De betekenis van de IC voor kankerpatiënten….en andersom..! 7e Rotterdamse internistendag, 13 november 2014 Monique Bos Internist-oncoloog, Reinier de Graaf Groep, Delft 01-12-2014 1 Disclosures None 01-12-2014 2 3 aspecten 1. Waarom liggen kankerpatiënten op de ICU? 2. Wat is de rol van de intensivist voor kankerpatiënten (ook buiten de ICU)? 3. Acute opvang van medische kankerpatiënten (SEH Reinier) 01-12-2014 3 Sterfte per ziekte 01-12-2014 4 Tumor specifieke sterfte 1930-2009 USA Verklaring: incidentie type kanker neemt af of we ‘genezen’ er meer….. 01-12-2014 5 Het gaat ook beter…. • • • • • Screening / vroegdiagnostiek Multidisciplinaire therapie Nieuwe medicijnen! Verbeterde lifetsyle: zonnecreme / ijskast / STOP ROKEN Verbeterde (na-)zorg 01-12-2014 6 De wereld om ons heen 01-12-2014 7 Kankerpatiënten op de ICU in Nederland 01-12-2014 8 Analyse oncologische populatie op de ICU; NICE 2007-2012 All NICE 372.362 Cancer 52.608 Non Cancer 325.754 14% 86% Medical cancer 10.386 Surgical cancer 42.240 19.7% 81.3% Planned 276 Unplanned 10.091 Elective Surg. 39.550 0.26% >99% 93.6% 01-12-2014 Emergency Surg 2.690 6.4% 9 Analyse oncologische populatie op de ICU; NICE 2007-2012 All NICE 372.362 Cancer 52.608 Non Cancer 325.754 14% 86% Medical cancer 10.386 Surgical cancer 42.240 19.7% 81.3% Planned 276 Unplanned 10.091 Elective Surg. 39.550 0.26% >99% 93.6% 01-12-2014 60% betreft acute colorectale ca Emergency Surg 2.690 6.4% 10 Analyse oncologische populatie op de ICU; NICE 2007-2012 All NICE 372.362 Cancer 52.608 Non Cancer 325.754 14% 86% Medical cancer 10.386 Surgical cancer 42.240 19.7% 81.3% Planned 276 Unplanned 10.091 Elective Surg. 39.550 0.26% >99% 93.6% 01-12-2014 Emergency Surg 2.690 6.4% 11 Analyse oncologische populatie op de ICU; NICE 2007-2012 All NICE 372.362 Cancer 52.608 Non Cancer 325.754 14% Medical cancer 10.386 Surgical cancer 42.240 19.7% Planned 276 0.26% 01-12-2014 86% 81.3% Unplanned 10.091 >99% Elective Surg. 39.550 93.6% Emergecy Surg 2.690 6.4% 12 Geplande medische kankerpatiënten (APACHE 2 &4 diagnose) Hematologische patiënten 100 (36.2%) Gastro-intestinale maligniteiten 52 (18.8%) CZS / leptomeningeale tumoren 10 (3.6%) Long kanker 12 (4.3%) Gyn/Uro maligniteiten 7 (2.4%) Schildklierca 5 (1.8%) Niet gespecificeerde maligniteit 99 (35.9%) 276 (100%) 01-12-2014 13 Analyse oncologische populatie op de ICU; NICE 2007-2012 All NICE 372.362 Cancer 52.608 Non Cancer 325.754 14% Medical cancer 10.386 Surgical cancer 42.240 19.7% Planned 276 0.26% 01-12-2014 86% 81.3% Unplanned 10.091 >99% Elective Surg. 39.550 93.6% Emergecy Surg 2.690 6.4% 14 Verdeling ongeplande kankerpatiënten; NICE 2007-2012 Longca Leukemia Lymphoma Slokdarm/maag/pancreasca CNS tumoren Colorectale ca Urologische maligniteiten Anders Gyneacologische ca Onderliggende maligniteit 2 (%) • Hematologisch • Gemetastaseerde solid tumoren Acta Onc 2012 01-12-2014 Medisch Chirurgisch* 7.5 5.6 4.9 3.9 2.7 2.2 1.0 0.2 0.1 71.8 29.6 42.2 100% 11.3 0.1 0.2 12.3 5.4 32.2 10.2 1.5 2.5 24.2 4.3 19.8 100% * p<0.001 for all groups 15 Hematologie vs gemetastaseerde maligniteit Ongeplande ICU opname Confirmed infection (%) Vasopressors (%) Mechanical ventilation (%) Length of ICU stay (days, IQR) ICU mortality (%) Hospital mortality (%) APACHE IV score(mean) APACHE IV SMR (CI)* Hematologie 34-40 45-47 55-62 2.7-3.0 32-43 46-53 90-96 0.87-1.07 M1 solide tumoren 28 41 45 0.7-4.2 28 43 87 0.85 Acta Onc 2012 01-12-2014 16 Sterfte ongeplande kankerpatiënten op de ICU (nice 2007-2011) 50 Acta Oncologica 2012 * % 40 30 * 20 * 10 0 *P< 0.05 ICU mortality Hospital mortality Medical patients 01-12-2014 Cancer patients Non-cancer patients ICU mortality Hospital mortality Surgical patients 17 Beperkingen nice - registratie - Onvoldoende inzicht in chemotherapie / targeted therapie - Onvoldoende informatie neo-adjuvante systemische / radiotherapie - Team-up tussen Intensieve zorg & Agressieve zorg mbt QOL Kosten 01-12-2014 18 Rol Intensivisten buiten ICU voor de oncologische populatie Spoed Interventie Team (SIT) Veneuze toegang bij oncologische patienten Peri-operatieve adviezen (binnen MDO) Palliatieve zorg 01-12-2014 19 Kennis van (reversibele) toxiciteit oncologische medicatie Survival Neo-adjuvante therapie voor Her-2 pos mammaca1 10 jr s<50% → >80% Adjuvante therapie FolfOx / CapOx Colorectaalca 2 5 jr s< 35% → 50% Sunitinub voor M1 niercelca3 S <6 mnd → 11 mnd BEP voor st 2-4 (n)seminoma testis4 curatie> 90% R-CHOP voor B-NHL5 5jr s → >60% 1 Slamon 2004, 2 Greene 2002, 3 Motzer NEJM , 4Einhorn 1985, Coiffier 2003 5 01-12-2014 20 Kennis van (reversibele) toxiciteit oncologische medicatie Gestoorde afweer; neutropenie Cardiovasculaire complicaties Nierfunctie Longfunctie -Chemotherapie: cisplatine, adriamycine, 5-FU, bleomycine -Immunotherapie: Trastuzumab (Herceptin®) -Angiogenese remmers: Bevacizumab, Sunitinib, Sorafenib, Pazotanib 01-12-2014 21 Spoed Interventie Team (SIT) voor oncologische patiënten Mortaliteit afhankelijk van tijd tot IC-overplaatsing!! Onafhankelijk van leeftijd, M1 ziekte, leukopenie Afhankelijk van mechanische ventilatie, M.O.F. (P<0.001) survivals = 0.9 uur vs non-survivals = 3.0 uur N=199, Korea (Song, Int. Care Med. 2012) 01-12-2014 22 Overplaatsing naar ICU voor (palliatieve) zorg? Shared decision-making! Azoulay et al, Ann.Int.Care 2011 01-12-2014 23 Overplaatsing naar ICU voor (palliatieve) zorg? Beter niet overplaatsing naar ICU indien: - Complicaties MUD (Allo- BMT van unrelated donor) - Respiratoire complicatie Allo-BMT - ( aspergillose, diffuse alveolaire hemorrhage) - Ernstige Graft versus Host Disease complicaties - M.O.F. & uitstel IC-opname bij gemetastaseerde ziekte Pulmonale lymfangitis carcinomatosa Meningitis carcinomatosa Beenmergeverdringing door metastasen solide tumor Azoulay et al, Ann.Int.Care 2011 01-12-2014 24 Maatregelen ter voorkoming van IC opname (Society of Critical Care Medicine, 2012) Verhogen hoofdkant / voeding in zittende houding Snel met maagzuur-remmers Trombose profylaxe Stimuleer enterale voeding Voorkom hyperglycemie Beperk bloedtransfusie Patient regelmatig wekken / stimuleren Etc, etc….. 01-12-2014 25 SEH Spoed Oncologisch Pad Pt/familie belt diensttelefoon oncologie( 3446). Vk overlegt met dd (hemato-)oncoloog Akkoord spoedpresentatie dd (hemato-)oncoloog belt SEH-arts/ triage vk en geeft uitleg en ID pt Aanmelding als “spoedoncologische patiënt” (code oranje). Reservering bed/ruimte op SEH Bevindingen en behandelplan worden < 45 minuten besproken met dd oncoloog / hematoloog. (pt kan al naar afdeling) Bij opname wordt de dd artsassistent interne geneeskunde geïnformeerd door SEH arts/arts-ass interne op SEH. 01-12-2014 26 SEH Spoed Oncologisch Pad 01-12-2014 27 SEH Spoed Oncologisch Pad 01-12-2014 28 SEH Spoed Oncologisch Pad 01-12-2014 29 Samenvattend 3 aspecten 1) Waarom liggen kankerpatiënten op de ICU? - Veelal voor post-operatieve zorg - Acuut medische patiënten zijn de ‘zorgenkindjes’ 2) Wat is de rol van de intensivist voor kankerpatiënten (ook buiten de ICU)? - Coördinatie tussen (hemato-)oncoloog en intensivist van levensbelang voor de patiënt - protocol “ICU trial” 3) Acute opvang van medische kankerpatiënten (SEH Reinier) - Uitdaging voor de acute zorg.. 01-12-2014 30 Met dank……..vragen? Presentatie per stadium; SEER database (www.cancer.gov) Lokaal (st1) Regionaal (st 2-3) Metasasen (st 4) Onbekend 01-12-2014 mammaca longca pancreasca prostaatca 32 Onthouden! 3 jaars overleving solide tumoren >2001 in Nl pancreascarcinoom 4% coloncarcinoom 53% oesofaguscarcinoom 10% sarcomen 54% longcarcinoom 11% prostaatcarcinoom 78% Hersentumoren (GBM) 15% mammacarcinoom 85% maagcarcinoom 17% melanoom 86% niercelkanker 46% testistumoren 94% blaascarcinoom 46% Bron: NKR 2013 01-12-2014 33