als inwoner invloed hebben op wat er binnen de gemeente Politieke betrokkenheid De gemeenteraad peilt door middel van het raadspanel wat bewoners vinden van de onderwerpen die op dat moment spelen binnen de gemeenteraad. Ongeveer twee vijfde van de ondervraagde Almeerders heeft wel eens van het panel gehoord. Het raadspanel is het best bekend bij inwoners van 45 jaar of ouder. In Almere Poort is het panel naar verhouding het minst bekend. Figuur 7 Wat vindt u van het gemeentebestuur? Kunt u aangeven of u het eens of oneens bent HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 81 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID gebeurt: 17% in 2016 tegen 29% in 20141). Het aandeel inwoners dat het (helemaal) niet eens is met deze stelling blijft daarentegen gelijk. ALMEERDERS VINDEN VAKER NIET DAN WEL DAT ZE VOLDOENDE BETROKKEN WORDEN BIJ GEMEENTELIJKE PLANNEN Aan de inwoners is ook gevraagd of zij vinden dat de gemeente hen -binnen de daarvoor gestelde mogelijkheden- voldoende betrekt bij beslissingen. Net zoals bij de stellingen over het gemeentebestuur hebben de meeste mensen een neutraal oordeel en stijgt het aandeel Almeerders dat met ‘weet niet/ geen mening’ antwoordt sterk (zie figuur 8). In 2016 hebben Almeerders dus ook minder vaak een mening over de wijze waarop ze door de gemeente bij de besluitvorming betrokken worden. Vergeleken met 2014 laten de antwoorden bij twee stellingen duidelijke verschillen zien. Bij de vraag naar de interesse van de gemeente naar de mening van haar burgers, is het percentage respondenten dat de stelling onderschrijft gedaald van 37% naar 29%. Het aandeel Almeerders dat het hier (helemaal) niet mee eens is blijft gelijk. Bij de vraag of burgers voldoende invloed hebben op wat de gemeente doet, zien we het omgekeerde: het aandeel Almeerders die het hier (helemaal) mee eens zijn blijft gelijk, terwijl het aantal tegenstanders afneemt van 41% naar 35%. DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING Figuur 8 Kunt u aangeven in hoeverre u het eens of oneens bent met de stellingen over manieren waarop de gemeente burgers kan betrekken? (n=1717 tot 1729). De gemeente is geïnteresseerd in de mening van haar burgers 29% Er zijn voldoende mogelijkheden tot inspraak op gemeentelijke plannen 31% 21% 23% 36% 18% 20% 23% Burgers worden voldoende betrokken bij totstandkoming van gemeentelijke plannen 15% 34% 30% 21% Burgers worden voldoende betrokken bij de uitvoering van gemeentelijke plannen 14% 35% 30% 21% Burgers hebben voldoende invloed op datgene wat de gemeente doet 12% 0% (Helemaal) mee eens Weet niet/geen mening Neutraal 32% 20% 35% 40% 60% 21% 80% 100% (Helemaal) niet mee eens POLITIEK GEÏNTERESSEERDEN OORDELEN VAKER ZOWEL POSITIEF ALS NEGATIEF Net als twee jaar geleden zijn Almeerders die aangeven veel interesse te hebben in de plaatselijke politiek bij de meeste stellingen zowel vaker positiever als negatiever gestemd dan niet-geïnteresseerden. Politiek geïnte­ resseerden zijn naar verhouding positiever als het gaat over invloed over wat er in de gemeente gebeurt en of men zich door de gemeenteraad vertegen­ woordig voelt. 1) T en opzicht van 2014 is de stelling veranderd. In 2014 is gevraagd naar de invloed die men als kiezer heeft, in 2016 is gevraagd naar de invloed die men als inwoner heeft. Hierdoor zijn de uitkomsten voor deze stelling mogelijk niet goed vergelijkbaar. Politieke betrokkenheid Drie op de tien ondervraagde Almeerders vinden dat de gemeente geïnte­ resseerd is in de mening van haar burgers en volgens twee op de tien inwoners zijn er voldoende mogelijkheden tot inspraak op gemeentelijke plannen. Als het gaat om het tot stand komen en uitvoeren van gemeentelijk plannen is ongeveer 15% van de ondervraagden van mening dat burgers daarbij voldoende worden betrokken, 30% meent het tegenovergestelde. Eén op de tien Almeerders vindt dat burgers voldoende invloed hebben op wat de gemeente doet, een derde is het hier (helemaal) niet mee eens. AFVALSCHEIDING HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > POLITIEKE BETROKKENHEID 82 Politieke betrokkenheid Foto: Gemeente Almere: College van burgemeester en wethouders HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > DISCRIMINATIE Ervaren Almeerders discriminatie? 83 Discriminatie Foto: Stadsarchief Almere: Stadhuisplein circa 1986. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING IN HET KORT •Eén op de tien Almeerders ervaarde discriminatie of twijfelt daaraan bij het uitgaan, sporten, of in de openbare ruimte. •Ruim één op de tien Almeerders ervaarde discriminatie of twijfelt daaraan bij het contact met de politie. •Ruim één derde van de Almeerders die (tijdelijk) werk of een stageplek zochten, ervaarden discriminatie of twijfelden daar aan. •Almeerders met een niet-westerse migratieachtergrond ervaren meer discriminatie dan gemiddeld bij het uitgaan, sporten of in de openbare ruimte of in het contact met instanties. Er zijn geen aanwijzingen dat zij zich meer gediscrimineerd voelen bij het zoeken naar werk. •De helft van de oudere Almeerders (45-64 jaar) ervaart discriminatie of twijfelt daar aan bij het zoeken naar werk. Dat is meer dan gemiddeld. •Leeftijdsdiscriminatie is de meest genoemde vorm van discriminatie. EEN OP DE TIEN ALMEERDERS ERVAART DISCRIMINATIE IN VRIJE TIJD OF OPENBARE RUIMTE Een kwart van de Almeerders (26%) is het afgelopen jaar wel eens onheus bejegend, uitgescholden of geweigerd door personeel van winkels, horeca­ gelegenheden, in het openbaar vervoer of door buurtbewoners of bij het sporten. Dit heeft meestal niet te maken met discriminatie: maar 7% van de Almeerders weet zeker dat dit wel te maken had met discriminatie en 3% twijfelt of de nare bejegening te maken had met discriminatie. Discriminatie bij het sporten komt volgens Almeerders weinig voor (figuur 1). Figuur 1 Ervaren discriminatie in vrije tijd of openbare ruimte, % van Almeerders, 2016 (n=1610). in winkels 3% in de buurt 3% 2% 5% 84 WAT IS ERVAREN DISCRIMINATIE? door personeel in tram, bus, trein discotheek, bar, bioscoop, restaurants 1% 0 0% 1% 1 twijfel 4% 0% 2% 2% bij het sporten zonder twijfel 1% 2% 4% 2 3 4 5 6 inclusief twijfel Almeerders met een niet-westerse migratieachtergrond hebben vaker het gevoel in de openbare ruimte en in de vrije tijd te worden gediscrimineerd dan gemiddeld. Van de kwart van de Almeerders die het afgelopen jaar onheus bejegend zijn, vermoedt of weet 41% dat dit te maken heeft met discriminatie, tegen 61% van degenen met een niet-westerse migratieachtergrond. Discriminatie Wanneer Almeerders discriminatie ervaren, kunnen zij zich afkeren van de maatschappij en achteruitgaan in hun gezondheid en welzijn. In deze factsheet kijken we naar persoonlijk ervaren discriminatie: incidenten die Almeerders in de afgelopen 12 maanden persoonlijk hebben ondervonden, variërend van kwetsende opmerkingen tot geweld of afwijzing bij sollicitatie­ gesprekken. Ervaren discriminatie hoeft juridisch of wetenschappelijk geen discriminatie te zijn, maar ook kunnen gebeurtenissen die voor de wet of de wetenschap discriminerend zijn, niet als discriminatie ervaren worden (Andriessen, Fernee en Wittebrood, 2014). 1% HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING EEN OP DE TIEN ALMEERDERS ERVAART DISCRIMINATIE BIJ CONTACT MET INSTANTIES RUIM ÉÉN DERDE VOELT ZICH GEDISCRIMINEERD OP DE ARBEIDSMARKT, VOORAL OUDEREN Bijna alle Almeerders, 87%, hebben de afgelopen twaalf maanden contact gehad met een zorgverlener, een overheid of de politie. Van hen heeft 4% zich zonder twijfel gediscrimineerd gevoeld door (één van) deze instanties en nog eens 5% twijfelt daaraan. Ervaren discriminatie komt het meest voor bij contact met de politie (figuur 2). Van alle Almeerders heeft 19% de afgelopen twaalf maanden gesolliciteerd, een stageplek gezocht of werk gezocht via een uitzendbureau. Van hen weet 20% dat het moeilijk was om werk of een stageplek te vinden door discri­ minatie en nog eens 16% twijfelt of dit te maken had met discriminatie. Vergelijkbaar hoge percentages werden al eerder gevonden bij een groot landelijk onderzoek (Andriessen, Fernee en Wittebrood, 2014). > Figuur 2 Ervaren discriminatie bij contact met instanties, % van Almeerders die contact hadden met deze instanties, 2016 (n=1389). politie 6% 13% 7% Vooral oudere werkzoekenden (van 45 tot 65 jaar) voelen zich gediscri­ mineerd bij het zoeken naar werk, jongere werkzoekenden juist minder dan gemiddeld (figuur 3).1) Figuur 3 Ervaren discriminatie op arbeidsmarkt inclusief twijfel, % van Almeerders die 85 gemeente, overheid 2% 3% zochten naar (tijdelijk) werk of stageplek, naar leeftijdsgroep 2016 (n=302). 5% 50% 45-64 jr huisarts, ziekenhuis, zorginstelling 2% 0 zonder twijfel 5% 3% 2 twijfel 4 6 8 10 12 14 36% 30-44 jr inclusief twijfel 24% 18-29 jr Ervaren discriminatie door instanties komt vaker dan gemiddeld voor onder Almeerders met een niet-westerse migratieachtergrond en Almeerders met lage inkomens (beide groepen 17% tegen 10% gemiddeld). 0 10 20 30 40 50 60 Discriminatie 1) Aantallen respondenten die werk of stage zochten per leeftijdsgroep: n (18-29 jr)= 134; n(30-44 jr) = 75; n(45-64 jr) = 97. HET IMAGO VAN ALMERE WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING ALMEERDERS MET EEN NIET-WESTERSE ACHTERGROND VOELEN ZICH NIET VAKER GEDISCRIMINEERD OP DE ARBEIDSMARKT 86 LEEFTIJDSDISCRIMINATIE MEEST GENOEMDE GROND VOOR DISCRIMINATIE AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > Er zijn geen duidelijke aanwijzingen dat dat Almeerders met een niet-westerse migratieachtergrond zich meer dan gemiddeld gediscrimineerd voelen op de arbeidsmarkt. Dat is opmerkelijk, omdat ze wel meer discriminatie ervaren in de vrije tijd, in de openbare ruimte en bij contact met instanties. Mogelijk letten Almeerse werkgevers minder op migratieachtergrond dan elders in Nederland. Een groot landelijk onderzoek laat namelijk wel verschillen liet zien: 22% van de autochtone Nederlanders voelde zich gediscrimineerd bij het zoeken naar werk tegen gemiddeld 50% van Nederlanders met verschillende niet-westerse migratieachtergronden (Andriessen, Fernee en Wittebrood, 2014: 73).2) In totaal heeft 21% van alle Almeerders zich bij minstens één van alle gevraagde incidenten en contacten -dus in openbare ruimte en vrije tijd, bij contact met instanties of op de arbeidsmarkt- gediscrimineerd gevoeld of twijfelt daar aan. Gevraagd naar de reden van discriminatie, geeft slechts één derde van hen antwoord. Vier op de tien van degenen die de vraag beantwoordden (43% of 17% van al degenen die zich gediscrimineerd voelden) gaven aan dat er sprake was van leeftijdsdiscriminatie. Andere gronden voor discriminatie waren, in afnemende volgorde: etnische afkomst/ herkomst (25%), huidskleur (12%) en geloof (10%).3) Discriminatie 2) In de Almeerse response waren n=156 werkzoekenden met een niet-westerse achtergrond en n=150 werkzoekende Almeerders met een westerse of autochtone achtergrond. 3) Literatuur: Andriessen, I., H. Fernee en K. Wittebrood (2014). Ervaren discriminatie in Nederland. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau. HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > DISCRIMINATIE 87 Discriminatie Foto: gemeente Almere: Stadhuisplein 2016. HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > MEEDOENINDEX Hoe actief zijn Almeerders in hun vrije tijd? 88 Meedoenindex Foto: Stadsarchief Almere: Han Lammers onthult een bord met ‘Ouderensoos Het Middelpunt’. HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 89 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING IN HET KORT •In 2016 ondernamen Almeerders weer even veel vrijetijdsactiviteiten als in 2012. De afname in vrijetijdsactiviteiten in 2014 bleek een tijdelijke ‘dip’. •Twee op de tien Almeerders doen (bijna) nooit leuke dingen met vrienden of gezin, ook als de activiteiten geen of weinig geld kosten •Almeerders zijn vooral actiever geworden bij het ondernemen van culturele uitstapjes, actief zijn in de buurt, en sporten bij een vereniging of club. •Paren met kinderen doen het meest mee. Eenoudergezinnen zijn actiever geworden dan in 2012 en 2014. •Contact met de buren groeit met de jaren. Oudere inwoners hebben meer contact met de buren dan jongeren. •Vier van de vijf Almeerders beoordeelt de eigen gezondheid als (zeer) goed. •Opkomstgeneigdheid bij verkiezingen is hoger bij oudere Almeerders en hoger opgeleiden. •Ongeveer de helft van de Almeerders herkent zich als iemand die bijdraagt aan de samenredzaamheid van de stad door burenhulp, mantelzorg, vrijwilligerswerk of helpen bij het onderhoud van het openbaar groen. •De meerderheid van de Almeerders herkent zich helemaal niet als iemand die initiatieven neemt om de leefomgeving te verbeteren. WAT IS DE MEEDOENINDEX? Tabel 1 De activiteiten waaruit de meedoenindex is opgebouwd. 1. Uitstapjes doen (met gezin), die geld kosten, zoals naar speeltuin, dierentuin, pretpark, etc 2. Uitstapjes doen (met gezin), die geen of weinig geld kosten, zoals bezoeken van strand, bos, plassen 3. Culturele uitstapjes doen, zoals naar theater, bioscoop, museum, concert 4. Sportwedstrijden bezoeken 5. Vrienden of kennissen ontmoeten buitenshuis voor de gezelligheid of om leuke dingen te doen 6. Actief zijn in de buurt, door bv. schoonmaakacties, buurtoverleg of buurtfeesten 7. Actief zijn als vrijwilliger bij een groep of organisatie, zoals school, buurtcentrum, sport- of hobbyclub, kerk/moskee 8. Sporten in een sportvereniging/fitnessclub/sportschool 9. Voor mijn plezier of ontspanning bij een andere club of vereniging (niet sport) zitten of lessen/cursussen volgen ACHT OP DE TIEN ALMEERDERS DOEN LEUKE DINGEN BUITENSHUIS MET VRIENDEN OF GEZIN De meeste Almeerders (80%) besteden hun vrije tijd vaak of soms buitenshuis met vrienden of gezin (figuur 1), en bij uitstapjes die geen of weinig geld kosten. Twee op de tien Almeerders doen dit (bijna) nooit. De helft van de Almeerders (49%) sport regelmatig in een club, vereniging of sportschool. Van de negen gevraagde activiteiten zijn de Almeerders het minst actief in hun woonomgeving of buurt, bijvoorbeeld in de vorm van schoonmaakacties of buurtoverleggen, al is toch nog een kwart van de Almeerders vaak of soms op deze manier actief. 1) D e meedoenindex wordt al sinds 2008 gemeten aan de hand van tien items. In deze editie van Almere in de Peiling werd het item ‘Buiten een club of vereniging aan sport doen’ per abuis niet meegenomen. Om die reden is de meedoenindex in deze editie voor 2012 en 2014 opnieuw berekend, waarbij de gemiddelde activiteit van Almeerders in 2012 op “100” werd gesteld. Meedoenindex Met behulp van de meedoenindex wordt in kaart gebracht hoe de vrijetijds­ besteding van Almeerders eruit ziet, hoe deze zich ontwikkelt door de tijd en hoe deze varieert tussen verschillende groepen in de samenleving. In de index zijn negen verschillende sociale activiteiten opgenomen die de inwoners van Almere in hun vrije tijd kunnen uitvoeren, variërend van het doen van uitstapjes tot actief zijn als vrijwilliger bij buurtcentra (tabel 1)1). > HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 90 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Figuur 1 Frequentie vrijetijdsactiviteiten, Almere 2016 (n=1.793). Vrienden of kennissen ontmoeten buitenshuis voor de gezelligheid om leuke dingen te doen. 32% Uitstapjes (met gezin) die geen of weinig geld kosten, zoals bezoeken van strand, bos of plassen 30% Sporten in een sportvereniging, fitnessclub/ sportschool 29% Culturele uitstapjes (met gezin) zoals naar theater, bioscoop, museum of concert 18% Actief zijn als vrijwilliger bij een groep of organisatie zoals school, buurtcentrum,sport of hobbyclub, kerk/moskee 16% Uitstapjes (met gezin) die geld kosten, zoals naar speeltuin, dierentuin of pretpark 19% 49% 13% 5% 51% 13% 7% 11% 41% 19% 55% 8% 18% 14% VERANTWOORDING > Deze stijging is vooral te danken aan het feit dat Almeerders vaker dan in 2014: •culturele uitstapjes ondernemen: het aandeel dat dit vaak of soms doet steeg van 65% naar 72%; •actief zijn in de buurt: in 2016 doet 25% dit vaak of soms, tegen 17% in 2014; •sporten bij een vereniging of club: het percentage dat dit vaak of soms doet steeg van 41% naar 49%. Figuur 2 Ontwikkeling meedoenindex Almere 2012-2016 (n= 1.700). 52% 100 100% 91% 97% 22% 14% 60 Actief zijn in de buurt door bijvoorbeeld schoonmaakacties, 5% buurtoverleg of buurtfeesten 18% 17% 26% 18% 46% 56% 40 20 0 20% 25% 50% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100% Bijna nooit MEEDOENINDEX MANTELZORG 80 51% 13% Voor mijn plezier of ontspanning bij een andere club of vereniging (niet sport)zitten of lessen/ 9% cursussen volgen Soms DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK 120 Sportwedstrijden bezoeken 10% Vaak AFVALSCHEIDING Nooit De meedoenindex van de meerderjarige Almeerders in 2012 is gelijkgesteld aan 100.2) In 2014 daalde de index, maar in 2016 herstelde het cijfer zich weer tot bijna op het niveau van 2012 (figuur 2). Dit betekent dat Almeerders in 2016 gemiddeld meer activiteiten in hun vrije tijd ondernemen dan in 2014. 2) Zie bijlage met methodologische verantwoording voor een uitleg over de berekening van de meedoenindex. 2014 2016 Al deze toegenomen activiteiten zijn mogelijk een klein beetje ten koste gegaan van het ontmoeten van vrienden: het percentage dat dit vaak of soms doet nam af van 84% naar 81%. Meedoenindex ALMEERDERS DOEN WEER EVEN VEEL MEE ALS IN 2012 2012 91 POLITIEKE BETROKKENHEID MENSEN MET HOGERE INKOMENS EN OPLEIDINGEN DOEN MEER MEE Huishoudens met lagere inkomens zijn al sinds 2008 minder actief in de vrije tijd dan huishoudens met hogere inkomens. De laatste drie metingen is het verschil tussen de laagste en de hoogste inkomensgroepen toegenomen in de mate waarin men in de vrije tijd activiteiten onderneemt. In 2012 lag de gemiddelde meedoenindex van huishoudens met lage inkomens 19 punten lager dan die van huishoudens met hoge inkomens: in 2016 is dit verschil toegenomen tot 27 indexpunten (figuur 4). Dat komt vooral doordat de Almeerders met hogere inkomens tussen 2014 en 2016 in hun vrije tijd actiever zijn geworden dan mensen met midden en lagere inkomens. Uit de vorige vijf metingen van de meedoenindex bleek dat naast het inkomen vier factoren structureel van invloed zijn op meedoen (figuur 3): •Opleidingsniveau •Leeftijd •Huishoudensamenstelling •Werksituatie De lager opgeleide Almeerders doen gemiddeld minder mee dan hoger opgeleiden. Hoger opgeleiden doen weer even veel mee als in 2012, maar de mate waarin lager opgeleiden meedoen is nog niet helemaal hersteld op het oude niveau. Huishoudens bestaande uit een paar met kind(eren) doen al jaren meer mee dan andere huishoudenstypen. Alleenstaanden en paren zonder kinderen zijn minder actief geworden in hun vrije tijd, terwijl eenoudergezinnen juist meer vrijetijdsactiviteiten zijn gaan ondernemen. DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING 79 81 laag inkomen 87 89 midden inkomen 94 100 106 102 108 hoog inkomen 76 laag opgeleid 81 86 90 94 middelbaar opgeleid 99 107 102 106 hoog opgeleid 88 18-24 jr 97 94 98 25-44 jr 91 93 88 88 45-64 jr 75 65+ 81 85 Alleenstaand 99 91 89 91 Paar zonder kind(eren) 105 105 96 99 Paar met kind(eren) 80 Eenoudergezin Thuiswonend Een baan in loondienst Zelfstandig ondernemer Student of scholier Huisvrouw of -man Werkloos/werkzoekend 68 Arbeidsongeschikt Gepensioneerd/AOW/VUT 0 20 40 60 108 108 91 96 100 89 97 104 98 100 108 103 111 98 87 95 105 86 100 91 88 90 88 2012 81 2014 87 78 86 2016 80 100 120 Meedoenindex Almeerders tussen de 25 en 44 jaar doen gemiddeld het meeste mee en senioren van 65 jaar of ouder het minste. Anders dan Almeerders in andere leeftijdsgroepen doen mensen tussen de 45 en 64 jaar minder mee dan in 2012. AFVALSCHEIDING Figuur 3 Meedoenindex 2012-2016, naar achtergrondkenmerken (n= 1.546-1.700). inkomen DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN opleiding GELUIDSHINDER MEDIA leeftijd WOONOMGEVING DIENSTVERLENING huishoudenssamenstelling Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING werksituatie HET IMAGO VAN ALMERE 92 WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Zelfstandig ondernemers zijn al jaren het actiefst in hun vrije tijd, arbeids­ ongeschikten en gepensioneerden het minst actief. In de meeste situaties zijn Almeerders weer even actief in hun vrije tijd als in 2012, maar arbeidsonge­ schikten en huisvrouwen/-mannen ondernemen nog wel minder activiteiten in hun vrijetijd dan vier jaar geleden. Deze twee groepen waren tussen 2012 en 2014 ook aanzienlijk minder actief geworden en hun indexscores zijn de laatste twee jaar weer flink gestegen. ALMEERDERS MET SLECHTE GEZONDHEID DOEN MINDER MEE Een van de maatschappelijke effecten die de gemeente Almere wil bereiken is ‘Iedereen doet naar eigen kunnen mee, ongeacht zijn of haar beperkingen’. Net als bij eerdere metingen blijken voor Almeerders een slechte gezondheid en langdurige ziekte, handicaps of aandoeningen belemmerend te werken om vrijetijdsactiviteiten te ondernemen (figuur 4). De indexscores van mensen met een matige of slechte gezondheid liggen gemiddeld 18 punten lager dan die van mensen met een (zeer) goede gezondheid, en die van mensen met aandoeningen of handicaps gemiddeld 13 punten lager dan die van mensen zonder aandoeningen. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG 108 104 105 Zeer goed 94 Goed 78 Gaat wel 48 Zeer slecht 48 90 85 75 57 91 81 Ja 88 96 Nee 63 Sterk belemmerd 82 71 85 93 93 89 Niet belemmerd 0 20 40 60 104 101 80 96 2012 2014 95 2016 100 120 Meedoenindex In 2014 bleek nog dat mensen die vaak tijdsdruk en/of stress ervaarden minder actief waren in hun vrije tijd dan gemiddeld. In 2016 ondernemen Almeerders met veel tijdsdruk en stress echter even vaak vrijetijdsactiviteiten als hun stadsgenoten met weinig tijdsdruk. 102 99 79 66 Slecht Licht belemmerd Deze lagere scores van mensen met aandoeningen worden vooral veroorzaakt doordat mensen die zich sterk belemmerd voelen door hun aandoeningen minder mee kunnen doen dan gemiddeld, want mensen die zich licht belemmerd voelen door hun aandoening doen even veel mee als mensen die zich niet belemmerd voelen door hun aandoening. > VERANTWOORDING Figuur 4 Meedoenindex 2012-2016, naar gezondheidskenmerken (mate van belemmering n= 463; andere twee vragen n=1.682). Gezondheidsbeleving Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING Aandoening HET IMAGO VAN ALMERE HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE Hoe ervaren de Almeerders hun sociale leven en met wie onderhouden zij hun contacten? Uit figuur 5 blijkt dat familie belangrijk is, 96% heeft vaak of soms contact familie. Ook vrienden en kennissen zijn belangrijk (96%), buren blijken iets minder belangrijk te zijn, 13% van de inwoners heeft bijna of nooit contact met de buren. Figuur 5 Hoe vaak heeft u contact met? (n= 1801). 90% 3% 22% 13% 46% 60% 50% 74% > VERANTWOORDING KWALITEIT VAN DE SOCIALE CONTACTEN Veel Almeerders (71%) is het (helemaal) eens met de stelling dat ze tevreden zijn over de sociale contacten in Almere, zie figuur 6. Veel Almeerders (71%) zijn tevreden over hun sociale contacten in Almere. De helft van de bewoners kunnen bij hun buren terecht als zij een hulp nodig hebben voor een klusje. Almeerders zijn minder te spreken over de hoeveelheid sociale contacten in de stad en in de buurt. Figuur 6 Kwaliteit van sociale contacten (% (helemaal) eens, n= 1794). 41% 20% 71% Tevreden over sociale contacten in de buurt 66% Hulp nodig bij klusje 68% 30% 10% 52% Veel sociale contacten in Almere 43% 42% Hulp nodig bij ziekte Familie Soms Vrienden en/of kennissen Buren Vaak Veel sociale contacten in de buurt 37% 0% Het contact met de buren verschilt ook per stadsdeel. In Almere Haven + Hout zegt 7% van de inwoners bijna tot nooit contact te hebben met de buren, in de stadsdelen Almere Poort + Pampus en Almere Stad Oost + Centrum is dit 16%.De contacten verschillen ook naar leeftijd, zo neemt het 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Van de inwoners met een westerse achtergrond is 73% het (helemaal) eens met de stelling dat ze tevreden zijn met de sociale contacten in Almere. Bij de inwoners met een niet-westerse achtergrond is dit 64%. Meedoenindex (Bijna) nooit MEEDOENINDEX MANTELZORG Tevreden over sociale contacten in Almere 70% 0% DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK 28% 80% 40% AFVALSCHEIDING contact met de leeftijd toe. De jongere Almeerders (18 t/m 29 jaar) hebben het meest contact met hun vrienden (79%) en het minst met hun buren (31%). De oudere Almeerders (65+) hebben het meest contact met hun familie (79%), vrienden (71%) en buren (61%). HOE ACTIEF ZIJN ALMEERDERS IN HUN SOCIALE LEVEN? 3% INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID SOCIALE NETWERKEN EN PARTICIPATIE 100% 93 DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Figuur 7 “Als ik hulp nodig heb met een klusje kan ik terecht bij iemand uit de buurt” (naar koop- of huurwoning, n= 1702). 20% 38% Huurwoning 23% 20% (Helemaal) mee eens 40% Neutraal 16% 28% 60% (Helemaal) mee oneens 10% 80% 100% Weet niet/geen mening 18% 66% midden inkomen 24% 54% laag inkomen 31% Neutraal 30% 40% 50% 60% (Helemaal) mee oneens 70% 9% 1% 10% 5% 80% 47% 54% 29% westers midden inkomen 52% 38% hoog inkomen 58% 22% 37% 19% laag inkomen hoog opgeleid middelbaar opgeleid laag opgeleid 56% 24% 51% 15% Paar zonder kind(eren) Paar met kind(eren) Eenoudergezin 55% 32% werkend Alleenstaand 50% 36% 46% 21% 46% 42% 48% 21% 52% 26% 56% 30% 48% 23% 47% 20% 90% 100% Weet niet/ Geen mening Huurwoning Een goede gezondheid is van grote waarde. Veel Almeerders (80%) beschouwen hun gezondheid als (zeer) goed, 17% van de inwoners beoordeelt hun gezondheid als ‘gaat wel’ en 4% vindt zijn gezondheid slecht. Er zijn significante verschillen tussen diverse groepen Almeerders en hun beoordeling van de eigen gezondheid, zie figuur 9. Van de Almeerders van 18 t/m 44 jaar voelt 86-87% zich (zeer) gezond en Almeerders van 45 en ouder voelt 73% 65+ 45 t/m 64 jr Goed 54% 19% 51% 35% 46% 41% 18 t/m 29 jr Zeer goed 57% 16% 30 t/m 44 jr 0% 55% 30% Koopwoning GEZONDHEID 40% 18% 10% Meedoenindex (Helemaal) mee eens 20% > 52% Ik woon thuis 11% 1% Woning 10% MANTELZORG VERANTWOORDING 23% niet-westers Anders 0% MEEDOENINDEX 28% niet werkend Huishouden 71% VRIJWILLIGERSWERK 8% Figuur 8 “Ik ben tevreden over mijn sociale contacten in de buurt” (naar inkomen, n=1634). hoog inkomen DISCRIMINATIE Gemiddeld opleiding 56% Koopwoning AFVALSCHEIDING Figuur 9 Eigen gezondheid volgens Almeerders (naar significante kenmerken, n= 1794). inkomen In de onderstaande figuren zijn een paar opvallende achtergrondkenmerken belicht. Op de stelling: “Als ik hulp nodig heb met een klusje kan ik terecht bij iemand uit de buurt” reageren Almeerders met een koopwoning positiever (56%) dan Almeerders met een huurwoning (38%), zie figuur 7. En figuur 8 laat zien dat vooral Almeerders met een hoog inkomen (71%) tevreden zijn met de sociale contacten in de buurt. 0% 94 MEDIA afkomst WOONOMGEVING DIENSTVERLENING Leeftijd Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING werk HET IMAGO VAN ALMERE 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID 65+ 13% 7% Vaak 45 t/m 64 jr hoog inkomen Zelden 34% Nooit > 16% 9% 27% 11% 14% 4% 21% 8% midden inkomen 16% 12% laag inkomen 21% niet werkend 14% werkend 7% 21% niet-westers 8% 20% westers 27% 21% Alleenstaand 7% Ik woon thuis bij mijn ouders/verzorgers 7% Paar met kind(eren) 7% 5% 0% Regelmatig 18% 22% Anders Paar zonder kind(eren) 0,142 7% Eenoudergezin Regelmatig Soms 6% 30 t/m 44 jr Vaak 28% VERANTWOORDING 17% 14% 13% 27% 11% 10% 20% 30% 40% 50% Meedoenindex 18% MANTELZORG 1% 5% Werkend DRUK Figuur 10 Ervaren tijdsdruk en/of stress binnen huishouden (n= 1779). MEEDOENINDEX 18 t/m 29 jr In het algemeen zijn Almeerders positief over hun gezondheid, 29% geeft echter aan last te hebben van één of meer langdurige ziekten, handicaps of andere aandoeningen (lichamelijk of psychisch). Van deze groep Almeerders geeft 22% aan zich sterk belemmerd te voelen bij het uitvoeren van dagelijkse bezigheden en 54% voelt zich licht belemmerd. Een kwart van de Almeerders ervaren vaak tot regelmatig een tijdsdruk en/of stress binnen het huishouden, zie figuur 10. Almeerders in een eenoudergezin ervaren meer tijdsdruk dan paren zonder kinderen. Almeerders met een laag inkomen ervaren meer tijdsdruk en/of stress dan Almeerders met een middenen hoog inkomen. En de Almeerders tussen de 30 en 44 jaar ervaren meer stress dan de leeftijdscategorie 18 t/m 29 jaar en 45 t/m 64 jaar. De 65+ers ervaren van alle categorieën de minste tijdsdruk en stress, zie figuur 11. DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK Figuur 11 Tijdsdruk naar significante kenmerken. Inkomen zich gezond. Almeerders met een koopwoning (85%) voelen zich veel gezonder dan Almeerders met een huurwoning (58%). Opleiding en inkomen speelt ook in rol, hoe hoger het inkomen of opleiding, hoe gezonder de Almeerder zich voelt. Ook de samenstelling van het huishouden heeft effect op hoe gezond de Almeerder zich voelt. Het gezondst voelen zich Almeerders die nog thuis bij hun ouders wonen (88%) en paren met kinderen (86%). AFVALSCHEIDING Afkomst 95 WOONOMGEVING DIENSTVERLENING Huishouden Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING Leeftijd HET IMAGO VAN ALMERE HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 96 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE POLITIEKE BETROKKENHEID PARTICIPATIESAMENLEVING In hoeverre zien Almeerders zichzelf als actieve burgers, die bijdragen aan een leefbare stad, buurt of samenleving? Om deze vraag te beantwoorden wordt aan Almeerders een tiental type mensen voorgelegd, waarbij zij telkens kunnen aangeven in hoeverre zij zich herkennen in dat type, variërend van ‘1: lijkt helemaal niet op mij’ tot ‘5: lijkt helemaal op mij’. Uit een analyse van de antwoordpatronen blijkt dat Almeerders op drie manieren actief kunnen bijdragen aan de participatiesamenleving; ten eerste stemmen bij verkie­ zingen, ten tweede bijdragen aan samenredzaamheid van Almeerders en tenslotte initiatieven ontplooien voor een betere leefomgeving.1) STEMMEN BIJ VERKIEZINGEN Driekwart van de Almeerders (76%) geeft aan een persoon te zijn die stemt bij verkiezingen, ruim één op de tien (13%) stemt niet bij verkiezingen (figuur 12). Figuur 12 Mate waarin Almeerder zich herkennen als “Iemand die stemt als er verkiezingen zijn”, 2016, n=1.760. 8% 1: lijkt helemaal niet op mij 5% 11% 2 3 59% 17% INKOMEN EN SCHULDEN 4 AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE > VERANTWOORDING SAMENREDZAAMHEID Met een bijdrage leveren aan samenredzaamheid wordt bedoeld de mate waarin mensen zich herkennen als iemand die burenhulp en mantelzorg geeft, vrijwilligerswerk doet, in de buurt groenvoorzieningen en speeltuintjes onderhoudt. Figuur 13 Stellingen samenredzaamheid. Mate waarin Almeerders zich herkennen als “Iemand die…”, 2016, n=1.738-1.761. ... regelmatig hulp geeft aan familieleden, buren of kennissen, die zich niet goed kunnen redden 8% ... boodschappen doet voor een zieke buurvrouw 14% 10% ... regelmatig vrijwilligerswerk doet 26% 12% 2 20 3 25% 23% 30 4 40 13% 50 15% 27% 60 16% 70 10% 12% 5% 80 90 5: lijkt helemaal op mij Meer dan de helft van de Almeerders (52%) zegt zich te herkennen als iemand die kennissen, familie of buren regelmatig helpt wanneer deze zich niet zo goed kunnen redden. Bijna drie op de tien Almeerders (28%) geven aan regelmatig vrijwilligerswerk te doen. Een kwart (25%) vindt het leuk om 100 Meedoenindex 10 22% 19% 20% 33% 0 23% 30% 19% 30% ... samen met buren een versleten speeltuintje opknapt 29% 27% 34% ... het leuk vindt het groen in de eigen straat te onderhouden 1: lijkt helemaal niet op mij 1) O mwille van beknoptheid beperken we ons tot deze drie factoren. MEEDOENINDEX MANTELZORG stemmen: 84% van hen, tegen 74% van de middelbaar opgeleiden en 60% van de lager opgeleiden. Almeerders die in Almere Haven en Hout wonen herkennen zich meer in de stelling (85%) dan Almeerders die in de andere stadsdelen wonen. 5: lijkt helemaal op mij Vooral oudere Almeerders (van 45 jaar en ouder) herkennen zich hierin. Van de jonge Almeerders tussen de 18 en 29 jaar herkent 64% zich in deze stelling. Hoger opgeleiden herkennen zich ook eerder als mensen die VRIJWILLIGERSWERK HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 97 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID De vijf stellingen zijn samengevat in een schaalscore ‘samenredzaamheid’ die loopt van 0 tot 10. Een score van nul betekent dat iemand zich in alle vijf de typeringen ‘helemaal niet’ herkent, terwijl een score van tien betekent dat deze persoon zich in alle vijf de typeringen ‘helemaal’ herkent.2) Hoe hoger de schaalscore, hoe meer een respondent zich dus herkent als iemand die een bijdrage levert aan de samenredzaamheid van de buurt en de stad. Gemiddeld scoren Almeerders 4,7 op deze samenredzaamheidsschaal: een kwart van de Almeerders scoort 3 of minder en een kwart 6 of hoger. Een aantal groepen draagt meer bij aan de samenredzaamheid van de stad dan gemiddeld, namelijk: senioren, mensen zonder betaald werk, bewoners van Almere Haven en Hout (figuur 14). Groepen die iets minder dan gemiddeld bijdragen aan de samenredzaamheid zijn jonge volwassenen en ‘overige huishoudens’. Figuur 14 Gemiddelde schaalscore samenredzaamheid, Almere totaal en groepen die duidelijk van het gemiddelde afwijken, 2016, n=1.709. 4,7 10 Almere totaal 0 3,0 5,0 0 3,9 Figuur 15 Stellingen initiatieven nemen. Mate waarin Almeerders zich herkennen als “Iemand die…”, 2016, n=1.738-1.754. ... (alleen of met anderen) een eigen woning bouwt op een kavel 10 ... een commercieel bedrijf heeft dat zich richt op sociale en/of duurzame doelen Almere Haven + Hout * overige huishoudenstypen: thuiswonend en ‘anders’, bv woongroep, in instelling. 2) Zie toelichting aan het eind van de factsheet. 3) Zie toelichting aan het eind van de factsheet. 18% 52% 11% 7% 10% 19% 20% 68% 10% 6% 16% 12% 8% 4% 11% 5% 4% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2 3 4 5: lijkt helemaal op mij 10 De vier stellingen zijn samengevat in een schaalscore ‘initiatieven nemen’ die loopt van 0 tot 10. Een score van nul betekent dat iemand zich in alle vier de typeringen ‘helemaal niet’ herkent, terwijl een score van tien betekent dat deze persoon zich in alle vier de typeringen ‘helemaal’ herkent.3) Hoe hoger de schaalscore, hoe meer een respondent zich dus herkent als iemand die initiatieven ontwikkelt om de eigen leefomgeving te verbeteren. Meedoenindex 5,2 11% 10 Geen betaald werk 0 47% 0% 10 4,9 61% ... meewerkt aan de ontwikkeling van een park, plantsoen, speelplek of andere voorziening 1: lijkt helemaal niet op mij 0 > VERANTWOORDING De meeste Almeerders herkennen zich helemaal niet in dit soort initiators. Ongeveer twee op de tien Almeerders herkennen zich als kavelbouwers (17%) of plantsoenontwikkelaars (16%), één op de tien als organisator van buurt­activiteiten (12%) of sociale ondernemers (9%) (figuur 15). ... een activiteit voor de buurt organiseert Leeftijd 65+ jaar Overige huishoudenstypen* MEEDOENINDEX MANTELZORG De derde hier onderscheiden manier om bij te dragen aan de participatie­ samenleving is door het nemen van initiatieven om de leefomgeving te verbeteren. Het gaat dan om het ontwikkelen van parken en plantsoenen, het zelf bouwen op een kavel, sociaal ondernemerschap of het organiseren van activiteiten voor de buurt. 10 Leeftijd 18-29 jaar 0 DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK INITIATIEVEN NEMEN het groen in de eigen straat te onderhouden en twee op de tien (17%) knapt graag met buren een versleten speeltuintje in de buurt op (figuur 13). 0 AFVALSCHEIDING HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID Gemiddeld scoren Almeerders een 2,2 op deze initiatiefnemerschaal. Drie op de tien Almeerders (30%) scoort een ‘0’, dat wil zeggen dat zij zich totaal niet herkennen in de vier typen personen. Een kwart van de Almeerders heeft schaalscore 3,8 of hoger. Figuur 16 Gemiddelde schaalscore initiatieven leefomgeving, Almere totaal en groepen die afwijken van het gemiddelde, 2016, n=1.769. 0 2,2 AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > Hoewel de verschillen klein zijn, is er een aantal groepen Almeerders dat zich meer herkent in de initiators in de leefomgeving dan gemiddeld. Dat zijn mensen met hoge inkomens en opleiding, huishoudens met kinderen, en in het bijzonder bewoners van Almere Poort en Pampus (figuur 16). Groepen die minder geneigd zijn om initiatieven voor de leefomgeving te nemen, zijn jonge volwassenen, mensen met middeninkomens, lager opgeleiden, alleen­ staanden, huurders en bewoners van Almere Stad Oost en Almere Centrum. 10 Almere totaal 0 2,0 10 0 2,0 10 Leeftijd 18-29 jaar Midden inkomens 2,5 0 98 10 Hoge inkomens 0 1,9 10 Laag opgeleiden 2,5 0 10 Hoog opgeleiden 0 1,8 10 Alleenstaanden 2,4 0 10 Huishoudens met kinderen 0 1,9 10 Huurders 2,0 10 Stad Oost + Centrum 0 Poort + Pampus 2,9 10 Meedoenindex 0 HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 99 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID BIJLAGE: TOELICHTING OP DE SCHAALSCORES De drie factoren -stemmen, samenredzaamheid en initiatief nemen voor de leefomgeving- verklaren samen 60% van de variantie. De drie aspecten van bijdragen aan een participatiesamenleving laten dus nog veel ruimte voor onverklaarde individuele variatie in de antwoorden. De schaalscores zijn voldoende intern consistent.4) Zowel de schaalscore samenredzaamheid als de schaalscore initiatieven voor de leefomgeving zijn berekend door de typeringen die op de factoren ‘laden’ een puntenwaarde toe te kennen: antwoordcategorie ‘1 (lijkt helemaal niet op mij)’ krijgt waarde 0; categorie ‘2’ krijgt waarde 1 enzovoorts, tot ‘5 (lijkt helemaal op mij)’ die waarde 4 krijgt. Vervolgens zijn de punten bij elkaar opgeteld, vermenigvuldigd met 10 en gedeeld door het maximaal aantal punten dat te behalen was (respectievelijk 20 voor samenredzaamheid (vijf stellingen x 4), en 16 (vier stellingen x 4) voor initiatieven nemen). Zo redenerend betekent bij de schaalscore samenredzaamheid twee punten verschil tussen persoon A en B, en bij de schaalscore initiatieven voor de leefomgeving tweeëneenhalf punt verschil dat persoon A zich op alle stellingen één punt meer (of minder) herkent dan persoon B. AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING BIJLAGE: BEREKENING MEEDOENINDEX De meedoenindex is een cijfer dat de verhouding weergeeft tussen een bepaalde groep en de referentiegroep. Voorbeelden van groepen zijn jongeren, middelbaaropgeleiden en hogere inkomens. De referentiegroep betreft steeds alle Almeerders in 2012. Voor alle meedoenvragen wordt het (valide) percentage respondenten dat aangeeft de activiteit “vaak” te doen met 4 vermenigvuldigd. Voor alle vragen wordt het percentage “soms” met 3 vermenigvuldigd, het percentage “bijna nooit” met 1 en het percentage “nooit” met 0. Per vraag worden de scores bij elkaar opgeteld om deze vervolgens bij die van de andere vragen op te tellen. Wanneer bovenstaande procedure wordt gevolgd voor alle respondenten in 2012, dan betreft het de score van de referentiegroep. De score vaneen groep met een bepaald kenmerk (denk bijvoorbeeld aan een lage opleiding of een hoog inkomen) komt tot stand als de procedure wordt gevolgd voor de betreffende groep. De meedoenindex van een bepaalde groep Almeerders in 2012, 2014 of 2016 wordt uiteindelijk als volgt berekend: score van groep Almeerders Meedoenindex = x100 score van alle Almeerders in 2012 Een index van 90 betekent dat een groep 10% lager scoort dan de score voor alle Almeerders in 2012. Het is echter te sterk gesteld om te zeggen dat die groep 10% minder meedoet. Meedoenindex Voorbeelden: •Een index van 90 betekent dat de groep minder meedoet dan Almeerders in 2012. •Een index van 100 betekent dat de groep evenveel meedoet als Almeerders in 2012. •Een index van 110 betekent dat de groep meer meedoet dan Almeerders in 2012. 4) Cronbach’s alpha = 0,71 voor samenredzaamheid en 0,73 voor initiatieven leefomgeving. > HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > 100 Meedoenindex Foto: gemeente Almere HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > ONDERZOEKSVERANTWOORDING 101 Onderzoeksverantwoording Foto: Stadsarchief Almere HET IMAGO VAN ALMERE Almere in de Peiling 2016 < 102 INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID ALMERE IN DE PEILING 2016 ONDERZOEKSVERANTWOORDING De stadsenquête Almere in de Peiling wordt elke twee jaar door Onderzoek & Statistiek van de gemeente Almere uitgevoerd. De stadsenquête uitgevoerd in 2016 is alweer de negende editie. De enquête bestaat uit een verscheidenheid aan vragen in opdracht van verschillende gemeentelijke diensten, de Raadsgriffie en Almere City Marketing. De vragenlijst is in het najaar van 2016 voorgelegd aan een groep Almeerders, willekeurig geselecteerd uit de Basis Registratie Personen (stand 1 oktober 2016), aangevuld met leden van het gemeentelijke onderzoekspanel. Deelnemen was mogelijk via internet of via de meegezonden papieren vragenlijst. In verband met de lengte van de vragenlijst is de enquête voor de steekproef uit de Basis Registratie Personen in twee delen gesplitst. Het gemeentelijke onderzoekspanel heeft de volledige vragenlijst ontvangen. In totaal zijn 15.810 Almeerders uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Hiervan hebben 2.806 personen de enquête ingevuld, de behaalde respons bedraagt hiermee 18%. Als in deze factsheet gesproken wordt over verschillen zijn dit statistisch vastgestelde significante verschillen. Bij het lezen van de resultaten moet bij de cijfers over Almere een maximale betrouwbaarheidsmarge van 3% in acht worden genomen. Dit betekent dat een gerapporteerd percentage van 50%, bij herhaling van het onderzoek, in 95% van de gevallen, tussen de 47% en 53% zal liggen. DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG > VERANTWOORDING De betrouwbaarheidsmarge wordt kleiner (dus de nauwkeurigheid groter) naarmate het percentage de 0% of de 100% nadert. Alle weergeven percentages zijn overigens afgerond, hierdoor doen zich soms geringe verschillen voor. De weergegeven ‘n’ bij de figuren en tabellen betreft het aantal respondenten die de vraag hebben beantwoord. De achtergrondkenmerken van de respondenten wijken op een aantal kenmerken af van het Almeers gemiddelde. Zo zijn er naar verhouding meer respondenten uit Almere Poort en Almere Pampus, is het aandeel respon­ denten tussen 30 en 44 jaar naar verhouding hoger en het aandeel respon­ denten tussen 45 en 64 jaar lager dan Almere gemiddeld. Ook het opleidings­ niveau van de respondenten is hoger dan mag worden aangenomen op basis van de CBS-enquête beroepsbevolking (dit was in eerdere metingen ook al zo). Ondanks deze verschillen geeft de stadsenquête Almere in de Peiling een structureel beeld van de gerapporteerde ontwikkelingen in de stad. Tabel 1 Toelichting achtergrond- Tabel 2 Achtergrondkenmerken vergeleken. kenmerken. Gemiddeld Almere AIP 2016 Opleidingsniveau Laag geen scholing, basisschool of mavo/vmbo Middelbaar havo, vwo of mbo Hoog hbo, universiteit, inclusief optie anders Inkomen (netto) gehele huishouden Laag minder dan €1.500 per maand Midden €1.500 tot €3.400 per maand Hoog €3.400 en meer per maand Laagopgeleid 24% 19% Middelbaar opgeleid 46% 39% Hoogopgeleid 30% 42% Almere Haven + Hout 13% 16% Almere Buiten 27% 23% Almere Poort + Pampus 5% 14% Almere Stad Oost + Centrum 27% 23% Almere Stad West 28% 24% 18 t/m 29 jr 21% 23% 30 t/m 44 jr 27% 35% 45 t/m 64 jr 39% 31% 65+ 14% 10% Onderzoeksverantwoording Om een respons te krijgen die voldoende representatief is voor Almere, is er oversampling toegepast. Dat wil zeggen dat bij specifieke groepen die minder vaak een enquête invullen (zoals jongeren) extra personen aselect zijn getrokken. Alleen personen van 18 jaar en ouder zijn uitgenodigd om aan het onderzoek deel te nemen, waarbij maximaal één persoon per adres daadwer­ kelijk is aangeschreven. Verder zijn mensen die niet-zelfstandig wonen, die niet willen worden aangeschreven of met een geheim adres, uitgesloten van de steekproef. AFVALSCHEIDING HET IMAGO VAN ALMERE WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > Almere in de Peiling 2016 < INFORMATIEVOORZIENING 103 Gemeente Almere Stafdienst Bestuurszaken en Control Team Onderzoek & Statistiek Postbus 200, 1300 AE Almere onderzoek&statistiek@almere.nl www.osalmere.nl @OSAlmere1 Telefoon: 14-036 Onderzoeksverantwoording COLOFON HET IMAGO VAN ALMERE < INFORMATIEVOORZIENING WOONOMGEVING DIENSTVERLENING GELUIDSHINDER MEDIA DUURZAAMHEID/ENERGIE INKOMEN EN SCHULDEN POLITIEKE BETROKKENHEID AFVALSCHEIDING DISCRIMINATIE VRIJWILLIGERSWERK MEEDOENINDEX MANTELZORG VERANTWOORDING > ONDERZOEKSVERANTWOORDING 104 Onderzoeksverantwoording Foto: gemeente Almere
