Informatie inhoud HMG 21jan14.pages

!
!
Handig met getallen
Inhoud en niveau Werkboeken
!De reeks Handig met getallen van uitgeverij Cantal voldoet aan zowel de ‘Kennisbasis
rekenen voor de Pabo (SLO, 2009)’ als aan de ‘Referentieniveaus rekenen (SLO, 2009)’.
Deze beide publicaties zijn leidend geweest in de ontwikkeling van deze reeks
‘Werkboeken gecijferdheid voor de Pabo’. De indeling van Handig met getallen komt
overeen met die van de ‘Kennisbasis rekenen voor de Pabo’.
!Kennisbasis en Referentieniveaus
De indeling in domeinen die in de twee genoemde publicaties wordt gebruikt kan voor
verwarring zorgen. De ‘Kennisbasis rekenen voor de Pabo’ verdeelt rekenen namelijk in vijf
domeinen, terwijl de publicatie ‘Referentieniveaus rekenen’ een verdeling in vier
domeinen gebruikt. Voor het belang en de inhoudelijke uitwerking van de domeinen maakt
dat echter geen verschil.
- De Kennisbasis Pabo onderscheidt vijf domeinen:
1. Hele getallen.
2. Verhoudingen, procenten, breuken en kommagetallen.
3. Meten.
4. Meetkunde.
5. Verbanden.
Het traditionele domein Meten en Meetkunde is in de Kennisbasis opgedeeld in twee
domeinen, namelijk: Meten en Meetkunde.
- De Referentieniveaus gebruikt een verdeling in vier domeinen:
1. Hele getallen.
2. Verhoudingen, procenten, breuken en kommagetallen.
3. Meten en meetkunde.
4. Verbanden.
In de Referentieniveaus zijn de gebieden Meten en Meetkunde samengevoegd tot één
domein. Deze domeinen zijn uitgewerkt in de publicatie ‘Over de drempel met rekenen
(SLO, Expertisegroep taal en rekenen, 2008) en op de website www.taalenrekenen.nl. Daar
vind je ook voorbeelden van de referentieniveaus.
!De inhoud van Handig met getallen
De vijf domeinen van de Kennisbasis zijn de basis van Handig met getallen. Domein 1 en 2
komen aan bod in de delen 1 en 2. De domeinen 3 tot en met 5 in deel 3:
- Handig met getallen 1 bestaat uit:
- Hoofdrekenen en Schattend rekenen.
- Standaardprocedures w.o. Cijferen.
- Getallen en getalrelaties.
- Handig met getallen 2 bestaat uit:
- Verhoudingen.
- Procenten.
- Breuken.
- Kommagetallen.
- Handig met getallen 3 bestaat uit:
- Meten.
- Meetkunde.
- Verbanden.
De hoofdstukindeling van de delen Handig met getallen komt overeen met deze indeling.
!1
!
!!
Inhouden en kernbegrippen in Handig met getallen
!
De ‘Kernbegrippen’ uit de Kennisbasis rekenen zijn per hoofdstuk uitgewerkt in een
verklarende begrippenlijst met definities en voorbeelden. Een voorbeeld uit het hoofdstuk
‘Verhoudingen’:
- Dubbele getallenlijn
Een dubbele getallenlijn is een schematische weergave van de getallenparen in een
verhouding. Op een dubbele getallenlijn staan de verhoudingsgetallen gerangschikt
op grootte. Bij een snelheid van 18 kilometer per uur is de verhouding van afstand
in kilometers en de tijd in minuten op een dubbele getallenlijn weergegeven:
!Doelen !3F- en 3S-niveau
De Kennisbasis gebruikt de term ‘professionele gecijferdheid’. Een professioneel gecijferde
leerkracht basisonderwijs beschikt over 4 competenties (Bron: Kennisbasis rekenenwiskunde, SLO, juli 2009, blz. 35 en 36):
- Het zelf beschikken over voldoende rekenvaardigheid en gecijferdheid.
- Rekenen en wiskunde betekenis kunnen geven voor kinderen.
- Oplossingsprocessen en niveauverhoging bij kinderen kunnen realiseren.
- Wiskundig denken van kinderen kunnen bevorderen.
Handig met getallen biedt de Pabo student de gelegenheid zich deze doelen eigen te
maken. Dat blijkt onder andere uit de gestructureerde behandeling van de leerstof, uit de
vaste opbouw van een hoofdstuk, maar ook uit de expliciete behandeling van strategieën
en oplossingsmanieren, uit de paragrafen met analyse van ‘Leerlingen- en studentenwerk’
en uit het gebruik van de ‘eigen’ didactische schema’s en modellen van het basisonderwijs.
!Rekendoelen en referentieniveaus
Voor alle vormen van onderwijs (behalve voor het Wetenschappelijk Onderwijs) zijn
rekendoelen geformuleerd op twee niveaus: ‘F’ (fundamenteel) en‘S’ (streef). Het 3F
niveau is gestapeld, dat wil zeggen: niveau 3F bouwt verder op niveau 2F en niveau 2F op
niveau 1F.
Het 3S niveau is een nadere uitwerking van 3F. Een S niveau vraagt ook meer inzicht in
rekenen dan het F niveau waar het bij hoort en bevat formelere opgaven met lastiger
getallen.
De referentieniveaus zijn:
- Leeftijd t/m 12 jaar (basisonderwijs): 1F en 1S.
- niveau 1F sluit aan op vmbo-bb en vmbo-kb.
- niveau 1S sluit aan op vmbo-t, havo en vwo.
- Leeftijd t/m 16 jaar (vmbo-4, onderbouw havo/vwo): 2F en 2S.
- niveau 2F sluit aan op vmbo-bb en vmbo-kb.
- niveau 2S sluit aan op vmbo-t en onderbouw havo/vwo.
- Leeftijd 18-20 jaar (mbo-3, mbo-4, bovenbouw havo en vwo): 3F en 3S.
- Niveau 3F sluit aan op mbo-3 en mbo-4.
- Niveau 3S sluit aan op bovenbouw havo/vwo.
!2
Niveau 2F wordt gezien als het ‘algemeen maatschappelijk niveau’. Dat wil zeggen: het
rekenniveau dat eigenlijk iedereen in Nederland zou moeten beheersen. Voorbeelden van
dit en andere niveaus staan op de website www.taalenrekenen.nl.
!
!3
!
!Eindniveau en beginniveau Handig met getallen
!
Als ‘professioneel gecijferde leerkracht basisonderwijs’ sta je boven de leerstof die je de
kinderen aanbiedt en kun je de rekenstof voor hen inzichtelijk maken. Daarom wordt er
van je verwacht dat je rekenniveau 3S beheerst. Dat is het eindniveau van Handig met
getallen. Om te kunnen beginnen met Handig met getallen is het nodig dat je niveau 2F
beheerst.
!4