Planten van bomen, heesters en coniferen Water De grond Het planten Bemesten workshop (1) workshop (2) Planten van bomen, heesters en vaste planten Water Voor elke boom, struik en vaste plant geld dat deze nooit te droog of te nat mag komen te staan. Met name bomen aangeplant in grond met een hele vaste structuur zoals in nieuwbouw wijken hebben vaak last van te veel water in het najaar en de winterperiode. Als de wortels gedurende een langere periode onder water komen te staan gaan ze rotten omdat er onvoldoende zuurstof bij de wortels kan. Om te testen of de grond goed doorlatend is kan het best een kuil van 40 tot 50 cm diep gegraven worden. Met name in de herfst en in de winter moet het water goed weglopen uit de kuil na een regenbui. In de kuil mag niet langer dan een halve dag water blijven staan. Workshop (1): Te droog staan van planten gebeurd meestal in het voorjaar en in de zomer. Als de planten in het voorjaar gaan uitlopen is er in een korte tijd veel vocht nodig. In het najaar verliezen veel bomen hun blad en groeien ze niet meer, ze gaan in rust totdat de temperatuur weer aangenaam wordt om weer te gaan uitlopen. Als er op het moment van uitlopen(meestal april en mei voor de meeste planten) weinig regen valt is het zinvol om de planten extra water te geven. Planten die in deze periode worden geplant staan nog niet met hun wortels vast in de grond waardoor ze moeten vastwortelen en tegelijk gaan uitlopen met hun blad. Juist voor deze groep is het van groot belang dat ze in het voorjaar goed water krijgen. Maak om de stam van de planten altijd een geultje in de grond. Hierdoor ontstaat er na het water geven een watervoorraad bij de plant die langzaam in de grond op de wortels zakt. Als de planten eenmaal zijn uitgelopen en zijn vast geworteld in de grond kan er een vocht tekort http://www.steko.nl/info-graven-test.htm (1 of 7)22-3-2006 13:50:48 Planten van bomen, heesters en coniferen ontstaan in de zomer met warm weer met hoge temperaturen. Vergeet ook niet dat een paar dagen droog weer en wind de grond behoorlijk kan uitdrogen. Van een regenbui neemt de plant vaak maar weinig op omdat de grond erg droog is werkt deze als een spons en zal de regen wel in de grond trekken maar niet erdoorheen zaken naar de wortels. Dit gebeurd pas bij langdurige regen. Ook de bomen en struiken die volop in blad zitten werken vaak als een paraplu voor hun eigen wortels waardoor het water wel in hun omgeving terecht komt maar niet bij hun wortels. Dus met droog, zonnig en winderig weer kunnen de planten best wat extra water gebruiken. Met name hagen en grote bomen zijn hele fabrieken die op een zomerdag heel wat water verdampen. Na een warme zomerdag een uurtje sproeien en de coniferen nat spuiten met water komt uw tuin ten goede. Een andere groep planten die bijna altijd te droog staan zijn planten die langs bestrating en muren staan. Bijvoorbeeld een coniferenhaag die tussen de stoep en een randje sierbestrating staat van 30 cm breed. In de smalle geul kunnen de bomen wel groeien, maar zal van naturen weinig water komen. Het meeste water valt op de bestrating die het afvoert naar een put. Ook planten langs muren van een huis of schuur staan vaak te droog. De dakgoot vangt het meeste water weg en tegen het huis aan regent het altijd minder. Om planten op deze plekken toch goed te laten groeien kan er tuinturf aan de grond worden toegevoegd. Hierdoor houd de grond op deze plekken meer vocht vast. Conclusie: goed water management is van groot belang voor een mooie beplanting in uw tuin Hulpmiddelen om het overtollige water af te voeren is het aanleggen van een drainage. Een buis met vele kleine gaatjes die waterpas in de grond ligt en het water afvoert naar een sloot of aangesloten kan worden op de afvoer van de dakgoot. Een ander hulpmiddel kan zijn om met een grondboor door de storende vaste laag te boren en deze te vullen met http://www.steko.nl/info-graven-test.htm (2 of 7)22-3-2006 13:50:48 Planten van bomen, heesters en coniferen grind. Het water moet hierbij wel weg kunnen lopen in de diepere lagen grond. Extra water geven op warme zomerse dagen kan door middel van een losse sproeier op de tuinslang. Ook zijn er systemen die ondergronds aangelegd kunnen worden die volledig geautomatiseerd kunnen worden. Indien met de hand watergegeven wordt moet dit wel voldoende lang gebeuren. Als de grond erg droog is werkt deze eerst als een spons voordat het water doorlaat naar de ondergrond. Door met een goede straal water langs de stam van de plant te sproeien komt het water zo dicht mogelijk bij de wortels van de plant. Let op: een goed drainagesysteem en een automatisch water geefsysteem kan het makkelijkst worden aangebracht nog voordat de rest van de tuin wordt aangelegd. De grond Voor het goed laten groeien van planten zoals bomen en heesters is een teeltlaag van ongeveer 40 cm noodzakelijk. Deze laag moet goed doorlatend zijn. Bij een nieuw huis is de ondergrond meestal erg vast gereden door machines en zit er vaak puin in de grond. Afhankelijk van de kwaliteit van de grond kan er besloten worden de oude grond weg te halen en nieuwe grond met voldoende organische stof aan te brengen. Dit kan zijn zwarte aanvulgrond of verse tuinaarde. Grond waar veel klei of zand in zit werkt over het algemeen niet erg prettig in een achtertuin. Na het uitgraven en voor het aanbrengen van de nieuwe grond kan overwogen worden een drainagebuis aan te brengen. Als de grond van goede kwaliteit is kan volstaan worden met het verwijderen van puin en de grond tot een diepte van 40 cm diep los steken. De ondergrond wordt dan losser waardoor het water goed weg kan. Voordat u de grond gaat bewerken doet u er verstandig aan al het onkruid te verwijderen. Als er veel wortelonkruiden in de tuin staan zoals kweekgras en brandnetels is het verstandig deze chemisch te http://www.steko.nl/info-graven-test.htm (3 of 7)22-3-2006 13:50:48 Planten van bomen, heesters en coniferen Workshop (2): bestrijden. Hierdoor voorkomt u dat elk klein stukje wortel wat achterblijft na de grondbewerking weer gaat groeien. Het planten Als het water in de tuin goed wegloopt en de tuin is voorzien van goede grond kan een begin gemaakt worden met planten. Als eerste worden altijd de grote bomen en struiken geplant. Deze bepalen de hoofdlijnen van de tuin. Bomen met losse wortels of kluit kunnen vanaf september tot uiterlijk april worden geplant. Bomen die in de winter hun blad verliezen kunnen pas verplant worden als het blad van de bomen is en moeten weer geplant zijn zodra het blad er weer aan komt. Planten die in het najaar worden geplant hebben het voordeel dat ze voor de winter al vast geworteld zijn in de grond waardoor ze in het voorjaar gelijk kunnen gaan uitlopen en dus een voorsprong hebben op struiken die in het voorjaar geplant worden. Vorstgevoelige struiken zoals Camelia's kunnen beter in het late voorjaar geplant worden zodat ze voor hun eerste winter er al een groeiseizoen achter de rug hebben en sterker zijn om de eerste winter door te komen. Planten die gekweekt zijn in plastic potten of bakken kunnen jaarrond worden geplant. Doordat ze zijn opgekweekt in een pot of bak beschadigen de wortels niet bij het planten. Grote bomen en struiken kunnen de eerste periode het best voorzien worden van een paal of stok ter ondersteuning tegen de wind. Zodra ze vast geworteld zijn in de grond kunnen de meeste struiken niet meer omwaaien. Jutte gaas of een elastiek om de wortelkluit kan bij het planten het best verwijderd worden. Jutte verteerd wel op den duur het elastiek niet als het om de wortels blijf zitten. De wortels ondervinden er geen hinder van indien het gaas om de wortels blijft zitten, ze groeien er doorheen. Zonder gaas ontstaat in de beginperiode een beter contact tussen de wortels en de grond eromheen. Kluiten waarbij de wortels al ver door het gaas heen groeien kunnen met gaas geplant http://www.steko.nl/info-graven-test.htm (4 of 7)22-3-2006 13:50:48 Planten van bomen, heesters en coniferen worden. Door het gaas te verwijderen worden onnodig de jonge wortels beschadigd. Bij planten in plastic pot altijd de plastic pot verwijderen. Als u gaat planten maakt u een gat wat 2 tot 3 keer zo groot is dan de wortelkluit of de kluit in de plastic pot. Zorg ervoor dat de bodem van de kuil goed los gestoken is zodat overtollig water goed weg kan. Zet de plant in het midden van de kuil en vul de ruimte om de kluit aan met verse potgrond, tuinaarde of een mengsel daarvan voor zover dit nog niet in de tuin aanwezig was. Houd de bovenkant van de kluit gelijk met het grondoppervlak. De kluit kan met de losse grond eromheen worden vastgedrukt met de hand of met de voet. De plant komt hierdoor steviger te staan en er ontstaat een goed contact met de wortels. Zonodig moet er nog wat grond bij om het gat verder op te vullen. Als laatste kan met de hiel een geul/goot om de stam van de boom gemaakt worden waardoor het water op de wortels zakt. Na het planten moet de jonge aanplant regelmatig water krijgen. De losse grond rondom rond om de kluit kan zich dan goed hechten aan de kluit waardoor de plant verder gaat groeien in de verse grond. Houd de plant de eerste maanden na het planten goed in de gaten en geef hem zonodig nog enkele keren per week wat extra water. Tip: - hoge planten bijvoorbeeld op stam gekweekt zijn gevoeliger voor omwaaien. Door een bamboestok door de wortelkluit te steken in de ondergrond waait de plant minder snel om. - laan en park bomen of bomen op een stam zoals Catalpa en Bolacacia moeten altijd de eerste ondersteund worden door een boompaal. Bemesten Het eerste jaar na het planten vindt de plant genoeg voeding in de verse grond die we hebben gegeven bij het planten. Is dat niet het geval dan kan regelmatig in de groeiperiode van april tot juli worden bij gemest. Bijvoorbeeld om de 4 tot 6 weken kunstmest of koemestkorrels. Na deze periode moet de plant weer tot rust komen http://www.steko.nl/info-graven-test.htm (5 of 7)22-3-2006 13:50:48 Planten van bomen, heesters en coniferen voor de winter en gaan we hem dus niet extra bemesten. Planten die in verse grond worden geplant kunnen in het tweede jaar volgens hierboven genoemde manier bemest worden. *Dit is een algemeen advies, per plantensoort kan dit afwijken. http://www.steko.nl/info-graven-test.htm (6 of 7)22-3-2006 13:50:48 Planten van bomen, heesters en coniferen http://www.steko.nl/info-graven-test.htm (7 of 7)22-3-2006 13:50:48