1.1 DE STAATSINRICHTING VAN DE VS ONTSTAAN VERENIGDE STATEN 4 juli 1776: ‘Declaration of Independence’ Volgens principes van de Verlichting → Vrijheid, gelijkheid en broederschap In opstand tegen Britse moederland → In ruil voor belastingen eist men ook inspraak in Brits parlement Nieuwe staat bestaat eerst uit soevereine staten + een nationale vergadering MAAR: werkt niet! LATER! 1787: Nieuwe grondwet - Sterkere centrale regering - Rechten van de deelstaten gegarandeerd - Grondwet aanvullen via amendementen Bv: Eerste 10 amendementen = ‘Bill of Rights’ - Vrijheid meningsuiting, kiesrecht,… SCHEIDING DER MACHTEN VS is een federatie = macht verdeeld tussen - Deelstaten - Centrale overheid Deelstaten: - Eigen parlement Onderwijs, politie, rechtsspraak,… - Centrale overheid - Buitenlandse politiek, defensie, financiën en economisch verkeer tussen deelstaten Naar idee van Montesquieu: ‘trias politica’ - Wetgevende Uitvoerende Rechtelijke macht - Uitvoerende macht - Bij president - Ook benoemen ministers, opperbevelhebber leger,… - Vetorecht (= wetgevende macht!) - Soms klachten over ‘imperial presidency’ Wetgevende macht - Ligt bij Congres (= Senaat en Huis van Afgevaardigden) - Per deelstaat verdeeld door inwonersaantal - Controle over de regering - Eventueel opheffen veto - Eventueel starten impeachment procedure Rechterlijke macht - Voor het leven benoemd - Controle president POLITIEKE PARTIJEN Tweepartijstelsel - Democraten en republikeinen - Losser partijstelsel dan in Europa - Vanaf 1930 – democraten meer progressief